Porównując pieśń „Czego chcesz od nas Panie?" Jana Kochanowskiego i Sonet IV Mikołaja Sępa Szarzyńskiego omów stosunek obu autorów do świata, życia, człowieka i Boga.
Renesans był epoką, która wydała na świat wielu wybitnych ludzi. W tym czasie powstał także prąd umysłowy, zwany humanizmem. Jego naczelnym hasłem stały się słowa Terencjusza: „Homo sum humani nihil a me alienum esse puto". Znaczy to, że...
Na przykładzie romantyzmu i pozytywizmu rozważ problem służebności literatury.
Zarówno twórczość romantyczna jak i pozytywistyczna mają funkcje utylitarne, twórcy tak romantyczni jak i pozytywistyczni mają misję do spełnienia. Koncepcja poety i poezji w romantyzmie Poezja jako absolut, głos wnętrza, akt twórczy - niemal...
Jak ten sam temat potraktował Jan Kochanowski we fraszce "O doktorze Hiszpanie", a jak Ignacy Krasicki w satyrze "Pijaństwo".
Jan Kochanowski i Ignacy Krasicki to wspaniali poeci staropolscy żyjący jednak w różnych epokach. Obaj byli ludźmi wykształconymi i bywałymi w świecie, obaj też zyskali sobie tytuły literackie: Kochanowski - ojca poezji polskiej, Krasicki -...
W oparciu o wybrane przykłady wskaż różnice między liryką Jana Kochanowskiego i Jana Andrzeja Morsztyna.
Jan Kochanowski był najwybitniejszym poetą odrodzeniowym. Uzyskał staranne wykształcenie najpierw na Akademii Krakowskiej, potem na uniwersytetach w Królewcu i Padwie. Wiele też podróżował: Niemcy, Włochy, Francja. Po powrocie do kraju rozpoczął...
Romantyczny i pozytywistyczny sens partriotyzmu.
Romantyczny i pozytywistyczny sens patriotyzmu na wybranych przykładach z literatury polskiej. W epoce romantyzmu patriotyzm rozumiany był przez pisarzy i obywateli jako podjęcie walki o wyzwolenie ojczyzny spod jarzma zaborów, tyrteizm i...
Romantyzm, a Młoda Polska.
Jedno z imion tej epoki brzmi : neoromantyzm. W przypadku ej epoki możemy mówić o kulcie romantyzmu ,a też o odrodzeniu tej epoki. Tendencje te odnajdujemy już w dziełach krytyków i publicystów nowej epoki: * Ignacy Matuszewski : w „Słowackim i...
Scharakteryzuj Jagnę
Jagna jest córką Dominikowej, jednej z bogatszych mieszkanek Lipiec. Można powiedzieć, że życie Jagny nie było dość ciekawe. Nie musiała pracować w polu, ponieważ miała braci, którzy robili to za nią, matka również nie wymagała zbyt wiele od niej,...
Irzykowski a Boy- ŻeleŃski (analiza porównawcza).
analiza porównująca dwóch pissarzy 21. Irzykowski a Boy- ŻeleŃski (analiza porównawcza). Irzykowski Urodzony 23 stycznia 1873 w Błaszkowej pod Jasłem w zubożałej rodzinie ziemiańskiej. W latach 1894-1893 studiował germanistykę na...
Ekspresjonizm w literaturze polskiej XX w.
opracowanie tematu, skrótowe, pełne, rzeczowe o ekspresjoniźmie w literaturze XX wieku.
Charakterystyka epok historycznych.
ANTYK Antyk (inaczej starożytność) to epoka, która obejmuje piśmiennictwo od czasów najdawniejszych (początki piśmiennictwa ok. XIII w. p.n.e.) do V w. n.e. Umowna data końca epoki starożytnej to 476 r. - data upadku Cesarstwa...
Syn marnotrawny w literaturze i sztuce.
