1. ‘zdolność umysłu do zapamiętywania i przypominania doznań, przeżyć, wiadomości’; 2. ‘pamiętanie, wspominanie’; 3. dawniej ‘przytomność, świadomość’.
Pochodzenie:
Od XIV w.; ogsłow. (por. czes. paměť, ros. pámjať) < psłow. *pamętь ‘wspomnienie, przypomnienie czegoś, pamięć’ będącego starym złożenieniem członów *pa- ‘później, późniejszy’ oraz *mętь ‘myśl’ (< pie. pierwiastek *men-‘myśleć’); pierwotnie ‘późniejsza myśl, przypomnienie, wspomnienie’.
Źródło
Pamięcien bądź wszem obietam twoim.
Psałterz floriański, XIV/XV w.
Żyją jeszcze pamiętnicy którzy, iż tak było, zeznają.
Marcin Kromer, O sprawach, dziejach i wszystkich inszych potocznościach koronnych polskich, 1555 r., przekład polski M. Błażewskiego z 1611 r.
poleca
b/d
pamiątka
1. ‘podarek, upominek związany z pamięcią o kimś, o czymś’; dawniej: 2. ‘pamiętanie’, 3. ‘to, co się pamięta’ oraz 4. ‘to, co upamiętnia, nie pozwala zapomnieć o czymś’; od XV w.
poleca
b/d
pamiętać
od XV w.
poleca
b/d
pomnieć
1. ‘mieć, zachowywać w pamięci, pamiętać’; 2. ‘zważać na coś,mieć coś na względzie’; od XIV w.; pochodzi od psłow. *mьněti ‘myśleć, sądzić, uważać, mniemać’ pokrewnego z lit. miněti ‘wspominać, wymieniać’, łot. minêt ‘wymieniać’ oraz łac. meminī, meminisse ‘przypominać sobie, pamiętać, wspominać’ – dla wszystkich podstawą jest pie. *men- ‘myśleć’;w stpol. występowała postać pomnieć, pomnię oraz forma bez przedrostka mnieć, mni ‘mniemać, przypuszczać, sądzić, uważać’