Córka
Ojciec – surowy strażnik tradycji
Odrębne zagadnienie stanowi konserwatyzm ojca i surowe wychowanie dzieci zgodne z tradycją, karanie synów i córek za odstępstwa od niej. Z tym motywem spotkamy się przede wszystkim w tekstach kultury związanych z tradycją żydowską: w powieściach Isaaca Singera, w musicalu i filmie Skrzypek na dachu (ojciec Żyd nie jest zadowolony z wyborów uczuciowych swych kolejnych córek, nie akceptuje zięcia komunisty ani zięcia goja), w powieści Philipa Rotha Kompleks Portnoya , ale także... w filmach...
Opieka ojca nad córką
Szczególna jest rola ojca w życiu kobiety. Andrzej Jurewicz skrzywdził w dzieciństwie Mariannę, odrzucając ją i traktując jak nienormalną oraz narażając na dokuczanie i wyśmiewanie przez rodzeństwo. Przez resztę życia Marianna będzie walczyć z kompleksami, których nabawiła się w dzieciństwie. W końcu jednak ojciec wydaje ją za mąż za sędziego, co jest pomyśli dziewczyny (fascynuje ją rola żony inteligenta, samodzielne życie w mieście, dopóki nie przekona się o zdradach wybranka). Zwłaszcza w...
Kariera przez małżeństwo
Liczne teksty literackie opisują kariery kobiet poprzez małżeństwa. Już baśnie dla dzieci, między innymi Kopciuszek , opowiadają o ubogiej dziewczynie, która została wybranką księcia... Cudowna i niespodziewana odmiana losu– oto, co nas pociąga w tego typu historiach. Podobny schemat spotykamy w baśniowym dramacie Juliusza Słowackiego Balladyna . Jednakże tu, inaczej niż w Kopciuszku , wygrywa silniejsza i mniej szlachetna, nie słaba i dobra siostra. Przynajmniej początkowo. Balladyna...
Rozrzutne córki mieszczanina
Żonom modnym trwoniącym mężowskie i własne majątki dorównują przejawiające wielkie zamiłowanie do luksusu córki tytułowego bohatera powieści Balzaka Ojciec Goriot . Anastazja i Delfina wychodzą dobrze i bogato za mąż, wciąż jednak nie starcza im pieniędzy na zbytki. Dlatego nadal wspiera je finansowo kochający i bardzo skromnie żyjący ojciec. Goriot kupuje ich miłość, której i tak nie ma: córki bezwzględnie wyłudzają od niego pieniądze, spotykając się z nim potajemnie, wstydzą się go bowiem...
Pogrzeb dziecka
Szczególne uczucia budzi pogrzeb dziecka – niewinnego, przedwcześnie zgasłego, które – jak się zwykło mówić – miało całe życie przed sobą. O konieczności pochowania swej małej córeczki tak pisze Jan Kochanowski: Nie do takiej łożnice, moja dziewko droga, Miała cię mać uboga Doprowadzić! Nie takąć dać obiecowała Wyprawę, jakąć dała! Giezłeczkoć tylko dała a lichą tkaneczkę; Ojciec ziemie bryłeczkę W głowki włożył. – Niestetyż i posag, i ona W jednej skrzynce zamkniona! (Jan Kochanowski,...
Syn zbuntowany przeciw ojcu
Chyba najczęstszą kreacją syna w tekstach kultury jest kreacja syna zbuntowanego. Już w mitologii znajdujemy motyw buntu bogów przeciw ojcu – Kronos, za namową matki Gai, kastruje ojca Uranosa i odbiera mu władzę. Z kolei Kronos zostaje pokonany przez syna Zeusa i jego rodzeństwo, połykane przez ojca obawiającego się o utrzymanie władzy (Zeus nie zostanie połknięty; gdy dorośnie, wywoła u ojca okrutnika wymioty i... wyplucie rodzeństwa). Także w utworach nowożytnych wiele miejsca poświęcono...