O SYNU MARNOTRAWNYM Ilekroć czytam znaną, biblijną przypowieść o synu marnotrawnym, zastanawiam się nad głębszym wymiarem ludzkich prób, nieszczęść, pokonanej drogi i niejednokrotnie finałowego powrotu do przeszłości, z jakże ogromnym bagażem...
Obraz miasta w literaturze XX wieku.
Miasto od najdawniejszych czasów fascynowało, a zarazem budziło przerażenie. Człowiek marzy o mieście- tu widział nowe możliwości, seanse na karierę, wzbogacenie się, samorealizację. Często jednak mieszkając w nim czuł się przytoczony jego...
Przyczyny upadku Powstania Listopadowego
Kordian Juliusza Słowackiego jest utworem który przypomina nam o wydarzeniach mających miejsce prawie dwieście lat temu . Autor pisząc ten utwór nie chciał pozostać obojętny na losy swoich rodaków . Słowacki w swym dziele ukazał powody , które...
Analizując porównawczo wiersze - "Na ciało, gdy umiera" Jarosława Marka Rymkiewicza i "Dla zakochanych..." Stanisława Grochowiaka - uzasadnij ich związek z kulturą baroku.
Barok to epoka, która przypada w Europie na przełom XVI/XVII wieku. Dla wielu twórców stała się ona inspiracją do tworzenia, w związku z czym w literaturze współczesnej można dostrzec pewne związku z kulturą baroku. Przykładami mogą być wiersze...
Rola literatury patriotyczej w literaturze polskiej.
Literatura patriotyczna jest praktycznie nieodzownym elementem polskiej literatury. Zaznaczyć jednak należy, dlaczego tak jest. Oto, bowiem historia naszego pięknego kraju podzielona na epoki pokazuje jak bardzo zmieniał się wizerunek kraju i jak...
Dwa Zachody Słońca i Dwie Wrażliwości. Interpretacja fragmentów „Pana Tadeusza” i „Jądra Ciemności”
W „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza i „Jądrze ciemności” Josepha Conrada (na marginesie – twórcy z ukraińskim, choć nazwisko mogłoby wskazywać na coś innego, rodowodem) wykorzystano motyw zachodzącego słońca. Jednak rzeczy, które chcieli...
Poglądy Mikołaja Reja i Juliana Ursyna Niemcewicza na wychowanie człowieka i stopień, w jakim ukształtowały je ideały epoki.
W życiorysach Mikołaja Reja i Juliana Ursyna Niemcewicza można dostrzec kilka podobieństw. Obaj twórcy byli ludźmi wykształconymi, każdy z nich zasługuje na miano patrioty. Mikołaja Reja ceniono za wkład w rozwój polszczyzny (swoje teksty pisał...
Lekarz: zawód czy posłannictwo - na podstawie" Ludzi bezdomnych" i innych źródeł!
Lekarz: Zawód czy posłannictwo? Dokonując analizy różnych źródeł postaram się w mojej pracy przedstawić różne aspekty bycia lekarzem. Dla niektórych to tylko zawód, dający pieniądze potrzebne do bytowania, lecz niektórzy robią to ze względu na...
Renesans, a Średniowiecze.
Horacy – poeta rzymski piszący pieśni, satyry, listy poetyczne, eposy; urodzony w Wenuzji; żyjący od 65 r. p. n. e. – 8 r. n. e.; syn niewolnika; uczył się retoryki, a następnie wyjechał do Aten, aby poznać literaturę grecką; zainteresował się...
Różne wizje zaświatów – porównaj na przykładach X Trenu Jana Kochanowskiego i „Urszuli Kochanowskiej” Bolesława Leśmiana. Zwróć uwagę na portret kreacje Urszulki i innych postaci.
Temat śmierci był obecny w literaturze od wieków. Wraz z tym zagadnieniem stawiane było pytanie: „co jest potem?”. W ten sposób powstały różne wizje zaświatów, a poeci starali się je wszystkie odszukać. Przykładami takiego „szukania życia po...
