Cukry, skrobia i celuloza należą do grupy związków chemicznych zwanych węglowodanami. Ich cząsteczki zbudowane są z atomów węgla, wodoru i tlenu występujących w przybliżonym stosunku ilościowym: jeden atom węgla : dwa atomy wodoru : jeden atom...
Metalami szlachetnymi nazywamy metale, które nie wypierają wodoru z kwasów tzn. stoją za wodorem w szeregu napięciowym. Należą one do grupy metali ciężkich. Wśród metali szlachetnych wyróżnia się srebro, złoto i platynę oraz inne metale z grupy...
Otrzymywanie soli 1. Reakcja zobojętniania: KWAS + ZASADA ---> SÓL + WODA 2. Reakcja tlenków metali z kwasami: TLENEK METALU + KWAS ---> SÓL + WODA 3. Reakcja metali z kwasami: METAL + KWAS ---> SÓL + WODÓR 4. TLENEK KWASOWY + ZASADA --->...
Izotopy to odmiany tego samego pierwiastka różniące się liczbą neutronów w jądrze. Izotopy posiadają te same właściwości chemiczne, natomiast różnią się nieznacznie właściwościami fizycznymi (np. gęstością, temperaturą wrzenia i topnienia, oporem...
1. Trzy stany skupienia cieczy. Wyróżniamy trzy podstawowe stany skupiania: Stały, ciekły i gazowy. a) ciało stałe - ciało wyróżniające się uporządkowanym układem atomów (cząsteczek), które tworzą stałą strukturę zwaną "siecią...
Tlenki - produkty reakcji łączenia się pierwiastków z tlenem. Przykładowe równania reakcji chemicznych (tlenków): Tlenek magnezu 2Mg + O2 ------> 2MgO Tlenek węgla (IV) ...
Kwasy H2SO4 - Kwas siarkowy (VI) H2SO3 - Kwas siarkowy (IV) HNO3 - Kwas azotowy (V) HNO2 - Kwas azotowy (III) H3PO4 - Kwas fosforowy (V) HClO - Kwas chlorowy (I) HClO2 - Kwas chlorowy (III) HClO3 - Kwas chlorowy (V) HClO4 - Kwas...
Maria Skłodowska urodziła się 7 listopada 1867 roku w Warszawie, w domu przy ul. Freta 16. Była piątym, najmłodszym dzieckiem w rodzinie Skłodowskich. Rodzice Marii byli nauczycielami. Ojciec - nauczał fizyki i matematyki w szkołach średnich,...
Polimery są to związki, których cząsteczki składają się z bardzo wielu mniejszych, powtarzających się ugrupowań atomowych zwanych merami. Polimery dzieli się na: a) naturalne np. białka, celuloza, kauczuk b) syntetyczne. Ze względu na ogólną...
Węglowodory-związki chemiczne zbudowane z atomów węgla i wodoru. Alkany- węglowodory łańcuchowe nasycone, których cząsteczki zawierają wiązania pojedyncze pomiędzy atomami węgla. Szereg homologiczny-szereg związków organicznych o podobnej...
Gazami szlachetnymi nazywa się pierwiastki z grupy układu okresowego pierwiastków chemicznych. Do pierwiastków tych zalicza się: hel, neon, argon, krypton, ksenon i radon. Pierwiastki te są niemal całkowicie niereaktywne, a hel, neon, argon i...
Kwasy karboksylowe zawierają w sobie grupę funkcyjną -COOH, zwaną karboksylową. Niektóre składają się z jednej takiej grupy, wtedy mówi sie o nich, że są jednokarboksylowe. Przykładem takiego kwasu może być kwas mrówkowy HCOOH, czy octowy CH3COOH....
Kwasy Są to substancje, których roztwory wodne zawierają charakterystyczne kationy wodorowe H+, niektóre z nich: HCl – kwas solny (chlorowodorowy) H2S – kwas siarkowodorowy HNO3 – kwas azotowy H2CO3 – kwas węglowy H2SiO3 –...
Wpływ używek (alkohol, narkotyki, papierosy) za zdrowie i życie człowieka. Ludzie uzależniają się od tytoniu, alkoholu, substancji odurzających i psychotropowych, hazardu, seksu, nadmiernego lub niedostatecznego jedzenia oraz wielu innych...
m = n ∙ M m – masa substancji (g) n – liczba moli (mol) M – masa molowa (g / mol) N = n ∙ NA N – liczba cząstek materialnych(at.) n - liczba moli (mol) NA – liczba Avogarda 6,023∙1023 atomów / mol 1u = 1,66∙10-24 kg mol – jest to ilość...
