Kapitalizm
Dobry kupiec
Przeciwieństwem Scrooge’a jest główny bohater Lalki Bolesława Prusa. Szlachcic z pochodzenia, ubogi, prześladowany za działalność niepodłegłościową, zesłany na Sybir za udział w powstaniu styczniowym, robi kupiecką karierę. Początkowo wiedzie mu się źle, niedożywiony pracuje ciężko i uczy się po nocach. Kiedy jednak żeni się z bogatą wdową Minclową, zyskuje piękny sklepi pomnaża dorobek kilku pokoleń Minclów. By nie narażać się na plotki, że żyje na łaskawym chlebie, a przede wszystkim po...
Skąpy kupiec
Skąpego kupca przedstawia Opowieść wigilijna Karola Dickensa. Ebenezer Scrooge nie ma serca nie tylko dla swych pracowników, ale nawet dla krewnych. Jest człowiekiem okrutnym, skąpym i bezdusznym, dopóki nie przechodzi wewnętrznej przemiany pod wpływem pewnego widzenia (objawiają mu się duchy przeszłości, teraźniejszości i przyszłości).
Wyzyskiwacz
Jako kapitalista wyzyskiwacz ukazany zostaje każdy z wielkich łódzkich fabrykantów w Ziemi obiecanej , ale także Adler, bohater noweli Prusa Powracająca fala . Oszczędza on na wydatkach na bezpieczeństwo w fabryce, nie zatrudnia nawet lekarza, byle finansować syna utracjusza, Ferdynanda. Podobną postawę reprezentuje dawny szlachcic, który jest jedynie pełnomocnikiem i nadzorcą robót w cegielni – pan Dominik Cedzyna z opowiadania Żeromskiego Doktor Piotr . Wyzyskuje on robotników i żyje...
Kapitalista, kapitalizm
– Pamiętasz – rzekł – ile wziąłem pieniędzy, gdym stąd wyjeżdżał? – Trzydzieści tysięcy rubli, całą gotówkę. – A jak ci się zdaje: ile przywiozłem? – Pięćdzie... ze czterdzieści tysięcy... Zgadłem?... – pyta Rzecki, niepewnie patrząc na niego. Wokulski nalał szklankę wina i wypił ją powoli. – Dwieście pięćdziesiąt tysięcy rubli, z tego dużą część w złocie – rzekł dobitnie. – A ponieważ kazałem zakupić banknoty, które po zawarciu pokoju sprzedam, więc będę miał przeszło trzysta tysięcy...
Miasto moloch; przerażające wizje kopalń i fabryk
Ważną w epoce Młodej Polski kreacją jest kreacja miasta molochu. W Ludziach bezdomnych znajdziemy przerażający obraz kopalni Sykstus w Sosnowcu.Wizyta i praca doktora Tomasza Judyma w Zagłębiu utrwala jego wrażenie, iż świat ubogich od świata bogatych dzieli przepaść. Pałac dyrektora kopalni kontrastuje z biednymi domostwami robotników. Obraz miasta molochu i fabryk molochów to jednak przede wszystkim wizja Łodzi z powieści Ziemia obiecana Wład ysława Stanisława Reymonta. Tytuł jest...
Praca w socrealizmie – na usługach ideologii
Nie można też pominąć aspektu pracy na usługach ideologii. W zapomnianej dziś socrealistycznej prozie, poezji czy zwłaszcza w filmach socrealistycznych, propagandowych,praca służy budowaniu socjalizmu. Bohaterem pozytywnym jest tu na ogół robotnik przekraczający normy, pracujący zacięcie np. w fabryce czy na budowie, zaangażowany politycznie i bezwzględnie zwalczający wszechobecny sabotaż... Docenia się też pracę kołchoźników czy pracowników PGR-ów; trud rzemieślników czy kułaków jest bez...
