Kwestia homerycka
Tzw. kwestia homerycka to próba odpowiedzi na pytanie, czy Iliada i Odyseja faktycznie powstały spod ręki jednego autora. Poddaje się też niekiedy w wątpliwość sam fakt historycznego istnienia Homera, uzasadniając, że bardziej prawdopodobne jest to, że dwa wielkie eposy powstały poprzez ewolucję dawnego materiału epickiego, a przekazywane były drogą ustną z pokolenia na pokolenie. Najnowsze badania dochodzą tutaj do następujących wniosków:
- przed Homerem znany już jest materiał epicki związany historycznie z wydarzeniami wojny trojańskiej;
- tradycja ustnego improwizowania poezji w ściśle ukształtowanej formie heksametru jest o wiele wcześniejsza niż lata życia Homera; wyprzedza jego biografię o kilka stuleci;
- Homer jako bardzo utalentowany pieśniarz stworzył na podstawie już istniejącego materiału dwa oryginalne dzieła. Oba ujmują jedynie wycinek z wieloletnich historii. Iliada opowiadając o wojnie trojańskiej, opisuje jedynie wydarzenia ostatnich 51 dni konfliktu zbrojnego. Odyseja natomiast, opisująca losy nieszczęśliwego Odysa, przedstawia tylko 40 dni jego tułaczki.
Tym samym możemy traktować dzieła Homera jako w pełni oryginalne i napisane przez jednego, faktycznie istniejącego autora. Korzystał on z dostępnego szerokiego materiału epickiego, który funkcjonował w ówczesnej poecie tradycji pisanej, ale też o wiele wcześniejszej, tradycji ustnej. Oba te teksty należy zatem umiejscowić w kontekście historycznym. Iliada i Odyseja są produktami, które wydał okres w dziejach kultury o doniosłym znaczeniu – czasy przejścia od literatury oralnej do piśmiennictwa.
