Napisz list do kolegi z Iraku, w którym przedstawisz mu ustrój swojego państwa

Napisz list do Twojego kolegi z Iraku, który ma być odczytany w jego szkole. Przedstaw mu ustrój demokratyczny, ukazując jego wady i zalety. Posłuż się argumentami uwzględniającymi kwestie społeczne, gospodarcze i polityczne.

Poznań, 21.10.2021 r.
Drogi Ahmedzie!

Witam Cię bardzo serdecznie i dziękuję za Twój ostatni list. Cieszę się, że jesteś już zdrów. Mam nadzieję, że Twoja siostra także już wyzdrowiała.
Prosiłeś, abym opisała Ci ustrój panujący w Polsce, ażebyś mógł mój list odczytać na szkolnej uroczystości. Postaram się więc jak najdokładniej spełnić Twoje życzenie.

Ustrój, jaki panuje w mym kraju, to demokracja. Słowo to z języka greckiego oznacza „władzę ludu” („demos” – „lud”, „kratos” – „władza”). Zatem koncepcją demokracji jest umożliwienie podejmowania decyzji o swym losie przez samych obywateli.
Podstawy prawne tego ustroju stworzył w 594 r. p.n.e. grecki reformator Solon. Uwolnił on chłopów od długów i zarządził podział ludności na klasy wg majątku. Najważniejszym organem państwowym było Zgromadzenie Ludowe, na forum którego każdy (kto posiadał do tego prawa), mógł się osobiście wypowiedzieć. Z kolei zarządzaniem w państwie zajmowała się Rada 500; jej członkowie wybierani byli spośród rodowitych Ateńczyków drogą losowania. To właśnie demokracja przyczyniła się do potęgi Greków w starożytności.

Dzisiejsze rozumienie demokracji znacznie różni się od antycznego. Dziś wszystkich obywateli traktuje się jednakowo, nie ma mowy o podziale na klasy. Ponadto wykształcił się rozbudowany system przedstawicielski, mający zapewniać dbanie o interesy nie tylko większości obywateli, ale i licznych w naszych społeczeństwach mniejszości.

Choć w wielu kwestiach dzisiejszy wizerunek ustroju demokratycznego znacznie różni się od ówczesnego, to podobieństwo zasad, na których władza była oparta w antyku i jest sprawowana współcześnie jest ogromne. Pomimo upływu tylu wieków, wciąż za najważniejsze uważa się naturalne prawa człowieka. Do wartości, które demokracja uważa za szkielet swojego funkcjonowania, należą: wolność, sprawiedliwość, równość oraz praworządność. Państwo ma za zadanie zapewnić obywatelom godne warunki życia.

Ustrój panujący w Polsce jest przykładem demokracji. Każdy z obywateli ma u prawo do wyrażania swoich poglądów. Społeczeństwo, jako podmiot polityczny, może wyrażać swoją wolę, kontrolować życie publiczne oraz jest prawnie chronione przed nadużyciami ze strony funkcjonariuszy państwowych. Oznacza to np., że mamy wolność do wyrażania swoich opinii zarówno na tematy polityczne, jak i nie związane z tym tematem.

Państwo jest traktowane jako wspólne dobro wszystkich obywateli. Stąd też nazywamy je „rzeczą pospolitą” - własność nie określonej osoby, grupy osób czy też rządu, a wszystkich obywateli. Stąd oficjalna nazwa Polski to „Rzeczpospolita Polska”.

Główną zaletą takiego podejścia jest to, że to obywatele mają ogromny wpływ na funkcjonowanie państwa, w którym żyją, i na sposób, w jakim sprawuje się w nim władzę. Poczucie współdecydowania sprawia, tworzy w nas poczucie odpowiedzialności za losy kraju i bezpośrednio wiąże nasze dobro z dobrem naszej Ojczyzny, która jest naszą wspólną własnością – wspomnianą „rzeczą pospolitą”. Każdy obywatel, jeśli tylko chce, może brać udział w sprawowaniu władzy. Służą temu organy przedstawicielskie, czyli specjalne instytucje, które, wybierane przez ogół społeczeństwa, mają dbać o jego dobro. Najważniejsza z tych instytucji to Parlament. Składa się on z dwóch izb: Sejmu i Senatu, w których skład wchodzą wybrani przez obywateli przedstawiciele: posłowie i senatorowie, którzy podejmują ważkie dla kraju decyzje, tworząc prawo poprzez uchwalanie licznych ustaw. Druga najważniejsza instytucja to Prezydent. Jest to osoba będąca „głową państwa”.

