Średniowiecze - opracowanie epoki
Charakterystyka średniowiecza 1. Nazwa epoki została ustalona po jej zakończeniu. Termin ten określa epokę historii i kultury europejskiej między czasami starożytnymi a nowożytnymi 2. Średniowiecze oceniano jako epokę ciemnoty i zacofania...
Romantyczność - interpretacja ballady Adama Mickiewicza
"Romantyczność" - jedna z ballad Adama Mickiewicza jest niezwykłą opowieścią opisującą siłę i magię miłości oraz istnienie świata ponadzmysłowego, do którego często to uczucie prowadzi, w imię Romantyzmu. Przedstawiona sytuacja ma miejsce w...
"Chłopi" jako epopeja narodowa
Tetralogia pt. „Chłopi” Władysława Reymonta jako obszerny utwór powieściowy przedstawia szczegóły życia na wsi i ukazuje obraz społeczeństwa chłopskiego w przełomowych momentach historycznych. „Chłopi” cechują się przy tym wieloma opisami o...
Elementy romantyczne "Dziadów" cz. III.
- historyzm (gotycyzm) - wydarzenia mają miejsce w gotyckich zamkach - mieszanie gatunków literackich (hymn, ballada, pieśń) - ludowość - motyw pustelnicy Ocena postawy młodzieży wileńskiej przebywającej w więzieniu na podstawie I sceny...
"Lalka" Bolesława Prusa, jako najwybitniejsza powieść realizmu krytycznego.
„Jeżeli autor przypatrując się społeczeństwu, dostrzeże w nim jakieś nowe charaktery ludzkie, jakieś nowe cele, do których ci ludzie dążą, czyny, które spełniają i rezultaty, jakie osiągają, i w ten sposób bezstronny opisuje to, co widział,...
"Dziady" cz. III - Adam Mickiewicz
Na powstanie III części "Dziadów" złożyły się następujące przyczyny: - doświadczenia wileńskie związane z działalnością poety w kołach Filomatów i Filaretów, chęć uogólnienia doświadczeń powstania listopadowego, chęć usprawiedliwienia się przed...
Obraz społeczeństwa polskiego w III cz. "Dziadów" - Scena 7 - Salon Warszawski
Bohaterowie sceny 7 zostali podzieleni na dwie grupy. Pierwsza z nich to arystokraci tzw. towarzystwo stolikowe. Do tego towarzystwa należą:kilku wielkich urzędników, arystokratów, literatów, damy wielkiego tonu, jenerałowie i sztaboficerowie....
Analiza i interpretacja pieśni IX Jana Kochanowskiego
Pieśń IX jest próbą odpowiedzi na pytanie intrygujące największych myślicieli, pisarzy, a także zwykłych ludzi. Pytaniem tym jest – Jak żyć, żeby być szczęśliwym? Utwór ten zawiera w sobie kilka rad jak szczęśliwie przejść przez życie, w...
"Ludzie bezdomni" powieścią o tematyce społecznej
Nie jest to jedyny motyw tematyczny utworu, lecz chyba najważniejszy. Spójrzmy na świat przedstawiony, zrekonstruowany we powieści przez Żeromskiego. Oparta jest na kontraście i odzwierciedla faktycznie antynomie społeczne Polski przełomu wieków...
Zaścianek szlachecki w Panu Tadeuszu
Maciek nad Maćkami – zamyślony starzec z białą głową pełną tajemnic, wspierający mieszkańców wsi swoją mądrością; Bartek Prusak – doświadczony i rozsądny szlachcic; Maciej Chrzciciel, Maciej Konewka i Bartek Brzytewka – bitni, porywczy i...
Historia w „Panu Tadeuszu”
Akcja i jej tło historyczne. 1. Akcja „Pana Tadeusza” toczy się w roku 1811 i 1812 (na co wskazuje sam tytuł), czyli w istotnym dla dziejów naszej ojczyzny okresie historycznym. Jest nim wyprawa Napoleona na Rosję i nadzieje Polaków związane...
Wiersz Zbigniewa Herberta "Apollo i Marsjasz"
W wierszu Zbigniewa Herberta "Apollo i Marsjasz" podmiot liryczny znajduje się w roli "obserwatora" oraz sytuacji narracyjnej; czasem dramatycznej. Rola podmiotu wskazuje na to, iż jest to pośredni rodzaj liryki. Jest to...
Literatura Oświecenia.
