profil

MIasteczko Śląskie

poleca 85% 870 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze




Burmistrz:
Przewodniczący Rady:
Adres:
Telefony, faxy:
Urząd Miejski:
Rada Miejska:
Liczba mieszkańców:
Powierzchnia Gminy: Stanisław WIECZOREK
Zbigniew WOJTAS
42-610 Miasteczko Śląskie ul. Rynek 8

3938000, 3938001, fax 3938002
3938032
7585
68,3 km2

Gmina Miasteczko Śląskie o statusie miasta łączy w sobie miasto Miasteczko Śl., dzielnicę Żyglin - Żyglinek oraz dwa sołectwa: Bibiela i Brynica.
Przez teren naszej Gminy przebiegają dwie drogi wojewódzkie: nr 908 Gliwice - Częstochowa nr 912 Bytom - Częstochowa
W odległości około 15 km od Miasteczka Śląskiego usytuowany jest port lotniczy Katowice - Pyrzowice.
Na naszym terenie zaczyna się również jeden z większych węzłów kolejowych w Europie - stacja rozrządowa Tarnowskie Góry.
Tutaj zlokalizowana jest Huta Cynku "Miasteczko Śląskie" oraz dwa zakłady ceramiki budowlanej, które razem z wieloma mniejszymi podmiotami jak i zakładami usługowymi tworzą szkielet gospodarki naszego miasta.
Miasto Miasteczko Śląskie szczyci się również pięknym zabytkowym zespołem: kościółek drewniany i dzwonnica z roku 1666.
NASZE GŁÓWNE ATUTY:
- korzystne położenie geograficzne
- dobry układ komunikacyjny i transportu zbiorowego
- bliskie sąsiedztwo lotniska Katowice-Pyrzowice
- dobrze rozwinięty system łączności TP S.A. i telefonii komórkowej
- teren przeznaczony pod budownictwo mieszkaniowe i przemysłowe
- rezerwy w mediach komunalnych (woda, ciepło, gaz, energia elektryczna)
- duże tradycje kulturowe i gospodarcze
- dobry klimat dla rozwoju przedsiębiorczości
- możliwość nauki na wyższych poziomach w pobliskich miastach
- wysoki poziom wykształcenia mieszkańców
- rozległe tereny leśne, blisko położone zbiorniki wodne
- specjalistyczne usługi medyczne



W 1561 r. margrabia brandenburski Jerzy Fryderyk nadaje miejscowości Żyglińskie Góry prawa miejskie, tworzy się organizm miejski Miasteczko Śląskei. Centrum założenia miejskiego stanowi prostokątny rynek będący rozszerzeniem dawnego traktu Tarnowskie Góry - Woźniki Śląskie. Z rynku wybiegają prostopadle 3 ulice. W obrębie obecnego pl. Hutników zachowany układ działek, w pierzei płn. drewniany kościół oraz ratusz. Prawa miejskie w latach 1561-1886, 1962-1975 oraz ponownie od 1995 r. Duża huta cynku "Miasteczko Śląskie", 1965-73. Dawne wsie a obecnie dzielnice miasta: Żyglin i Żyglinek.
• Kościół pomocniczy p.w. św. Jerzego i Wniebowzięcia NMP, 1666 r., drewniany, konstrukcji zrębowej; prezbiterium zamknięte trójbocznie; od zach. przy nawie kruchta. Korpus otoczony sobotami wspartymi na słupach, nad wejściami dachy sobót wygięte faliście. Pod okapem koronka wycięta w deskach. Nad nawą sześcioboczna wieżyczka sygnaturki, z podwójną latarnią i hełmem baniastym ze sterczyną. Zachowane fragmenty polichromii (tzw. zacheuszki). Wyposażenie barokowe.

o Dzwonnica, wolnostojąca, 1666 r., drewniana, konstrukcji słupowej, szalowana deskami, na planie kwadratu, dwukondygnacyjna. Dach namiotowy, spłaszczony, kryty gontem. Hełm cebulasty z ośmioboczną latarnią i iglicą.
o Kapliczka słupowa, XVIII w., o przekroju prostokątnym, nakryta daszkiem. W przeszklonej niszy figurka św. Jana Nepomucena.

