Staszic
Staszic Stanisław
Pochodził z mieszczańskiej rodziny, w 1779 ukończył seminarium w Poznaniu i przyjął święcenia kapłańskie. Studiował (1779–81) w Lipsku, Getyndze i Paryżu nauki przyrodnicze. W 1790 napisał Przestrogi dla Polski, w których domagał się zwiększenia uprawnień mieszczaństwa i gruntownych reform ustrojowych. Zdobył majątek dzięki inwestycjom, m.in. na wiedeńskiej giełdzie. Uwłaszczył chłopów w swoim majątku i założył w 1816 Hrubieszowskie Towarzystwo Rolnicze, stając się prekursorem...
Walka z sarmatyzmem w literaturze XVIII w.
Temat: Walka z sarmatyzmem w literaturze XVIII w. Oświecenie przypada na wiek XVIII ; na zachodzie Europy było walką z absolutyzmem , w Polsce zaś odwrotnie - ludzie dążyli do umocnienia władzy królewskiej. Epokę oświecenia nazywa się...
Oświecenie - opracowanie tekstów
OŚWIECENIE 1.Kierunki literackie i filozoficzne epoki oświecenia. Kierunki filozoficzne Empiryzm - (empiria-doświadczenie); prekursorem był angielski filozof Francis Bacon (bejkn); proces poznawania świata opiera się na doświadczeniu oraz...
Publicystyka epoki Oświecenia.
W okresie oświecenia rozwija się publicystyka. Powstają pierwsze czasopisma: "Monitor" (1765r.), "Zabawy przyjemne i pożyteczne", "Gazeta Narodowa i Obca". Na łamach "Monitora" redagował m.in. I. Krasicki. W...
Ożywienie społeczne i edukacyjne.
KEN - pierwsza w Polsce świecka władza oświatowa, powołana 14.X.1773r. z inicjatywy działaczy skupionych wokół Stanisława Augusta Poniatowskiego. KEN zorganizowała trój-stopniowe nauczanie - szkoły elementarne, średnie, następnie Szkoła Główna...
Edukacja człowieka w centrum zainteresowań pisarzy Oświecenia.
Literatura oświecenia rozwijała się w dramatycznym okresie dziejowym Polski. Sejm, w którym ciągłe kłótnie, zachwiany system demokracji oraz zasada "liberum veto" skutecznie unicestwiały próby reform, nie mógł pełnić właściwej funkcji...
Oświecenie epoką kształtowania się dojrzałej państwowości.
Oświecenie jako nowa epoka literacka pojawia się w Europie Zachodniej pod koniec drugiej połowy XVII w. i trwa do końca wieku XVIII. W Polsce z kolei w związku z pewną izolacją kulturową Rzeczpospolitej rozpoczyna się w latach trzydziestych XVIII...
Zgodność wyboru gatunków z tendencjami epoki, na przykładzie literatury oświecenia.
W epoce oświecenia uprawiano wiele gatunków literackich, zarówno tych, które były znane również w poprzednich epokach (bajka, satyra, oda, poemat heroikomiczny, komedia, sielanka), jak i nowych, stworzonych w tym okresie (nowożytna powieść, nowe...
Obywatelska troska o losy ojczyzny w publicystyce polskiego oświecenia.
Główną ideą oświecenia był krytycyzm wobec instytucji politycznych i społecznych, Kościoła i dotychczasowego systemu nauczania. Postawę tę wspierały prądy filozoficzne, a więc racjonalizm, który przywiązał szczególną wagę do roli rozumu w poznaniu...
Przegląd epok.
Starożytność. Spis pytań: 1. Omów postawę stoicką i epikurejską. 2. Przedstaw dokładnie budowę tragedii antycznej. 3. Omów cechy epopei. 4. Wyjaśnij pochodzenie i znaczenie wyrażeń: "nić Ariadny", "stajnia Augiasza",...
Oświecenie - wiadomości ogólne.
Był to prąd społeczno kulturalny w Europie, zapoczątkowany w drugiej połowie XVII wieku w Anglii i Francji ,w XVIII wieku rozwijał się w innych państwach europejskich. Podstawą ideologi oświecenia była myśl filozoficzna J.Lockea...
Oświecenie
Nowe myśli zapoczątkowali Francuzi, Anglicy, Holendrzy. Rozwój przypada na XVIII w. Jednym z pierwszych uczonych był Kartezjusz. W "Rozważaniach o metodzie" stwierdził, że najważniejszym czynnikiem jest rozum. Wszystko niezgodne z rozumem...
Życie kulturalne i umysłowe w czasach Stanisławowskich.
Druga połowa wieku siedemnastego i początek osiemnastego pogrążył nasz kraj w głębokim zacofaniu kulturalnym i dusznej atmosferze marazmu i konserwatyzmu. Świeże prądy umysłowe z Zachodu związane z epoką Oświecenia, dotarły i do Rzeczpospolitej,...
Hugo Kołłątaj
Hugo Kołłątaj to drugi obok Staszica wybitny przedstawiciel obozu postępu. Urodził się na Wołyniu, w niezamożnej rodzinie szlacheckiej. Po ukończeniu szkoły w Pińczowie kształcił się w Akademii Krakowskiej, którą ukończył ze stopniem doktora...
Kultura Oświecenia w Polsce.
Termin „Oświecenie” Oświecenie było pierwszą epoką w nowożytnych dziejach formacją kulturową całkowicie świadomą swego istnienia. Ówcześni mówili często o swych czasach jako o "wieku rozumu" (w Anglii), "wieku filozofów" (we Francji), wieku...
Oświecenie - charakterystyka epoki.
Oświeceniem nazywamy okres w dziejach kultury europejskiej od około 1680 r. do końca XVIII wieku. Oprócz "oświecenia" funkcjonowały również takie nazwy jak "wiek rozumu" i "wiek świateł". W Polsce ta epoka...