śmierć córki
Dom polski na Kresach zdemitologizowany
Swoistą kategorię domów polskich stanowią domy kresowe, choć trochę kojarzące się z Soplicowem. Mickiewiczowski mit o Kresach – szczęśliwym kraju lat dziecinnych – podtrzymują (oczywiście z pewnymi modyfikacjami) np. Tadeusz Konwicki w Kronice wypadków miłosnych , Czesław Miłosz w Dolinie Issy , Melchior Wańkowicz w Szczenięcych latach . Krańcowo inną niż Pan Tadeusz prawdę o polskim domu na idealizowanych tak często przez literaturę Kresach przekazuje nam Teresa Lubkiewicz-Urbanowicz w...
Czarnolas, Jan z Czarnolasu, Urszula Kochanowska
Panie, to moja praca, a zdarzenie Twoje; Raczyź błogosławieństwo dać do końca swoje! Inszy niechaj pałace marmorowe mają I szczerym złotogłowem ściany obijają, Ja, Panie, niechaj mieszkam w tym gniaździe ojczystym (Jan Kochanowski, Na dom w Czarnolesie ) Rzecz Czarnoleska – przypływa, otacza, Nawiedzonego niepokoi dziwem. Słowo się z wolna w brzmieniu przeistacza, Staje się tem prawdziwem . (Julian Tuwim, Rzecz Czarnoleska ) Zrób tak, Boże – szepnęłam – by w nieb Twoich...
„Niepogodzeni ze światem." Literatura o człowieku zbuntowanym i wyobcowanym
Bunt, protest oraz przeciwstawienie się człowieka są zjawiskami dość często spotykanymi w literaturze. Stosowanie tego motywu powoduje indywidualizację autora, wyróżnia go spośród innych poprzez ukazanie jego odmienności oraz często cech własnych...
Jak rozumiesz słowa Kochanowskiego "Serce nie kamień" - własne refleksje z odwołaniem do wierszy
„Serce nie kamień”… Jak można zinterpretować te słowa Jana Kochanowskiego? Do jakich sytuacji odnosił tę myśl wielki poeta? O czym myślał, układając litery w słowa, a słowa w zdania? Odpowiedzi trzeba szukać w twórczości Jana z Czarnolasu....
Renesans
RAFAEL SANTI – malarz, architekt, słynny twórca madonn, twórca arrasów „Trzy Gracje”, „Złożenie Do Grobu”, „Chrystus na krzyżu” LEONARDO DA VINCI – malarz, rzeźbiarz, fizyk, chemik, poeta, architekt, filozof, anatom, autor Ostatniej Wieczerzy,...
Współczesne pokolenie wobec twórczości Jana Kochanowskiego.
Jan Kochanowski był największym polskim artystą epoki renesansu. Początkowo tworzył jedynie w języku łacińskim, ale sławę zyskał jako twórca polskiego języka poetyckiego. Już współcześni ludzie widzieli w nim wielkiego poetę. Nie ma człowieka,...
Niepogodzeni ze światem - literatura o człowieku zbuntowanym i wyobcowanym.
Świat opiera się na sile jednostki. To dzięki niej funkcjonuje, rozwija się. Każda istota ludzka przyczynia się do postępu cywilizacji. Każda formuje ją nadając kształt jej zdaniem odpowiedni. Według własnych przeświadczeń zbudowaliśmy to, co nas...
Czy uczucia na przestrzeni wiekow sa niezmienne? - Kochanowski i Broniewski.
Wszystko sie zmienia. Swiat sie zmienia, ludzie sie zmeniają... Ale czy aby napewno Wszystko sie zmienia?? Czy ludzie odczuwaja wszystko tak samo?? Czy ich uczucia sie zmieniły?? Postaram sie odpowiedziec na to pytanie... Juz w...
Żart i refleksja w literaturze staropolskiej , renesansie i oświecenia
W literaturze staropolskiej bardzo często posługiwano się żartem i refleksja. Twórcy tamtych epok strali się pokazac swiat jakim jest naprwde. Nie podobalo im się wiele spraw w polsce wiec starali się z nich nasmiewac, a przez to zwrocic na nie...
