Rola sejmu walnego w system demokracji szlacheckiej

Demokracja szlachecka – system ustrojowy Rzeczpospolitej Polskiej gwarantujący stanowi szlacheckiemu prawo decydowania o sprawach państwa – polityka zewnętrzna i wewnętrzna.

System ten wykształcił się z zabiegania o przywileje oraz ich moc.
- demokracja szlachecka – 1454 (przywilej cerekwicko-nieszawski) – 1791 (uchwalenie pierwszej Konstytucji).
- oligarchia magnacka 1606 (rokosz Zegrzydowskiego), 1652 (pierwsze użycie liberum veto) – 1791
- początkiem demokracji szlacheckiej były sejmiki ziemskie

1493 – pierwszy Sejm walny, zebrał się w Piotrkowie Trybunalskim.

Obradowały 3 stany:
- król – miał prawo zwoływać sejm, ustalał terminy, miejsce i tematykę obrad. Przewodniczył senatowi. Zwracał się do szlachty zebranej na sejmikach z tzw. legacjami, w których przedstawiał tematykę obrad.
- senat – izba wyższa, 140 senatorów – wywodził się z dawnej rady królewskiej (urzędnicy skupieni wokół króla), mianowani przez króla dożywotnio. Senat Obradował pod przewodnictwem króla. Reprezentował możnowładztwo.
- izba poselska – izba niższa, 170 posłów – w jej skład wchodzili posłowie z poszczególnych ziem, a także jako przedstawiciele miast, którzy nie mieli jednak prawa głosu. Ich pracę koordynował marszałek

Konstytucja – zbiór uchwał sejmu

Zadania sejmu:
- uchwalał nowe prawa
- uchwalał podatki
- wydawał zgodę na pospolite ruszenie
- wytaczał główne kierunki polityki zagranicznej państwa
- nadawał prawa do nobilitacji (nadania szlachectwa)
- kontrolował finanse państwa
- przyznawał prawo łaski i amnestii

Izby obradowały oddzielnie
Tylko posłowie mogli głosować – senatorzy jako głos doradczy
Podczas głosowania zasada jedności
Sejm obradował 6 tygodni
Oznaka centralizacji państwa