Guwernantka pogardzana z racji ubóstwa

I tu pojawia się częsty w literaturze motyw odrzucenia pięknej, zdolnej guwernantki z powodu jej nie najlepszej pozycji społecznej i materialnej. Upokorzeń doznaje jako korepetytorka Madzia Brzeska – bohaterka Emancypantek. Wiele upokorzeń i wręcz ataków ze strony rodziny i znajomych narzeczonego ordynata Michorowskiego zniesie Stefcia z Trędowatej. Niestety, przypłaci to chorobą i śmiercią. Niezaakceptowana przez rodzinę i środowisko narzeczonego, umiera na rękach Waldemara, do dziś wzbudzając płacz niewybrednych czytelników i widowni. Na portrecie dziewczyny, zawieszonym na honorowym miejscu w domu Michorowskich, pojawi się napis: „Śp. Stefania Rudecka, narzeczona Waldemara Michorowskiego, dwunastego ordynata Głębowicz. Zgasła przedwcześnie, zatruta fanatyzmem pewnych członków jego sfery”.
Pracę korepetytorki lub nauczycielki zmuszone będą podjąć z powodów finansowych Joanna Podborska – bohaterka Ludzi bezdomnych Stefana Żeromskiego, która przybywa do Warszawy, by uczyć dzieci bogatych mieszczan; siostra Barbary Niechcic z Nocy i dni – Teresa Kociełłowa, która przyjmie uczniów na lekcje wbrew woli męża, oraz piękna pani Stawska, mama Helusi z Lalki Bolesława Prusa.