Różne spojrzenie na ten sam świat czy dwa różne światy? - na podstawie Tarczy Achillesa według Homera i Wystana Hugh Audena.
Dwaj poeci Homer i W. H. Auden przedstawiają świat ukazany na tarczy Achillesa. Ale wyobrażenia świata Homera i Audena bardzo różnią się. Homer w,, Iliadzie\\\"( fragmencie pieśni 18 wieku,, Sporządzenie tarczy Achillesa) ukazuje...
Porównanie "Prawieku i innych czasów" z "Księgą Rodzaju".
Opisz sposób budowy toposu odwróconego z fragmentu powieści Olgi Tokarczuk Prawiek i inne czasy”, porównując go z historią opisaną w Księdze Rodzaju. Zanalizuj opowieść o grzechu pierworodnym według koncepcji współczesnej pisarki. Człowiek, od...
Różne oblicza miłości w literaturze starożytności, średniowiecza, renesansu
Giovanni Boccaccio „ Wielu mniema i głosi, że miłość odbiera rozum i ludzi jakoby w głupców zamienia. Zdaje mi się, że to mniemanie jest mylne. Miłość jest potęgą, która niszczy prawa i nadaje nowe.” Miłość – uczucie...
Streszczenie rozdziału "Tragizm" z "Romantyzm,rewolucja, marksizm" Marii Janion
Streszczenie raczej nie uporządkowane i może posłużyc tylko jako szkic. Janion. Tragizm Na wstępie warto zaznaczyć, że poetyka tragedii powstała w starożytności natomiast filozoficzna teoria tragizmu zaczęła kształtować się dopiero w wieku...
Wpływ sytuacji historycznej na losy polskich Żydów w oparciu o fragmenty "Pana Tadeusza" oraz "Mendla Gdańskiego".
Każdy nosi w sobie i zawiłość dziejów, i możliwa, a nie spełnioną odmianę swego losu (Jan Parandowski). Wpływ sytuacji historycznej na losy polskich Żydów. Omów temat, odwołując się do fragmentów Pana Tadeusza Adama Mickiewicza i Mendla G W...
Człowiek wobec cierpienia innych na podstawie "Dżumy" Camusa i "Ludzi bezdomnych" Żeromskiego.
Człowiek wobec cierpienia innych. Na podstawie cytowanych fragmentów Dżumy Alberta Camusa i Ludzi bezdomnych Stefana Żeromskiego omów postawy oraz motywy postępowania ich bohaterów: doktora Rieux, Tarrou, ks. Paneloux i Tomasza Judyma."...
Dworek szlachecki i jego mieszkańcy w literaturze - matura
Dwór polski W literaturze polskiej dwór, dworek jako miejsce rozgrywania się wydarzeń, stały element rzeczywistości kształtującej charakter i życie bohaterów występuje bardzo często. Dwór to inaczej budowla podmiejska, najczęściej drewniana...
Porównaj literackie portrety ofiar, interpretując wskazane fragmenty III cz. "Dziadów" A. Mickiewicza i "U nas w Auschwitzu..." T. Borowskiego.
„Dziady” Adama Mickiewicza powstały w XIX w., zaś „U nas w Auschwitzu...” Tadeusza Borowskiego w wieku XX. Mimo że utwory dzieli cała epoka, to można w nich odnaleźć fragmenty zbliżone pod względem omawianych tematów i problemów. Jednym z nich...
Dwa obrazy tradycji szlacheckiej. Porównaj sposoby i funkcje jej przedstawienia na podstawie fragmentów „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza i „Ferdydurke” Witolda Gombrowicza.
„Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza i „Ferdydurke” Witolda Gombrowicza to dwa zupełnie różne utwory literackie. Powstają w innych czasach i opisują odmienne wydarzenia. Mimo to możemy odnaleźć w nich fragmenty zbliżone treściowo: opis tradycji...
"Oda do młodości" Mickiewicza, a "Do młodych" Asnyka.
