Litosfera Skrót

Litosfera
BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI:
Skorupa Ziemska – jest ona twarda, dość chłodna, zbudowana z różnorodnych skał, jej grubość waha się od 5 do 80 km
Skorupa Kontynentalna - tworzy zręby kontynentów. Składa się ona z 3 warstw: Osadowej; granitowej i bazaltowej. Warstwa Osadowa jak i granitowa dochodzi do kilku kilometrów, natomiast warstwa bazaltowa dochodzi do kilkunastu kilometrów.
Skorupa Oceaniczna – zbudowana jest z 3 warstw – Składa się ona z warstwy osadowej, bazaltowej a pomiędzy nimi znajduje się warstwa pośrednia. Grubość całej skorupy oceanicznej średnio wynosi 7 km (czasami 12km ).
Skorupa Paraoceaniczna - jest formą przejściową pomiędzy skorupami kontynentalną i oceaniczną. Zawiera warstwę granitową (b. Cienka)
Płaszcz Ziemi - wyróżniamy w nim płaszcz górny i płaszcz dolny. Płaszcz górny sięga do powierzchni nieciągłości Golicyna leżącej na głębokości ok. 370 km Poniżej znajduje się płaszcz dolny którego koniec wyznacza nieciągłość Wiecherta –Gutenberga. Astenosfera- razem ze skorupą ziemską tworzy ona litosferę, jest ona rozgrzana i plastyczna, stanowi źródło magmy wydostającej się na powierzchnię Ziemi. Płyty litosfery przemieszczają się właśnie po astenosferze. Zjawisko Izostazji – stan równowagi między skorupą ziemską a górnym płaszczem Ziemi.
Jądro Ziemi – Znajduje się na głębokości 2900 km. Wyróżniamy jądro zewnętrzne i wewnętrzne, różnią się ona temperaturą – zewnętrzne ma charakter cieczy o temperaturze 4000-4800 C natomiast wewnętrzne ma postać ciała stałego którego temperatura dochodzi do 6500 C. Jądro wewnętrzne i zewnętrzne rozdziela powierzchnia nieciągłości Lehmana.
Średni stopień Geotermiczny – temperatura rośnie o 1 C / 33m.
SKŁADNIKI SKORUPY ZIEMSKIEJ:
Minerał - jest to powstały w naturalny sposób składnik skorupy ziemskiej będący pierwiastkiem, związkiem lub ich jednorodną mieszaniną, zwykle o stałym stanie skupienia.
Kryształy – to ciała stale o uporządkowanej budowie wewnętrznej w których atomy tworzą tzw. Sieci przestrzenne.
Cechy Minerałów – a) gęstość - wyrażana jest w postaci ciężaru właściwego b) barwa – według tego kryterium minerały dzielimy na barwne, bezbarwne i zabarwione. c) twardość - oznacza opór jaki materiał stawia na ostrzu.
Minerały Skałotwórcze – m.in. Kwarc, skalenie, kalcyt. Skały dzielimy na : magmowe; osadowe ; metamorficzne.
Skały Magmowe - powstały w wyniku krystalizacji. Magma jest gorącym stopem co oznacza że stanowi mieszaninę składników o zróżnicowanym często składzie chemicznym. Dzielimy je na głębinowe i wylewne.
Skały głębinowe - są to skały których stygnięcie i krystalizacja odbywały się pod powierzchnią Ziemi. O skalach głębinowych z powodu wyraźnie widocznych kryształów mówimy że mają budowę jasnokryslaniczna.
PROCESY ZEWNĘTRZNE I WEWNĘTRZNE:
Procesy wewnętrzne:
- Wulkanizm,
- plutonizm,
- trzęsienia ziemi
- procesy górotwórcze
Wulkanizm- procesy wewnętrzne po których następuję eksplozja magmy na powierzchnię.
Wulkanizm efuzywny – występuje wtedy gdy produktami wybuchu jest duża ilość popiołów i gazów.
Wulkanizm eksplozywne – występuje wtedy produktami wybuchu są bomby wulkaniczne, bloki skalne o wadze kilku ton, popioły wulkaniczne na których powstają żyzne gleby, pimes, gęsta kwaśna lawa, duża ilość pary wodnej i chemicznych związków gazowych.
Plutonizm – to proces zachodzący pod powierzchnią obejmujący krzepnięcie magmy. Dzięki Plutonizmie powstają takie formy jak lokolit, lopolit, batolit, żyły pokładowe, fakolit, (daliz)
Trzęsienia Ziemi - sa to pojedyncze wstrząsy lub małe serie drgań związanych z przesuwaniem się magmy w skorupie ziemskiej(tektoniczne, wulkaniczne, zapadowe)
Procesy Zewnętrzne:
Czynniki wpływające na kształt powierzchni Ziemi:
-woda płynąca
-woda opadowa
-woda morska
-temperatura
-nachylenie stoków
-wiatr
-obecność lodu
Wietrzenie – zmiana stanu fizycznego lub składu chemicznego skał
a) wietrzenie fizyczne
-wietrzenie mrozowe
-wietrzenie tradycyjne
b)wietrzenie chemiczne
-rozpuszczanie
-uwadnianie
-utlenianie
-zwęglanie
c)wietrzenie biologiczne (organiczne)
Procesy Masowe – jest to ruch zwietrzeliny na stoku będącym pod pewnym nachyleniem.
Deflacja – wymywanie drobnych cząsteczek mineralnych z podłoża. W wyniku tego powstają
Bruzdy, wydmy deflacyjne oraz bloki deflacyjne.
Rzeźbę kresowa tworzą skały węglowe a w szczególności skały wapienne.
Procesy fluwialne – woda pływająca jako rzeka tworzy specyficzne formy terenowe w wyniku działań procesów
Akumulacja Eologiczna – wywiany piasek jest transportowany , a następnie osadzany w postaci różnorodnych form terenowych a najczęściej wydm.
Barchany – są to wydmami typowymi dla piaszczystych pustyń
Wydmy paraboliczne – zwrócone są w kierunku wiania wiatru.
Wydmy poprzeczne – mają postać długich wałów o przebiegu poprzecznym w stosunku do kierunku wiatru
Wydmy podłużne – mają przebieg zgodny z kierunkiem wiania wiatru
Wydmy gwiaździste – powstają tam gdzie kierunek wiatru jest zmienny.
Geomorfia Fluwialna – procesy fluwialne zmieniające rzeźbę , przebiegają trójstopniowo najpierw niszczenie potem transport, a na końcu akumulacja.
Procesy glacjalne – procesy i formy powstałe na wskutek działalności lodowców.
Detersja – polega na szlifowaniu podłoża przez znajdujący się w ruchu lodowiec i niesiony przez niego materiał
Detrakcja – odrywanie od podłoża odłamków skalnych
Egzaracja - nazywamy materiał z podłoża skalnego
Morena – materiał transportowany przez lodowiec.
Procesy fluwioglacjalne- w wyniki działalności wód roztopowych, pochodzących z topniejących lodowców, powstaje specyficzna forma terenowa.

Zachęcam do pobierania wersji .doc jest ona bardziej przejrzysta. Mile widziane komentarze. :)