Kapitalista – karierowicz bez skrupułów
Literatura polska przedstawia też jednak kapitalistów bez skrupułów. To wielcy niemieccy i żydowscy potentaci finansowi z Ziemi obiecanej Reymonta: Bucholc, Müller, Zucker. Ale to także Polak Karol Borowiecki, szlachcic, który postanawia wraz z przyjaciółmi: Żydem i Niemcem (Morycem Weltem i Maksem Baumem) założyć fabrykę. Borowiecki angażuje w to wszystkie środki – finansowe (także narzeczonej Anki) oraz wszystkie swe emocje i czas. Na rzecz fabryki zaniedbuje narzeczoną i... moralność...
Lichwiarz – pogardzany zawód
Najbardziej pogardzany zawód epoki rodzącego się kapitalizmu to lichwiarz. Z niechęcią przedstawia postać lichwiarza Gustaw Flaubert w Pani Bovary (jego nieuczciwość sprowadza na Emmę długi i nieszczęście). Lichwiarzem jest też ojciec tytułowej bohaterki powieści Balzaka Eugenia Grandet , okrutnik i skąpiec. Podobne cechy przejawia lichwiarz ze Skąpca Moliera, Harpagon. Pełna pogardy dla lichwiarzy jest wspomniana już tragedia Szekspira Kupiec wenecki .
Praca w dobie raczkującego kapitalizmu źródłem niebezpieczeństw
Nieco inaczej zostaje przedstawiona praca w mieście. Dym Marii Konopnickiej, Ludzie bezdomni Stefana Żeromskiego, Ziemia obiecana Władysława Reymonta i wiele innych utworów pokazuje pracę w nieludzkich warunkach, która zagraża zdrowiu i życiu pracowników fabryk. Pracują dzieci i młode kobiety, ciężka, wielogodzinna praca urągająca zasadom bezpieczeństwa (zmniejsza się bowiem fundusze na bezpieczeństwo i higienę pracy) skutkuje wieloma wypadkami, nieporuszającymi jednak sumień...
Kapitalizm
rzecz. m, br. lm ustrój społeczno-gospodarczy, opierający się na własności prywatnej, stanowiącej podstawę w gospodarczej organizacji państwa; podstawową cechą kapitalizmu jest fakt regulacji procesów gospodarczych głównie przez wolny rynek towarów i usług. Na lekcji historii uczniowie zapoznali się z historią rozwoju kapitalizmu (D. lp) w XIX-wiecznej Europie. Poznali przy okazji nazwiska najważniejszych filozofów i teoretyków społecznych piszących w tym czasie o kapitalizmie...
Kupiec i godność kupiecka
Kupcy i lichwiarze oraz ich działalność są zalążkiem nowego systemu kapitalistycznego. Niekiedy postaci te są zestawiane na zasadzie kontrastu. Postać szanowanego kupca przedstawia William Szekspir w Kupcu weneckim i przeciwstawiają postaci lichwiarza – Żyda zarabiającego nieuczciwie kosztem innych (pożycza na procent, zdziera z klientów pieniądze, chce zdzierać, także w dosłownym tego słowa znaczeniu, i skórę...). Postaci szanowanych kupców odnajdziemy też w Buddenbrookach Tomasza...
Korzenie kapitalizmu
Korzenie kapitalizmu 1. Średniowieczne miasta Rady miasta, w których zasiadali najbogatsi kupcy – przedstawiciele patrycjatu Pospólstwo – drobni kupcy, rzemieślnicy, wnosili opłaty do kasy miasta Plebs –...
Ogółne pojęcia prawne
Klasyfikacja państw ze względu na formę i typ: Niewolnictwo, feudalizm ,kapitalizm i socjalizm. Charakterystyka elementów składowych państwa: -państwo to organizacja polityczna gdyż ich zainteresowania koncentrują się na rządzeniu -państwo to...
Zagrożenia we wpółczesnym świecie
Stan ciągłego napięcia, brak stabilności i bezpieczeństwa będzie towarzyszył człowiekowi zawsze. Bez względu na to czy warunki, w których żyje, są niejako unormowane czy też ekstremalne, kiedy to brak normy staje się kodeksem. Dekalog odwraca się....
Historia gospodarcza Polski 1819-2000.