LITERATURA OŚWIECENIA (od połowy XVIII wieku do 1795 roku) 1. Reformy, utrata niepodległości i oświecenie „Epokę Oświecenia w dziejach kultury polskiej utożsamia się tradycyjnie z okresem trzydziestoletnich rządów Stanisława Augusta...
Typowe gatunki literackie pozytywizmu.
Nowela Ukształtowała się we Włoszech w okresie renesansu - G. Boccacio „Dekameron”. Nowela - zwięzły prozatorski gatunek literacki o wyraziście zarysowanej akcji i jednowątkowej fabule. Jest ściśle podporządkowana rygorom kompozycyjnym...
Charakterystyka oświecenia
Charakterystykę wieku światła, jak często określa się tę epokę, sformułował pod koniec XVIII w. filozof z Królewca — Immanuel Kant (1724–1804) — definiując oświecenie (niem. Aufklrung) jako wyjście człowieka z niepełnoletności, w którą popadł z...
Juliusz Słowacki "Kordian" - scena na Mont Blanc
Akt II symbolizuje wędrówkę przez życie, której zwieńczeniem jest niebo i ponowne odrodzenie, czyli scena na Mont Blanc. Monolog Kordiana to odpowiednik Wielkiej Improwizacji, w którym bohater odnajduje sens swojego życia. Nie następuje to jednak...
Opis Pojedynku Rotgiera ze Zbyszkiem
Opowieść ta zaczyna się w momencie, gdy Zbyszko z Bogdańca przyjął wyzwanie na pojedynek od sławnego w tamtych czasach rycerza krzyżackiego Rotgiera. Ludzie gorliwie modlili się za zwycięstwo Zbyszka, ale w głębi duszy nikt tak naprawdę nie...
Związki frazeologiczne pochodzące z Biblii.
Historie biblijne oraz mitologa grecko-rzymska stały się źródłem licznych motywów, które wykorzystywane były w dziełach literackich różnych epok. Dzieła te są również skarbnicą ustabilizowanych związków wyrazowych. Wykorzystywane są zarówno w...
Omówienie "Bogurodzicy"
Jest to najstarsza ze znanych polskich pieśni religijnych, ale zapisana, wraz z nutami, dopiero w wieku XV. Najstarszy rękopiśmienny zapis tekstu odnaleziono na wklejce tylnej okładki rękopisu Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie. Kodeks ów...
"Romantyczność" Adama Mickiewicza jako manifest światopoglądowy.
Na spór klasyków z romantykami przyzwyczailiśmy się patrzeć z perspektywy zwycięstwa romantyzmu i jego miejsca w kulturze polskiej. Uporczywie broniący się klasycy wydają się z tego punktu widzenia ograniczonymi zwolennikami przestarzałych reguł i...
"Romantyczność" Adama Mickiewicza
Mickiewicz napisał w okresie wileńsko - kowieńskim I tom "Poezji", który stał się wydarzeniem literackim. W tomie znalazły się "Ballady i romanse". Tematykę do ballad poeta zaczerpnął z legend i opowieści prostego ludu. Przetworzył to na...
Młoda Polska
1. GRANICE CHRONOLOGICZNE daty rozpoczynające i kończące okres MP mają charakter umowny; data początkowa: rok 1890 (debiuty poetów nowego pokolenia, m.in. K. Przerwa-Tetmajer); data końcowa 1918 (Polska po ponad 100-letniej niewoli odzyskuje...
Młoda Polska - opracowanie
Młoda Polska – polska odmiana modernizmu w literaturze, muzyce i sztuce polskiej przypadającego na lata 1890 - 1918. Nazwa tego prądu artystycznego jest analogiczna do np. Młodych Niemiec lub Młodej Skandynawii Autoportret Stanisława...
"Dzieje Tristana i Izoldy" - pytania i odpowiedzi
1. Krótkie streszczenie Król Marek wysłał swojego siostrzeńca Tristana do Irlandii aby przywiózł mu piękną Izoldę, którą chciał poślubić. Królowa dała swojej służącej Brangien czarodziejski napój, który mieli wypić kochankowie – wzbudziłby on...
Molier jako mistrz komedii
Komedia jest gatunkiem wywodzącym się ze starożytności. Twórcą komedii nowożytnej był francuski komediopisarz tworzący pod pseudonimem Molier. Ten syn zamożnego mieszczanina paryskiego zrezygnował z godności królewskiego tapicera, którą mu wyrobił...
