Średniowieczny wzorzec Władcy, Świętego i Rycerza-rozważ problem odwołując się do wybranych utworów literackich.

Okres Średniowiecza był najdłuższą epoką w dziejach nowożytnych i był uznawany za czasy zacofania i upadku kultury ,jednak oprócz wielu zjawisk negatywnych niesie wiele pozytywnych.
Jakie postawy i wzorce kształtowały się, skąd brano wiarę , siłę do życia i umartwiania się, czym się kierowano ,oraz co było celem życia ?
Charakterystyczną cechą średniowiecza był teocentryzm- czyli "Bóg w centrum ".Taka właśnie głęboka wiara spowodowała ukształtowanie się typowych wzorców osobowych jak święty, rycerz czy władca.
Wzorzec Władcy.
Jako wzór średniowiecznego władcy chciałabym przedstawić postać Karola Wielkiego .Był on wspaniałym władcą ,który rządził prawie całym chrześcijańskim światem, przeprowadził wiele reform ,toczył liczne wojny z poganami. Był człowiekiem mądrym i wykształconym, znał języki obce, posługiwał się łaciną, zgłębiał swoją wiedzę poprzez naukę liczenia, badania biegu gwiazd, oraz próbował nauki pisania. Ogromnym szacunkiem darzył ludzi uczonych. Był także znakomitym rycerzem, mężnym i odważnym, któremu leżało na sercu dobro państwa i poddanych. Był także człowiekiem religijnym.
Drugi przykład władcy średniowiecznego jaki chcę przedstawić to Bolesław Chrobry. Gall Anonim w „Kronice polskiej” ukazuje nam postać Bolesława Chrobrego jako człowieka bardzo religijnego, uduchowionego .Z wielkim szacunkiem odnosił się do osób duchownych-nazywał ich „Panami”. Kościół wywyższał ponad wszystko i hojnie obdarowywał go swoimi darami .Posiadał również cechy wybitne sprawiedliwość i pokorę. Bratał się z poddanymi, miał na względzie ich dobro, umiał ich słuchać i traktował na równi-bogatego i biedaka żadnego nie zostawił bez pomocy. Bolesław Chrobry to władca który przez swoją dzielność i odwagę odniósł wiele, wiele zwycięstw.
Dobry władca powinien być waleczny ,pobożny, niezwyciężony i krzewić kulturę chrześcijańską, jak również inteligentny i przewidujący aby być dobrym politykiem. Ale też rozsądny, sprawiedliwy, bezstronny ,i powinno zależeć mu na państwie i jego mieszkańcom.
Takie cechy albo choć większą ich część powinni posiadać w dzisiejszych czasach rządzący państwami.
Wzorzec Świętego
Kultura średniowieczna wykształciła model świętego w dwóch odmianach-wywodzących się z kultur chrześcijańskich-wschodniej i zachodniej.
Wzorzec wschodni bardziej surowy ,chciałabym tu przedstawić postać świętego Aleksego -ascety. Wywodził się on z bardzo zamożnej i znanej rodziny ,i jako dziecko był już bardzo religijny .Aby spełnić wolę ojca ożenił się z piękną dziewczyną ,ale już w noc poślubną wyznał jej że chce wieść zupełnie inne życie.Za jej zgodą opuścił dom, swoje bogactwa rozdał biednym ,a sam skazał się na nędzę i ubóstwo. Znosił nie znane mu dotąd męki i cierpienia, wędrując od miasta do miasta i gorliwie się modląc .Zdarzało się ze z niego szydzono, oblewano go pomyjami , lecz on znosił to bardzo cierpliwie .Kiedy dzięki swej pobożności stał się znany postanowił wrócić do swego rodzinnego miasta ,tam nierozpoznany przez nikogo mieszka pod schodami domu swojego ojca jako żebrak. Ostatnie chwile swego życia spędzał na zapisywaniu historii swojego życia. W chwili jego śmierci odezwały się wszystkie dzwony w Rzymie ,a opary z jego ciała miały moc uzdrawiającą.
Wzorzec zachodnio -europejskiego świętego to na przykład postać świętego Franciszka z Asyżu.
