Nie pamiętasz hasła?Hasło? Kliknij tutaj
Przeciwieństwem Scrooge’a jest główny bohater Lalki Bolesława Prusa. Szlachcic z pochodzenia, ubogi, prześladowany za działalność niepodłegłościową, zesłany na Sybir za udział w powstaniu styczniowym, robi kupiecką karierę. Początkowo wiedzie mu się źle, niedożywiony pracuje ciężko i uczy się po nocach. Kiedy jednak żeni się z bogatą wdową Minclową, zyskuje piękny sklepi pomnaża dorobek kilku pokoleń Minclów. By nie narażać się na plotki, że żyje na łaskawym chlebie, a przede wszystkim po...
Karierę zrobił! – mówił gruby głos. – Za młodu wysługiwał się takim jak my, a ku starości chce mu się fagasować wielkim panom. – Ci dzisiejsi panowie – wtrącił jegomość dychawiczny – tyle warci co i on. Gdzie by to dawniej w hrabskim domu przyjmowali eks-kupczyka, który przez ożenek dorobił się majątku... Śmiech powiedzieć!... – Fraszka ożenek – odparł gruby głos zakrztusiwszy się nieco – bogaty ożenek nie hańbi.Ale te miliony, zarobione na dostawach w czasie wojny, z daleka pachną...
Warto też zwrócić uwagę na osoby zaliczane do biedoty, które wbrew wszystkiemu próbują wyrwać się ze swego środowiska i osiągnąć coś więcej. Syn szewca, w dodatku złego, bohater Ludzi bezdomnych Tomasz Judym zostaje lekarzem. Błyskotliwej karierze doktora przeszkadza jednak pamięć o dawnej biedzie i potrzebach najuboższych. Narażając się kolegom, Judym bezskutecznie próbuje zwrócić uwagę na problem nieleczonej biedoty. W końcu osiada na prowincji i tam też popada w konflikty z dyrekcją...
Sposobem na wyrwanie się z nizin jest zostanie utrzymanką bogatego pana lub kilku zamożnych mężczyzn. Taką sytuację opisuje Aszantka Włodzimierza Perzyńskiego. Jej bohaterka Władka Lubartowska zostaje utrzymanką zamożnego mężczyzny, ale z czasem zdradza go i rujnuje, doprowadza do bankructwa, sutenerstwa i samobójstwa. Jednocześnie uwodzi następnych mężczyzn, którzy mogą dać jej pieniądze...
W podobny sposób łatwiej zrobić także karierę artystyczną. Utrzymanką zostaje, wbrew własnej woli, tytułowa bohaterka dramatu Zapolskiej Panna Maliczewska . Dziewczyna marzy o głównej roli i ulega słowom mężczyzn, którzy jej te role, być może zwodząc dziewczynę, obiecują. Dopóki Maliczewska trzyma się swych uczciwych zasad, głoduje, ale gdy zostaje utrzymanką Dauma, stać ją na wynajęcie przyzwoitego lokalu i normalne kolacje. O trudnym życiu artystki, zawsze przegrywającej z tymi, które są...
Wątpliwe kariery robią komuniści w powojennej Polsce. W ekranizacji Popiołu i diamentu Jerzego Andrzejewskiego (reż. Andrzej Wajda) oglądamy dzielących się stołkami miejscowych notabli i pijanego karierowicza, który usiłuje coś wymusić na dygnitarzach, jednak to, iż jest pijany, przekreśla jego przyszłość. Kariery polityczne wielu bohaterów Małej apokalipsy Tadeusza Konwickiego to jednak kariery pozorne w groteskowym państwie, w którym nawet data w kalendarzu nie jest pewna, zapałki się...
Dzieckiem ze zubożałej rodziny szlacheckiej jest też Zenon Ziembiewicz– bohater Zofii Nałkowskiej. Wspierany przez ustosunkowanych znajomych zaciąga ogromne długi wdzięczności. Będzie je spłacał przez całe swoje konformistyczne życie, dokonując ciągłych kompromisów moralnych. Będzie drukował słowa sprzeczne z jego poglądami, a jako prezydent nie zaprotestuje przeciw rozkazowi strzelania do robotników. Nie tylko karierę zrobi nie do końca uczciwe. Także w życiu prywatnym dopuści się zdrady,...
