Epoka Modernizm, Młoda Polska Utwór nie ma ścisłej przynależności do któregoś z nurtów literackich epoki – można mówić o elementach symbolizmu, realizmu i neoromantyzmu. Dzieło Najsłynniejszy chyba dramat o Polsce i Polakach. Premiera –...
Zeus i Posejdon ubiegali się o rękę boginki Tetydy. Temida ostrzegła ich, przypominając przepowiednię, że Tetyda urodzi syna, który będzie potężniejszy od swego ojca. To ostudziło zapał bogów, którzy zaczęli szukać męża dla Tetydy. Na Olimpie...
Autorem dzieła jest Jan Kochanowski. Urodził się w rodzinie szlacheckiej, prawdopodobnie w roku 1530 w Sycynie pod Zwoleniem, w powiecie radomskim. Studiował początkowo w Akademii Krakowskiej, by po śmierci ojca i nabyciu praw spadkowych...
Głównym bohaterem "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza jest Jacek Soplica. Było on ojcem tytułowego bohatera i bratem Sędziego Soplicy. W trakcie czytania książki poznajemy go jako ks. Robaka. Jacek pochodził z licznej szlacheckiej rodziny. Był...
Jednym z najważniejszych wątków „Pana Tadeusza” są dzieje Jacka Soplicy, który występuje pod nazwiskiem księdza Robaka. O prawdziwych i burzliwych losach tej postaci dowiadujemy się z jego spowiedzi przed śmiercią. Cechą Jacka Soplicy jest...
1. Maciej jest wdowcem (pochował dwie żony) „-Już dwie żony pochował” (strona 15*) 2. Ma 58 lat. „-Kpicie czy co ?... A dyć na Zielną skończyłem pięćdziesiąt i osiem roków” (strona 28) 3. Druga żona zmarła pół roku wcześniej... „Boryna...
Dramat romantyczny cechuje brak jedności miejsca, czasu i akcji (niejednolita, wielowątkowa, w różnych miejscach). Kompozycja jest luźna, fragmentaryczna, istnieją duchy dopowiadające. Występują elementy wierzeń ludowych. Celem dramatu jest...
Najbardziej zasłużonym dla rozwoju naszej kultury i narodowej świadomości powieściopisarzem okresu romantyzmu jest Józef Ignacy Kraszewski. W okresie narodowej niewoli i ucisku jego wszechstronna twórczość oraz wszelka działalność społeczna była...
Źródło fabuły - mitologia; Bohaterowie: pochodzą z najszlachetniejszych rodów, zajmują wysoka pozycję społeczną (Kreon, Antygona, Ismena, Hajmon, Eurydyka to rodzina królewska); są szlachetni : Kreon myśli przede wszystkim o interesie państwa,...
Nowela Marii Konopnickiej pt. „Mendel Gdański” powstała w pozytywizmie. W epoce tej pojawiło się hasło ‘asymilacja Żydów”, które miało na celu wdrożenie do narodu polskiego osób pochodzenia żydowskiego. Pozytywistyczni twórcy nie pozostawali...
Naczelnym tematem noweli jest problem antysemityzmu, pogromy Żydów, działalność bojówek antyżydowskich i wpływ tych poczynań na jednostkowe losy. W takich realiach rozgrywa się dramat głównego bohatera. Mendel Gdański to 67-letni Żyd, od...
Pierwowzory greckie są do dziś niewyczerpanym, wciąż odradzającym się źródłem. Nie zniszczyły je nawet wydarzenia minionych czasów. Przetrwały do dziś i są wciąż żywe. Są one ponadczasowe. Starożytni filozofowie „umiłowali mądrość”. Poszukiwali...
Mieszkańcy Powiśla to warstwy najuboższe, które nie mają nadziei na poprawę swojego losu. Są pogrążeni w apatii, nie reagują na bodźce emocjonalne. Jest to dzielnica rozkładu i zepsucia. Biedota jest trawiona przez choroby, głód, nędzę,...
Jan Kochanowski w poemacie "Pieśń świętojańska o Sobótce"przedstawia życie na wsi. Utwór składa się z pieśni dwunastu panien, które sławią uroki życia wiejskiego. Panna XII przedstawia obraz wsi rozpoczynając od słów "wsi spokojna, wsi...
Cierpienie jest nieodłącznym towarzyszem człowieka – swoistym synonimem człowieczeństwa - któż z nas bowiem nie zna jego smaku? Cierpimy, gdyż jesteśmy ludźmi, obdarzonymi uczuciami, które można zranić, i ciałem równie podatnym na ból. To właśnie...
Edyp jest tytułowym bohaterem greckiej tragedii. Jego losy zostały opisane przez jednego z trzech najwybitniejszych tragików- Sofoklesa. Utwór przedstawia los bohatera, nad którym ciąży fatum. Pokazuje on, iż przed tym, co ma nas spotkać,...