Niezwykle istotną zasadą demokracji jest trójpodział władzy. Cóż to? Jest to zasada, według której władza dzieli się na trzy, niezależne od siebie działy: władzę ustawodawczą (tworzącą prawo), wykonawczą (kierującą państwem) i sądowniczą (orzekającą w sporach). Zakazane jest ich łączenie, a każdym z aspektów zajmują się różne instytucje. Za tworzenie prawa odpowiada wspomniany przeze mnie Parlament, za podejmowanie bieżących decyzji Prezydent oraz rząd – grupa ludzi specjalnie do tego powołana spośród przedstawicieli narodu. Ludzie ci zwani są ministrami, każdy z nich ma inny obszar działalności, a nad wszystkim czuwa premier – szef rządu. Orzekaniem w sporach zajmują się niezależne sądy. To specjalne instytucje, mające chronić obywateli. Pilnują one też, aby Parlament, rząd oraz Prezydent nie nadużywali powierzonej im władzy.

Najważniejszą zasadą demokracji, uwidaczniającą jej założenie jako władzy ludu, jest podejmowanie decyzji większością głosów, tak by zadowolić jak najwięcej obywateli. Co jednak ważne, zasada tolerancji sprawia, że uwzględnia się także zdanie tych, którzy prezentują poglądy sprzeczne z większością. Również oni mają swoich przedstawicieli we władzy. Przedstawiciele ci dbają, aby nie spotkała ich krzywda. Ponadto, mamy prawo do odwoływania się od niesłusznych decyzji podejmowanych przez władze. Służą temu omówione wcześniej sądy, które mogą orzec, że jakaś decyzja została podjęta niesłusznie, krzywdzi obywatela, a tym samym jest nieważna.

Wszystkie te cechy naszego ustroju są zebrane i zapisane w Konstytucji. Mianem tym określa się dokument, który zawiera najważniejsze zasady ustrojowe państwa.

Chcąc Wam dobrze przedstawić ustrój demokratyczny, nie mogę pominąć jego wad, które, oprócz niewątpliwych zalet, niestety posiada.

Czasami system demokratyczny jest niestety opieszały w podejmowaniu decyzji czy skutecznych działań. Sami na pewno dobrze wiecie, iż są sytuacje, w których wymagana jest szybka decyzja czy niezwłoczna odpowiedź. Jak jednak podjąć sprawiedliwą decyzję w demokratycznym państwie? Konieczne jest w tym momencie przeprowadzenie referendum powszechnego lub głosowania. Wymaga to jednak bardzo dużo czasu, a i zdania obywateli są często bardzo podzielone. Jest to skute prowadzenia długotrwałych, często bezsensownych dyskusji. Z przykrością muszę stwierdzić, że szczególnie często zdarzają się one w Parlamencie. Drugą patologią, która dotyka tę instytucję, jest prywata. Politycy szybko zapominają o swych wyborcach (czyli obywatelach, którzy ich wybrali!) i, zamiast dbać o interes państwa, zajmują się głównie robieniem kariery.

W Polsce coraz bardziej szerzy się także „epidemia” zwana korupcją. Polega ona na przyjmowaniu korzyści majątkowych przez ludzi będących u władzy w zamian za korzystną dla nas decyzję. Jest to, niestety, zjawisko częste. Należy jednak zaznaczyć, że spotykane nie tylko w demokracji, ale we wszystkich ustrojach na całym świecie.

Zdarza się, że demokracji brakuje sił i środków, by bronić własnych zasad. Przykładowo trudno należycie ukarać złoczyńcę, jeśli gwarantuje się wszystkim wolność, szacunek i cześć. Nawet gdy ów zbrodniarz pogwałci jedno z tych praw, nie można go ich pozbawić.

Jak widzicie, nic nie jest idealne. Demokracja ma wiele zalet, ale posiada też niebagatelne wady. Jako pointa do rozważań o tym ustroju, niech posłużą słowa Winstona Churchilla: „Stwierdzono, że demokracja jest najgorszą formą rządu, jeśli nie liczyć wszystkich innych form, których próbowano od czasu do czasu”.

Mam nadzieję, Ahmedzie, że udało mi się przybliżyć Tobie i Twoim kolegom system rządów, jaki panuje m.in. w Polsce – demokrację.
Niecierpliwiąc się, oczekuję na wieści, jak mój list został przyjęty w Twojej szkole.

Z serdecznymi pozdrowieniami,
Twoja oddana przyjaciółka