Wacław Potocki
Matura z polakiego ustny
1.Charakterystyka zjawiska Sarmaty na podstawie „Pamiętników” J. Ch. Paska i utworów W. Potockiego. Ideologia sarmatyzmu oparta była na tezie renesansowych kronikarzy – historyków Miechowity i Marcina Bielskiego, którzy przypisywali polskiej...
Opracowanie baroku
Człowiek- istota krucha;jedyna potęga to Bóg;religijność;metafizyka;mistycyzm;przemijanie Descrates- KARTEZJUSZ-twórca racjonalizmu Blaise Pascal ,,człowiek jest tylko trzciną, ale trzciną myślącą” Sonet- gatunek zawsze składa się z 14 wersów...
Na podstawie utworów literackich i fragmentów wydziałów filozoficznych przedstaw jak zmieniła się na przełomie renesansu i baroku wizja człowieka i świata.
Na podstawie utworów literackich i fragmentów wydziałów filozoficznych przedstaw jak zmieniła się na przełomie renesansu i baroku wizja człowieka i świata. Treść w załączniku.
Barok - opracowanie epoki.
BAROK - koniec XVI w. – połowa XVIII w. 1. Kontrreformacja - lista ksiąg zakazanych, nakaz pokazywania scen religijnych, upadek piśmiennictwa, nietolerancja religijna. 2. Dwoistość postaw - zgoda na świat nietrwały szukanie wartości...
Jacy bylismy, jacy jesteśmy? Mitologizacja czy obiektywizm? W poszukiwaniu prawdy o Polakach.Twoje refleksje na podstawie wybranych utworów.
Zapewne każdy z nas zastanawiał się kiedyś jak wyglądali jego przodkowie żyjący na ziemiach polskich przed laty. Jak się ubierali, jakie wyznawali poglądy oraz w jakim otoczeniu przyszło im się rozwijać. Bardzo dużo możemy się dowiedzieć z...
"Są takie motywy, które poeci podają sobie przez wieki, jakby z rąk do rąk" – wybrane motywy biblijne w literaturze epok późniejszych
Wstęp: Biblia najwyższym autorytetem moralnym i źródłem kultury europejskiej Rozwinięcie: Przywołanie motywów biblijnych - motyw Mesjasza, umierającego męczeńską śmiercią na krzyżu o „Żale Matki Boskiej pod krzyżem” – Maryja cierpi, gdyż...
Czy zgadzasz się ze stwierdzeniem, że literatura baroku to przerost formy nad treścią?
Barok to epoka literacka między odrodzeniem a oświeceniem, obejmująca w zasadzie wiek XVII, choć także zjawiska z końca XVI. Nazwa Barok pochodzi prawdopodobnie od portugalskiego słowa "barocco" oznaczającego rzadką i cenną perłę o nieregularnym...
Sarmatyzm.
Sarmatyzm Kulturę, światopogląd i obyczajowość szlachty polskiej od schyłku XVI do połowy XVIII w. określa się pojęciem sarmatyzmu. Po łacinie Sarmata oznacza 'członek koczowniczych plemion irańskich, zamieszkujących w starożytności stepy...
Znane ci wzorce literackie a ludzkie dążenie do doskonałości. Pokaż historyczną zmienność pojmowania doskonałości.
DOSKONAŁOŚĆ, czyli jak podaje definicja: * „najwyższy stopień cech dodatnich, bycie doskonałym, brak wad; idealność, wzorowość”, tak naprawdę nie może odnosić się do człowieka. Nie można użyć tego określenia, gdy mówimy o nas – ludziach, gdyż...
Różnice między barokiem szlacheckim Potockiego; barokiem sarmackim Paska i barokiem dworskim Morsztyna.
1. Wacław Potocki (1621-1696) pochodził ze średniozamożnej szlachty, wykształcenie zdobył przy zborze ariańskim w Raciborzu. Pod groźbą edyktu z 1658 r., skazującego arian na wygnanie, przeszedł na katolicyzm, lecz mimo to pozostał wierny swej...
Nurty poezji barokowej. Scharakteryzuj na przykładach.
Barok ma dwa podstawowe nurty tj.: dworkowy i dworski. Ten pierwszy oparty na sarmatyźmie, czyli typie kultury szlacheckiej ukształtowanej w okresie baroku, chociaż zapoczątkowanej w latach 80-tych XVI w. Jego podstawą było uznanie, że...
Matura ustna pytania i odpowiedzi
1. Horacjański ideał życia W odzie „O co poeta prosi Apollina” zaprezentował swoją postawę filozoficzną. Swoje poglądy oparł na dwóch szkołach filozoficznych: epikurejczykach (szukali szczęścia i celu życia w zaspokajaniu przyjemności duchowych)...