Autor „Dziadów”- Adam Mickiewicz- uniezależnił się w tym utworze od rygorów tradycyjnie pojętego dramatu, mógł poszerzyć krąg omawianych zagadnień dzięki wprowadzeniu do dzieła elementów epiki. Przykładami mogą być: obszerne opisy, wprowadzenie...
W współczesnym świecie postawa wynikająca z filozofii „poza dobrem i złem”, jest coraz bardziej popularna. Te pojęcia moralne stają się obecnie względne. Nie ma obecnie jednoznacznej definicji co jest dobre, a co jest złe. Dekalog staje się...
„Kartoteka” jest utworem, w którym autor przedstawia dramatyczną sytuację moralną człowieka w świecie współczesnym i stąd przypomina moralitet o powolnym, ale nieuchronnym rozpadzie świata Bohater - bohaterem „Kartoteki” może być każdy -...
Kultura i literatura grecka głównie kojarzy się z Atenami. Właśnie tam, w V i IV w. p.n.e., nastąpił rozwój filozofii, niezwykłą harmonię osiągnęła rzeźba i architektura, powstały największe dokonania dramatu i teatru, zrealizował się nieosiągalny...
Soplicowo to tradycyjny polski, szlachecki, dziewiętnastowieczny dworek, który stał się centrum wydarzeń dziejących się w „Panu Tadeuszu”. Jednocześnie Soplicowo stało się obrazem dzieciństwa Mickiewicza. Jest to oaza spokoju i polskości. W...
1. Julian Krzyżanowski- przedstawił podobieństwo epok. 2. Barok to okres w dziejach kultury, który rozpoczął się pod koniec wieku XVI trwała przez cały wiek XVII a w niektórych krajach nawet do połowy XVIII wieku. Słowo barok może pochodzić...
Pan Tadeusz (Adam Mickiewicz) Dzieło było pisane od 1832 roku, z pewnymi przerwami, przez 15 miesięcy, drukiem utwór ukazał się w Paryżu w 1834 roku. Według pierwotnego zamiaru miała to być idylla w typie "Hermana i Doroty" Goethego, ale w...
Powieść Jerzego Andrzejewskiego ukazała się drukiem w roku 1948. Jej akcja rozgrywa się w ważnym historycznie momencie: w dniach od 6 do 9 maja 1945 roku, a więc w chwili ostatecznej kapitulacji Niemiec. Celem "Popiołu i diamentu"...
Punktem wyjścia do napisania "Zemsty" było dla Fredry "historyczne podanie zwyczajów ojców naszych". Jaka była treść podania i w jakich okolicznościach Fredro na nie natrafił? W 1828 roku pisarz po wielu staraniach i długim okresie oczekiwania...
Wskaż środki artystyczne typowe dla ekspresjonistycznych i impresjonistycznych sposobów obrazowania we fragmentach, "Chłopów" W.S.Reymonta. Władysław Reymont doskonale znał środowisko wiejskie, a więc i jego przyroda stanowi ona tło...
Maria Konopnicka już jako sławna poetka ogłosiła cztery zbiory nowel. Wypełniły je głównie portrety i biografie różnych postaci ludowych. Współczuciu ich niedoli towarzyszy tu szacunek dla ich wrażliwości moralnej, wielkoduszności, subtelnej...
Nazwa Odnosi się do rozprawy "Co to jest oświecenie?" filozofa Immanuela Kanta. Łączy się z przekonaniem twórców i uczonych, że nastała epoka przełomowa, odrzucająca kojarzone z wiekiem XVII zły gust, zacofanie, nieuctwo. W kilku krajach...
1. Nazwa Epoki Wykorzystuje termin światła-oświecenie inaczej samoświadomość, myśliciel.Nazywane wiekiem filozofów i rozumu.Termin powstał w Niemczech.Ludzie chętnie przyjmowali nowe idee i założenia mówiące np.że śmierć jest faktem,ale życie...
Wolter napisał "Powiastki" będąc zaledwie młodzieńcem. Nawet pod gorzkimi sarkazmami Woltera, możemy zauważyć miłość, jaką darzył całą ludzkość. W większej części powiastek dominuje wroga obelga skierowana przeciwko dogmatom i katolicyzmowi w imię...
"Kandyd" jest jedną z najgłośniejszych powiastek filozoficznych Woltera, wydaną w 1759 roku. Opowiastka filozoficzna to taka, w której autor ustosunkowuje się do pewnych filozofii. Ten utwór wymierzony jest w optymistyczny nurt filozofii...
Despotyzm, czyli władza absolutna jednego człowieka narodził się już w starożytnym Egipcie, gdzie Synowie Słońca sprawowali swoje rządy w sposób okrutny i stanowczy, by w ten sposób pokazać swoją wielkość i bezwzględność wobec ludzi. W okresie...
Powieść Reymonta podzielona jest na cztery części: Jesień, Zima, Wiosna, Lato. Podział taki podkreśla związek życia ludzkiego z naturą, jego ciągłość i trwałość, a jednocześnie jego dynamiczność, jego nieustanne zmiany, które zawsze się dokonują...
