Angielski pisarz, poeta, nauczyciel uniwersytecki. Prekursor gatunku fantasy. Studiował w Oxfordzie filologię klasyczną. Brał udział w I wojnie światowej. Został wykładowcą języka staroangielskiego na uniwersytecie w Oxfordzie. Napisał wiele prac naukowych z zakresu filologii i literatury dawnej, współtworzył słownik języka angielskiego. Był poliglotą, znał w różnym stopniu ok. 30 języków (w tym polski). Sławę przyniósł mu Hobbit, czyli Tam i z powrotem (1937), który narodził się z historii opowiadanych wieczorem synom. Zachęcony sukcesem Hobbita pisarz rozpoczął prace nad kolejną powieścią. Pisana z przerwami przez prawie 14 lat (1936-49) powieść Władca Pierścieni (cz. I– Drużyna Pierścienia, cz. II – Dwie wieże, cz. III – Powrót króla) została wydana dopiero w latach 1954-55 i okazała się bestsellerem. Trylogia spotkała się z ogromnym zainteresowaniem czytelników, którzy stworzyli jej swoisty fanklub. Także inni twórcy zaczęli sięgać po motywy tolkienowskich opowieści. Wydarzeniem kulturalnym stała się ekranizacja powieści dokonana przez P. Jacksona.