• Kościół paraf. p.w. Wniebowzięcia NMP, 1908 r., neogotycki, z prezbiterium w kierunku płd. Nawa oszkarpowana, w dolnej części murowana z kamienia. Ostrołukowe okna ustawione parami pomiędzy tynkowymi, podwójnymi blendami, nad oknami okulusy. Fasada z trójkątnym, otynkowanym szczytem o artykulacji pionowej, ze sterczynami. Portal ostrołukowy z trójkątnym przyczółkiem. Od wsch. przy nawie czworoboczna wieża, w dolnej części murowana z kamienia; wysokie ostrołukowe, otynkowane blendy. Hełm wieży piramidalny z iglicą. Nad portalem w wieży wnęka zamknięta trójlistnie, z figurą św. Jana Nepomucena. W narożniku między wieżą i nawą kolista klatka schodowa, zwieńczona hełmem stożkowym. Wystrój neobarokowy, z dekoracją małżowinową i esownicową.
o Kalwaria, 1994 r. Kaplica i Stacje Męki Pańskiej mur., lico wyłożone kamieniem, bryły niesymetryczne, daszki dwuspadowe.

• Ratusz, pl. Hutników 12, ok. 1890 r., 3-kondygnacyjny. Przed elewację wysunięta czworoboczna wieża, w dolnej części przepruta półkolistymi arkadami, z rozszerzonymi narożnikami. W wieży balkon wsparty na kroksztynach. Wieża w górnej części węższa ze ściętymi narożnikami, zwieńczona hełmem kopulastym z latarnią i iglicą. Obecnie siedziba Urzędu Miasta i Gminy oraz różnych organizacji.
• Z poł. XIX w. pochodzi budynek mieszkalny, pl. Hutników 10, mur.
• Na przełomie XIX/XX w. zbudowano inne murowane budynki mieszkalne, stojące wzdłuż pierzei rynkowych: 3, 4 i 10 (neorenesansowy).
• Willa, ul. Dębina 1, ok. 1890 r. dla ziemianina Rubina, piętrowa, na planie kwadratu. W narożniku pn.-wsch. czworoboczna wieżyczka, z podwójnymi okienkami zamkniętymi półkoliście, ujętymi pilastrami. Hełm wieżyczki dzwonowy, spłaszczony, kryty papą. Obecnie przedszkole.
o Na płn. od willi na pagórkowatym terenie, park krajobrazowy, k. XIX w., pow. ok. 1,5 ha, w drzewostanie kasztanowce, dęby i buki. Dawne urządzenia parkowe w ruinie.
o W płn. części parku widoczna wychodnia skał wapiennych, grzęda skalna dł. ok. 15 m, wys. do 2 m. Być może stąd się wzięła dawna nazwa miejscowości: GÓRY ŻYGLIŃSKIE.
działalność Górnośląskich Kolei Wąskotorowych rozpoczęła się 24 marca 1851 roku, natomiast rok 1853 przyjeto jako powstanie GKW o długości 34 km. W 1856 roku długość linii kolejki zwiększyła się do 75 km. Z dniem 24 stycznia 1884 roku GKW przeszły na własność państwa i stały się kolejami publicznymi z siedzibą w Bytomiu. W 1901 roku długość linii wynosiła już 138,4 km. Przewozy pasażerskie realizowane były na linii Gliwice - Trynek - Rudy - Markowice - Racibórz.
Od 1990 wprowadzono przewozy pasażerskie - turystyczne na odcinku Bytom - Miasteczko Śląskie, a na pozostałych odcinkach przewozy osobowe specjalne.
Górnośląskie Koleje Wąskotorowe zapraszają do korzystania z przejazdów jedyną w Polsce koleją o prześwicie 785 mm, która w 1988 roku skończyła 145 lat swego istnienia.
drewniany kościół z dzwonnicą z 1666 roku, zaliczany do najpiękniejszych zabytków architektury drewnianej Górnego Śląska. Usytuowany przy ul. Dworcowej 2. We wnętrzu kościółka znajduje się barokowy ołtarz i organy z 1846 roku. Na ścianach zachowały się tzw. zacheuszki - pomalowane na belkach miejsca pomazania świętymi olejami podczas konsekracji 8 maja 1670 roku. Wokół kościoła powstał cmentarz użytkowany jeszcze w XIX wieku.

