Przewodnik po obiektach przyrodniczych wojewódtwa lubuskiego

W województwie lubuskim znajdują się rezerwaty: florystyczne, leśne, torfowiskowe, krajobrazowe i faunistyczne.Są to obszary chronionego krajobrazu o ściśle określonych granicach, objęte ochroną ze względy na mało zniekształcone środowisko przyrodnicze, a także często na wartości kulturowe.W naszym województwie obszary chronionego krajobrazu zajmują duże powieszchnie.Na ogół obszary te czechuje duża lesistość i niewielkie uprzemysłowienie.
Do rezerwatów florystycznych należy rezerwat "Tchórzyno" o pow.32ha koło wsi Sitno.Obejmuje on część jeziora Trzórzyno oraz przyległe złoże kredy i torfowisko.Rezerwat ten utworzono w celu ochrony rzedkich gatunków roślin: marzyca czarniawa, goryczka błotna, storczyki, a także listera jajowata.
"Jezioro Jasne" to rezerwat ścisły o pow.14,5ha położony pomiędzy miejscowościami Derczewo i Mielęcinek.Spotykamy tam jedną z najmniejszych roślin kwiatowych świata - Wolffia bezkorzeniowa.Ma ona krztałt kulisty, jest wolnopływająca, a jej wielkość wynosi od 1 do 1,5mm.
W następnym rezerwacie "Żódlisko Skrzypowe", przedniotem ochrony jest skrzyp olbrzymi, będocy największym spośród rosnacych w Polsce, tworzący bardzo żadko spotykany zespół szuwarowy.
Rezerwatem częściowym jest "Jezioro Gołyńskie" o pow.3,10ha.Rośnie tam kłoć wiechowata, a na brzegu torfowiska występują rosiczki-okrągłolistna i długolistna, a największą osobliwością rezerwatu jest wełnianeczka alepejska.
W rejonie Górzycy i Pamięcina znajduje się rezerwat ścisły o pow.2,65ha - "Pamięcin".W rezerwacie ochronie podlegają zbiorowiska muraw piskowych należące do najwiekszych osobliwości florystycznych.Charakteryzują się one najliczniejszym w Polsce udziałem gadunków śródziemnomorskich.
W celu zachowania roślinności bagiennej i torfowiskowej utworzono na Pojezierzu Łagowskim rezerwat częściowy "Pawski Ług" o pow.3,67ha.Jego teren zajmuje bezodpływowa niecka pojezierza wypełniona wodą.Rosną tam żurawina błotna, boberek trójlistny, brzoza z sosną.
"Żurawie Bagno" to rezerwat częściowy o pow.42,07ha znajdujący się w okolicach miejscowości Przewóz.Utworzono go w celu zachowania roślinności bagiennej i torfowiskowej.Rośnie tam rosiczka okrągłolistna, żurawina błotna, bagno zwyczajne.W rezerwacie znajduje się stanowisko lęgowe żurawia i wielu innych rzadkich zwierząt.
W giminie Lipinki powstał "Wrzosiec"- rezerwat częsciowy o pow.23,87ha.Rzadkością jest wystepujący tu wrzosiec bagienny, który jest rosliną klimatu atlantyckiego.
Na Równinie Gorzowskiej utworzono rezerwaty "Bogdaniec I" i "Bogdaniec II", są to rezerwaty częsciowe utworzone w celu ochrony naturalnych lasów liściastych.Zachwyt budzą wspaniałe drzewostany liściaste z dębami w wieku 170 - 190 lat.Wyjątkowo dorodne sa tutaj graby oraz jesiony, osiki i brzozy.
W doline rzeki Santoczy położony jest rezerwat częściowy o pow.75,57ha - "Zdroiskie Buki".Są tu głównie buczyny oraz grab i dąb.
"Wilanów" to rezerwat częściowy o pow.67,56ha na Równinie Gorzowskiej.Jest to obszar lasu mieszanego z udziałem buka.Rzeżba terenu jest bardzo urozmaicona wzniesieniami i zagłębieniami, jeziorem oraz stromymi zboczami rzeki Pełcz.Powstał tutaj rzadki zespół leśny brzeziny bagiennej z głównym gatunkiem drzewiastym brzozą omszoną.
Najstarszy na całym Pomorzu fragment pierwotnej puszczy pomorskiej zachował się w rezerwacie "Radęcin".Ochronie podlegają tutaj coraz rzadsze zespoły leśne.Wyróznia się grąd - dwuwrstwowy las dębowo grabowy.Drugim zespołem leśnym jest buczyna pomorska w wieku 300 - 400 lat.
Na Pojezierzu Łagowskim znajduje się rezerwat częściowy o pow.116,6ha - "Buczyna Łagowska".W rezerwacie ochronie podlega drzewostan bukowy naturalnego pochodzenia.Innym zbiorowiskiem leśnm, które wykształciło się w podmokłych obniżeniach jest olszyna z bujnie rosnącymi turzycami i paprocią.
W pobliżu znajduje się również rezerwat częściowy o pow.49,93ha - "Nad Jeziorem Trześniowskim".Ochroną objęto fragment lasu bukowego naturalnego pochodzenia.Zajmuje on południowo - zachodni brzeg Jeziora Trześniowskiego w pobliżu Łagowa.Głównym gatunkiem w rezerwacie jest buk, któremu towarzyszy dąb lub brzoza.Drzewostany bukowe są tu slinie zwarte, cieniste, o słabo wykształconej warstwie pod szytu i runa leśnego.Brzegiem jeziora wzdłuż rezerwatu wiedzie droga spacerowa.