RENESANS BAROK UMIAR – Znaleźć właściwą miarę w życiu i sztuce, pamiętać, że w życiu radości przeplatają się z cierpieniem. Być rozważnym, nie popadać w rozpacz ani przesadę. Cieszyć się z tego co ofiarował nam los. BOGACTWO – korzystać ze...
TEMATYKA WCZESNEJ TWÓRCZOŚCI J. SŁOWACKIEGO Reprezentant drugiego młodszego pokolenia romantyzmu. Odwoływał się też do powstania listopadowego. Przed powstaniem następuje jego debiut literacki. Utwory powstałe wtedy to cykl powieści...
KORDIAN - streszczenie PROLOG Występują w nim trzy osoby, które prezentują różne koncepcje literatury narodowej. Pierwsza - poezję mesjanistyczną niosącą sen i pociechę (program mający odpowiednik w twórczoci poetów emigracyjnych skupionych...
Głównym tematem nowelistyki pozytywistycznej było społeczeństwo i jego problemy. Pisarze pozytywistyczni opisują sytuację chłopa, problemy dzieci, warunki ich życia i możliwości rozwoju, sytuację robotnika, oskarżają ziemiaństwo i urząd – znak...
Relacja rodzice – dzieci. Co można powiedzieć na ten temat na podstawie załączonego fragmentu i całego dramatu Gabrieli Zapolskiej? Relacje pomiędzy rodzicami a dziećmi przybierają najróżniejsze formy. W życiu codziennym można zaobserwować dwa...
Czy współcześnie, w wolnej i budującej demokrację Polsce, w której nie ma cenzury krępującej artystów, w dobie Internetu i niezwykłego rozwoju kultury masowej, kolejna inscenizacja "Wesela" Stanisława Wyspiańskiego może wywołać spory krytyków,...
Dramat Wyspiańskiego należy do kanonu najważniejszych utworów literatury polskiej, zakotwiczony jest bowiem głęboko w przestrzeni "przeklętych" polskich mitów narodowych. Z tego też względu stanowi w pewnym sensie tekst zamknięty, mało czytelny...
Wesele Stanisława Wyspiańskiego to najdoskonalsze dzieło obrazujące obyczaje i poglądy społeczeństwa na przełomie XIX/XX w. Opisuje ono ślub krakowskiego poety Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną. Wesele odbyło się w rzeczywistości w 1900 roku...
"Wesele" St. Wyspiańskiego od początku swojego scenicznego debiutu i wydania budziło w widzach i czytelnikach różnorakie uczucia - od zachwytu po oburzenie. Oto bronowicka chata staje się miniatura Polski. W karykaturalny sposób autor przedstawia...
1. Wstęp Stanisław Wyspiański wykorzystał wydarzenie towarzyskie jako tło do rozważań nad szansą porozumienia się dwóch odmiennych warstw społecznych – inteligencji i chłopstwa. Owym wydarzeniem było wesele poety Lucjana Rydla (przyjaciela...
„Te wszystkie egzaltacje Te marzenia- te widziadła’ Duchy- diabły- i anioły, I upiory- są tylko Plonem romantycznej szkoły, Co się z Niemiec do nas wkradła I przewraca mózg młodzieży”...
Przed przystąpieniem do analizy jakiegokolwiek dzieła literackiego należy sobie odpowiedzieć na kilka pytań. Co to za dzieło? Kiedy i w jakich okolicznościach powstało? W jakim celu podejmujemy się jego analizy? Sprawa staje się jeszcze bardziej...
Bohaterka utworu nie dochowała wierności mężowi, który udał się na wojenną wyprawę. Bojąc się konsekwencji swojego czynu zabija męża, grzebie w lesie, a na jego grobie zasiewa lilie. Tymczasem z wojny powracają bracia nieżyjącego i nie wiedząc...
Dawno, dawno temu w wyniku niszczących najazdów krzyżackich na pewną litewską wieś, został porwany chłopiec. Rodzina dziecka prawdopodobnie została ograbiona ze swych dóbr materialnych oraz zamordowana. Jedyną osobą, która przeżyła najazd było...
"Jak żyć ma człowiek? Kto, komu i jakich udziela rad w Pieśni XI i w innych pieśniach Jana Kochanowskiego? Wykorzystaj w wypracowaniu stosowne konteksty filozoficzne i historycznoliterackie". Ludzie od zarania dziejów z wielkim...
Obraz cierpień narodu uciemiężonego przez carat przedstawia scena I, która rozgrywa się w Wilnie, w wigilię Bożego Narodzenia - w celi więziennej. Jej bohaterami są przedstawiciele związku filomatów i filaretów (rozbitego przez Nowosilcowa w...
Martyrologia to obraz ukazujący cierpienie człowieka i tragizm sytuacji, w której się znalazł. Martyrologia III części „Dziadów” polega na beznadziejności sytuacji w jakiej znalazł się naród polski. Z jednej strony terror i okrucieństwo...