Napisz referat na temat ,, muzyka sakralna w epoce renesansu " Dam 200 pkt
100 pkt za rozwiązanie + 50 pkt za najlepsze rozwiązanie - 12.10.2016 (18:48)
Lokowaty000011 rozwiązanych zadań
Lokowaty0000
12.10.2016 (19:26)
Kwestia określenia ram chronologicznych renesansu zaistniała na początku XIX w., czyli od momentu, w którym zaczęto interesować się tym okresem. Pojawiały się nawet koncepcje niewyodrębniania w muzyce takiego okresu jak renesans.
August Wilhelm Ambros był pierwszym historykiem, który stworzył nowoczesną syntezę dziejów historii muzyki. W trzeciej części swojej pracy Geschicht der Musik przyjmuje nazwę renesans dla oznaczenia okresu historycznego.Ponieważ w jego koncepcji pojawiały się pewne nieścisłości i dysproporcje, poglądy Ambrosa skorygował Andre Pirro. Podkreślił on przejściowy charakter szkoły weneckiej i cezurę w roku 1600. Do jego pracy nawiązywali późniejsi historycy.
Innym punktem odniesienia dla historyków były techniki kompozytorskie i praktyka wykonawcza. Hugo Riemann w I tomie Handbuchder Musikgeschichte stworzył wewnętrzny podział na renesans wczesny (XIV i XV w.) oraz epokę stylu przeimitowanego i epokę polifonii a cappella (XVI w.). W swojej koncepcji jest niekonsekwentny, ponieważ za koniec średniowiecza uznaje 1500 rok, a jednocześnie do renesansu zalicza pieśń włoską z towarzyszeniem instrumentalnym, której początki znajdują się już w XV wieku.Najważniejszymi gatunkami muzyki liturgicznej renesansu były msze i motety (forma muzyczna, wokalna a cappella lub wokalno-instrumentalna, trwale obecna w muzyce od XIII do XIX wieku). Obydwie formy wyraźnie zmieniały się na przestrzeni trwania epoki, ponieważ najważniejsi kompozytorzy sakralni coraz chętniej sięgali po dorobek muzyki świeckiej. Poza mszami i motetami popularne były także madrygały i laudy. Obowiązujące w średniowieczu łacińskie chorały gregoriańskie zaczęły odchodzić w niepamięć, a w ich miejscu zaczęły pojawiać się pieśni w językach narodowych. W ogóle można powiedzieć, że okres renesansu zdominowały formy wokalne, a przede wszystkim wielogłosowe. Najpowszechniej spotykanymi utworami były madrygały, frotolle, kanony, chansony, canzonetty, villanelle oraz pieśni z akompaniamentem lutni. Czasami kompozytorzy mieszali ze sobą poszczególne style, w wyniku czego powstawały np. motet-chansony czy motety o treści świeckiej. W renesansie odchodzono od obowiązującej w średniowieczu linearności przejawiającej się w dominacji tenoru w pieśniach, na rzecz układu czterogłosowego. Pod koniec piętnastego stulecia polifoniczna muzyka sakralna stała się bardziej złożona. Pod tym względem szczególnie wyróżnił się Jan Ockeghem, który zasłynął jako twórca zapierających dech w piersi kanonów kontrapunktowych i menzuralnych. Ockeghem był jednym z przedstawicieli tak zwanej szkoły flamandzkiej, której reprezentanci przyczynili się do wielkiego rozkwitu kunsztownej polifonii wokalnej. Do pozostałych wielkich „flamandczyków” zalicza się Jakuba Obrechta, Josquina des Presa i Mikołaja Gomberta.Niemal wszyscy kompozytorzy tej epoki rozwijali takie formy muzyki świeckiej:
-frottolla- włoska pieśń oparta na różnych formach poetyckich
-villanella- pieśn ludowa
-canzonetta-pieśń taneczna lub krótki utwór instrumentalny
-chanson- pieśń o tematyce miłosnej
-madrygał-wielogłosowy utwór instrumentalny
Do najważniejszych zdobyczy muzyki renesansowej należało wypracowanie oryginalnego brzmienia instrumentalnego. Najpopularniejszym instrumentem była lutnia. Udoskonalono również wiele instrumentów, głównie smyczkowych (np. viola- pierwowzór wiolonczeli) oraz klawiszowych. Wśród nich prym wiódł klawesyn i jego odmiany: wirginał, spinet, klawikord.
W okresie renesansu pojawiła się również nowa sceniczna forma muzyczna- opera. Za pierwszy utwór sceniczny o charakterze wyraźnie operowym uznawana była sztuka „Rozmowy duszy z ciałem” skomponowana w 1600r. przez Cavalieriego.
Za jednego z największych geniuszów w dziejach muzyki- twórcy oper- uznawany jest również Claudio Monteverdi- kompozytor włoski.
W Polsce największy rozkwit renesansu przypada na czas rządów Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta a wiek XVI nazywano „złotym wiekiem muzyki polskiej”. Muzyka polska stała na wysokim poziomie, nadążała za europejskimi trendami. Rozwijała się głównie na dworze królewskim, w klasztorach i kościołach. Na Wawelu wzmożoną działalność prowadzili europejscy muzycy, pełniąc role dyrygentów kapel i nadwornych kompozytorów. Na Uniwersytet Jagielloński po nauki muzyczne ściągali studenci ze wszystkich stron europy.Za panowania Zygmunta Starego powołano kapelę rorantystow (zespół kapłanów- śpiewaków). Zespół codziennie wykonywał msze roratne w kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu. Zgodnie z wolą króla fundatora do zespołu nie przyjmowano obcokrajowców.