Dramat ojca, chrześcijanina i filozofa w "Trenach"
Kiedy powstały treny, jaka sytuacja (śmierć 3-letniej Urszulki, 1579) 19 utworów spiętych klamrą tematu, podobny do starożytnego epicedium, poświęconemu osobie zmarłej (pochwała, opłakiwanie, pocieszanie żywych, ukojenie) Jest to dramat dla trzech...
Czym różni się humanizm „Trenów” od postawy znanej z „Pieśni” i „Fraszek”?
Termin humanizm został stworzony przez historyków początku XIX wieku i w szerszy znaczeniu oznaczał nazwę postawy filozoficznej. Najszybszy i zarazem pierwszy w pełni rozwój humanizmu, jako teorii antropocentrycznej przypada na okres renesansu....
Śmierć dzieci, młodzieńców
obrazy śmierci są przestrogą, buntem wobec pogwałcenia praw natury, oskarżeniem, sama śmierć przedstawiona jest jako igraszka Fortuny. Mit o Dedalu i Ikarze – nierozsądny Ikar, niepomny przestróg ojca, unosi się na skrzydłach zbudowanych z piór...
Treny J. Kochanowskiego.
Filozofia stoicka została zapoczątkowana w Atenach, w III w. p. n. e. przez Zenona z Kition. Głosiła ona wiarę w człowieka i możliwość osiągnięcia szczęścia. Jej wyznawcy byli racjonalistami i uznawali tylko jeden byt - materię, i poznawanie...
Różne wizje zaświatów. Analizując „Tren X” Jana Kochanowskiego i „Urszula Kochanowska” Bolesława Leśmiana, zwróć uwagę na portret dziecka oraz kreację innych bohaterów.
Jednym z motywów szczególnie interesujących artystów jest śmierć, która w literaturze i nie tylko już od wieków zajmuje czołowe miejsce jako wątek do głębokich rozważań i licznych refleksji. To wszystko ma na celu przybliżyć ją człowiekowi,...
Dziecko, jako bohater dzieła literackiego. Przedstaw temat na wybranych przykładach.
Wstęp Literatura romantyczna uczyniła dziecko samodzielnym bohaterem dzieł, a kilkadziesiąt lat później pisarze świat dzieci, położenie najbiedniejszych z nich uczynili jednym z ważniejszych tematów prozy i poezji, na przykładzie losów dzieci...
Stosunek ludzi renesansu do cierpienia
RAMOWY PLAN WYPOWIEDZI Wstęp Krótki opis epoki odrodzenia, ramy czasowe, najważniejsze hasła, światopogląd. Przedstawienie głównego tematu, omawianego na podstawie wybranych utworów renesansowych. Rozwinięcie 1) Postawy wobec...
Odrodzenie - renesans
Epoka, w dziejach kultury zwana renesansem, rodowodowo związana z Włochami,nosi nie włoskie, lecz francuskie miano renaissance, co oznacza dokładnie odrodzenie. Nazwą tą, jako terminem historyczno-literackim, posłużyli się świadomie dopiero...
Czy literatura potrafi mówić o uczuciach ? czy odtwarza świat ludzkich uczuć ?
Czy literatura potrafi mówić o uczuciach ? Czy poprzez kreacje bohaterów odtwarza świat ludzkich uczuć? Moim zdaniem większość z nas odpowiedziałoby twierdząco. Może tylko współczesna literatura zdaje się często przeczyć temu poglądowi. Spróbuję...
Posługując się przykładami z historii, literatur i filmu, napisz wypracowanie na temat: „Cierpienie i zło, które jednych odrzucało od Boga, innych przynaglało do wpadnięcia w jego ramiona” (ks. Józef Sadzik) – ludzkie postawy wobec cierp
Cierpienie jest nieodłączną częścią ludzkiego życia, ponieważ każdy z nas ma uczucia. Może objawiać się ono jako ból fizyczny (choroba), ale i psychiczny (strata bliskiej osoby, brak akceptacji, samotność, nieodwzajemniona miłość). Jednak, mimo że...