Człowiek wobec cierpienia
Człowiek wobec cierpienia, porównaj sposób ukazania tego motywu w Trenie XVII oraz w Biblijnej księdze Hioba Gdy człowieka spotyka nieszczęście, przychodzi czas na refleksję. Uświadamiamy sobie naszą słabość, kruchość istnienia, pozorność...
Geneza powstania i analiza "Dzienników" Gombrowicza
Analiza fragmentów „Dzienników” poświecona trzem dowolnie wybranym pisarzom polskim. Witold Gombrowicz jest autorem dziennika, którego czas spisywania przypada na okres: 1953- 1966. „Dziennik” - jak pisze Jan Błoński w książce pt. „Forma,...
Analiza i interpretacja "Trenu XIX" Jana Kochanowskiego
Cykl trenów Jana Kochanowskiego liczy 19 utworów. Opowiadają one o bólu i cierpieniu jakie weszły do życia poety przez drzwi, które otworzyła śmierć najukochańszej córeczki Urszulki. Z trenu na tren, żal i smutek opisywany jest co raz dokładniej....
"Powrót posła" Julian Ursyn Niemcewicz - omówienie utworu
Utwór pt.: "Powrót posła" jest komedią polityczną powstałą w okresie ożywionej działalności politycznej Niemcewicza.Był on jednym z najaktywniejszych działaczy stronnictwa patriotycznego.Bronił on reformy szkolnictwa...
"Świętoszek" - opracowanie
"Świętoszek" to doskonała komedia intrygi i charakterów autorstwa Moliera. Jean Baptiste Poquelin ukazuje w niej obłudę i postawę dewotów. Sztuka opowiada o familii mieszczańskiej, dosyć zamożnej, której spokój zachwiewa Tartufe, czyli tytułowy...
Adam Mickiewicz "Sonety Krymskie"
„Sonety Krymskie” są cyklem 18 utworów połączonych z postacią Pielgrzyma. Występuje tu różnorodność form wypowiedzi: - wypowiedz w pierwszej osobie liczby pojedynczej („Stepy Akermańskie”) - dialog Mirzy z Pielgrzymem („Widok gór ze stepów...
Renesans
RENESANS (z franc. Renaissance- odrodzenie)- prąd w kulturze europejskiej obejmujący wszystkie dziedziny życia (tzw. formacja kulturowa), narodził się we Włoszech około połowy XIV wieku i trwał w większości krajów europejskich do końca XVI wieku....
Analiza i interpretacja stasimonu IV w "Królu Edypie"
Głównym problemem w stasimonie IV jest przeznaczenie człowieka. Każdego śmiertelnika fatumdoprowadzi do klęski. Stasimon IV w "Królu Edypie" Sofoklesa składa się z czterech strof dziesięciowersowych. Występują tu rymy przeplatane (spotyka - żywym...
"Dziady" część III
„Dziadów” cz. III, arcydzieło dramatu narodowego napisał Adam Mickiewicz w ciągu wiosny roku 1832 r. w Dreźnie (stąd określenie „Dziady drezdeńskie”). Od wydarzeń wileńskich, będących przedmiotem utworu, upłynęło prawie dziewięć lat:...
"Ustęp" w III części "Dziadów" Adama Mickiewicza
Ostatnim fragmentem części III Dziadów Adama Mickiewicza jest ?Ustęp? Zawiera on refleksje autora na temat despotycznych rządów carskich. Forma dzieła została zmieniona. Nie mamy do czynienia już z dramatem, zaś z utworem o charakterze epickim....
Historia pisma
HISTORIA PISMA Rozwój pisma jest bliski i niemal równoległy do rozwoju nauki i postępu społecznego. Świadczą o tym wczesne dokumenty przeszłości w postaci wykopalisk i zabytków archeologicznych. Człowiek zawsze dążył do porozumiewania...
"Desiderata" Maksa Ehrmanna
"Desiderata" to tekst ponadczasowy, mimo że został napisany ok. 1927 roku. Autor wskazań w niej zawartych jest nieznany, ale uważam, że był to człowiek mądry, znający na tyle życie, aby dawać wskazówki, jak przejść je najlepiej. Pomimo że pod...
Człowiek "Zlagrowany" według Borowskiego
Według Borowskiego "człowiek zlagrowany" to człowiek, któremu technika obozu, krematoria, szubienica, fałsz, zakłamanie i zbrodnia nie są obce. Przede wszystkim człowiek, który myśli kategoriami życia obozowego i postępuje według moralności...