Zabytkami w rejestrze są jeszcze:
Kaplica św. Marka w Żyglinie, przy ul. Św. Marka, z XVIII wieku
Spichlerz dworski przy ul. Wyciślika, z 1795 roku (odnowiony w 1965)
układ urbanistyczny starej zabudowy w Miasteczku Śląskim



Hotel dysponuje komfortowymi pokojami dwuosobowymi z łazienką oraz pokojami jednoosobowymi bez łazienki. Pokoje dwuosobowe wyposażone są w telefony oraz TV-Sat. Zapewniamy miłą i profesjonalną obsługę.



• Między budynkami przy ul.Woźnickiej usytuowany jest pomnik Poległych Obrońców Ojczyzny, postawiony 1961 r. Na stopniowanej podstawie dwa prostopadłościenne bloki kamienne ustawione jeden na drugim, w zwieńczeniu orzeł zrywający się do lotu. Na górnym bloku Krzyż Virtuti Militari, na dolnym inskrypcja.
o Tablica na bocznej ścianie budynku mieszkalnego, upamietniająca egzekucję 5 powstańców śląskich w 1919 r.
• Cmentarz, 2 poł. XIX w., pow. 0,8 ha, układ regularny, najstarszy zachowany nagrobek pochodzi z 1893 r. Na cmentarz wiedzie neoklasycystyczna brama cmentarna, k. XIX w.
o Krzyż cmentarny "Boża Męka", kamienny, 1884 r., fund. Kunegunda Cellary.
o Nagrobek ks. Teodora Christopha, zm. 1893 r., zasłużonego Obywatela Miasteczka Śląskiego.
o Kwatera ss. Zgromadzenia Sióstr Służebniczek NMP Niepokalanie Poczętej.
o POMNIK poświęcony: 6 Powstańcom Śląskim; ofiarom terroru hitlerowskiego, mieszkańcom Miasteczka Śląskiego, którzy zginęli w więzieniach niemieckich i w obozach koncentracyjnych; żołnierzom Września 1939 i oficerom polskim, zrzuconym w październiku 1944 r. (por. Jan Pindor i ppor. Aleksander Biały); 5 żołnierzom Armii Radzieckiej, poległym 19 stycznia 1945. Ciąg 4 mogił z pionowymi płytami z plakietkami i inskrypcjami.
• Cmentarz żydowski, płn. cz. miasta, obok nasypu kolejowego, XIX w., zachowanych kilkanaście kamiennych macew.
• Murowane budynki mieszkalne o charakterze wiejskim, 2 poł. XIX w.:
o ul. Czarneckiego 16,
o ul. Matejki 2, 4,
o ul. Orkana 1,
o ul. Woźnicka 7, 18, 23,
o ul. Żołnierska 3.
• Jeszcze w połowie XIX w. większość budynków w miasteczku stanowiły drewniane chałupy. Dzisiaj zostały tylko dwie:
o ul. Czarneckiego 14, ok. 1860 r.,
o ul. Modrzewskiego 11, 1820 r.
• Ciekawsze budynki mieszkalne, 2 poł. XIX w.:
o ul. Dworcowa 3, z secesyjnym balkonem,
o ul. Dworcowa 11, willa, na przecięciu kalenic sześcioboczna wieżyczka,
o ul. Gałczyńskiego 9, 10, 11,
o ul. Rubinowa 4,
o ul. Woźnicka 2, 4, 9 (neorenesansowy).
• Budynek szkolny, ul. Dworcowa 5, k. XIX w.
• Dawna karczma, ul. Modrzewskiego 1, ok. 1890 r.
ajwiększym zakładem przemysłowym jest Huta Cynku "Miasteczko Śląskie" nowoczesny zakład metalurgiczny, którego budowę podjęto w oparciu o licencję angielskiej firmy Imperial Smelting Processes z Bristolu. Proces przerobu prowadzony jest metodą pieca szybowego umożliwiającą uzyskanie cynku i ołowiu w jednym ciągu technologicznym. W skład ciągu technologicznego wchodzą: Wydział Spiekalni i Kwasu Siarkowego, Wydział Pieca Szybowego i Wydział Rafinerii Ołowiu. Huta Cynku "Miasteczko Śląskie" była w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych jednym z poważniejszych źródeł emisji zanieczyszczeń do powietrza w północnej części województwa katowickiego. Podjęty na początku lat dziewięćdziesiątych program proekologiczny zakładał likwidację najbardziej wyekspoloatowanych wydziałów, budowę nowych urządzeń odpylających i modernizację starych. Doprowadziło to do obniżenia emisji metali ciężkich przy jednoczesnym wzroście produkcji. Obecnie poziom emisji kadmu i ołowiu nie przekracza dopuszczlnych norm a nowo wybudowany Wydział Rafinacji Cynku produkuje cynk najwyższej jakości. Obecne działania proekologiczne dotyczą ochrony powierzchni ziemi i gospodarki odpadami.
d XVI wieku Miasteczko Śląskie było terenem rozwijającego się górnictwa kruszcowego oraz rud żelaza. W 1562 roku miasto otrzymało przywileje wolnego miasta górniczego, a górnikom tu zatrudnionym przyznano "ordunek górniczy". Przez wieki rózne były losy gospodarcze miasta, zależne przede wszystkim od górnictwa rud. Ostatecznie eksploatację zakończono 17 czerwca 1917 roku. Tego dnia zalano kopalnię w Pasiekach.
W 1963 roku ponownie do Miasteczka Śląskiego wraca przemysł. Rozpoczęto wtedy budowę huty cynku. Rozpoczął się wtedy rozwój miasta. Wybudowano osiedle dla 2500 mieszkańców, nową szkołę, przedszkole, nowoczesny ośrodek zdrowia oraz sieć obiektów usługowych.
Do końca lat siedemdziesiątych hutę rozbudowywano, ale jej szkodliwe oddziaływanie na środowisko spowodowało nałożenie strefy ochronnej na dużym obszarze Miasteczka Śląskiego, Żyglina i Żyglinka, powodując zastój w rozwoju gospodarczym.
