Obieg wody w przyrodzie

Ziemia, to nazwa naszej planety. Bardziej właściwie byłoby nazywać ja Woda, , gdyż ponad dwie trzecie jej powierzchni zajmują morza i oceany. Zaledwie jedna milionowa część wody na Ziemi to woda rzeczna. Sto razy więcej wody śródlądowej znajduje się w jeziorach. Tylko 20 jezior na kuli ziemskiej gromadzi ponad 80% wody jeziornej. Woda występuje jako para wodna w atmosferze, w postaci lodu w lodowcach i czapach lodowych, jako woda płynąca w rzekach, stojąca w jeziorach i bagnach, absorbowana przez skały , rośliny i gleby, to woda gruntowa. Warunki fizyczne panujące na Ziemi sprawiają, ze woda może istnieć w trzech stanach skupienia. Stosunkowo niewielkie zmiany warunków, takich jak temperatura i ciśnienie wystarczają do przejścia wody z jednego stanu skupienia w drugi. Często w ciągu jednej nocy woda w stawie może zmienić się w twardy lód a jeden upalny dzień zwykle wystarczy aby woda w wielkiej kałuży wyparowała do sucha. Woda nieustannie paruje do atmosfery ze wszystkich otwartych zbiorników takich jak morza i jeziora. Deszcz padający na Ziemie spływa po jej powierzchni lub wsiąka tworząc wodę gruntowa. Z ziemi wypływają źródła a z nich powstają strumienie i rzeki. Woda płynie z powrotem do jezior i mórz. Cały ten proces nazywamy obiegiem wody w przyrodzie lub cyklem hydrologicznym. .Obieg ten ma wiele odgałęzień. Woda padająca na Ziemie może od razu wyparować lub jako woda gruntowa może być pobrana przez rośliny i wyparowana następnie przez liście. Woda - związek wodoru i tlenu - jest na ziemi symbolem życia, gdyż istnieje ono gdziekolwiek się ona pojawi. Woda ze względu na to, iż jest wszechstronnym rozpuszczalnikiem pełni podstawową rolę w transporcie różnych substancji zarówno w obrębie poszczególnych organizmów, jak całych ekosystemów i całej Ziemi. Wielkie masy wód odgrywają także znaczącą rolę w łagodzeniu klimatu. Latem wody są chłodniejsze, wtedy wchłaniają ciepło, natomiast zimą - oddają je przez długi czas.

Zazwyczaj uważa się, że im więcej opadów tym bujniejsza roślinność. Niemniej jednak ważniejszy jest bilans wodny - wszystkie jej przychody i rozchody. Dobrym przykładem są tutaj tereny arktycznej tundry, gdzie ilość opadów zbliżona jest do ilości opadów na pustyniach, jednakże bardzo niskie parowanie powoduje, że bilans wodny jest jako tako zrównoważony. Taka równowaga wodna przyczyniła się również do powstania żyznych stepów Ukrainy i prerii w USA. Inaczej sytuacja wygląda na terenach puszcz tropikalnych, gdzie opady znacznie przekraczają parowanie. Występuje tam bogaty ekosystem na ubogich glebach. Paradoks ten spowodowany jest faktem, że znaczne ilości wody wypłukują z gleby czynne związki biogenne czyniąc ją jałową. Na szczęście większość z nich zostaje niezwłocznie pochłonięta przez rośliny lub grzyby. Wynika stąd, że jeżeli puszcza zostałaby wycięta to na jej odtworzenie należałoby czekać co najmniej kilkanaście stuleci. Na szczęście w Polsce taka sytuacja nie występuje i wycięty las może się odtworzyć o własnych siłach w ciągu kilkunastu dziesięcioleci.
Ciekawa sytuacja pojawia się również, gdy do ekosystemów woda dociera inaczej niż z opadów, a mianowicie wskutek okresowych powodzi albo nawadniania przez człowieka. Właśnie w ten sposób wylewy Nilu wspomagały cywilizacje starożytnego Egiptu i późniejsze. Wody rzeki nawadniały pola uprawne, dostarczały mułu - próchnicy biogenów, a także utrzymywały się przez cały okres rozwoju i dojrzewania plonów. Sztuczne nawadnianie przez człowieka na terenach, gdzie parowanie jest wyższe od opadów jest zdecydowanie niekorzystne dla gleby, gdyż prowadzi do kumulacji rozpuszczonych w niej soli, które są bardzo trudne do usunięcia. Takie plantacje pojawiły się w XX wieku zwłaszcza w Kalifornii i Izraelu. Dzisiaj problem ich zasolenia nie ma tam - jak również w innych miejscach - konkretnego rozwiązania.

Polska
Zasoby wodne Polski są skromne - najniższe wśród krajów leżących nad Bałtykiem. W niektórych rejonach gdzie opady nie pokrywają zapotrzebowania roślin uprawnych wydajność rolnictwa jest ograniczona.