Liczne teksty literackie opisują kariery kobiet poprzez małżeństwa. Już baśnie dla dzieci, między innymi Kopciuszek , opowiadają o ubogiej dziewczynie, która została wybranką księcia... Cudowna i niespodziewana odmiana losu– oto, co nas pociąga w tego typu historiach. Podobny schemat spotykamy w baśniowym dramacie Juliusza Słowackiego Balladyna . Jednakże tu, inaczej niż w Kopciuszku , wygrywa silniejsza i mniej szlachetna, nie słaba i dobra siostra. Przynajmniej początkowo. Balladyna...
Warto też wspomnieć o karierach inteligenckich zubożałych dzieci szlacheckich. Tytułowy bohater opowiadania Stefana Żeromskiego Doktor Piotr kształci się na lekarza, gdy jednak dowiaduje się, że za jego naukę ojciec płacił, obcinając nieuczciwie płace robotników, postawia zwrócić ten dług i przerwać karierę,nawet za cenę konfliktu z ojcem. Karierę inteligentki robi też studiująca biologię Agnisia, córka Barbary i Bogumiła Niechciców. Dziewczyna udaje się na studia do Lozanny.
W kinie współczesnym, zwłaszcza autorskim, pojawiają się obrazy promujące inny styl życia niż pogoń za karierą. Bohaterowie kina niezależnego, np. Clerks ( Sprzedawcy ) Kevina Smitha czy Idiotów Larsa von Triera, ignorują możliwość robienia kariery i dokonują innych wyborów, pozwalających im odizolować się od konsumpcyjnego, zajętego wyścigiem szczurów społeczeństwa. Ich postaci rezygnują z kariery i... nie zawsze znajdują jednak alternatywną drogę, często pogrążają się w nijakości lub...
W Panu Tadeuszu Mickiewicz kreuje postać kapitana Rykowa – ów Rosjanin jest zapraszany na uczty do domu patrioty – Soplicy, Sędziemu wydaje się bowiem, że tak wypada. Rykow chętnie biesiaduje z Polakami, lubi wspólne z nimi rozmowy, współczuje też uciskanemu narodowi, jest wyrozumiały: Ojczyzna! Ja to czuję wszystko, ja rozumiem! Wy Polaki, ja Ruski, teraz się nie bijem, Jest armistycjum, to my razem jemy, pijem. Jednak rozkaz przełożonych jest dla niego świętością. Dlatego, gdy...
Pracoholików, tylko pozornie pracujących na swe kariery, ukazują produkty kultury zachodniej. W prozie Douglasa Couplanda (m.in. kultowe Pokolenie X , Poddani Microsoftu ) czytamy o ludziach, którzy nie mają czasu dla siebie: na odpoczynek, zjedzenie porządnego posiłku, wyjście z pracy... W popularnym filmie Firma Sydneya Pollacka oglądamy od środka wielką firmę prawniczą, która wciąga swych dobrze opłacanych pracowników w sieć matactw i oszustw (jest powiązana z mafią). Karierowiczem...
Ważnym tematem literatury są też złudne nadzieje bohaterów na łatwą karierę. Są one przede wszystkim udziałem bohaterów Rewizora Mikołaja Gogola. Jedna z głównych postaci sztuki, horodniczy, łapownik i leń, sprawujący władzę nad miasteczkiem stara się odnaleźć i godnie ugościć rzekomo przebywającego w miasteczku rewizora i przeciągnąć go na swą stronę. W tym celu składa wizytę w hotelu,w którym odnajduje fałszywego rewizora i sponsoruje tam jego pobyt, a nawet zaprasza go pod swój dach....
Swoisty rozdział literatury stanowią kariery mieszczan usiłujących stać się szlachtą. Komiczną przemianę mieszczanina w pretensjonalnego szlachcica rejestruje komedia Moliera Mieszczanin szlachcicem . Bogaty mieszczanin, pan Jourdain, wbrew przestrogom żony, w zamian za poufałość i dobre towarzystwo znakomitych person pożycza im pieniądze, nie widząc, że jedynie kupuje sobie pochlebców i jest nieustannie przez nich oszukiwany. Stara się też, bezskutecznie, zyskać względy markizy Dorymeny....