1. Utlenienie i redukcja. Reakcją utlenienia-redukcji nazywamy proces, w którym następuje wymiana elektronów między substancją utleniającą a substancją redukującą, na skutek czego atomy pierwiastków biorących udział w reakcji zmieniają swój...
Twardość wody Określenie twardości wody pierwotnie było rozumiane jako, że jest ona miarą własciwości wody, która uwidacznia się w zużywaniu mydła, bez wytwarzania piany przy skłócaniu. Mydło jest wytrącane głównie przez jony wapniowe i...
Odczyn wody to cecha roztworu elektrolitu określana przez wartość stężenia jonów wodorowych; jeżeli przeważają odszczepione w procesie dysocjacji elektrolitycznej wolne jony wodorowe (H+), mówimy o odczynie kwaśnym, jeżeli wodorotlenowe (OH-) - o...
Urodziła się w Warszawie 7 listopada 1867 r,.jako ostatnia z pięciorga dzieci. Ojciec - Władysław Skłodowski, matka- Bronisława Boguska. 1876 r. umiera matka Marii Skłodowskiej - Bronisława Boguska. 1882 r. Maria Skłodowska ukończyła gimnazjum ( w...
BUDOWA ATOMU Atomistyczno cząsteczkowa teoria budowy materii Pojęcie atomu pojawiło się w IV w p.n.e. Wprowadził je grecki filozof Demokryt z Abdery. Pochodzi ono od greckiego słowa „atomas” (niepodzielny). W XIX wieku dokonano odkryć...
Atomy są bardzo małe trudno sobie wyobrazic jak... Najbardziej charakterystyczne cechy atomów to ich masa i wielkość (rozmiar) np. wodór (H) 0,167*10-23g (masa atomu), 0,000000008 (średnica atomu). Atomowa jednostka masy jest tak mała, że masy...
SMOG [ang.], utrzymujące się nad terenami wielkich miast i okręgów przem. zanieczyszczenia powietrza atmosf.; smog tworzą zanieczyszczenia pierwotne (pyły, gazy i pary emitowane przez zakłady przem., energ., silniki spalinowe pojazdów mech. itp) i...
Argon (Ar, łac. argon) – pierwiastek chemiczny będący gazem szlachetnym. Argon wyodrębnili i zidentyfikowali Lord Rayleigh i sir William Ramsay w 1894 roku. Zastosowania Jest jednym z podstawowych atomów(obok dwutlenku węgla) stosowanych w...
WODOROTLENEK- związek chemiczny składający się z metalu i tylu grup wodorotlenowych ilu wartościowy jest metal 1. Wzór ogólny MeOH 2. Nazewnictwo stare i nowe Nowe nazewnictwo wodorotlenków. Do sowa wodorotlenek dodajemy nazw metalu w...
NAZEWNICTWO WYBRANYCH KLAS ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH 1 ALKANY Pierwsze cztery nierozgałęzione alkany mają nazwy zwyczajowe: metan, etan, propan, butan. Nazwy wyższych członów szeregu homologicznego składają się z rdzenia liczebnikowego (w języku...
Azotan srebra Azotan(V) srebra(I), AgNO3 - nieorganiczny związek chemiczny, sól kwasu azotowego i srebra. Związek ten został odkryty przez Alberta Wielkiego. Otrzymuje się go w reakcji stężonego kwasu azotowego z metalicznym srebrem zgodnie z...
Chemia. Stężenia Cp = ms/mr 100 % Zad. 1 Do 50 g wody dodano 10 g soli. Oblicz Cp otrzymanego roztworu. m_w = 50 g. m_r = ? = 60g m_s = 10 g. Cp = ? Cp = ms/mr 100 % Cp = 10/60 100...
Geneza nazw tworzyw Tworzywa sztuczne to ogólnie i powszechnie przyjęta nazwa materiałów, których podstawowym (a nieraz wyłącznym) składnikiem są substancje wielkocząsteczkowe. Ich dawną nazwą jest masa plastyczna, ale i obecnie stosowany...
METANOL Zastosowanie: -jako rozpuszczalnik -do prod. formaliny -jako środek konserw. do przechowyw. tworzyw antonomicznych -do prod.barwników Właściwości fizyczne: - bezbarwna ciecz - charakt.zapach - b.dobrze rozpuszcalna...
Jak zbudowana jest materia? Materia ma budowę ziarnistą i składa się z maleńkich cząsteczek będących w ciągłym ruchu. Co to jest atom? Atom jest najmniejszą cząstką pierwiastka. Atom składa się z jądra i elektronów. Jądro zawiera...