Na przykładzie wiersza Wacława Potockiego Nierząd Polski określ, jaki wizerunek kraju przedstawia poeta
1. Wacław Potocki Nierząd Polski Zwyczaj był, który w prawo obrócił się z laty, Między starymi, jako czytamy, Sarmaty, Że choć się kto szlachcicem w ojczyźnie swej rodził, Dotąd w złotym pierścieniu na palcu nie chodził, Ale nosił żelazny,...
Pospolite ruszenie
Jak podaje encyklopedia pospolite ruszenie jest to ?ogół lub określona część ludności kraju zdolna do noszenia broni, powoływana pod broń w czasie wojny?. Zarówno Henryk Sienkiewicz w ?Potopie? jak i Wacław Potocki w swym wierszu opisuje...
Pytania na maturę ustną 2004
Starożytność 1. Na czym polega uniwersalność greckich mitów? 2. Przedstaw motyw niezawinionego cierpienia, odwołując się do Księgi Hioba i mitu o Prometeszu. 3. Na czym polega konflikt tragiczny w „Antygonie” Sofoklesa? 4. Rozważ przesłania...
Kultura Polska od Odrodzenia do Oświecenia
Odrodzenie, inaczej renesans, to okres w historii kultury polskiej i europejskiej, kiedy w nauce i sztuce zaczęto twórczo nawiązywać do starożytności, w opozycji do światopoglądu średniowiecznego. Odrodzenie zaczęło się w XIV-XV w. We Włoszech, a...
Sprawy narodu i państwa w literaturze: renesansu, baroku i oświecenia.
„Naród streszcza się w swojej literaturze i żyje przez nią” (Henryk Sienkiewicz) „Prawdy tego narodu odkrywają poeci, a nie politycy. Nie zrozumie Polski ten, kto nie wsłuchuje się w głos polskiej literatury” (Adam Mickiewicz) RENESANS...
"Nie miecz, nie tarcza - bronią języka, lecz - arcydzieła." C. K. Norwid.
"Nie miecz, nie tarcz - bronią języka, lecz - arcydzieła." zgodnie z tym stwierdzeniem tworzyło wielu autorów, nie tylko ci, którzy żyli po Norwidzie, lecz również artyści wcześniejszych epok. W dorobku literatury polskiej możemy...
Charakterystyka zjawiska sarmatyzmu na podstawie utworów literackich.
Termin sarmatyzm pojawił się w połowie lat 60-tych XVIII wieku (początek czasów stanisławowskich). Twórcy oświecenia nadali mu zabarwienie pejoratywne i określali nim polską kulturę szlachecką ukształtowaną w końcu XVI i na początki XVII wieku, a...
Sarmatyzm, sarmaci - charakterystyka
Sarmatyzm określa obyczajowość oraz kulturę duchową i umysłową Rzeczypospolitej szlacheckiej od schyłku wieku XVI, aż po czasy rozbioru. Sarmatyzmowi przypisuje się również swoisty sposób bycia bujność obyczaju czy mentalność polskiej szlachty....
Jak rozumiesz pojęcie sarmatyzmu?
W XVII wieku, w okresie baroku Polaków jednoczyło poczucie wspólnoty narodowej, potęgi własnego kraju, jego ustroju i gospodarki. Świadomość tradycji rodowej i wrodzonego sarmatyzmu, dawało im wrażenie pochodzenia od starożytnych Sarmatów. Wraz z...
„Po starą księgę sięgam ze wzruszeniem (...) to nakryty kamieniem ojców proch”. Słowa W. Gomulickiego uczyń mottem rozważań o potrzebie poznawania literatury staropolskiej lub podejmij polemikę z zaprezentowaną w nich opinią.
Można w tym cytacie odczytać głęboką myśl i symboliczne przesłanie. Bogatym w znaczenia jest znak księgi. Z pewnością chodzi tu o spis dziejów. Księga to zbiór wiadomości, streszczenie wiedzy na jakiś temat. Jeśli przyjmiemy, że księga jest...
Patriotyzm Polaków – mit, czy cecha narodowa
Patriotyzm Polaków – mit czy cecha narodowa? Uzasadnij swój sąd odwołując się do wybranych przykładów literackich z różnych epok. Patriotyzm to wielkie słowo. Oznacza umiłowanie kraju ojczystego, a także gotowość poświęcenia się dla własnego...
Charakterystyka zjawiska sarmatyzmu na podstawie dwóch wybranych utworów Paska i Potockiego.
