Pospolite ruszenie
Literatura reagująca na wydarzenia; sztuka na usługach; utylitaryzm pewnych epok.
Oświecenie i pozytywizm to dwie epoki, w których dostrzegamy ogromny wpływ literatury i sztuki na człowieka. Wartościowa stała się jedynie sztuka reagująca na wydarzenia - tzw. sztuka na usługach. Przewodnim terminem tych dwóch epok jest...
Słowniczek pojęc historycznych
A ABDYKACJA - zrzeczenie się korony ALIENCJA - inaczej wyobcowanie ALIANCI- w czasie I wojny światowej określenie głównych przeciwników państw centralnych, a w czasie II wojny światowej państwa koalicjii antyniemieckiej ANARCHIA -...
Powstanie styczniowe
OD CZEGO WSZYSTKO SIĘ ZACZĘŁO? Rosja- ogromny twór państwowy, przed którym drżą największe mocarstwa w Europie. I Polska- istniejąca tylko w świadomości Polaków ostoja, biała plama na mapie nie będąca krajem od kilkudziesięciu lat. Co skłoniło...
Rozbiory, konfederacja targowicka.
Konfederacja Barska 1768r. miasteczko Bar na Podolu- zawiązuje się konfederacja szlachty; skierowana przeciwko:królowi, Rosji, dysydentom. Ruch konserwatywny, za cel stawiał obronę złotej wolności, ale patriotyczny. Przeciwko konfederatom...
Notatki na podstawie podręcznika do historii M.Gładysz: powstanie styczniowe itp. rozdział 46
BILANS POWSTANIA STYCZNIOWEGO W październiku 1864 r. carskie służby rozbiły działający na Polesiu oddział partyzancki księdza Stanisława Brzóski. W ten sposób, dobiegło końca największe z polskich powstań narodowych - powstanie styczniowe....
Trzy rozbiory
Rzeczpospolita osłabiona w wyniku wojen toczonych w XVII w. Stronnictwo Czartoryskich, zwane Familią, po śmierci Augusta III wybór króla postanowiło oprzeć na porozumieniu z Rosją. Ich kandydatem został Stanisław Poniatowski, który zyskał...
Barokowy apel o odrodzenie moralne polskiej szlachty w poezji Wacława Potockiego.
Wiele utworów Wacława Potockiego stanowi jakby ówczesny rachunek obywatelskiego sumienia narodu. Tworzą one swoistą panoramę staropolskiego życia szlachecko-ziemiańskiego. Cechą utworów jest także dygresyjność, wprowadzanie w poemat wielorakich...
KSZTAŁTOWANIE SIĘ DEMOKRACJI SZLACHECKIEJ.
W każdym ustroju istnieją dwa elementy: uprawnienia osoby i sposób sprawowania władzy. W prawie rzymskim na bazie którego ukształtowały się systemy ustrojowe Europy zach. i środkowej rozróżnia się dwa elementy: własność prywatną i władzę...
Ostatnie przygotowania do powstania
a. Ostatnie przygotowania do powstania. Tymczasem Komitet Centralny zaczął przygotowywać powstanie i uwłaszczenie chłopów. We wrześniu zarządał od społeczeństwa posłuchu dla tajnego rządu, rozpisał podatek narodowy i rozbudował organizację...
Barok.
30. Los człowieka w twórczości Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego i Daniela Naborowskiego Mikołaj Sęp-Szarzyński żył w tym samym czasie co Jan Kochanowski, gdy zmarł w 1581 roku Kochanowski jeszcze żył (do 1584 roku). Wielu historyków literatury...
Ocena dorobku literackiego Wacława Potockiego.
Dokonaj oceny dorobku literackiego Wacława Potockiego.Porównaj tematyke jego utworów, gatunki, którymi sie wypowiada z twórczościa innego poety. Wacław Potocki i Andrzej Frycz Modrzewski pomimo, ze ich twórczość przypada na rożne epoki...
Mity i prawdy o narodzie polskim.
Sarmatyzm to pogląd o szczególnym pochodzeniu szlachty polskiej. Opierając się na XVI - wiecznych historykach twierdzono, że szlachta polska wywodzi się od Sarmatów, starożytnego plemienia, zamieszkującego przed wiekami ziemie polskie. Sarmatom...
Sarmatyzm
Wiersz Wacława Potockiego pt. ? Pospolite ruszenie? opowiada o stosunkach panujących w szeregach szlachty Polskiej. Opowiada także o mentalności rycerzy oraz podejścia do obowiązków obrony ojczyzny. Szlachta opisana w wierszu niezbyt przejmuje się...
