Problem buntu w domu Stomilów – bohaterów "Tanga" Sławomira Mrożka. Analiza fragmentu utworu
Analizując podany fragment, objaśnij na czym polega problem buntu w domu Stomilów – bohaterów „Tanga” Sławomira Mrożka. Odwołaj się do całości utworu. Konflikt pokoleń to odwieczny problem ludzi, który miał swój początek lata temu. Walka...
Dydaktyzm w "Monachomachii"
Co wyjątkowego przynosi literatura oświecenia człowiekowi XX wieku? Oświecenia to epoka parenetyczna, czyli wskazująca na to, że jej celem był dydaktyzm – pouczenie. Czy jednak nauki zawarte w ówczesnych utworach są uniwersalne i czy można nimi...
Romantyzm
1. Ramy czasowe EUROPA Początek: koniec XVIII w. Koniec: 1848 r. - Wiosna Ludów POLSKA Początek: 1822 r. - wydanie przez Mickiewicza „Ballad i romansów” Koniec: 1864 r. 2. PRZEJAWY ROMANTYZMU W LITERATURZE OBCEJ 2.1 FILOZOFIA...
Posłuchajcie, bracia miła...
Utwór ten, zaliczany obok Bogurodzicy do arcydzieł epiki naszego średniowiecza, zwany jest również Żalami Matki Boskiej pod krzyżem lub Lamentem świętokrzaskim - od benedyktyńskiego klasztoru Św. Krzyża na Łysej Górze, gdzie był przechowywany....
"Lament świętokrzyski" opracowanie
Na tle epoki Posłuchajcie bracia miła... to utwór odnaleziony w nieistniejącym już zapisie ręcznym z ok. 1470 roku. Należy więc do najstarszych zabytków polskiej poezji religijnej. Nazywa się go również Lamentem Świętokrzyskim, Żalami Matki...
Obraz carskiej Rosji na podstawie Ustępu i Dziadów części III
A. Mickiewicz w ustępie opisuje państwo rosyjskie. Pisze on, że jest to dzika, mroźna kraina. Kraj ten rządzony jest przez okrutnego cara. Car Rosji jest to bezwzględny żołnierz i wymaga bezwzględnego posłuszeństwa od swojego wojska i...
Pan Tadeusz - streszczenie
Geneza „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza Pomysł napisania utworu powstał podczas pobytu Mickiewicza w Wielkopolsce, gdzie przebywał, chcąc wziąć udział w powstaniu listopadowym, niestety powstanie upadło. Poeta spotkał się z życzliwością i...
Geneza utworu. Inwokacja i Epilog "Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza
"Pan Tadeusz" to najwybitniejsze dzieło polskiego romantyka powstałe na wskutek choroby przyjaciela poety -Gaczyńskiego. Pierwsze pomysły i myśli do napisania utworu pochodzą z 1831 roku. Autor pisze, gdyż chce utrwalić polskich emigrantów, po...
Geneza "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza
Pierwsze księgi powstały w Paryżu w latach 1832 - 1834 w atmosferze nadziei na odzyskanie niepodległości - liczono na Wojnę Narodów. Początkowo zamiarem poety nie było pisanie eposu, ale wraz ze zmianą sytuacji politycznej, zmieniły się również...
Geneza "Zemsty" Aleksandra Fredry
Punktem wyjścia do napisania "Zemsty" było dla Fredry "historyczne podanie zwyczajów ojców naszych". Jaka była treść podania i w jakich okolicznościach Fredro na nie natrafił? W 1828 roku pisarz po wielu staraniach i długim okresie oczekiwania...
Geneza "Zemsty" A. Fredry
Cześnik i Rejent mieli swoje rzeczywiste pierwowzory. Żona A. Fredry - Zofia Skarbkowa odziedziczyła połowę zamku w Odrzykoniu koło Krosna. W zamku Fredro odnalazł XVI w. dokumenty sądowe, z których wynikało, że dwaj współwłaściciele zamku Piotr...
Prometeizm w "Dziadach" część III
Prometeizm ("Dziady" cz. III Adama Mickiewicza) to stanowisko etyczne uznające za ideał moralny postępowanie jednostki majce na celu dobro większych grup społecznych lub całej ludzkości. Wszystkie działania Konrada mają charakter prometejski....
Nowele pozytywistyczne
„Szkice węglem” H.Sienkiewicz Jest to przykład noweli ludowej będącej krytyką sytuacji panującej na wsi w czasie zaborów. Sienkiewicz krytycznie ocenia stosunki społeczne panujące w kraju, a problemy zostają ukazane w sposób niemalże...
