Na podstawie fragmentów powieści Elizy Orzeszkowej „Nad Niemnem” napisz, jakie wartości przekazuje Jan Justynie, oprowadzając ją po mogiłach. Zwróć uwagę na uczucia przeżywane przez tę parę bohaterów.

Niegdyś budowanie mogił było wyrazem pamięci i szacunku w stosunku do zmarłych. Nieistotne było to, czy grobem był mały kurhan, niewielki stożek kamieni, czy ogromny grobowiec, ponieważ świadczy on o pragnieniu aby pamięć o zmarłych, ich czynach i wartościach na zawsze pozostała w świecie żywych. Mogiły, po których Jan oprowadza Justynę w załączonych fragmentach, przypominają nam o pewnych wartościach uniwersalnych.
W fragmencie I Jan pokazuje Justynie grób Jana i Cecylii. W zdarzeniu uczestniczy również Anzelm, który przytacza historię owej pary. W trakcie opowieści widać jaśnie, iż Jan Bohatyrowicz chce przekazać Orzelskiej pewne wartości.
Pierwszą z nich jest miłość. Związek pary, która ucieka z polski i osiedla się na Litwie, jest zwycięskim wyzwaniem rzuconych światu pełnego przesądów i podziałów stanowych. Ich decyzja o zamieszkaniu w puszczy, związana ze zmianą trybu życia, mnogością poświęceń, jest wyczynem. Ich miłość była tak wielka, że nie straszne im były warunki w jakich mieszkali, ani praca jakiej musieli się podjąć. Wiąże się to z kolejną wartością jaką jest wytrwałość w dążeniu do celi oraz konsekwencje jakie niesie za sobą owa wartość. Założyciele rodu Bohatyrowiczów byli bardzo wytrwałymi w celu jaki sobie postawili, za wszelka cenę chcieli swój cel.
Kolejną wartością ukazaną Justynie jest rodzina. Uważa tę wartość za jedną z najważniejszych, ponieważ jego przodkowie byli właśnie założycielami wielkiego rodu, któremu Książę Zygmunt II August nadał nazwisko Bohatyrowiczów.
Praca jest kolejną wartości ukazaną Orzelskiej. Jan chce przekazać tę wartość, ponieważ nauczył się tego od pierwszych przodków, którzy poświęcili się pracy. Oni to ?zbudowali sobie najpierwiej chate, on zrąbywał drzewa, oprawiał kłody i budował, a ona zbierała orzechy i dzikie jabłka, gotowała rybę?, ponadto własnymi rękoma zagospodarowali teren puszczy i zajęli się rolnictwem. Ciężka praca dawała im szczęście. Tak samo wychowali również swoje dzieci. Bohatyrowicze kontynuują te tradycję przez czerpanie przyjemności z pracy. Jan uważa, że kto pracuje jest godnym człowiekiem i zasługuje na wiele gdyż potrafi działać i pracować. Sama wartość pracy była zresztą zgodna z hasłami pozytywistycznymi.
Inną wartości przekazywaną przez Jana jest skromność jak i prostota. Sam grobowiec Jana i Cecylii jest uboga. Nie ma tam jakiś nadzwyczajnych rzeczy. Odzwierciedla wizerunek osób pogrzebanych na owej mogile, którzy swoją osobą ukazywali skromność jak i prostotę.
Wyrażanie szacunku do osobistych zalet człowieka, jest kolejna wartością ukazana Justynie, a nie obszar i miejsce jego pochodzenia. W opowieści Anzelma sam król Zygmunt II August był pełen podziwu i szacunku, zobaczywszy dokonania Jana i Cecylii. Osoba i tak wielkim stanowisku była pełna podziwu z zasług zwykłego niczemu nie wyróżniającemu się człowiekowi.
Następną wartość którą Jan chce podzielić się z Orzelska to poszanowanie tradycji oraz pamięć o przodkach. Wraz z Anzelmem zabiera Justyna na mogiłę, ponieważ chce jej pokazać miejsce spoczynku swych pierwszych przodków. Odwiedzają ich na grobie, gdyż są to dla nich bardzo ważne w życiu osoby, którym jak uważają należy się szacunek i pamięć z ich strony.