Demokracja szlachecka w Polsce i jej ocena.
Pod koniec XV, a na początku XVI wieku wykształcił się w Polsce ustrój demokracji szlacheckiej. Szlachta zaczęła odgrywać dominującą rolę w państwie, kosztem króla i magnaterii. Polska szlachta była wyjątkowo zaangażowana w politykę, sprawy kraju...
Na zamówienie redakcji "National Geographic", napisz szkic o obyczajowości siedemnastowiecznej szlachty polskiej
W Polsce szlachta wyodrębniła się na przełomie XIV i XV wieku Przynależność do szlachty określało kilka czynników: służba wojskowa, własność ziemi na „prawie rycerskim”, a zwłaszcza urodzenie, które z czasem nabrało decydującego znaczenia....
Powstanie styczniowe
Po przegranej przez Rosję wojnie krymskiej (1853-1856) na jej terenach nastała tak zwana wiosna "posewastopolska". Car zezwolił na przeprowadzenie reform sądownictwa i ekonomicznych. Do Królestwa Polskiego wracali zesłańcy z Syberii, uwięzieni tam...
Motyw naprawy Rzeczypospolitej.
Twórczością staropolską nazywamy utwory napisane w epokach polskiego renesansu, baroku jak i oświecenia. Jest to odpowiednio XVI, XVII i XVIII wiek. Polska, w XVI wieku, była "spichlerzem Europy", co świadczyło o jej potędze gospodarczej. Na tak...
Powstanie Styczniowe
Margrabia Wielopolski , realizując swój plan współpracy z caratem , widział zagrorzenie ze strony patriotycznej radykalnej młodzieży . Z jego inicjatywy władze rosyjskie zarządziły pobór do wojska , aby uniemożliwić wybuch powstania . Na...
Stosunki Polsko Krzyżackie
Krzyżacy to powszechnie przyjęta w Polsce nazwa niemieckiego zakonu rycerskiego. Powstał on w toku walk krzyżowych w 1190 roku ze zorganizowanego w Króleswie Jerozolimskim,bractwa szpitalnego do pielęgnowania chorych i rannych w...
Przedstaw proces kształtowania się demokracji szlacheckiej za panowania ostatnich Jagiellonów.
Wstęp Za panowania ostatnich Jagiellonów istniało w państwie wyraźne panowanie szlachty w życiu politycznym, kulturalnym, społecznym. Szlachta mając szerokie przywileje, które zostawały im przydzielane od roku 1374, stawała się ważniejsza nawet...
Daty: Królowie elekcyjni i wojny XII wieczne.
1572-pierwsze bezkrólewie 1573-sejm konwokacyjny w Warszawie IV 1573 sejm elekcyjny w kamieniu i wybór króla Henryka Walezego 1573-konfederacja warszawska 1574-ucieczka Henryka do Francji i koronowanie się na krola Francji 1576-2 elekcja...
Dzieje lenna pruskiego w XV-XVII w
Analizując przedstawioną tezę, uważam, że Polska nie powinna była dopuścić do takiej sytuacji – a mianowicie do utraty wpływów na tym terytorium. W 1525r. nastąpiło zeświecczenie ziem zakonnych i przekształcenie Państwa krzyżackiego w...
Twórczość Wacława Potockiego.
Wacław Potocki jako główny przedstawiciel literatury dworskiej. TEMATYKA I KOMIZM DROBNYCH UTWORÓW POTOCKIEGO "Ogród fraszek" Jest to zbiór 1800 utworów rozmaitej wielkości i różnorodnej treści (O czym mówi bardzo dziwaczny i...
Służyć poczciwej sławie", być "lisem i lwem", "pracować u podstaw...". Odwołując się do wybranych lektur, oceń różne modele patriotyzmu i wiążący się z nimi typ bohatera.
Patriotyzm jest to postawa wobec ojczyzny przejawiająca się rzetelną pracą dla państwa oraz przedkładaniem nadrzędnych wartości, takich jak wolność i niepodległość kraju, nad własne cele. Przejawia się też gotowością do poświęceń dla własnego...
Powstanie styczniowe na Podlasiu. Działalność ks. Gen Stanisława Brzóski
Sytuacja przed powstaniem styczniowym. Już w pierwszej walce o niepodległość, jaką stanowiło Powstanie Kościuszkowskie, Sokołów, miasto leżące na terenie strategicznie ważnym, było także w pewnym stopniu wciągnięte w rozgrywające się...