Przemiany ekonomiczne 1815-1870 1.Władze państwa oraz część ziemiaństwa wykazywały zainteresowanie uprzemysłowieniem kraju i związanej z nim urbanizacji. a) Polityka ekonomiczna Lubeckiego – polityka ta przyniosła znaczne korzyści ; z jednej...
Co chciały zmienić pokolenia i jak oceniają te zmiany?
W mojej pracy chciałabym się zając planami zeszłego pokolenia, próbie przekształcenia ojczyzny oraz skutkami tych działań. Zmiany, które nastąpiły po 1989 roku kształtują nasze obecne życie, ale nie wszyscy są zadowoleni z obecnego ustroju. Może...
Kapitalizm jako ustrój gospodarki rynkowej i jego instucjonalne właściwości
Na wstępie do niniejszej pracy należałoby wyjaśnić, co ogólnie znaczy kapitalizm. Nazwa pochodzi od słowa "kapitał", przez który na ogół rozumie się sumę dóbr gospodarczych przeznaczonych do dalszej produkcji po to, aby przynosiły zysk...
Historia myśli ustrojowo-administracyjnej i socjologiczno-ustrojowej
I WYKŁAD Ogólne zagadnienia o polityce, o socjologii, o wzajemnych relacja pomiędzy tym Ustrój to organizacja państwa i społeczeństwa pod względem gospodarczym, politycznym, społecznym. Administracja (definicja negatywna: wszystko co nie jest...
Jaki jest dziś status człowieka i człowieczeństwa?
XXI wiek to przede wszystkim kultura masowa. Od kilku lat można zaobserwować zacieranie się ostrych niegdyś granic między kulturami narodowymi, etnicznymi czy społecznymi. Definicja człowieczeństwa powoli zaczyna się zmieniać, a status człowieka...
"Nie-Boska komedia"
Zawiera wizje abstrakcyjnej rewolucji - walki klasowej. Wzorce tej rewolucji wywodzą się z rzeczywistości: przewrót Cromwela w Anglii, powstanie listopadowe w Polsce i Wielka Rewolucja Francuska. Również w bohaterach możemy zauważyć wzorce...
Pisarze drugiej połowy XIX w. próbują realizować zasadę typowości "wcielając to co ogólne w to co jednostkowe".
Henryk Markiewicz dowodzi, że pisarze II połowy XIV w. próbują realizować zasadę typowości "wcielając to co ogólne, w to, co jednostkowe". Na wybranych przykładach dowieź słuszności bądź niesłuszności tej opinii. Druga połowa XIX w....
Kapitalizm monopolistyczny
Czynniki sprzyjające rozwojowi kap.monopilstycznego-a)eksplozja demograficzna w II poł.XIX -1.500mln ludności na świecie,postęp medycyny,lepsze wyżywienie,spadek śmiertelności;b)masowe migracje-34mln opuściły Europę w latach 1871-1914(do Ameryki i...
Systemy kapitalistyczne
Kapitalizm-system społczno-gospodarczy, którego podstawą istnienia jest prywatna własność środków produkcji oraz wolność osobista, swobodna działalności gospodarczej i zawierania umów. Liberalizm ekonomiczny- teoria ekonomiczna zakładająca, że...
Powstanie nowoczesnych partii politycznych na ziemiach polskich
Rozwój przemysłu i kapitalistycznych stosunków na ziemiach polskich powodowały szybki wzrost klasy robotniczej. Robotnicy skupieni w dużych ośrodkach przemysłowych żyli i pracowali w bardzo trudnych warunkach. Ich dzień robotniczy trwał często...
Gospodarka Polski od średniowiecza
GOSPODARKA POLSKI OD ŚREDNIOWIECZA DO OKRESU MIĘDZYWOJENNEGO XIII w. – XV w Od XIII w. lokowano wsie na prawie niemieckim. Chłopi byli obciążeni czynszem wobec swojego pana. Pomyślność wsi wynikała z zapotrzebowania na żywność w polskich...
Gospodarka w I polowie XIX wieku
Przem. Spol. Gosp. w pierwszej pol. XIXw Rewolucja przemyslowa w Anglii dociera na kontynent europejski.Potega przemyslowa swiata jest Wlk.Bryt. Produkuje się tam wegiel kamienny i stal. Głównym wynalazkiem jest maszyna parowa która ma wyk w...