Najwybitniejszymi kompozytorami muzyki renesansowej w Polsce byli:
Mikołaj Gomółka
Wacław z Szamotuł
Mikołaj z Krakowa
Marcin Lwowczyk Leopolita
Mikołaj Zieliński
August Wilhelm Ambros był pierwszym historykiem, który stworzył nowoczesną syntezę dziejów historii muzyki. W trzeciej części swojej pracy Geschicht der Musik przyjmuje nazwę renesans dla oznaczenia okresu historycznego.Ponieważ w jego koncepcji pojawiały się pewne nieścisłości i dysproporcje, poglądy Ambrosa skorygował Andre Pirro. Podkreślił on przejściowy charakter szkoły weneckiej i cezurę w roku 1600. Do jego pracy nawiązywali późniejsi historycy.
Innym punktem odniesienia dla historyków były techniki kompozytorskie i praktyka wykonawcza. Hugo Riemann w I tomie Handbuchder Musikgeschichte stworzył wewnętrzny podział na renesans wczesny (XIV i XV w.) oraz epokę stylu przeimitowanego i epokę polifonii a cappella (XVI w.). W swojej koncepcji jest niekonsekwentny, ponieważ za koniec średniowiecza uznaje 1500 rok, a jednocześnie do renesansu zalicza pieśń włoską z towarzyszeniem instrumentalnym, której początki znajdują się już w XV wieku.Najważniejszymi gatunkami muzyki liturgicznej renesansu były msze i motety (forma muzyczna, wokalna a cappella lub wokalno-instrumentalna, trwale obecna w muzyce od XIII do XIX wieku). Obydwie formy wyraźnie zmieniały się na przestrzeni trwania epoki, ponieważ najważniejsi kompozytorzy sakralni coraz chętniej sięgali po dorobek muzyki świeckiej. Poza mszami i motetami popularne były także madrygały i laudy. Obowiązujące w średniowieczu łacińskie chorały gregoriańskie zaczęły odchodzić w niepamięć, a w ich miejscu zaczęły pojawiać się pieśni w językach narodowych. W ogóle można powiedzieć, że okres renesansu zdominowały formy wokalne, a przede wszystkim wielogłosowe. Najpowszechniej spotykanymi utworami były madrygały, frotolle, kanony, chansony, canzonetty, villanelle oraz pieśni z akompaniamentem lutni. Czasami kompozytorzy mieszali ze sobą poszczególne style, w wyniku czego powstawały np. motet-chansony czy motety o treści świeckiej. W renesansie odchodzono od obowiązującej w średniowieczu linearności przejawiającej się w dominacji tenoru w pieśniach, na rzecz układu czterogłosowego. Pod koniec piętnastego stulecia polifoniczna muzyka sakralna stała się bardziej złożona. Pod tym względem szczególnie wyróżnił się Jan Ockeghem, który zasłynął jako twórca zapierających dech w piersi kanonów kontrapunktowych i menzuralnych. Ockeghem był jednym z przedstawicieli tak zwanej szkoły flamandzkiej, której reprezentanci przyczynili się do wielkiego rozkwitu kunsztownej polifonii wokalnej. Do pozostałych wielkich „flamandczyków” zalicza się Jakuba Obrechta, Josquina des Presa i Mikołaja Gomberta.Niemal wszyscy kompozytorzy tej epoki rozwijali takie formy muzyki świeckiej:
-frottolla- włoska pieśń oparta na różnych formach poetyckich
-villanella- pieśn ludowa
-canzonetta-pieśń taneczna lub krótki utwór instrumentalny
-chanson- pieśń o tematyce miłosnej
-madrygał-wielogłosowy utwór instrumentalny
Do najważniejszych zdobyczy muzyki renesansowej należało wypracowanie oryginalnego brzmienia instrumentalnego. Najpopularniejszym instrumentem była lutnia. Udoskonalono również wiele instrumentów, głównie smyczkowych (np. viola- pierwowzór wiolonczeli) oraz klawiszowych. Wśród nich prym wiódł klawesyn i jego odmiany: wirginał, spinet, klawikord.
W okresie renesansu pojawiła się również nowa sceniczna forma muzyczna- opera. Za pierwszy utwór sceniczny o charakterze wyraźnie operowym uznawana była sztuka „Rozmowy duszy z ciałem” skomponowana w 1600r. przez Cavalieriego.
Za jednego z największych geniuszów w dziejach muzyki- twórcy oper- uznawany jest również Claudio Monteverdi- kompozytor włoski.
W Polsce największy rozkwit renesansu przypada na czas rządów Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta a wiek XVI nazywano „złotym wiekiem muzyki polskiej”. Muzyka polska stała na wysokim poziomie, nadążała za europejskimi trendami. Rozwijała się głównie na dworze królewskim, w klasztorach i kościołach. Na Wawelu wzmożoną działalność prowadzili europejscy muzycy, pełniąc role dyrygentów kapel i nadwornych kompozytorów. Na Uniwersytet Jagielloński po nauki muzyczne ściągali studenci ze wszystkich stron europy.Za panowania Zygmunta Starego powołano kapelę rorantystow (zespół kapłanów- śpiewaków). Zespół codziennie wykonywał msze roratne w kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu. Zgodnie z wolą króla fundatora do zespołu nie przyjmowano obcokrajowców.
Najwybitniejszymi kompozytorami muzyki renesansowej w Polsce byli:
Mikołaj Gomółka
Wacław z Szamotuł
Mikołaj z Krakowa
Marcin Lwowczyk Leopolita
Mikołaj Zieliński