Różne oblicza miłości w literaturze - prezentacja maturalna.
Twórcza i destrukcyjna siła miłości Biblijna wersja stworzenia świata mówi, że Bóg stwarzał świat i życie przez sześć dni. Szóstego dnia światło dzienne ujrzał pierwszy człowiek, stworzony na obraz i podobieństwo Boże. Adam czuł się jednak...
Uczucia ojca-artysty po śmierci córki - interpretacja utworów Jana Kochanowskiego i Władysława Broniewskiego
Interpretując utwory Jana Kochanowskiego i Władysława Broniewskiego zwróć uwagę na sposób, w jaki zostały w nich wyrażone uczucia po śmierci córki. Uwzględnij uczucia ojca – artysty i człowieka; określ wyrażany przez obydwu poetów światopogląd....
Motyw bluźnierstwa w literaturze
Na początek należałoby się zastanowić czym w ogóle jest bluźnierstwo. Wydawać by się mogło, że jest to oczywiste, że nie trzeba tego nikomu tłumaczyć, jednak po głębszym zastanowieniu można trafić na pewne problemy ze zdefiniowaniem. Otóż,...
Cierpienie ludzkie - jego sens oraz konsekwencje (w oparciu o 4 przykłady z literatury)
Cierpienie to uczucie, które nawiedza każdego człowieka, bez względu na wiek, płeć, rasę, czy nawet posiadany majątek. Wielu ludzi uważa cierpienie za najgorszą rzecz na świecie, lecz czy umielibyśmy cieszyć się szczęściem, gdyby każdy kolejny...
Zagadnienia maturalne z języka polskiego
Jak rozumiesz określenie "Bogowie jak ludzie - ludzie jak bogowie"? Zdaniem tym określa się często bohaterów mitologii i wywodzącej się z niej literatury. Prezentuje ona bowiem bogów greckich, którzy są ogromnie podobni do ludzi, mają te same...
Rozrachunek renesansowego poety z filozofią stoicką. Analiza i interpretacja Trenu IX.
Podczas tworzenia Trenu IX Jan Kochanowski znajdował się w punkcie załamania. W Trenach IX, X, XI dokładnie widoczny jest on jako filozof, który wątpi, buntuje się i rozpacza. Następuje przełamanie jego optymistycznej wizji świata. Autor odrzuca...
Dokonaj analizy i interpretacji Trenu XI jako odzwierciedlenia buntu bohatera lirycznego wobec ideałów filozoficznych i religijnych renesansu.
Podejmując temat buntu wobec ideałów filozoficznych i religijnych renesansu, z całą pewnością warto najpierw wgłębić się w temat związany z ideałami. W czasach renesansowych od razu kojarzą nam sie z starożytnością. Renesans jest...
Rozprawka uwzględniająca tezę: "W trenach toczy się beznadziejna walka miłości ze śmiercią"
Rozprawka „ w trenach toczy się beznadziejna walka miłości ze śmiercią” uwzględniając teze Tren to wywodzący się ze starogreki gatunek poezji zalobnej o charakterze elegijnym. Utwor ten poswieca się osobie zmarlej. Wyraza bol po tej stracie,...
Motyw cierpienia w literaturze.
Cierpienie jest częścią naszego życia, naszego wewnętrznego świata. Odczuwamy psychiczny ból, każdy w inny sposób. Smutek jest przyczyną naszych poszczególnych zachowań, uczuć i emocji. Kieruje nami i włada naszym umysłem. Cierpienie jest, było i...
”Różne odcienie miłości”- uzasadnij te zdanie w formie rozprawki
Miłość, miłość, miłość. Ciągle o niej głośno, ciągle jest to temat niemal najczęściej poruszany, zawsze modny i aktualny. Ludzie poznali uczucie to dogłębnie już wieki temu. Od lat, aż do dziś, jest ona nieodłącznym elementem każdego istnienia. i...
