Uczeń
Guwernantka pogardzana z racji ubóstwa
I tu pojawia się częsty w literaturze motyw odrzucenia pięknej, zdolnej guwernantki z powodu jej nie najlepszej pozycji społecznej i materialnej. Upokorzeń doznaje jako korepetytorka Madzia Brzeska – bohaterka Emancypantek . Wiele upokorzeń i wręcz ataków ze strony rodziny i znajomych narzeczonego ordynata Michorowskiego zniesie Stefcia z Trędowatej . Niestety, przypłaci to chorobą i śmiercią. Niezaakceptowana przez rodzinę i środowisko narzeczonego, umiera na rękach Waldemara, do dziś...
Szkoła
–Wielkim poetą! Zapamiętajcie sobie, bo to ważne. Dlaczego kochamy? Bo był wielkim poetą. Wielkim poetą był! Nieroby, nieuki, mówię wam przecież spokojnie, wbijcie to sobie dobrze do głowy – a więc jeszcze raz powtórzę, proszę panów: wielki poeta, Juliusz Słowacki, wielki poeta, kochamy Juliusza Słowackiego i zachwycamy się jego poezjami, gdyż był on wielkim poetą. Proszę zapisać sobie temat wypracowania domowego: „Dlaczego w poezjach wielkiego poety, Juliusza Słowackiego, mieszka...
Szkoła jako miejsce ogłupiania i „upupiania”
Szkoła bywa też miejscem ogłupiania, zmuszania ludzi do myślenia stereotypami. Stara się wpasować ich w role, z których już dawno wyszli: dzieci, bezmyślnych prymusów lub głupich zawadiaków. Sytuację tę opisuje skrajnie Witold Gombrowicz w powieści Ferdydurke . Mamy obserwują z zadowoleniem swych synów nastolatków traktowanych jak dzidziusie... Nauczyciele upominają niepokornych i wtłaczają do uczniowskich głów gotowe formułki. Pedagodzy w Ferdydurke – tacy jak Pimko czy Bladaczka – nie...
uczeń
w stpol. miały postać uczennik / uczenik ‘uczeń’, ‘uczony’