W gmine Szczaniec znajduje się rezerwat częściowy "Grodziszcze".Główny zespół lesny rezerwatu to grąd niski.Drzewostan grądu jest niezwykle urozmaicony i skład się z dębu szypułkowego, jesionu, grabu, buka, lipy, jaworu i brzozy.Drzewa mają 90 - 200 lat.
W dolinie Ochli powstał rezerwat częściowy - "Zimna Woda".W rezerwacie ochronie podlega typowo wykształcony łęg jesionowo - olszowy.Runo jest tu bardzo bogate i obfite, stwierdzono tu ponad 50 gatunków roślin.
"Zatonie" to rezerwat częściowy o pow.29,04ha w okolicach miejscowości Zatonie.Jest on sztucznie załozonym parkiem , do którego stopniowo powraca roślinność naturalna: dąb szypułkowy, lipa drobnolistna, grab, jesion i jawor.
W Obniżeniu Nowosloskim utworzono w celuzachowania fragmentów lasu mieszanego naturalnego pochodzenia rezerwat częściowy - "Bażantarnia".Ochroną rezerwatową objęto bur mieszany sosnowo - dębowo - świerkowy z modrzewiem, brzozą i bukiem.
"Buczyna Szprotawska" to rezerwat częściowy o pow.155,5ha.Jest to największy rezerwat w województwie lubuskim.Ochroną objeto las mieszany pochodzenia naturalnego, rosnący w granicach zasięgu buka, o cechach buczyny karpackiej.W buczynie jako domieszka wystepują: dąb szypułkowy, sosna zwyczajna, lipa drobnolistna oraz świerk, a gdzieniegdzie klon zwyczajny, jawor, modrzew, jodła.Ciekawsze gatunki w warstwie runa to: żywiec gruczołowaty, paprotnik kloczasty, piuropusznik strusi (pod ochroną), świerząbek orzęsiony.
Do rezerwatów torfowiskowych należy rezerwat ścisły - "Bagno Chłopiny".Ochroną objęto torfowisko mszarne z roślinami prawnie chronionymi.Rośnie tu gwiazdnica brubolistna i 8 gatunków roslin z rodziny storczykowatych - storczyk plamisty, krwisty, Fuchsa, Traunsteinera, lipiennik Loesela, listera jajowata, wątlik błotny, żłobik koralowy.
"Janie" im.Włodzimierza Korsaka to rezerwat ścisły o pow.51,85ha na Pojezierzu Łagowskim.Ochrona objęto położone na sandrze, płytkie i wąskie jezioro Janowiec pochodzenie lodowcowego.Wody jeziora, głównie w części środkowiej, są pokryte grzybieniem białym i grążelem żółtym.Na okalającym jezioro bagnie rosną turzyce.
W Kotline Kargowskiej utwożono rezerwat ścisły - "Bagno Chorzemińskie".Teren rezerwatu jest bezodplywową niecką pojeziorną wypełnionom torfem.Rośnie tu drzewostan, który składa sie z sosny, brzozy omszonej, świerka i kruszyny.Osobliwością rezerwatu jest wystąpowanie żmii zygzakowatej.
"Wyspa na Jeziorze Bierzwnik" to rezerwat częściowy na Pojezierzu Dobiegniewskim.Objęty ochroną jest piękny krajobraz i całokształt warunków przyrodniczych wyspy Bierzwnik.Wyspę porasta las liściasty bukowo - dębowy z domieszką sosny i lipy.W szuwarach otaczających wyspę znajdują się lęgowiska ptactwa wodnego: bociana czarnego, orła, rybołowów, żeruja tu czaple i żurawie.
Na Równinie Drawskiej utworzono rezerwat częściowy "Rzeka Drawa".W obrębie rezerwatu rzeka płynie waskim korytem o licznych zakrętach w dolinie wcinajacej się coraz głębiej w stronę zbocza.W wodach rzeki interesujące są podwodne łąki rdestnicowe, zespół włosienicznika rzecznego, zespół lili wodnych.W rzece żyją ryby łososiowate: łosoś, pstrąg potokowy, lipień.
Największym rezerwatem przyrody faunistycznym w województwie lubuskim o statusie międzynarodowym, jest rezerwat ścisły o pow.4166,22ha - "Słońsk".Obejmuje on łąki zalewowe, liczne starorzecza i kanały oraz kilka niewielkich stałych zbiorników wodnych.Rezerwat jest siedliskiem ptactwa wodnego i miejscem odpoczynku ptaków w okresie ich przelotów.Spotkać tu można rzadko występujące na innych obszarach Polski gatunki ptaków spiewających.Zakładają tu swoje gnazda liczne gatunki kaczek, łabędźniemy, perkozy i gęsi gęgawy.Znajduje się tutaj wiele rzadkich roślin: rdest Brittingera, włosienicznik skąpopręcikowy.
Unikatowym obiektem zoologicznym jest rezerwat częściowy "Nietoperek" w okoliczach Międzyrzecza.Ochrona objeto miejsca masowego zimowania wielu gatunków nietoperzy.W korytarzach Miedzyrzeckiego Rejenu umocnionego zwierzęta te znalazły odpowiednie dla siebie warunki do życia.W rezerwacie stwierdzono 12 gatunków nietoperzy, sposród których nocki - duży i rudy oraz mopek są najliczniejsze.
"Czapli Ostrów" to rezerwat na wyspie jeziora Ostrowiec.Przedmiotem ochrony jest kolonia czapli siwych i kormoranów.Na ochroną zasługuje również flora wyspy.
Wyżej wymienione obiekty przyrodnicze świadczą o tym, że województwo lubuskie może stać się miejscem wspaniałych wędrówek i wycieczek przyrodniczych.Rezerwaty przyrody województwa lubuskiego moga oczarować nie tylko Polaków, ale i gości z zagranicy.


Żródła:
"Nasza przyroda"-Stanisław Król