Opis Reprodukcji Obrazu Matejki pt:"Kochanowski nad zwłokami zmarłej Urszulki"
„Jan Kochanowski nad zwłokami Urszulki” – opis obrazu Na pierwszym planie obrazu Jana Matejki „Jan Kochanowski nad zwłokami Urszulki”, w samym centrum, znajduje się Kochanowski wraz z córką. Pisarz, trzymając Urszulkę w objęciach,...
"Życie bez cierpienia jest jak jedzenie bez soli" - Rozprawka
Każdego z nas w życiu dotykają chwile słabości. Nasze istnienie nie jest od początku do końca usłane różami. Cierpienie, zupełnie jak sól, jest nieodłącznym elementem naszego życia. Towarzyszy nam od narodzin aż do momentu śmierci, jednak mimo to...
Bunt w literaturze
Bunt to aktywny wyraz sprzeciwu wobec otaczającego nas stanu rzeczy, panujących praw, porządku społecznego, religijnego lub obyczajowego. Jest wrodzony w naturę każdego z nas. Ukazuje się w chwili gdy coś działa na naszą niekorzyść lub gdy...
Badacze literatury dostrzegaja w Trenie XIX nawiazanie do przypomnianej przez humanistow myśli Terencjusza: "człowiekiem jestem i nic, co ludzkie nie jest mi obce". W których słowach utworu dostrzegasz tę aluzję ? Czy twórca Trenów, zak
Jan Kochanowski był polskim poetą epoki renesansu. W swoim życiu wiele podróżował, pełnił różne funkcje wśród ludzi z różnych kręgów społecznych, przez co miał okazje poznawać inne kultury oraz nurty filozoficzne. Życie jakie wiódł było...
Do jakich przemyśleń na temat trudnych problemów moralnych skłoniła cię literatura wybranych utworów?
„Każdy z nas jest tylko sumą swoich czynów, jesteśmy tym, czym się sami czynimy”. Słowa Alberta Camusa, współczesnego, choć nieżyjącego już pisarza, utwierdzają mnie w przekonaniu, że moralność jest osobistą sprawą każdego z nas. Tylko my jesteśmy...
Rodzina
Lew Nikołajewicz Tołstoj był rosyjskim pisarzem i myślicielem. Studiował orientalistykę i prawo na Uniwersytecie Kazańskim, by następnie zaciągnąć się jako wolontariusz do służby wojskowej na Kaukazie. Z przebiegiem lat Tołstoj przeżył głęboki...
List do Jana Kochanowskiego
Drogi Janie Piszę z powodu wielkiej tragedii, jaka spotkała Ciebie i Twoją rodzinę. Zapewne w tak trudnej chwili potrzebujesz wsparcia, współczucia i zrozumienia. Strata córki, która była wszystkim dla kochającego ją ojca jest z pewnością czymś...
Tren IV Jana Kochanowskiego - analiza i interpretacja
Tren to inaczej lament, płacz żałobny. Jest to gatunek poezji żałobnej (funeralnej), wywodzący się ze starożytności. Wyraża żal po utracie kogoś, rozpamiętuje myśli i czyny zmarłego, chwali jego zalety i zasługi. W starożytności treny pisano, by...
Pocieszający list do Kochanowskiego
Mój drogi przyjacielu, Piszę do Ciebie ten list, ponieważ chciałem złożyć szczere kondolencje z powodu utraty Urszulki. Była dobrym, kochanym dzieckiem. Musisz być jednak dobrej myśli dla dobra Twojej rodziny. Janie, w trudnych chwilach,...
Broniewski - poeta buntu i przeżyć osobistych
Władysław Broniewski - ten poeta-żołnierz, legionista Piłsudskiego, przeszedł po I wojnie światowej tę samą mniej więcej drogę co bohater "Przedwiośnia" Żeromskiego - Cezary Baryka. Stał się płomiennym bardem rewolucji, a w poczuciu solidarności z...