ALKOHOLE 1) Alkohole wykazują zjawisko rzędowości. CH3-CH2-OH alk. I-rzędowy CH3-CH-CH3alk. II-rzędowy OH CH3 CH3-C-CH3alk. III-rzędowy CH3 2) Właściwości fizyczne alkoholi: - alk. Od 11 atomów węgla w cząsteczce są...
Reakcją utlenienia-redukcji nazywamy proces, w którym następuje wymiana elektronów między substancją utleniającą a substancją redukującą, na skutek czego atomy pierwiastków biorących udział w reakcji zmieniają swój stopień utlenienia. Owa...
Chromatografia to metoda chemicznej analizy instrumentalnej, w której dokonuje się podziału substancji (w przeciwprądzie) między fazę nieruchomą (bibuła filtracyjna, cienka warstwa adsorbentu naniesiona na płytkę, wypełnienie kolumny) i fazę...
PRACA KONTROLNA Znaczenie i zastosowanie wybranych soli ( proszę wybrać 3 z podanych: azotan sodu, azotan potasu, azotan wapnia, chlorek potasu, azotan srebra, siarczan VI wapnia, siarczan VI miedzi II, węglan sodu, węglan wapnia, węglan...
Korozją nazywa się stopniowe niszczenie tworzywa pod wpływem chemicznego oddziaływania środowiska. W przypadku metali rozróżnia się korozję chemiczną i elektrochemiczną. Korozja chemiczna jest spowodowana oddziaływaniem suchych gazów lub cieczy...
Związkami organicznymi nazywa się związki węgla. Wyjątkiem są: tlenki węgla, sole kwasu węglowego (węglany) oraz kilka innych, rzadziej spotykanych związków. Terminem „chemia organiczna” określa się gałąź chemii zajmującą się badaniem i...
Tłuszcze są jednym z najpopularniejszych związków na świecie i jednym z podstawowych składników spożywczych. Są estrami gliceryny i kwasów karboksylowych. Ponieważ cząsteczka gliceryny ma trzy grupy hydroksylowe w cząsteczce jej estru pojawią się...
Gazy szlachetne Jest to grupa pierwiastków w układzie okresowym pierwiastków. Należą do niej: hel (He), neon (Ne), argon (Ar), krypton (Kr), ksenon (Xe), oraz radon (Ra). Helowce są bezbarwnymi, bezwonnymi i biernymi chemicznie gazami. W...
Promieniotwórczość Promieniotwórczość - to zjawisko samorzutnego rozpadu jąder połączone z emisją cząstek beta, cząstek alfa, promieniowania gamma. Na przemianę jądra nie mają wpływu czynniki zewnętrzne takie jak: temperatura, pole...
Cukry proste, jednocukry, monosacharydy ? cukry są to sacharydy zbudowane z jednej jednostki cukrowej, zawierające przeważnie od 3 do 7 atomów węgla w cząsteczce i nie ulegają hydrolizie do cukrów prostszych. Wszystkie cukry proste łatwo...
Węgiel aktywny : 1) 80-95% węgla pierwiastkowego 2) wytwarzany z węgla drzewnego ,kamiennego i brunatnego, półkoksu kości itp. Metodą aktywacji gazowej : - zwęglony materiał poddawany jest działaniu gazów najczęściej przegrzanej pary...
MOL- jest to taka ilosc gramow substancji ktora zawiera liczbe Avagadra 6,02*10 do 23 atomow lub czasteczek MASA MOLOWA-jest to taka ilosc gramow substancji rowna liczbowo masie atomowej lub czasteczkowej. MASA ATOMOWA- jest to masa atomu...
Mieszanina - zmieszane ze sobą co najmniej dwie substancje chemiczne. Mieszanina jednorodna - mieszanina, której składników nie można zobaczyć gołym okiem lub za pomocą prostych przyrządów optycznych. Np.: powietrze, roztwór soli w wodzie,...
Właściwości i zastosowanie soli Chlorek sodu NaCl - bezbarwna substancja krystaliczna - rozpuszczalna w wodzie - w postaci oczyszczonej nie jest higroskopijny - stosowany do celów spożywczych - jako środek konserwujący - przemyśle...
Budowa białek Białka podobnie jak wielocukry, są polimerami naturalnymi. W odróżnieniu od wielocukrów białka zbudowane są z różnych „cegiełek” tzw. Reszt aminokwasowych: H Z O Z –N–CH–C– o symbolu...
1.Atomy i cząsteczki : a) atom- to najmniejsza część pierwiastka chemicznego ( Cu,Hg,Mn,Pb) b) cząsteczka- składa sie ze ścisle połączonych dwóch takich samych atomów ( O2,N2,H2) c) związek chemiczny-zbiór dwóch lub wiecej pierwiastków...