Powstanie styczniowe
Powstanie styczniowe (1863-1864) - polski zryw narodowowyzwoleńczy przeciwko rosyjskiemu zaborcy. Powstanie wybuchło 22 stycznia 1863 r. i trwało do późnej jesieni 1864 r. Swym zasięgiem objęło Królestwo Polskie i tzw. ziemie zabrane - Litwę,...
Sytuacja Polski na arenie międzynarodowej w XVII w.
Unia realna Polski i Litwy z 1569 roku doprowadziła do powstania dużego i liczącego się w Europie państwa, które przyjęło nazwę: „Rzeczpospolita Obojga Narodów”. Powstałe państwo było niezwykle zróżnicowane zarówno społecznie jak i ekonomicznie....
Wacław Potocki - krytyka stosunków społecznych i patriotyzm poety.
Poezja Potockiego należy do nurtu sarmacko-szlacheckiego.Poeta często dotyka spraw szlachty i państwa.Często poddaje krytyce wady narodu i rządzących.Potocki wyznawał religię ariańską. W wierszu "Nierządem Polska stoi" ukazał stan...
Powstanie styczniowe.
Polityka Wielopolskiego mogła odnieść sukces i uniemożliwić wystąpienie zbrojne, dlatego zwolennicy powstania za pomocą szeregu zamachów terrorystycznych ( druga połowa 1862 r. ) starali się uniemożliwić porozumienie między społeczeństwem a...
Czy powstanie styczniowe mogło zakończyć się inaczej?
22 stycznia 1863 roku. Wybuch powstania. Narastający rosyjski terror zaczął przeszkadzać Polakom. Rozpoczęli największe powstanie w dziejach naszego kraju. Jednak mimo początkowych sukcesów zakończyło się klęską. Rosjanie tuż po stłumieniu...
Grupy Społeczne (stany) w XI wieku
Stany (grupy społeczne) w XI w. w Polsce w XI wieku były 4 grupy społeczne. Pierwszą z grup społecznych była SZLACHTA. Wywodziła sie od sredniowiecznego rycerstwa. Stan szlachecki był bardzo zróżnicowany pod względem majatkowym...były to:...
Rozbiory Polski
I ROZBIÓR POLSKI Służące za pośrednika w rokowaniach rosyjsko- tureckich Prusy nalegały na podział terytorium Rzeczypospolitej. Przeciw rozbiorowi Polski oponowała dotąd Rosja, licząc na protektorat nad całą Rzeczypospolitą. Obecnie, ze...
Problemy społeczne i narodowe w twórczości Wacława Potockiego.
Wacław Potocki jest jednym z przedstawicieli literatury barokowej w Polsce. Był z wyznania arianinem, lecz po wydaniu edyktu królewskiego przeciw braciom polskim, przeszedł na katolicyzm, choć w duchu pozostał wierny ideologii ariańskiej. Szlachta...
Sarmata o sobie, inni o sarmacie. Omów na podstawie przykładów literackich XVII i VIII wieku. Blaski i cienie sarmatyzmu.
Sarmatyzm jest pojęciem złożonym. Określa ono obyczajowość oraz kulturę duchową i umysłową Rzeczypospolitej szlacheckiej od schyłku wieku XVI, aż po czasy rozbioru. Z pojęciem tym kojarzy się również swoisty sposób bycia: rubaszność, bujność...
Szlachta w literaturze polskiej. Prezentacja maturalna.
Praca troche chaotyczna... ale to dlatego ze pisana w noc przed maturą ;-)
Powstanie Styczniowe - referat
Powstanie styczniowe (1863-1864) - narodowy zryw powstańczy przeciwko zaborcy, Rosji. Powstanie wybuchło 22 stycznia 1863 r., trwało do późnej jesieni 1864 roku. W latach 1861-1862 w Królestwie Polskim społeczność polska coraz bardziej domagała...
Powtórka z Baroku.
LITERACKIE I IDEOWE WYZNACZNIKI EPOKI. 1. N a z w a: Nazwa „barok” stała się metaforą epoki dziwnej, niezwykłej i odchodzącej od klasycznego wzorca renesansu, harmonii i proporcjonalności (zarzucano jej barbarzyństwo polegające na wypaczeniu...
