Hipochondryczka niezdolna do pracy

Innym typem histeryczki jest przedstawiona w Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej żona Benedykta Korczyńskiego – Emilia. Nienawykła do pracy, mająca wysokie wymagania finansowe, wciąż uskarżająca się na ciągłe migreny, unikająca ruchu na świeżym powietrzu i lękająca się „ciągów” dama spędza czas zamknięta w swym pokoju wraz z towarzyszką swych cierpień – dawną nauczycielką dzieci Terenią. Czas wypełniają jej skargi, pseudointelektualne rozmowy, lektury, picie kakao i marzenia o lepszym życiu. W każdej chwili hipochondryczna pani Emilia gotowa jest do skarg na swoje samopoczucie, na zawołanie mdleje, wymaga ciągłej asysty: podawania lekarstw, opieki, wsparcia i pomocy. Nie wiadomo, czy jej dolegliwości są źródłem stresu spowodowanego nieporozumieniami z mężem i znudzenia wiejskim życiem, czy też są to jedynie teatralne gesty (pani Emilii wydaje się zapewne, że damie wypada chorować). Jej zachowanie wskazuje, że po małżeństwie z ziemianinem spodziewała się czegoś zupełnie innego. Lubi rozmawiać o wzlotach uczuć, preferuje towarzystwo ludzi wytwornych, rażą ją prostackie, jej zdaniem, maniery męża i brak zainteresowania sprawami wyższymi. Praca, w jej hierarchii wartości, jest zapewne sprawą niższą, dlatego w obowiązkach domowych zastępuje ją krewna męża Marta Korczyńska. Emilia nie jest zdolna, w odróżnieniu od pani Krzeszowskiej, do realnej oceny swoich spraw majątkowych, problemy podupadającego majątku dźwiga więc na swych barkach jej mąż. Ta niezdolna do pracy hipochondryczka nie pochwala też kontaktów z zaściankiem i chłopami, uważając za odpowiednie dla swych dzieci towarzystwo posiadaczy innych majątków (nie podoba się jej pomysł zabawy syna i córki na wiejskim weselu). Pozornie uduchowiona, jest żona Benedykta w ujęciu pozytywistycznym komiczną postacią, która nie docenia naczelnej wartości epoki – idei pracy i udoskonalania życia ludzi z niższych warstw społecznych.