Porównaj „Do młodych” Asnyka z „Odą do młodości” Mickiewicza. Utwory „Oda do młodości” i „Do młodych” powstały w dwóch różnych epokach literackich: romantyzmie i pozytywizmie. Można dostrzec między nimi różnice, ale także podobieństwa. Wiersze...
"Siłaczka" i "Antygona" – bratnie dusze czy przeciwieństwa.
Stanisława Bozowska to jedna z bohaterów noweli Stefana Żeromskiego pt. „Siłaczka”. Mieszka ona w wsi znajdującej się nieopodal Obrzydłówka. W rejonie tych miasteczek uchodzi za jedną z najważniejszych postaci. Antygona zaś to...
Analiza i interpretacja porównawcza "Baśni o Narcyzie" Owidiusza i "Narcyza" Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej.
„Baśń o Narcyzie” Owidiusza jest utworem epickim. Podmiot liryczny podchodzi do osoby Narcyza z dużym obiektywizmem, aby jak najlepiej opisać zaistniałą sytuację. Baśń opowiada o chłopcu, który wracając utrudzony z polowania napił się wody ze...
Porównanie kreacji postaci Wernyhory w opraciu o „Sen srebrny Salomei” oraz „Wesele”.
Na podstawie analizy podanych fragmentów dramatu „Sen srebrny Salomei” Słowackiego i Stanisława Wyspiańskiego „Wesele” (Akt II scena 24) porównaj kreacje postaci Wernyhory, określ funkcję intertekstuarnego związku obu utworów. Zarówno w...
Wynalazcy i ich wynalazki. Co na ten temat napisali B. Prus i S. Żeromski.
Wynalazki zawsze były elementem ludzkiego życia. Ukierunkowały nowe drogi, prowadząc do postępu. Historia często nadawała im szczególne znaczenie. Jednak kontrowersje wokół wynalazków, choć początkowo poróżniły społeczeństwo w wielu dziedzinach...
Porównanie tragicznych wyborów Antygony i Konrada Wallenroda.
"Wskaż podobieństwa i różnice w wyborach tragicznych Antygony i Konrada Wallenroda, w porównaniu wykorzystaj swoją wiedzę na temat historii rodu Labdakidów, i Sofoklesa Konrad Wallenrod jest romantycznym bohaterem utworu Adama Mickiewicza...
Literatura jako źródło odnowy człowieka
„SKĄD PRZYJDZIE ODRODZENIE DO NAS, KTÓRZYŚMY SKAZILI I SPUSTOSZYLI CAŁY GLOB ZIEMSKI? TYLKO Z PRZESZŁOŚCI JEŻELI JĄ KOCHAMY.” - /SIMON WAIL/. UZASADNIJ SĄD, ŻE LITERATURA MINIONYCH CZASÓW MOŻE BYĆ ŹRÓDŁEM ODNOWY CZŁOWIEKA. Spróbujmy sobie...
Renesans i barok - wizja świata
Podczas badań nad literaturą kolejnych epok zauważono, że epoki, które nie następowały bezpośrednio po sobie posiadają pewne cechy dla siebie wspólne. Natomiast okresy, które następowały bezpośrednio po sobie bardzo się od siebie różnią. Nie...
Różne wizje zaświatów - "Tren X" Kochanowskiego i "Urszula Kochanowska" Leśmiana.
Różne wizje zaświatów. Analizując Tren X i wiersz B.Leśmiana "Urszula Kochanowska" zwróć uwagę na portret dziecka oraz kreacje innych bohaterów. Jak boli serce po stracie ukochanego dziecka nie wie nikt kto sam dziecka nie stracił....
Porównanie "Hymnu do miłości ojczyzny" I. Krasickiego i "Żeby Polska była Polską" J. Pietrzaka.
Jak na przestrzeni wieków zmieniały się doświadczenia patriotyczne. Porównaj „Hymn do miłości ojczyzny” Ignacego Krasickiego i „Żeby Polska była Polską” Jana Pietrzaka, przywołując kontekst historyczny. Oświecenie to w dziejach Rzeczypospolitej...