W trakcie owego wydarzenie bohaterom towarzyszom pewne uczucie. Jan zabiera Justynę na grób, ponieważ chce w jakiś sposób wprowadzić ja w swój świat wartości. Innym powodem jest fakt, iż jest w niej zakochany. Justyna zaś dzięki historii przytoczonej przez Anzelma, powoli odkrywa w samej sobie pragnienie znalezienia celu w życiu. ?? z ochotą i duma poszłaby na krańce ciemnej jakiej puszczy, byle czuć się kochaną serdecznie i Wienie i widzie przed sobą cel.?
W fragmencie II Bohatyrowicz, kochający się w Orzelskiej, zabiera ją na mogiłę czterdziestu powstańców styczniowych, w której to też spoczywa jego ojciec. Dochodzi miedzy nimi do dialogu, w którym to również Jan przekazuje Justynie pewne wartości.
Brak podziału stanowego i solidarność wobec sprawy narodowej jest jedną z tych wartości, które według Bohatyrowicza są istotne. Mogiła ta to miejsce ostatniej, wspólnej walki ludzi z różnych klas połączonych ze sobą pewnymi ideami, dążących do uwolnienie własnego kraju.
Kolejną wartością jest patriotyzm. W mogile spoczywa czterdziestu powstańców, w tym Andrzej Korczyński i Jerzy Bahatyrowicz, ojciec Janka. Oni to właśnie wraz i innymi walczyli za kraj i byli mu w pełnie poddani. Janek w pewnym sensie jest dumny z ojca j jego czyny dlatego też opowiada Justynie o swym ojcu.
Z patriotyzmem powiązana jest następna wartość, którą jest walka zbrojna o wolność ojczyzny jak i inna czyli gotowość do poświęcania swojego życia w imię pewnych wyższych celów. Dla Janka wielkim przedsięwzięciem jest fakt, iż ludzie walcząc i oddając życie w imię ojczyzny mieli na celu poprawienie warunków bytu bliskich.
Według Janka szacunek dla poległych powstańców jest ważnym kryterium oceny wartości człowieka. Ludzie usypując kurhan własnymi rękoma chcieli podkreślić pamięć o bohaterskiej walce przodków, jak i pokazać szacunek, respekt i podziw w stosunku do nich.
Bohaterom, Jankowi i Justynie, towarzyszą pewne uczucia. Dla Janka mogiła czterdziestu powstańców jest miejscem bardzo ważnym, mającym jakąś moc, która przyciąga go. ?Można by pomyśleć, że nigdzie tyle, ile w tym miejscu, nie czuł się człowiekiem i nigdzie tyle nie doznał ludzkich, wyższych od codziennego życia dalekich uczuć i myśli.? Justyna w miejscy mogiły odkrywa wewnątrz siebie nieznane do tej pory wyższe wartości, które przedstawił jej Janek. Oboje natomiast czują, że staja się lepsi w miejscu jakim się znajdują. W Janku i Orzelskiej odkrywanie wspólnych wartości prowadzi do pobudzenia uczucia, którym jest miłość.
Mogiły ukazane w ?Nad Niemnem?, mają ważne znaczenie jeżeli chodzi o kreację bohaterów. Jan Bohatyrewicz prezentując swój system wartości powoduje wewnętrzną przemianę Justyny Orzelskiej. Ponadto Eliza Orzeszkowa pod postacią Janka Bohatyrowicza przypomina czytelnikom ważne wartości takie jak miłość, praca, równość ludzi czy pamięć o innych i inne. Niestety o niektórych wartościach ludzie pragną zapomnieć, chodź im się to nie udaję, ponieważ są głosem z zaświatów, który przemawia do wszystkich pokoleń. Głosem przypominającym o prawdziwych ideach, które powinny być priorytetowym drogowskazem w życiu człowieka.