Barok - opracowanie epoki
Barok - Epoka uduchowiona, mistyczna, u podłoża filozofii leży poczucie przemijalności życia i kruchości istoty ludzkiej. Zwrot ku Bogu i religii, myśli o życiu pozaziemskim. Niepokój i ozdobność w sztuce (również słowa), celem - wyrażenie uczuć...
Nurt ziemiański, sarmatyzm
Kultura ziemiańska - zjawisko europejskie a w Polsce przypiera typ kultury preferowanej przez średnią szlachtę , spędzającą większą część życia na wsi, we własnym majątku. Była to kultura swojska , rodzinna przywiązana do tradycji, ojczystych...
Obraz sarmaty w literaturze baroku i oświecenia
Sarmatyzm jest to ruch społeczno- obyczajowy, a także postawa wywodząca polską szlachtę od rycerza bądź też od koczowniczego ludu zamieszkującego ziemie Polskie. Określa obyczajowość oraz kulturę duchową i umysłową Rzeczypospolitej szlacheckiej od...
Powstanie styczniowe
1. Przyczyny wybuchu powstania: * kryzys państwa rosyjskiego * wstąpienie na tron Aleksandra II * od 1858r. zaczęły rozwijać się tajne organizacje niepodległościowe (Komitetu Centralnego Narodowego) * 1860r. rozpoczęła się w Warszawie seria...
Historia Polski od jej poczatków do wieku XVII
POCZĄTKI PAŃSTWA POLSKIEGO - PLEMIONA POLSKIE. 1. Tezy na temat powstania państwa: A - Państwo polskie powstało w wyniku najazdu zewnętrznego. Mogły to być plemiona normańskie, które...
Powstanie styczniowe
Powstanie styczniowe - było to największe polskie powstanie narodowe wywołane przeciwko Rosji. Wybuchło 22 stycznia 1863 w Królestwie Polskim i 1 lutego 1863 w byłym Wielkim Księstwie Litewskimi trwało do jesieni 1864. Spowodowane zostało...
Motyty literackie: miłość do ojczyzny, naprawa państwa, Polska i Polacy w różnych utworach
"Pieśń o Rolandzie" Walka z Saracenami w obronie wiary jest obowiązkiem średniowiecznego rycerza. Łączy się ona jednocześnie z obroną ziem swego seniora przed niewiernymi. Dlatego też Roland (wzór rycerza) umierając, pamięta, żeby wspomnieć...
Pisarze i utwory Baroku.
Jan Andrzej Morsztyn "Cuda miłości" Ani cierpienie, ani łzy nie są w stanie zgasić uczucia. Miłość jest uczuciem, które czyni cuda. "Niestatek", "Do trupa", "Na Tomka". Morsztyn jest przedstawicielem...
Rozbiory Polski
W następstwie rozbiorów ziemie Rzeczypospolitej zostały wcielone do państw zaborczych jako ich prowincje: z terenów zaboru austr. Utworzono Galicję, z kolejnych zaborów prus.: Prusy Zachodnie, Prusy Południowe i Prusy Nowowschodnie, obszary...
Różnice w sposobie rozumienia patriotyzmu. Omów problem w odwołaniu do wybranych dzieł literatury polskiej.
Patriotyzm to wielkie słowo, a zarazem bliskie sercu każdego człowieka i obywatela. Oznacza umiłowanie kraju ojczystego, rodzinnej ziemi, a także gotowość poświęcenia się dla własnego narodu. Prawdziwą szkołą patriotycznych uczuć jest literatura...
Przyczyny upadku Rzeczpospolitej
W 1795 roku państwo Polskie zniknęło z mapy Europy. Dlaczego tak się stało nie wiadomo do dziś. Wielu historyków uważa, że wpływ na rozpad Polski miały różne przyczyny wewnętrzne, np.: słabość władzy wykonawczej, niesprawny sejm z liberum veto,...
Powstanie styczniowe, germanizacja, rusyfikacja, partie polityczne
POWSTANIE STYCZNIOWE 3 obozy - Aleksander Wielkopolski - Obóz białych ( arystokraci, ziemiaństwo) - Obóz czerwonych ( inteligencja, wojskowi, studenci) 22 stycznia 1863 – utworzenie Rządu Narodowego Różnice między powst. Listopadowym a...
Powtórka z epok - barok i oświecenie
1. Styl barokowy w sztuce (Malarstwo, architektura) - Termin barok pochodzi z języka portugalskiego „barocco” oznacza nieregularną perłę o dziwnym kształcie, włosi używali tego słowa do określenia czegoś przesadnego. - Termin oznacza...