"Makbet" W. Szekspira jako tragedia
„Makbet”, dramat Williama Szekspira, to dzieło mówiące o żądzy władzy, ambicji i zmaganiu się bohatera z namiętnością i wrażliwym sumieniem. Jest to historia człowieka, który z dobrego i prawego rycerza przeistacza się w opętanego chęcią bycia...
Sztuka Średniowiecza
Sztuka średniowiecza odgrywała rolę wspomagającą w stosunku do religii. Ze względu na odmienność form wyrazu stały przed nią nieco inne zadania od tych, wyznaczonych dla literatury. Średniowieczne malarstwo nie naśladowało świata, lecz...
Na czym polega kojąca rola "Pana Tadeusza"
Adam Mickiewicz pisząc „Pana Tadeusza” chciał wyrazić swój ból i tęsknotę za ojczyzną, jaką czuje emigrant. W dużej mierze treść utworu to opisy przyrody, ale to nie są zwykłe opisy. Są one niezmiernie interesujące, a także oryginalne. Autor...
Biblia - budowa, podział, styl, przesłanie, języki
BIBLIA - to najpopularniejsza księga świata i jest otoczona szczególnym szacunkiem, bo spisane jest w niej Boże objawienie: wydarzenia i słowa przez które Bóg odkrywa przed ludźmi samego siebie. Biblia dzieli się na Stary Testament (46...
"Powrót posła" Julian Ursyn Niemcewicz
Komedia powstała w okresie ożywionej działalności politycznej Niemcewicza. W 1788 r. wybrany został posłem inflandzkim na sejm zwany Wielkim. Szybko dał się poznać jako jeden z najaktywniejszych działaczy stronnictwa patriotycznego. Wygłaszał mowy...
Cechy dramatu romantycznego
Cechy dramatu romantycznego - synkretyzm gatunkowy - synkretyzm rodzajowy • liryka – wielka improwizacja • epika – ustęp • dramat – sceny - fragmentaryzm – celowa chaotyczna budowa dzieła - brak 3 jedności - sceny zbiorowe i...
Mity narodowe i ich obalenie w "Weselu" Wyspiańskiego
KONFRONTACJA NARODOWYCH MITÓW W „WESELU” Każdy naród tworzy mity związane z miejscami, wydarzeniami i bohaterami. MITY to tzw. wyidealizowane wydarzenia, które urosły do rangi legendy. Tendencja tworzenia legend o bohaterach i wydarzeniach...
„Treny” Jana Kochanowskiego
„Orszuli Kochanowskiej, wdzięcznej, ucieszonej, niepospolitej dziecinie, która cnót wszelkich i dzielności panieńskich początki wielkie pokazawszy, nagle, nieodpowiednie, w niedoszłym wieku swoim, z wielkim a nieznośnym rodziców swych żalem zgasła...
Henryk Sienkiewicz – "Ogniem i mieczem" - opracowanie
Powstanie Pierwotny tytuł „Wilcze gniazdo”, powieść oparta na studiach walk polsko-kozackich. Drukiem powieść ukazała się wpierw na łamach krakowskiego „Czasu” i warszawskiego „Słowa” od 2 maja 1883 r. do 1 lutego 1884 r., osobno ukazała się...
"Racje przeciw racjom" Cezary Baryka i Szymon Gajowiec
„Racje przeciw racjom”, Cezary Baryka i Szymon Gajowiec. Dwie odległe od siebie wizje przyszłej Polski, dokładnie - wizje drogi do powstania idealnego państwa. Fragment opisuje rozmowę Młodego Baryki z Szymonem Gajowcem, w sytuacji, gdy Cezary...
Analiza dialogu Hrabiego i Pankracego Krasińskiego "Nie-Boskiej komedii". Historiozofia Z. Krasińskiego na podstawie rozmowy
W trzeciej części dramatu romantycznego Zygmunta Krasińskiego pt. "Nie-Boska komedia" mamy do czynienia ze sceną, podczas której poznajemy prawdziwą osobowość i naturę dwóch bohaterów: Hrabiego Henryka (zwanego również Mężem) i Pankracego,...
Wojna Trojańska
Przyczyny wybuchu Wojny Trojańskiej Wróżbici przepowiedzieli, że syn władców Troi (Priama i Hekate), zniszczy Troje. Jakiś czas po tym na Olimpie odbywało się wesele bogini Tetydy i Peleusa, Nie zaproszono jedynie bogini Eris, która...