Klasyczna koncepcja klas Karola Marksa, a współczesne społeczeństwo kapitalistyczne
Karol Marks to XIX-wieczny niemiecki filozof, myśliciel i działacz rewolucyjny, którego koncepcje miały olbrzymi wpływ na kształt współczesnej Europy i nie tylko. Był on jednym z tych, których teorie wykorzystano na wielką skalę by uzasadniać...
Człowiek nowożytny nowy człowiek?
Nowożytna Epoka to okres zmian i rewolucji, które zmieniły oblicze świata. Aby mogło do tego dojść musiało się coś do tego przyczynić- tym razem był to człowiek. Epoka nowożytna obejmuje czasy, w których ukształtowały się podstawy dzisiejszego...
Kupuję więc jestem. Konsumpcja jako rdzeń życia indywidualnego i społecznego
Nowe stulecie przyniosło nam wiele istotnych zmian społecznych i kulturowych rzutujących na nasze codzienne zachowania. Za jeden z wielu może tu posłużyć przykład stopniowo kształtowanego już wcześniej, jednak widocznego obecnie szczególnie...
Opracowanie tematów 1-5
Sytuacja ekonomiczna klasy robotniczej Podczas drugiej rewolucji przemysłowej, doszło do kryzysów gospodarczych, których główną przyczyną nadprodukcji. Kryzysy odbijały się przede wszystkim na położeniu najbiedniejszych. Robotników masowo...
Polska państwem bez stosów na tle reformacji europejskiej.
Polska państwem bez stosów na tle reformacji europejskiej. Wiek XVI to okres, w którym następuje przełom w dziejach ludzkości. Sztywne bariery feudalne poczęły się chwiać. Gdzieniegdzie możemy już zauważyć przesłanki nowych czasów- zalążki...
Narodziny kapitalizmu
1. W XVI w. Upowszechnił się system manufakturowy (od słowa marus, co po łacinie oznacza ręka). System ten był oparty na rękodzielnictwie. Rzemieślnicy skupiani byli w jednym miejscu i tam wykonywali zleconą prace. W zapomnienie poszedł system...
Ustroje polityczne
FEUDALIZM: Masz dwie krowy. Opiekujesz się nimi, a Twój senior zabiera Ci część mleka. USTRÓJ NIEWOLNICZY: Twój pan ma dwie krowy. Ty się nimi opiekujesz, on daje Ci część mleka. SOCJALIZM KSIĄŻKOWY: Masz dwie krowy. Rząd je zabiera i...
Państwo i władza w interpretacji Machiavellego.
Państwo i władza w interpretacji Machiavelliego Odkąd ludzie zajmują się badaniem zjawisk z dziedziny polityki i w swoich dociekaniach usiłują zrozumieć mechanizmy działania politycznych związków społeczności ludzkiej, państwo stanowi...
Państwa
Demokracja – ludowładztwo, forma rządów, w której władza państwa nominalnie lub faktycznie należy do ludu; termin wprowadzony prawdopodobnie przez greków sofistów i upowszechniony przez Demokryta, Platona i Arystotelesa; obecnie terminu demokracja...
Gospodarka Polski na tle przemian ekonomicznych w Europie w XIX wieku
Cesarz Wilhelm II miał jak najbardziej powody, żeby nazwać XIX wiek "wspaniałymi czasami", gdyż lata XIX wieku to okres głębokich przemian, obejmujący wszystkie dziedziny działalności człowieka- począwszy od nauki, a kończąc na muzyce i...
Różnice między PRL-em, a Popeerelowską Polską
Polska Rzeczpospolita Ludowa (w skrócie PRL) – oficjalna nazwa państwa polskiego w latach 1952-1989 roku. Zwana też propagandowo Polską Ludową - jako kolokwialny eufemizm na okres rządów PZPR w Polsce. Każdy z nas nie raz słyszał opowieści...
