Porównanie dwóch wierszy „Do matki Polki”- A.Mickiewicza oraz „Elegii o chłopcu polskim”.K.K Baczyńskiego

Niewątpliwie najważniejszą rolą jaką może spełniać kobieta jest rola matki, która wychowuje swe dzieci na szlachetnych i uczciwych ludzi, prawych obywateli, szczerych patriotów. To matka w głównej mierze kształtuje osobowość dziecka wpływając na to jakim będzie człowiekiem w dorosłym życiu.
Literatura romantyczna zdominowana została przez tematykę narodowo-wyzwoleńczą, gdyż kraj nasz znalazł się w niewoli trzech państw zaborczych. W literaturze pojawiają się postacie matek wychowujących swych synów na patriotów.
Doskonałym odzwierciedleniem poświęcenia się matek oraz ich miłości do dzieci są wiersze poetów : Adama Mickiewicza i Krzysztofa Baczyńskiego. Utwór Adama Mickiewicza pt. ?Do Matki Polski? powstał w 1830 roku, niemal w przededniu wybuchu powstania listopadowego. Rozpoczyna się on apostrofą do wszystkich matek aby wychowały swych synów na patriotów nadaje wierszowi charakter wezwania.. Jeśli syn zdradza w dzieciństwie odwagę i szlachetność muszą, być przygotowane do późniejszego losu spiskowca i syberyjskiego zesłańca, który walcząc skrycie i samotnie nigdy nie doczeka się należnej mu chwały. Piętno, którym są naznaczeni widać już w dzieciństwie. ?Jeśli mu patrzy z czoła dziecinnego dawnych Polaków duma i szlachetność?. W wierszu tym występuje liryka inwokacyjna, czyli bezpośredni zwrot do Matki Polki. Poeta w swoim utworze odwołuje się do motywu Maryjnego Sabat Mater Dolorosa, zastosował w tym celu paralele by przyrównać Matkę Polkę do Matki Boskiej. Ponadto niewinna ofiara syna Matki Polki przyrównana jest do cierpienia Chrystusa. Obaj synowie są niewinni, obu czeka śmierć, ale tylko jeden zmartwychwstanie i dlatego nie ma nadziei. Zastosowane zostało wiele środków artystycznych, by podkreślić cierpienie jakie spotkało kobietę. Jednym z przykładów jest kontrast jaki można zauważyć pomiędzy radosnym losem świata i katastrofalną przyszłością syna, będzie musiał żyć w konspiracji, będzie musiał prowadzić spiskowe formy życia oraz walki. Bo on nie pójdzie, jak dawni rycerze, utkwić zwycięski krzyż w Jeruzalemie,
albo jak świata nowego żołnierze na wolność orać? krwią polewać ziemię ?. Toteż polskie matki zawczasu powinny przyzwyczaić swych synów do czekającego ich losu ?wcześnie mu ręce okręcaj łańcuchem, do taczkowego każ zaprzęgać woza, by przed katowskim nie zbladnął obuchem, ani się spłonił na widok powroza?- Wskazanie na ?nowoczesne zabawki? syna: taczki i łańcuchy. Występują również antytezy. W imię idei rycerskich Polacy podejmują walkę będącą zaprzeczeniem tych idei zapłatą będzie szubienica i brak pomników grobowych. Straszliwość wyroku, daremność heroizmu i ofiary, beznadziejna perspektywa ?boju bez chwały? i ?męczeństwa? bez zmartwychpowstania? i nic w zamian ? ten, kto podejmie tę walkę nie będzie nagrodzony nawet pośmiertną sławą.
Utwór zbudowany jest z jedenasto cztero wersowych zwrotek o rymach abab. Jest to tzw. jedenastozgłoskowiec, występują również formy tryby rozkazującego.
Kolejnym utworem jest wiersz Krzysztofa Baczyńskiego pt. ?Elegia o chłopcu Polskim? Utwór ten powstał w czasach okupacji hitlerowskiej. Jest to liryczna wypowiedź matki do syna, który został zmuszony do walki za Ojczyzę. Matka swoje słowa wypowiada bardzo czule(syneczku), lamentując nad losem dziecka .Wiersz przez to uzyskał charakter żałobny, co podkreśla dodatkowo sam tytuł utworu. .Podobnie jak u Mickiewicza nawiązanie do motywy Maryjnego.Wiersz pokazuje, iż wojna całkowicie zmieniła życie ?chłopcom polskim? ??Oddzielili cię ,syneczku ,od snów, co jak motyl drżą?. Dzieciństwo i beztroska została zamieniona na wojenną rzeczywistość ?wyszywali wisielcami drzew płynące morze?. Aby wzbogacić treść utworu poeta zastosował liczne metafory np. ?oddzielili cię (..) od snów?, ?haftowali(..) rudą krwią? Zastosowanie tych środków stylistycznych świadczy o przemieszaniu dobra ze złem. W utworze występuje słownictwo katastroficzne takie jak : pożogi, powodzie, krew wskazanie na cierpienie dziecka i na niebezpieczeństwo jakie może go spotkać. Mnogość epitetów np. ?żelaznymi łzami?, podkreślenie sytuacji nieprzyjaznej, nieczułej dla syna. Kontrast pomiędzy nocą ,ciemnymi barwami a ?jasnym synkiem? powoduje podkreślenie niewinności dziecka. Animizacje- tzw. ożywienie zła ?jak się jeży w dźwięku minut-zło? . Wiersz zbudowany z trzech cztero wersowych zwrotek, nieregularny wręcz sylabotoniczny.
W obu utworach autorzy odwołali się do motywy Maryjnego. U Mickiewicza wezwanie do matki , by wychowała konspiratora, spiskowca, ponieważ utwór powstał w czasach romantyzmu, toczyła się wtedy walka o wolność. Natomiast u Baczyńskiego żale matki po stracie dziecka wychowanego tak, by służył ojczyźnie, przygotowanego do walki ze złem. Występuje kontrast pomiędzy naiwnością, dobrocią a okrucieństwem wojny. Baczyński poeta pokolenia Kolumbów