Dopiero przemiany społeczno - godpodarcze na początku lat 90-tych spowodowały warunki do rozwoju przedsiębiorczości na terenie gminy.
Huta Cynku zlikwidowała najbardziej uciążliwe wydziały i zintensyfikowała produkcję, wprowadzając nowoczesne procesy technologiczne, eliminując w ten sposób prawie całkowicie swoje szkodliwe oddziaływanie. Na terenie zlikwidowanego zaplecza huty powstało kilka firm. Na terenie gminy powstało także kilkaset firm usługowych i handlowych, a ich ilość stale wzrasta. Gmina porządkuje sprawy formalno - prawne gruntów i jednocześnie nanosi zmiany w planach zagospodarowania przestrzennego, przygotowując w ten sposób tereny pod działalność gospodarczą.
zrównoważony rozwój i ochrona środowiska mają szczególne znaczenie na terenie naszej gminy. Większość jej obszaru leży nad zbiornikiem wód podziemnych zasilających znaczną część Śląska w wodę pitną. Natomiast część wschodnia stanowi zlewnię wód rzeki Brynicy, która zasila zbiornik wody pitnej Kozłowa Góra. To położenia nakłada na nas obowiązek szczególnej ochrony środowiska. Od 1995 roku, to jest od momentu usamodzielnienia się gminy, główny nacisk kładzie się na likwidację zagrożeń środowiskowych.
Gazyfikacja gminy obejmuje 90%, a we wszystkich obiektach komunalnych wymieniono kotłownie gazowe. Zlikwidowano kotłownie 5 MW na osiedlu mieszkaniowym, zakupując ciepło poprzez ciepłociąg z huty cynku, gdzie w dużej mierze jest wykorzystywane ciepło odpadowe w kotłowni zakładowej.
We współpracy z firmą Philips wymieniono całe oświetlenie uliczne na energooszczędne, co dało ponad 50% zmniejszenia zużycia energii elektrycznej poprawiając równocześnie stan oświetlenia ulic. Największym zadaniem, które rozpoczęto w 1999 roku, to kanalizacja gminy i pełne wykorzystanie niedociążonej oczyszczalni ścieków. W 1995 roku dostęp do kanalizacji miało 30% mieszkańców, głównie na osiedlu, obecnie prawie 60%, a w samym Miasteczku 90%. W 2002 roku planujemy skanalizowanie miejscowości Żyglin i Żyglinek, gdzie obecnie czynna jest już przepompownia ścieków na oczyszczalnie w Miasteczku Śląskim.
Należy też podkreślić ogromne osiągnięcia Huty Cynku "Miasteczko Śląskie" w tej dziedzinie. Przy ponad dwukrotnym wzroście produkcji ilość zanieczyszczeń emitowanych do atmosfery spadła kilkanaście razy i nie przekracza dopuszczalnych norm od kilku lat. Działania proekologiczne huty zostały uznane Certyfikatami: Zakład Czystej Produkcji, ISO 9001 i 9002 oraz nagrodą Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, a także nagrodą Ministra Środowiska dla dyrektora Romana Utrackiego za działania na rzecz ochrony środowiska.
Wprowadzony przez hutę program naprawczy zaowocował skreśleniem jej z listy osiemdziesięciu największych trucicieli w Polsce. Huta jest jednym z dwóch zakładów, które po skreśleniu nie wróciły na listę. Dzięki temu w Misteczku można już spokojnie oddychać, a powstające firmy muszą prowadzić działalność zgodną z normami zobowiązującymi dla zrównoważonego rozwoju.
Po przemianach w hucie i intensywnych działaniach gminy na rzecz ochrony środowiska , nasze otoczenie i stan przyrody zmieniły się nie do poznania. Wszystko wokół jest zielone, przybyło wdzięcznego śpiewu ptaków, które przedtem uciekały z Miasteczka. Tylko wysokie kominy wystające ponad korony drzew świadczą o istniejącym przemyśle. Kiedyś dla naszych mieszkańców kojarzyły się z wyrokiem śmierci, dzisiaj są symbolem stabilnych stanowisk pracy i dochodów dla budżetu gminy. Wszystko w zgodzie ze środowiskiem.
Niestety, mamy też problemy, które trudno nam samym rozwiązać. Należy do nich niska emisja i zanieczyszczenia komunikacyjne. Pomimo 90-procentowego zgazyfikowania gminy niewiele osób korzysta z gazu dla celów ogrzewczych ze względu na wysoki koszt zmiany systemu ogrzewania oraz cenę gazu. Dwie drogi transportowe na północ kraju biegną przez centrum Miasteczka, Żyglina i Żyglinka. powodując ogromne zanieczyszczenia powietrza, hałas i wibracje szkodliwe dla mieszkańców i budynków. Te dwa problemy to nasze priorytetowe zadania. Jednak bez pomocy władz wojewódzkich nie podołamy im sami, chociaż nie pozostajemy bezczynni.
pierwsze wzmianki o górniczej osadzie zwanej Żyglińskimi Gorami pochodzą z XVI wieku. Prawdopodobnie na początku tego wieku odkryto bogate złoża kruszca i rudy żelaza Zaczęły powstawać "gory"czyli kopalnie na terenie średniowiecznej wsi Żyglin. Książę opolski Jan II Dobry oraz margabia brandenburski Jerzy wydali szereg dokumentów, które miały ożywić osadnictwo i rozwój górnictwa.