Franciszek jako młody człowiek korzystał w pełni z życia ,oddawał się zabawom i przyjemnościom. Dalsze dzieje jego losu, wojna, dostanie się do niewoli oraz choroba znacznie zmieniły jego światopogląd .Wbrew woli swego ojca zrzekł się majątku i stał się wędrownym kaznodzieją głoszącym naukę Chrystusa. Żyjąc skromnie i pokornie odwiedzał chorych i trędowatych, rozmawiał z biednymi, ale też ze zwierzętami przez co nieraz był uważany za dziwaka. Szanował ciało człowieka i nie pozwalał na samookaleczenia .Święty Franciszek pragnął żyć zgodnie z ewangelią. Owocem jego pracy duszpasterskiej było powstanie zakonu. Święty Franciszek to średniowieczny święty-asceta, jednak jego wiara jest radosna, swoim podejściem do świata ,życia i ciała chciał pokazać że świętość to podstawa miłości i zrozumienia.
Tajemniczość i prostota średniowiecza jest dla nas wciąż ciekawa i intrygująca ,wydaje się że tamtejsza rzeczywistość z punktu widzenia dzisiejszego człowieka była o wiele prostsza.
Czy w dzisiejszych czasach można zostać Świętym?
My ludzie współcześni potrzebujemy mitów o ludziach świętych, ponieważ chcemy wierzyć że mamy szanse na osiągnięcie doskonałości ,potrzebujemy jasnych zasad, oraz wielkich autorytetów, które wskażą nam drogę do świętości. Mamy ogromne szczęście że przyszło nam żyć w epoce wielkich ludzi-ludzi świętych ,mam tu na myśli świętą Teresę z Kalkuty i błogosławionego Jana Pawła Drugiego. Tacy ludzie są dowodem na to że można osiągnąć świętość w dzisiejszych trudnych czasach.
Wzorzec Rycerza
Motyw rycerza średniowiecznego pojawia się w literaturze dość często. Jest symbolem bohatera. Ideał rycerza średniowiecznego ukazany jest w utworze „Pieśń o Rolandzie” Opowiada ona o autentycznej wyprawie króla Karola Wielkiego do Hiszpanii w celu wypędzenia Saracenów okupujących kraj. Wracający ze zwycięskiej bitwy w wąwozie Ronceval , ich tylna straż dowodzona przez Rolanda została napadnięta Wywiązała się straszna bitwa ,w której klęskę poniosła armia Rolanda .Przyjaciel radził Rolandowi wezwać pomoc ,lecz takie zachowanie byłoby hańbą dla średniowiecznego rycerza ,i Roland czekał z tą decyzją do końca. Czując zbliżającą się śmierć zadął w róg. Ugodzony śmiertelnie umiera lecz wcześniej zwraca swą twarz ku Francji, aby oddać ostatni hołd swojej ojczyźnie. Błaga również Boga o przebaczenie mu wszystkich win.
Postać Rolanda prezentuje cechy najlepszego rycerza ,był szlachetnie urodzony ,uczestniczył w walkach, które rozsławiały jego imię, był opiekuńczy i wierny dla swej damy serca, był lojalny wobec król .Podczas walk był odważny, honorowy, odznaczał się wielką siłą, unikał grzechu i podłości.
Takie postacie stały się symbolami odwagi i poświęceń dla kraju a tak wykształcony wzorzec średniowiecznego rycerza przetrwał przez wiele, wiele lat. Oczywiście był on odpowiednio zmodyfikowany, zależnie od charakteru danej epoki. Dziś zmieniły się realia - to, co kiedyś było chlubą, teraz jest potępiane albo w ogóle bez znaczenia. Jednak niezmiennymi wartościami pozostały: Bóg, honor i ojczyzna. Te wartości nadal są w cenie i są pożądane. Niestety nie wszyscy zgadzają się z tymi poglądami a jest to związane z tym, że żyjemy w takich czasach, gdzie trudno jest być wiernym swoim zasadom. Poza tym nierealne byłoby naśladowanie średniowiecznego rycerza dziś, gdyż żyjemy w czasach gdzie nikt nie ma czasu na utożsamianie się z własnym krajem.