Sarmatyzm jest pojęciem złożonym. Obejmuje ono obyczajowość oraz kulturę duchową i umysłową Rzeczpospolitej szlacheckiej od schyłku wieku XVI aż po czasy rozbiorów. Pojęciem tym określa się również swoisty sposób bycia ? rubaszność, bujność...
Wacław Potocki - "Zbytki polskie" interpretacja
„Zbytki polskie” to jeden z wielu wierszy jednego z najwybitniejszych poetów literatury sarmackiej – Wacława Potockiego. Pisał on wiersze często komiczne i ironiczne. Lubił pisać utwory krótkie, np. fraszki czy anakreontyki. I tak właśnie „Zbytki...
Patriotyzm na przełomie tysiącleci
Patriotyzm renesansu Weźmy pod uwagę poważnego człowieka renesansu w mianowicie Piotra Skargę- gorliwy patriota, to właśnie jemu na sercu leżało dobro Rzeczpospolitej. Świadczy o tym zbiór „Kazań Sejmowych”, gdzie ukazywał społeczeństwu problemy...
Analiza i interpretacja wiersza Wacława Potockiego "Człowiek".
Wacław Potocki to jeden z najsłynniejszych polskich poetów moralistów. W swoich wierszach poeta zawsze bez złudzeń, gorzko patrzy na otaczający go świat. Posługuje się zawsze bardzo plastycznym językiem, którym atakuje wyobraźnię czytelnika....
Topos życia snu
Motyw snu pojawił się w XVII w. w filozofii, nauce, sztuce i literaturze. W XVII w. wolność była owocem zakazanym, ograniczały ją reguły poetyki klasycystycznej, przyznanie rozumowi dominującej roli w procesie powstania świata, reguły władzy...
Najważniejsi poeci baroku.
Jan Andrzej Morsztyn (1613-93) - twórca poezji dworskiej, mistrz konceptu w poezji, polski marinista. Przypisano mu metkę “błahej treści w wyszukanej formie”, bo opisywał dworski flirt, miłość zmysłową, grę miłosną, a lubował się w...
Oblicza sarmatyzmu: Potocki - pozytywny, Pasek - negatywny.
Wacław Potocki należy do nurtu sarmackiego XVII w. W swoich utworach porusza problemy polityczne i społeczne Polski, krytykuje pewne ówczesne zachowania. "O tym szlachta, panowie, o tym myślą księża, choć się co rok w granicach swych...
Dobro własne czy sprawy publiczne? Rozwiń temat, oceniając postawy wybranych bohaterów literatury dawnej i współczesnej.
Ludzie od zawsze musieli dokonywać wyboru pomiędzy własnym dobrem, a dobrem innych. Gdy wybierali dobro dla siebie, często dla innych kończyło się to tragicznie. Gdy zaś wybierali sprawy publiczne, czasem skazywali siebie na gorsze życie. Wybór...
Wacław Potocki - "Kto mocniejszy ten lepszy" interpretacja
„Kto mocniejszy ten lepszy” to kolejny wiersz Wacława Potockiego krytykujący postawę ludzi i zasadę zawartą w tytule. Potocki z wyznania był arianinem i głęboko oddany był swojemu wyznaniu do czasu 1658 roku, kiedy to wprowadzono akt o banicji...
Koncepcja Boga i człowieka w epoce renesansu i baroku na przykładzie wybranych utworów literackich.
Każda epoka począwszy od starożytności a skończywszy na czasach współczesnych miała swój własny styl i własne ideologie. Tak było również w przypadku renesansu i następującej po nim epoce barokowej. Epoka renesansowa pełna była wielu nowych...
Obraz pospolitego ruszenia w Potopie Henryka Sienkiewicza. Porównaj wizję pisarza do przedstawionej w wierszu Wacława Potockiego.
Tematem fragmentu powieści Henryka Sienkiewicza „Potop” jest woja szwedzka. Opowiada o zachowaniu szlachty podczas pospolitego ruszenia. Żołnierze stojący po stronie polskiej nie są odpowiednio przygotowany do owej bitwy. Nie mają doświadczenia,...
Wzór ascety - Sarmata
Za wzorzec pisarzy starożytnych kronikarze cudzoziemscy, a w ślad za nimi polscy (wśród nich Jan Chryzostom Pasek) na określenie obszarów obejmujących również ziemie dawnej Rzeczypospolitej używali często nazwy - Sarmacja, wywodzącej się od...
Literatura baroku
Literatura tego okresu wykazująca związki z eur. zjawiskami baroku, wywodziła się z rozmaitych nurtów kulturowych, czerpała wzory z tradycji renes. (J. Kochanowski) i kultury sarmackiej; u źródeł jej rozwoju był kryzys renes. wizji świata,...