Właśnie tu wydano w 1528 roku słynny Ordunek Gorny uważany za pierwszą polską ustawę górniczą.
W końcu, 23 kwietnia 1561 roku, osada otrzymała prawa miejskie. W tym dniu, obchodzonym jako dzień Świętego Jerzego, margrabia Jerzy Fryderyk Hohenzollern nadał prawa miejskie, przyznał herb i pieczęć miasta, które odtąd nazywało się Georgenberg. Jego rozwój związany był z wydobywaniem rud srebra i ołowiu.
W XVIII wieku, wskutek zubożenia mieszczan, Miasteczko zatraciło swój miejski charakter, a potem, po II wojnie światowej (w 1946r.) zupełnie utraciło prawa miejskie, aż do 1963 roku. Już po dwunastu latach, w wyniku reformy administracyjnej z 1 czerwca 1975 roku, stało się dzielnicą Tarnowskich Gór. Po wielu staraniach odzyskało prawa miejskie 1 stycznia 1995 roku. Wybrana wówczas Rada Miasta przyjęła Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego, którego celem było nadrobienie 20 letnich zaniedbań w rozwoju miasta, oraz podniesienie poziomu życia mieszkańców. Działania Rady zostały docenione przez miasteczkowian, którzy w kolejnych wyborach samorządowych powołali do rady ponad 90% radnych poprzedniej kadencji.
ciekawą historię, powiązaną ściśle z dziejami Miasteczka, ma kamień upamiętniający zaprzysiężenie komórki Polskiej Organizacji Wojskowej w 1919 roku. W pierwotnym kształcie był on umiejscowiony w lesie, upamiętniając ofiary powstań śląskich. Kronikarz powstańczy odnotował, że był to naturalny kamień o wadze 2 ton. Wykuto na nim napis: Związek Powstańców Śląskich 1937 - P.O.W. 1919. Pod napisem umieszczono obrazek Matki Boskiej Częstochowskiej, a na odwrocie wmurowano godło państwowe. Pomnik odsłonięto w 1937 roku. Podczas II wojny światowej Niemcy kazali go doszczętnie zniszczyć. Po wojnie postanowiono upamietnić miejsce przysięgi powstańczej repliką kamienia. Niestety, miejsce to znalazło się na terenie budującej się wówczas huty cynku. Kamień przez kilka miesięcy leżał na placu budowy, a potem został przypadkowo zepchnięty do wykopu fundamentów budującego się warsztatu. W 1996 roku, przed wejściem do Huty Cynku "Miasteczko Śląskie", odsłonięto replikę pamiątkowego kamienia.
Ksiądz Teodor Christoph, świątobliwy kapłan śląski
Teodor Christoph urodził się 4 sierpnia 1839 roku w Sobocisku, małej miejscowości położonej niedaleko Oławy. Jego rodzicami byli Franciszek Christoph i Franciszka z domu Kinkel. Miał jeszcze starszego brata Wojciecha i trzy siostry Chrzest przyjął dopiero mając osiem lat. Nadano mu wówczas trzy imiona: Franciszek Antoni Teodor. To ostatnie, jako najczęściej używane stało się jego właściwym imieniem. Jego ojciec był nauczycielem i organistą. Atmosfera rodzinna w domu była przepojona głęboką religijnością. Gdy Teodor miał 16 lat, zmarł jego ojciec, w rok później matka.
Teodor uczęszczał do gimnazjum św. Macieja we Wrocławiu, gdzie podczas nauki mieszkał w zakładzie św. Józefa prowadzonym przez Siostry Boromeuszki. Świadectwo dojrzałości otrzymał w 1859 roku. Nie od razu poczuł swoje prawdziwe powołanie. Mając 19 lat zaczął pracować jako górnik w Królewskiej Hucie. Po kilku latach pracy uległ wypadkowi i trafił do Szpitala Brackiego w Zabrzu. Tam najprawdopodobniej wykrystalizowało się jego powołanie i wstąpił na Wydział Teologiczny Królewsko-Pruskiego Uniwersytetu we Wrocławiu. Wszystkie święcenia kapłańskie przyjął z rąk biskupa Henryka Foerstera w latach 1863-1864. Mszę prymicyjną odprawił w klasztorze Sióstr Urszulanek we Wrocławiu, gdzie mieszkał w czasie studiów.
Wikariuszem został w parafii św. Marii Magdaleny w Chorzowie. W tym czasie umiera jego starszy brat, także kapłan, na cholerę. Cios spowodowany śmiercią brata powoduje kłopoty zdrowotne, w wyniku których ks. Teodor trafia na parafię położoną w zdrowszej okolicy, w Krapkowicach na Opolszczyźnie. Do Miasteczka (Georgenbergu) trafia 10 lipca 1871 roku. Była to jego pierwsza samodzielna parafia. Zamieszkał obok drewanianego kościółka w małym zrujnowanym drewnianym domku obrzuconym gliną, składającym się z pokoju, komory i małej kuchenki. Mieszkał tu aż do swojej śmierci, 10 lutego 1893 roku. Przeszedł do pamięci mieszkańców jako człowiek wielkiego serca zawsze pomagający ubogim. Opiekował się sierotami, utrzymywał i uczył ok. 200 chłopców, z których wielu potem zostało kapłanami. Potrafił zjednoczyć mieszkańców zróżnicowanych kulturowo i narodowo. Do dziś na jego grób przychodzą wierni, często młode pary rozpoczynają wspólne życie od złożenia tu wiązanki kwiatów. Sam prowadził bardzo skromne życie. Wstawał o 4 rano, żywił się niezwykle skromnie, cały czas poświęcał pracy duszpasterskiej i nauczaniu dzieci.

