Film Romana Polańskiego „Pianista” ukazuje różnorodne postawy ludzi wobec wojennej rzeczywistości. Możemy zauważyć wzorowe i naganne zachowanie przyjęte przez Polaków, Niemców i Żydów, których spotkał na swej drodze tytułowy bohater.
Postawy pozytywne | Postawy negatywne | |
|---|---|---|
| Żydzi | Żydzi, pomimo okrucieństwa skierowanego w ich stronę, są podzieleni na tych dobrych i złych. Wiele osób jest w stanie poświecić się dla drugiej, nawet obcej osoby, oddać posiłek czy podzielić się nawet najdrobniejszą rzeczą. Jednak w filmie widzimy także ludzi, którzy są w stanie swojemu bratu odebrać wszystko co ma, nawet jeśli jest w beznadziejnej sytuacji. | |
1. Dzielenie się jednym iryskiem między całą rodziną. Ta scena ukazuje ludzi, którzy pomimo głodu i cierpienia potrafią podzielić się tym co posiadają, aby innemu człowiekowi było lepiej. Jest to przykład bezinteresownej pomocy i miłości.2. Pomoc znajomego Żyda, który uratował Szpilmana przed wywiezieniem do obozu pracy. Żyd, który zaciągnął się do faszystowskiej armii początkowo za ocalenie Szpilmana zażądał pieniędzy. Jednak, gdy Władysław poprosił go pierwszy raz o pomoc w uwolnieniu Henryka, ten po wstawiennictwie w siedzibie gestapo zwolnił go z aresztu. Drugi raz policjant żydowski pomógł Szpilmanowi, wyciągając o z szeregu ludzi, których kierowano do bydlęcych wagonów jadących do obozów pracy. Jest to przykład osoby, która mając możliwość pomocy ze względu na stanowisko, udziela jej bezinteresownie. | 1. Próba odebrania kobiecie posiłku przez starego Żyda. Mężczyzna szarpie się z kobietą, która upuszcza garnek. Stary Żyd gotowy jest zjeść to co znalazło się na ziemi, a głodna kobieta odchodzi z płaczem. Ta sytuacja pokazuje postawę Żydów, którzy dla swojego dobra mogliby odebrać wszystko drugiej osobie.2. Oszustwo Żyda, który miał wyciągnąć rodzinę Szpilmanów z getta warszawskiego. Jest to przykład ludzi, którzy pomimo doświadczenia takiej samej krzywdy i upokorzenie, wyzyskują innych nie patrząc na to, czy dana osoba ma z czego się utrzymać, przeżyć. | |
| Polacy | Polacy byli także podzieleni na dobrych i złych. Jedni pomagali drugiej osobie bezinteresownie, nawet ryzykując własne życie, inni zaś chcieli zarobić na ludzkiej niedoli, krzywdzie i cierpieniu. | |
1. Ukrywanie Szpilmana przez przyjaciółkę Dorotę i jej męża. Polacy pomimo kary śmierci zdecydowali się na ukrywanie Żyda. Jest to przykład osób, które nie są obojętne na krzywdę i prześladowanie innych ludzi. Są w stanie pomóc innym nawet jeśli mogą za to ponieść karę.2. Ukrycie Szpilmana przez Marka Gębczyńskiego. Jest to przykład bezinteresownej pomocy ze strony obcej osoby. Gąbczyński ukrywa Szpilmana na noc i pomaga w znalezieniu mieszkania.3. Pomoc w znalezieniu schronienia ze strony Michała Dzikiewicza i jego żony. Tak jak w przypadku Marka Gąbczyńskiego, małżeństwo Dzikewiczów udziela pomocy obcej osobie. Jest to obraz, który ukazuje ich opiekę nad Szpilmanem. | 1. Wyzyskiwanie Żydów przez Polaków. W filmie są obecne sceny, które ukazują jak Polacy wyzyskiwali Żydów, którzy nie mając zbyt dużo pieniędzy byli gotowi sprzedać pamiątki rodzinne. Bogacze chcąc zarobić specjalnie zaniżali ceny towarów. Ta scena obrazuje jak człowiek może być chciwy, zachłanny i nieczuły w obliczu krzywdy wyrządzanej innym osobom.2. Rzekoma opieka nad Szpilmanem i fałszywa zbiórka pieniędzy zorganizowana przez Antka Szałasa. Polak, który miał opiekować się Szpilmanem nie wywiązuje się z obowiązków, które mu powierzono. Szałas organizuje zbiórkę, w której zbiera pieniądze na pomoc dla Szpilmana, jednak te fundusze zabiera sobie i znika z Warszawy. Jest to przykład fałszywej, egoistycznej i zachłannej postawy; osoby chcącej zarobić na cudzej krzywdzie i cierpieniu. | |
| Niemcy | Niemcy tak jak wszyscy dzielili się na tych dobrych i złych. Jedni chcieli być nawet gorsi od Hitlera i wykazywali się szczególnym okrucieństwem. Innym nie podobało się to co nakazują faszystowskie Niemcy, chcieli być inni i pomagali potrzebującym i cierpiącym. | |
1. Pomoc Szpilmanowi w przeżyciu ostatnich tygodni wojny udzielona przez niemieckiego kapitana Wilma Hosenfelda. Kapitan, widząc stan Szpilmana pomagał donosząc mu co jakiś czas jedzenie i picie. Gdy odjeżdżał zostawił mu nawet płaszcz, aby pianista mógł choć trochę się ogrzać. Hosenfeld to przykład osoby, która przeciwstawia się wyrządzaniu krzywdy drugiej osobie, która pragnie pomóc człowiekowi, który cierpi i potrzebuje pomocy. | 1. Szczególne okrucieństwo ze strony niemieckich żołnierzy (gestapowców) w stosunku do Żydów. Wiele niemieckich żołnierzy biło i mordowało Żydów za to, że im się nie ukłonili, wykonali nieumyślnie źle prace lub po prostu się nie podobali. Jest to przykład bezgranicznego okrucieństwa i zwyrodnialstwa.2. Zdemaskowanie i próba wydania Szpilmana przez Kittie. Niemka domyślając się, że pianista jest ukrywającym się Żydem, chce go wydać Niemcom. Jest to postawa osoby, której obojętne jest cierpienie ludzkie, która uważa, że Żydzi muszą być ukarani za swoje pochodzenie. | |