Pamiętnikarstwo barokowe. Zalety artystyczne "Pamiętników" Jana Chryzostoma Paska
Pamiętnikarstwo to typ domorosłej literatury, bardzo popularny w siedemnastowiecznej Polsce. Pamiętniki J.Ch. Paska są tego najlepszym dowodem, a i najwybitniejszym zabytkiem tego rodzaju piśmiennictwa. Nie tylko Pasek pisał pamiętniki - stały się...
Pamiętniki i diariusze Jana Chryzostoma Paska
Pamiętniki i diariusze (dzienniki) zajmowały niemało miejsca w literaturze XVII wieku. Dzięki bezpośredniemu stosunkowi autorów do przedstawianych faktów, dzięki żywości i barwności wysławiania się, pamiętniki są doskonałym źródłem poznawania...
Opracowanie fragmentu "Pamiętników" Jana Chryzostoma Paska
Jan Chryzostom Pasek we fragmencie "Pamiętniki" opisuje piękny kraj Danii, gdzie wszystkie piękne kobiety wiejskie i miejscowe pięknie się stroją i chodzą w Drwiniach trzewikach gdzie czynią stukot taki, że nie słychać kiedy człowiek mówi do...
Adam Mickiewicz „Dziady” cz. II, IV, I
„Dziady kowieńsko-wileńskie”, wydane zostały obok „Grażyny” w 1823 r. w II tomie „Poezyj”. Całość poprzedza wiersz „Upiór” Według opowieści tych, „którzy bliżej cmentarza mieszkali” (w.13), corocznie, nocą „na niedzielę czwartą” (w.17)...
Czy bogowie greccy są podobni do ludzi? Analiza na podstawie fragmentu utworu Iliady Homera.
W utworze Iliada autorstwa Homera opisany jest kawałek dnia bogini greckiej Hery, córki Tetydy i Oceanu. Analizują podany fragment Iliady, można stwierdzić, czy bogowie greccy są podobni do ludzi. Hera, jako jedna z bogów greckich, na pierwszy...
„Śmierć Pułkownika” Adam Mickiewicz
Emilia Plater (1806-1831) - dziewczyna-bohater, uprawiała fechtunek, pisała poezję, śpiewała Emilia Plater, bohaterka Powstania Listopadowego, urodzona 13 listopada 1806 r. w Wilnie. Rodzicami jej byli Anna z von Mohlów i hrabia Franciszek...
Pierwiastki średniowieczne w twórczości Andrzeja Sapkowskiego na podstawie sagi wiedźmińskiej.
„Lepiej zaliczać się do niektórych niż do wszystkich” – twierdzi Andrzej Sapkowski w pierwszym tomie sagi o Wiedźminie o intrygującym tytule „Krew elfów”. Zgodnie z tym twierdzeniem Sapkowski, zwany przez niektórych „mistrzem”, rzeczywiście...
XX-lecie miedzywojenne
1. Czas trwania Dwudziestolecie międzywojenne to okres między pierwszą a drugą wojną światową - jeden z najkrótszych okresów literackich w dziejach literatury. Początek przypada na rok 1918 - zakończyła się pierwsza wojna światowa,...
Wygnanie z raju - zyski i straty człowieka oraz Księga Rodzaju
Stary testament Wygnanie z raju Księga rodzaju. Księga rodzaju: - tworzenie świata - wątek Adama i Ewy - szczęście w raju - popełnienie pierworodnego grzechu - wygnanie ludzi z raj - historia Kaina i Abla - budowa wieży Babel -...
"Zniewolony Umysł" Cz. Miłosz
Utwór „Zniewolony Umysł” powstał z ręki polskiego noblisty Czesława Miłosza w roku 1951 w Maisons-Laffitte. Moment powstania książki przypada na największe nasilenie stalinizmu w Polsce. Jak mówi sam autor „Książka ta była w pewnym sensie próbą...
Giaur - George Byron
W 1834 r. ukazały się w Paryżu Poezję Lorda Byrona tłumaczone przez Adama Mickiewicza, Korsarz przez Edwarda Odyńca. Nakład był znaczny, 2 tys. egzemplarzy. Byron był już wtedy najbardziej popularnym pisarzem Europy (notabene Mickiewicza Dziady,...