Jan Bondkowski, pierwszy burmistrz Miasteczka Śląskiego
Jan Bondkowski urodził się 8 sierpnia 1859 roku w Tarnowskich Górach. Jego rodzicami byli Jan i Paulina z Kasprzeńskich. Ukończył szkołę górniczą w Tarnowskich Górach i opuścił Śląsk podejmując pracę w Małopolsce jako zarządca kopalni w Grudny Dolnej (Galicja). W 1893 roku wyjechał za granicę, gdzie zajmował się m.in. zarządzaniem terenów naftowych i innych dla małopolskiej spółki górniczej.
Ok. 1911 roku powrócił na stałe do rodzinnych Tarnowskich Gór i stanął na czele ruchu narodowego w swoim powiecie. W jego domu założono Bank Ludowy, który wspierał polskie organizacje i stał się instytucją kredytową dla polskiej ludności. Założył tez polskie Towarzystwo Posiedzicieli Domów i Gruntów.
Wiosną 1919 roku pod jego przewodnictwem powstał tajny, pierwszy polski komitet. Komitet organizował wiele polskich instytucji, m.in. Towarzystwo Czytelni Ludowych, kółko śpiewacze "Mickiewicz", Towarzystwo gimnastyczne "Sokół" i Towarzystwo Polek. Niezwykle ważną rolę spełniło "Kasyno obywatelskie", pod którego płaszczykiem odbywały się zebrania polityczne polskich towarzystw. Jan Bondkowski wziął udział w pierwszych wyborach komunalnych na Górnym Śląsku. Wszedł do rady miejskiej; a w 1920 został pierwszym polskim burmistrzem w Miasteczku Śląskim i równocześnie pierwszym polskim burmistrzem na śląsku. Urząd ten sprawował trzy lata.