Władysław Jagiełło w "Kronikach Jana Długosza" i w "Krzyżakach".
Charakterystyka Władysława Jagiełły. Czy obraz króla przedstawiony przez Jana Długosza zgadza się z tym co sobie wyobraziłeś na lekcjach historii lub czytając " Krzyżaków" ? Akcja powieści Henryka Sienkiewicza pt....
Czy miłość romantyczna jest prawdziwa? - Spór współczesnej myśli filozoficznej z myślą romantyczną.
„Czy miłość romantyczna jest prawdziwa? Spór współczesnej myśli filozoficznej z myślą romantyczną” Miłość romantyczna powszechnie nie jest odbierana tak, jak być powinna. Odbierana jest jako zjawisko pozytywne. W obrębie społeczeństwa...
Porównanie przedstawienia stworzenia świata według Księgi Rodzaju i "Hymnu" Jana Kochanowskiego
Wizja powstania świata w Księdze Rodzaju i w „Hymnie” są podobne. Zarówno Biblia jak i Jan Kochanowski opisuje powstanie mórz, Ziemi oraz Nieba. W obu tekstach pojawia się powstanie roślin i zwierząt. Jednak tylko Biblii znajdujemy zapis mówiący o...
Porównanie opisów miast: Petersburga z "III cz. Dziadów" oraz Paryża z "Lalki".
Porównaj obrazy miasta – Petersburga we fragmencie wiersza Petersburg z Ustępu do Dziadów części III Adama Mickiewicza i Paryża we fragmencie Lalki Bolesława Prusa. Zwróć uwagę na charakter relacji w przytoczonych fragmentach utworów. Oba...
Wady narodu polskiego przedstawione w utworach literackich.
Wadą narodową nazywamy wszystkie złe przyzwyczajenia, nawyki społeczeństwa, powtarzające się błędy w historii narodu ,z których nikt nie wyciąga wniosków. Już pierwsi polscy pisarze dostrzegali te wady narodu polskiego i nawoływali w swych...
Bohater romantyczny w oczach współczesnego człowieka
Bohater romantyczny. Jest to postać niezwykła, niepowtarzalna, przeżywająca wielkie namiętności. Zmaga się z Bogiem, ze społeczeństwem, ze sobą. Gwałtowne uniesienia, pasje często prowadzą ją do zguby. Buntuje się przeciw światu,...
„Celem ludzkiego życia jest szczęście, które z nas jednak wie, jak je osiągnąć" (J. J. Rousseau) – bohaterowie literaccy w poszukiwaniu szczęścia.
Celem ludzkiego życia, jak trafnie określił Rousseau, jest szczęście. Jednakże szczęście owo jest wartością jak najbardziej relatywną. Dla jednych szczęściem może być miłość, dla innych dostatek rozrywek i zbytków, a dla jeszcze innych szczęściem...
Arkadie i utopie – literackie krainy szczęścia w utworach różnych epok i sposoby ich kreowania.
Tęsknota człowieka za beztroskim i szczęśliwym życiem to naturalny odruch mający długą tradycję. Już w starożytności istniała pamięć o utraconych na zawsze krainach szczęścia, gdzie człowiek beztroski i niewinny żył w zgodzie z naturą .Taką...
"Kobieta dar czy przekleństwo?" w oparciu o utwory literackie.
Od zarania dziejów filozofowie sprzeczali się czy kobieta jest darem dla mężczyzny, czy też przekleństwem. Jak to powiedział Oscar Wilde „Kobiety są po to, by je kochać, a nie po to, by je rozumieć”. W biblii Np.: Bóg nie chciał, aby...
Różne koncepcje miłości i różne sposoby mówienia o niej.
Motyw miłości występuje w literaturze od samych jej początków. Nie ma chyba epoki, w której twórcy nie opiewali bądź nie przeklinali miłości. Jest ona odwiecznym motywem twórczości wielu pokoleń pisarzy i...