"Zbrodnia i kara" opracowanie
Główny bohater powieści, Rodion Raskolnikow, wierzy w ideologię głoszącą, że ludzie dzielą się na ludzi prawdziwych i tych gorszych, którzy należą do niższego gatunku. Ci pierwsi, aby osiągać swoje wzniosłe cele (którymi są postęp i czynienie...
Męczeństwo młodzieży polskiej ukazane w "Dziadach" cz. III A. Mickiewicza
Adam Mickiewicz w „Dziadów” cz. III podejmuje próbę ustosunkowania się do dramatycznych losów narodu polskiego, ukazania ich męczeńskiej walki o wolność Polski.. Akcja utworu rozgrywa się w latach 1823-1824, a więc w czasie prześladowań, jakie...
Pieśń o Rolandzie
Na początku poznajemy strony, które biorą udział w wojnie. Jedną z nich jest cesarz Karol Wielki, a drugą król Saragossy, Marsyl. Dowiadujemy się, co aktualnie dzieje się na ich dworach. Marsyl proponuje Karolowi Wielkiemu zawarcie pokoju. Cesarz...
Ironia romantyczna w "Balladynie" Juliusza Słowackiego
Romantyczna wizja świata przywodzi na myśl ludowość, tajemniczość i patriotyzm. Nakreśla obraz bohatera dramatu jako indywidualisty, który walczy z otaczającą go ludzką obojętnością, z niesprawiedliwością oraz z własną duszą. Odbiorca sztuki,...
Rola śmiechu w utworach Ignacego Krasickiego
„I śmiech niekiedy może być nauką, gdy się z przywar nie z osób natrząsa” – uzasadnij słuszność tych słów w oparciu o twórczość Ignacego Krasickiego. Utwory Krasickiego pełne są ironii, drwiny, żartu, dowcipu. Tłem większości dzieł była...
"Palinodia" Ignacego Krasickiego
Utwór "Palinodia"Ignacego Krasickiego krytykuje wiele wad Polaków.Poeta w satyrach omawiał różne zagadnienia moralności społecznej i obyczajów szlacheckich. Chwalił umiarkowanie i wstrzemięźliwości, nie bał się krytykować obżarstwa i pijaństwa,...
"Palinodia" Krasickiego krytyką
Społeczeństwo polskie w krzywym zwierciadle. Co i w jaki sposób krytykuje Ignacy Krasicki w „Palinodii”? Obraz Polaków wyłaniający się z podanych fragmentów utworu skonfrontuj z ich wizerunkiem zawartym w innych znanych Ci satyrach tego poety....
Interpretacja Satyry do Króla I. Krasickiego
"Satyra prawdę mówi, względów się wyrzeka: wielbi urząd, czci króla, lecz sądzi człowieka". W tym wersie poznajemy przeznaczenie satyry, w reku autora jest ona narzędziem do walki z głupotą i zacofaniem, jest bezstronna i ukazuje świat...
Naturalistyczny obraz klęski powstania styczniowego w "Rozdzióbią nas kruki, wrony...".
Stefan Żeromski w opowiadaniu "Rozdzióbią nas kruki, wrony..." ukazuje haniebną śmierć powstańca Andrzeja "Winrycha" Boryckiego z rąk Moskali. Bohater jest symbolem narodu, który broni się. Stado wron obsiada zwłoki, a jedna z nich przebija...
"Potop" jako powieść napisana „ku pokrzepieniu serc”
Wydanie „Trylogii” Henryka Sienkiewicza wywołało wielkie emocje czytelników i krytyki, spory wokół tych książek nie ustawały przez długie lata. Jedni widzieli w nich wyżyny narodowego piśmiennictwa, inni – szkodliwą, niemożliwą do zaakceptowania...
Heroizacja i deheroizacja w „Zdążyć przed Panem Bogiem” Hanny Krall
Hanna Krall jest polską dziennikarką żydowskiego pochodzenia. Tematyką jej dzieł jest szoah czyli zagłada. Utwór „Zdążyć przed Panem Bogiem” został wydany w roku 1977 jest to literatura faktu, wszystkie wydarzenia miały miejsce naprawdę. Relacja...
Legenda o św. Aleksym
Aleksy w wieku 24 lat ożenił się, w noc poślubną pozostawił swoją młodą żonę w dziewictwie i poszedł za Bogiem. Rozdał cały swój majątek i przybrał szaty nędzarza. Podróżował, za jego życia dokonały się liczne cuda, np.: Matka Boska zeszła z...
Wielka Improwizacja - "Dziady III"
Mówiąc o romantyzmie można łatwo zauważyć, iż już nie rozum, lecz dusza i serce, nie wiedza, lecz gorące uczucia, nie księgi są autorytetem, lecz wiara, intuicja, gwałtowne przeczucie. Najwyraźniej klasyczne oświecenie nie mogło być dla...