Punk
Punk - w węższym znaczeniu: gatunek muzyczny w obrębie muzyki rockowej (punk rock) lub całokształt muzyki tworzonej przez grupy nawiązujące do ideologii ruchu punk; w szerszym: kontrkultura młodzieżowa czy wręcz kultura alternatywna / ruch...
Trzy kręgi rewolucji w Szewcach
1. Przewrót Scurvy’ ego przy pomocy Dziarskich Chłopców - faszyzm „Arystokracja się przeżyła: to nie ludzie - to widma! Za długo nosiła na sobie ludzkość te widmowe losy. Kapitalizm to złośliwy nowotwór, który zaczął gnić, zjadać i gangrenować...
Czego uczy globalny kapitalizm?
1.Wolna konkurencja jest podstawą funkcjonowania gospodarki i państwa 2. Zasada wolnej konkurencji powinna obejmować wszystkie obszary życia 3. Gospodarką powinien sterować rynek 4. Zawsze bądź mobilny, elastyczny i konkurencyjny. 5. Zacznij...
Początki kapitalizmu
Szybki rozwój związany z odkryciami geograficznymi i wprowadzeniem na rynek cennych kruszców spowodował spadek wartości pieniądza czyli tzw. inflację. Doprowadziło to do tego, iż szlachta w Europie musiała szukać nowych źródeł dochodów. Odbiło się...
Historia Polski od jej poczatków do wieku XVII
POCZĄTKI PAŃSTWA POLSKIEGO - PLEMIONA POLSKIE. 1. Tezy na temat powstania państwa: A - Państwo polskie powstało w wyniku najazdu zewnętrznego. Mogły to być plemiona normańskie, które...
Socjologia w pigułce
Rodzina → przedmiot zainteresowań socjologii. Socjologia jako nauka ma 1,5 wieku, stosunkowo młoda nauka, moment narodzin socjologii 1837r. August Comte opublikował „Kurs nauki pozytywnej” 4 tom-socjologia.Różne definicje...
Imperia kolonialne- podobieństwa i różnice
Proces opanowania i utrzymywania w stanie zależności obszarów słabiej rozwiniętych przez kraje lepiej rozwinięte, czyli kolonializm, był prowadzony od XVI do XX w. Do kolonializmu skłaniały: względne przeludnienie obszarów wyżej rozwiniętych i...
Problem uwłaszczenia chlopów na ziemiach polskich w XIX wieku
Przed przystąpieniem do szczegółowego omówienia tematu - bardzo istotnego dla kształtowania się ustroju społeczno-gospodarczego oraz politycznego ziem polskich we władaniu zaborców - dla lepszego zrozumienia problemu, rozpocznę od przytoczenia...
Nauka, technika, kultura na przełomie XIX/XX wieku
Podjęcie tak szerokiego tematu wymaga przejrzystości i czystości wypowiedzi. W związku z tym metodą, która postaram się zanalizować ten problem będzie metoda problemowo-płaszczyznowa. Końcowe lata XIX wieku i początek wieku XX...
Zmiany na mapie politycznej świata od czasów kolonialnych do współczesności
Polityczna mapa świata zmienia się nieustannie, co wynika z rozwoju cywilizacyjnego społeczeństw i ich politycznej organizacji. Jednakże, aby lepiej zrozumieć tę pracę, trzeba najpierw poznać pojęcie kolonializm. KOLONIALIZM- określenie...
Doktryny ekonomiczne XX wieku.
Obszerna i zróżnicowana problematyka ekonomiczna XX w. sprawiła, że dokonano zasadniczej selekcji prezentowanego materiału. Zrezygnowano z przedstawienia wielu kierunków, które mają już mniejsze znaczenie w obecnej rzeczywistości. Niewątpliwie...
Refleksja nad rozdziałem America Backwards książki Michela Alberta "Kapitalizm kontra kapitalizm"
W niniejszej książce autor przedstawia kapitalizm jako nie mający już swojego konkurenta system społeczno gospodarczy. Czy system zakładający, że walka konkurencyjna jest kluczem do sukcesu, po upadku bloku socjalistycznego, został tej konkurencji...