Polityka celna

Cło jest opłatą pobieraną przez państwo według określonych stawek za przejście towaru za granicę obszaru celnego, czyli granicę celną. Obszar celny pokrywa się najczęściej z terytorium państwa, ale może także obejmować kraje wchodzące w unię celną. Dla Belgii, Danii, Niemiec, Hiszpanii, Francji, Grecji, Irlandii, Włoch, Luksemburgu, Holandii, Austrii, Portugalii, Wielkiej Brytanii, Finlandii, Szwecji, Czech, Estonii, Cypru, Łotwy, Litwy, Węgier, Malty, Polski, Słowenii, Słowacji, Bułgarii, Rumunii i Chorwacji granicą celną jest zewnętrzna granica Unii Europejskiej. W każdym kraju członkowskim obowiązuje wspólny kodeks celny i ta sama taryfa celna. Pobrane od danego towaru cło podwyższa jego cenę oraz stanowi dochód państwa. Cło można powiedzieć z punktu widzenia kierunku obrotu towarowego, znaczenia gospodarczego i metody obliczania. Biorąc pod uwagę kierunek obrotu towarowego, rozróżnia się cła: eksportowe, stosowane stosunkowo rzadko, by chronić własną gospodarkę przed wywożeniem surowców. Importowe, pobierane przy przywozie towarów z zagranicy i stosowane powszechnie, którego podział przeprowadzany jest pod względem znaczenia (celu ) gospodarczego. Tranzytowe, pobierane od towarów przewożonych przez terytorium danego kraju, bardzo rzadko stosowane. Ze względu na znaczenie gospodarcze wyodrębnia się cło mające na celu zwiększenie dochodu Skarbu Państwa, któremu podlegają zwłaszcza towary nieprodukowane w kraju, czyli cło fiskalne, oraz cło ochronne, a wśród nich: cło prohibicyjne, zwykle bardzo wysokie i mające na celu niedopuszczenie do wywozu, np. surowców potrzebnych własnemu przemysłowi, lub wstrzymanie przywozu towarów niepożądanych w celu ochrony krajowej produkcji. Cło wychowawcze, stosowane w imporcie dla ochrony młodych gałęzi krajowego przemysłu przed konkurencją. Cło bojowe, którego celem jest zmuszenie innego kraju do obniżenia stawek celnych lub zaniechanie działań przeciwko gospodarce danego kraju. Cło retorsyjne, zwane również cłem odwetowym, stosowane jako odwet, jeżeli inne państwo zastosowało cło bojowe. Cło preferencyjne, o stosunkowo niskim poziomie, stosowane dla towarów faworyzowanych lub towarów pochodzących z krajów wyróżnianych. Cło antydumpingowe stosowane, gdy ceny towarów importowanych są niższe od cen rynkowych lub kosztów własnych, a jego celem jest pokrycie różnicy między ceną dumpingową a ceną na rynku krajowym. Biorąc pod uwagę metodę obliczania, wyróżniamy: cło od wartości, zwane również cłem ad valorem, które oblicza się w procentach od wartości towaru. Cło specyficzne, ustalone kwotowo od jednostki miary towaru wyrażonej w sztukach, kg, m itp. Cło mieszane oparte na stawkach specyficznych z dopłatą obliczaną od wartości towaru. Z omówienia metod obliczania cła wynika, że stawka celna to wysokość opłaty pobieranej w danym kraju od towaru importowanego wyrażona w procentach od wartości towaru lub w jednostkach pieniężnych od jego ilości. Usystematyzowane zestawienie stawek celnych nazywane jest taryfą celną. Jednokolumnowa taryfa celna obejmuje jednakowe stawki celne dla wszystkich krajów, lecz dopuszcza się tu zastosowanie ulg. Taryfy celne wielodokumentowe zawierają zróżnicowane stawki celne. Wspólnotowa taryfa celna zawiera następujące stawki celne: autonomiczne- stosowane wobec towarów pochodzących z krajów, którym Unia Europejska nie przyznała klauzuli najwyższego uprzywilejowania i które nie są członkami Światowej Organizacji Handlu. Konwencyjne(podstawowe ) - stosowane wobec towarów pochodzących z krajów, które są członkami Światowej Organizacji Handlu oraz tych, którym Unia Europejska przyznała klauzulę najwyższego uprzywilejowania; jest ona zobowiązaniem państwa do przyznania drugiemu państwu przywilejów gospodarczych, nie mniejszych niż przyznanie jakiemukolwiek innemu państwu; typowym przykładem NKU są ulgi celne. Preferencyjne - stosuje się je dla niektórych towarów pochodzących z krajów, które zostały uznane przez unijne przepisy za państwa rozwijające się lub mniej rozwinięte. Obniżone - stosowane w związku z umowami o strefach wolnego handlu dla towarów z krajów EFTA. Oprócz taryfy celnej, stanowiące podstawowe źródło stawek celnych, wysokość należności celnych określa się na podstawie innych środków taryfowych, takich jak : zawieszenie w całości lub częściej poboru ceł, kontyngent taryfowy, platform taryfowy. W ranach tych środków taryfowych Rada Europy może ustalić stawki celne na poziomie niższym niż określone w taryfie celnej, w tym też stawki celne zerowe. Odprawa celna służy wydaniu decyzji przez organ celny o dopuszczeniu towaru na wspólnotowy obszar celny lub o wywozie towaru za granicę Wspólnoty Europejskiej oraz o wysokości należności celnych. Na terytorium poszczególnych państwa mogą być utworzone strefy wolnocłowe, na których można składować i przechowywać towary bez konieczności ponoszenia opłat celnych. Wolny obszar celny to wyodrębniona część obszaru celnego Wspólnoty, traktowana jak zagranica. Na terenie wolnego obszaru może być prowadzona działalność gospodarcza przez wspólnotowe, zagraniczne, lub międzynarodowe podmioty gospodarcze. Skład celny to również wyodrębniona część terytorium państwa członkowskiego traktowana jak zagranica, na której terenie firmy, mające siedzibę w krajach Wspólnoty mogą składać i przechowywać towary.