Ocena polskiej inteligencji zaprezentowana w "Tangu" S. Mrożka
Dramat Mrożka ukazał się drukiem w 1964 r. Utrzymany jest w konwencji groteskowej i podejmuje problematykę roli i miejsca artysty i inteligenta we współczesnym świecie. Jest on szeroką i wieloznaczną próbą interpretacji procesów społecznych i...
"Kordian" - polemika Prezesa z Podchorążym
Kordian, dramat romantyczny Juliusza Słowackiego jest jednym z najwybitniejszych dzieł epoki Goethego i Schillera. Przedstawia on metamorfozę tytułowej postaci z bohatera werterycznego, który usiłuje popełnić samobójstwo z powodu nieszczęśliwej...
Odkrywanie miasta - Paryż w oczach Stanisława Wokulskiego
"Odkrywanie miasta - Paryż w oczach Stanisława Wokulskiego. Omów temat, analizując podany fragment Lalki Bolesława. Zwróć uwagę na to, co determinuje sposób widzenia miasta przez bohatera. Wykorzystaj znajomość całego utworu oraz wiedzę o epoce, w...
"Chłopi" Kłótnia u Borynów
Kłótnia u Borynów – interpretacja sceny na podstawie fragmentu i I tomu Chłopów Władysława Reymonta Przytoczony fragment powieści Chłopi Władysława Reymonta dotyczy kłótni, jaka wywiązała się w domu Borynów przed ślubem Macieja z Jagną....
Analiza fragmentu "Chłopów" - Kłótnia u Borynów
Kłótnia u Borynów. Zanalizuj podany fragment Chłopów Władysława Reymonta i scharakteryzuj występujące w nim postacie. Na podstawie fragmentu i całego I tomu powieści określ przyczyny kłótni i źródła dramatyczności sceny. „Chłopi” Władysława...
Oda "Do Radości" Friedricha Schillera
Oda " Do Radości" to utwór podniosły, a jednocześnie radosny, głosi idee zjednoczenia ludzi. Jest pełen optymizmu i wiary w to, że dzięki wspólnocie ludzi można zbudować lepszy świat. Prawdopodobnie dlatego stał się hymnem Unii Europejskiej....
"Przedwiośnie" - Stefan Żeromski
W „Przedwiośniu” odnajdujemy wiele opisów Polski z wczesnych lat dwudziestych: od tej najbiedniejszej i najbardziej zaniedbanej np.: wsi polskiej, do najbogatszej i pełnej przepychu np.: posiadłości w Nawłoci. Żeromski ukazując tak wiele postaci...
"Żarłoczna Ewa" K. I. Gałczyńskiego
Wyróżnienie i omówienie elementów komicznych i absurdalnych w Teatrzyku Zielona Gęś” pt. „Żarłoczna Ewa” K. J. Gałczyńskiego i zastanowienie się, czy znajomość treści Księgi Rodzaju jest konieczna do właściwego zrozumienia tekstu. Konstanty...
"Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza jako sąd nad Polską i sen o Polsce
„Pan Tadeusz” powstawał w Paryżu w latach 1832 – 34. Utwór ten początkowo miał być znacznie krótszy. Dwanaście ksiąg zostało ostatecznie ukończonych i wydanych w 1834 r. Krytyka literacka i czytelnicy przyjęli książkę chłodno, z dużą nieufnością....
„Chłopi” Reymonta jako epopeja wsi
"Chłopi" spełniają wiele cech gatunku literackiego, jakim jest epopeja. Są utworem realistycznym, panoramicznym obrazem wsi na przełomie wieków. Bohaterem zbiorowym jest chłopska społeczność ukazana na szerokim tle obyczajowym, w ważnym momencie...
Świat Konrada i widzenie ks. Piotra w III cz. "Dziadów" - prometeizm i mesjanizm
"Prolog" - w klasztorze bazylianów odbywa się walka między duchami o Więźnia. Umiera dusza Gustawa - rodzi się Konrad. Scena I ukazuje wigilię Bożego Narodzenia w celi Konrada; spotykanie filomatów. Przybywa Żegota, który oznajmia, iż powodem...
Analiza wiersza Adama Asnyka pt. "Do młodych"
Wiersz Adama Asnyka pt. „Do młodych” to dzieło będące manifestem. Nie tylko tytuł utworu, ale jego treść i budowa wyraźnie nawiązują do romantycznego utworu „Oda do młodości” Adama Mickiewicza. To pozytywistyczne dzieło również nosi cechy ody,...