Józefa Bramowska, pani senator ze Śląska
Józefa Bramowska urodziła się 10 marca 1860 roku w Żyglinie w rodzinie Tomasza i Barbary Batsch z domu Przybyłek. W Żyglinie skończyła szkołę powszechną, potem wyszła za mąz za rolnika z tej wsi, Piotra Bramowskiego. Urodziła pięciu synów. Działalność na rzecz sprawy polskiej rozpoczęła od propagowania polskich gazet i czytelnictwa. W 1909 założyła Towarzystwo Kobiet w Żyglinie, nazwanej później Towarzystwem Polek. Jako reprezentantka Żyglina brała udział w wiecu kobiet polskich w Bytomiu, gdzie wygłosiła płomienną mowę. Z tego powodu dokonano rewizji w jej domu i nałożono areszt domowy.
Po I wojnie światowej Bramowska z całą energią zaangażowała się w tworzenie odrodzonych organizacji polskich na Śląsku. Rozpoczęła zakładanie kół Towarzystwa Polek w miejscowościach powiatu tarnogórskiego, a potem objęła funkcję przewodniczącej tego Towarzystwa. W 1919 roku została niespodziewanie aresztowana pod dziwnymi zarzutami. Potem organizowała kolejno pierwszy powojenny wiec Polek w Bytomiu, pierwszy powiatowy zjazd Towarzystwa Polek; uczestniczyła w historycznym sejmiku Polek w Gliwicach. Stała się orędowniczką polskości i wszędzie gdzie tylko mogła występowała z pełnymi ekspresji przemówieniami. W jej domu zawsze znajdowali schronienie powstańcy ścigani przez bojówki niemieckie i działacze polscy. W czasie trzeciego powstania śląskiego miała w domu magazyn broni. Z tego powodu ona i jej gospodarstwo było ciągłym obiektem ataków ze strony bojówek niemieckich.
W latach międzywojennych dwukrotnie wchodziła w skład Senatu Rzeczypospolitej (w 1928 i w 1935 roku). Była też przewodniczącą Stowarzyszenia Kobiet ze Śląska.
W 1935 roku Towarzystwo Polek zorganizowało uroczyste obchody 75 lat jej życia, połączone z akademią w Teatrze im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach.
Po zajęciu Śląska przez Niemców podczas II wojny światowej, Józefa Bramowska znalazła się na liście polskich działaczy przeznaczonych do umieszczenia w obozie koncentracyjnym. Tragedii uniknęła dzięki podeszłemu wiekowi. Zmarła 24 października 1942 roku. Posiadała liczne odznaczenia m.in. Krzyż Oficerski Polonia Restituta. Należy do grona najwybitniejszych śląskich działaczy społecznych.

P.S. Praca ta nie jest wykonana pezez osobę zamieszczającą ją pod adresem www.sciaga.pl. Możecie ją znaleźć na oficjalnej stronie Miasteczka Śląskiego

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 20 minut