Oto lektury, które budują wzorce udanego życia. Uzasadnij opinię.
Od zamierzchłych czasów twórcy wszelkiego rodzaju dzieł starają się przekazywać swoje wizje dotyczące recepty na życie. W zależności od epoki, w której tworzyli, jak również od indywidualnego podejścia do otaczającego ich świata napotykamy w ich...
Cechy literatury barokowej.
Człowiek - "trzcina myśląca" - odzwierciedlenie niepokojów egzystencjalnych epoki baroku w literaturze. W renesansie człowiek postrzegał świat jako uporządkowane dzieło boskie, w którym miał on realizować swoje pragnienia, ambicje....
Sarmaci w literaturze polskiej.
Polską szlachtę wieku XVII i XVIII cechowało poczucie narodowej potęgi, świadomość tradycji i przekonanie o pochodzeniu Polaków od starożytnych Sarmatów. Duma była nieodłączną cechą barokowej mentalności. Z czasem pojęcie sarmatyzmu nabrało...
W jaki sposób wyraża się w literaturze XV| i XV|| wieku zainteresowanie sprawami kraju.
Dla każdego człowieka pod słowem ojczyzna kryją się zupełnie inne treści i wartości. Dla jednego ojczyzna będzie miejscem w którym przyszło się mu urodzić. Kto inny będzie zdania, iż jest to miejsce na świecie, które uważa za swój dom i w którym...
Motyw szlachty
Szlachta przez wiele wieków naszej historii była nie najliczniejszą, ale za to najważniejszą grupą społeczną, dbając o obronę granic, tworząc kulturę i tradycję narodową. Mimo to wielokrotnie była wówczas krytykowana i atakowana przez...
Literatura jest zwierciadłem, w którym odbijają się wizerunki Polski i Polaków. Czy lustro mówi prawde? - Barok.
Na początku mojej pracy chciałam zadać jedno pytanie. Czy lustro mówi prawdę? W jakiejś części tak. Wiadomo, że zwierciadło odwraca strony. Strona prawa staje się lewą i odwrotnie. W tym przypadku, jak w każdym innym może mówić prawdę. Może tez...
Wzór człowieka - obywatela w średniowieczu, renesansie i baroku
W literaturze poszczególnych epok ukazywano różne wzory człowieka-obywatela. Każdy okres w historii Ziemi charakteryzował się specyficznymi zasadami i ideałami do naśladowania. Różnie podchodzono do spraw wojen i ojczyzny, a w konsekwencji...
Barok - powtórka z epoki
1. Julian Krzyżanowski- przedstawił podobieństwo epok. 2. Barok to okres w dziejach kultury, który rozpoczął się pod koniec wieku XVI trwała przez cały wiek XVII a w niektórych krajach nawet do połowy XVIII wieku. Słowo barok może pochodzić...
"Zbytki Polskie" Wacław Potocki.
BAROK to epoka literacka między odrodzeniem a oświeceniem, obejmująca w zasadzie wiek XVII, choć także zjawiska z końca XVI i I połowy XVIII wieku. Termin "barok" zapożyczono z historii sztuki, gdzie stosowany był dla określenia...
Siedem polskich grzechów głównych – rozważania na temat naszych wad narodowych. Omów na podstawie wybranych dzieł literackich różnych epok.
Literatura podmiotu 1) Konopnicka Maria: Mendel Gdański. Kraków: Wydawnictwo Greg, 2008. ISBN 978-83-7927-464-8 2) Krasicki Ignacy: Satyry. Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, 1981. Pijaństwo, Żona modna s.110 3) Mickiewicz...
„Cóż jest świat?” Toposy, metafory i obrazy świata w piśmiennictwie renesansu i baroku
Wizja świata i człowieka zmieniała się przez epoki. Można nawet powiedzieć że są jednym z wyznaczników jej cech. Człowiek w renesansie jest istotą żyjącą w harmonii ze światem. Wierzący czy nie – zawsze jest ufny w sens swego istnienia, zna...
Wacław Potocki "Transakcja wojny chocimskiej" – przemowa Chodkiewicza.
Chodkiewicz swoją przemowę kieruje do wszystkich Polaków i Litwinów, którym drogie jest dobro ojczyzny – Polski. Do tych, którzy chcą zyskać sławę po zwycięskiej walce z najeźdźcami, którzy są odważni i bohaterscy. Chodkiewicz wzywa każdego...
Barok - najważniejsze informacje
W załączonym pliku znajduje się opracowanie powyższego tematu.