Uczucia ojcowskie w Trenach.
Treny to cykl utworów żałobnych, jakie Kochanowski napisał po śmierci swojej córki Urszuli. Nie jest to jednak, bezpośredni zapis emocji, jakie towarzyszyły temu tragicznemu wydarzeniu. Przeciwnie, jest to dokładnie przemyślana kompozycja,...
Analiza i interpretacja trenu XIX
Tematem "trenów" Jana Kochanowskiego jest cierpienie po utracie ukochanej córki Urszuli. W trenie XIX matka poety przekazuje pewne wskazówki do życia. Możemy zatem dostrzec ja bardzo zmieniło się spojrzenie na świat i życie pozaziemskie....
Motyw Hioba w wybranych utworach literackich
„Księga Hioba” należy do pism dydaktycznych, które wypełniają siedem ksiąg biblijnych. Hiob i opowieść o jego losach jest próbą odpowiedzi na pytania od lat gnębiące ludzkość. Dlaczego cierpimy niewinnie? Skąd na człowieka spadają nieszczęścia i...
Wizyta w Czarnolesie na podst. utworów Jana Kochanowskiego.
Temat: "Moja wizyta w Czarnolesie" PLAN: I Wstęp: 1. Przybycie do Czarnolasu, pierwsze wrażenia, gospodarze domu. 2. Spokojne Życie na wsi ("Pieśń świętojańska o Sobótce"). II Rozwinięcie: 1. Życie rodzinne w...
"Cierpienie jest nauczycielem" Ajschylos . Rozważ różne aspekty cierpienia w oparciu o dzieła literatury.
Od początku stworzenia świata od momentu pojawienia się pierwszych ludzi na Ziemi mamy do czynienia z cierpieniem. Każdy człowiek wielokrotnie w swoim życiu doznał cierpienia i poczuł jego gorzki smak. Cierpienie jest wszędzie , jest częścią...
Tren VI
Tren VI jest wyrazem bólu i żalu poety. Składa się z dwóch kontrastowo zestawionych części. Część pierwsza to apostrofa do Urszulki, pełna pasji i dramatyzmu, a potem coraz bardziej zrezygnowane wezwania do zmarłej córki. Panuje tu atmosfera...
Ponadczasowa twórczość Jana Kochanowskiego
Jan Kochanowski byl pierwszym, wielkim mistrzem naszej i slowianskiej literatury. Wyniosl rodzinna tworczosc na szczyty literatury i zyskal ogromny autorytet jako poeta. Jednak czy rzecziwiscie tworczosc J. Kochanowskiego ma ponadczasowy...
Treny Kochanowskiego
Treny to dosyć ważny gatunek liryczny. Są to utwory poetyckie, wywodzące się z poezji żałobnej antycznej Grecji. Pierwotnie były to pieśni obrzędowe, ale później stały się jednym z elementów greckiej tragedii. Wyrażały one żal z powodu czyjejś...
Budowa trenu V
W trenie V, Kochanowski używa porównania homeryckiego (bardzo wiele wyrazów i środków wyrazu artystycznego opisujących część porównującą) - Urszulka jest porównana do małej oliwki niechcący podciętej przez ogrodnika. Autor chce pokazać, że śmierć...
Jan Kochanowski
Jan Kochanowski żył w latach 1530-1584. Jest uważany za największego poetę polskiego przed Mickiewiczem. Jego twórczość to fraszki, pieśni i treny, a także przekład „Psałterza Dawidów” oraz „Odprawa posłów greckich”. W wielu utworach...
Wywiad z Janem Kochanowskim
Redaktorka: Dziękuję, że zgodził się pan poświęcić mi trochę swojego wolnego czasu. Na początku chciałabym dowiedzieć się czegoś więcej o pana wyjazdach do Włoch. Wiem, że studiował pan tam, więc może opowie pan nam od razu o uczelniach, na...