Ruch obrotowy Ziemi- to ruch wokół własnej osi. Odbywa się on z zachodu na wschód ze stałą prędkością kątową i zmienną prędkością liniową. Ruch ten odbywa się w czasie 23 godzin 56 minut i 4 sekundy. Następstwa ruchu obrotowego: - zmiana dnia...
Ruch jaki wykonuje Ziemia polegający na obiegu jej wokół Słońca nazywamy ruchem obiegowym. 1. Przebieg ruchu obiegowego.czas obiegu - 365 dni 5 godzin 49 minut *kierunek ruchu - przeciwny do ruchu wirowego tzn. ze wschodu na zachód...
Ruch obiegowy Ziemi jest to ruch wykonywany przez Ziemię wokół Słońca. Odbywa się po orbicie w kształcie elipsy zbliżonej do koła. Odległość Ziemi od Słońca zmienia się w czasie ruchu obiegowego. Najbliższe położenie (peryhelium) występuje 2...
Polska leży w strefie czasu środkowoeuropejskiego, określanego według czasu słonecznego południka 15* długości geograficznej wschodniej (czas zimowy), Polska leży na półkuli północnej i wschodniej między 49*00’ a 54*00’ szerokości geograficznej...
Orbita Merkurego leży bliżej Słońca niż orbita Ziemi. Z tego powodu dla ziemskiego obserwatora Merkury zawsze świeci na niebie blisko Słońca. Podczas każdego 88-dniowego okresu orbitalnego jest zaledwie kilka dni, kiedy w ogóle można zobaczyć tą...
Azja - największy kontynent świata – 44 mln. km 2 - leży na płk pn. i wsch. - pn. – Syberia; wsch. – Chiny, Japonia, Korea; pd.-wsch. – Indonezja, Malezja; pd. – Indie, Pakistan; pd.-zach. – Irak, Iran; śr. - Mongolia - ma...
Kolonia to posiadłość jakiegoś państwa, która znajduje się poza jego granicami (zwykle jest to posiadłość zamorska). Jest ona zależna od tego państwa (nazywanego metropolią), czyli nie prowadzi samodzielnej polityki zagranicznej. Władze kolonii...
Większość ludzi wyobraża sobie dinozaura jako wielkie i groźne zwierzę o długich nogach i ostrych zębach; może nawet jako stworzenie z nogami słupowatymi jak kłody, z długą szyją i z długim ogonem, z głową małą ale za to z ciałem wielkości...
Energia była, jest i będzie potrzebna ludziom w ich życiu. Jej postać, forma czy wykorzystanie może być różne, ale przede wszystkim potrzebujemy jej przy produkcji przemysłowej, transporcie, ogrzewaniu domostw czy oświetleniu. Początkowo tej...
A jak albatros wędrowny Albatros wędrowny jest największym ptakiem morskim. Rozpiętość jego skrzydeł jest większa niż średniej wielkości samochód osobowy i wynosi często nawet 4 metry. Dzięki takim skrzydłom może lecieć bez przerwy przez 15 000...
PRĄDY OCEANICZNE Prądy oceaniczne są jak gigantyczne rzeki słonej wody, które mimo iż są pozbawione brzegów, płyną cały czas tym samym szlakiem, tworząc skomplikowany system cyrkulacji.Łączą się, rozdzielają i zamykają w potężne wiry.Prądy...
Powierzchnia Oceanu Światowego wynosi 361 mln km 2 , co stanowi 71% powierzchni globu ziemskiego. Morza są częściami oceanu wyodrębnionymi od jego otwartych wód przez półwyspy, łańcuchy wysp lub progi podwodne jak również przez układ...
Klimat, stanowi wieloletni układ charakterystycznych dla danego obszaru stanów pogody, obserwowanych w ich naturalnym następstwie w dostatecznie długim czasie (np. powyżej 30 lat). Układ taki jest wynikiem oddziaływania czynników takich jak:...
Bryza - wiatr wiejący na wybrzeżu morskim. Zmiany kierunku wiatru, występujące w rytmie dobowym, wywołane są różnicami w nagrzewaniu się lądu i morza. W dzień ląd nagrzewa się szybciej niż woda, dlatego cieplejsze powietrze nad lądem unosi się,...
Energia była, jest i będzie potrzebna ludziom w ich życiu. Jej postać, forma czy wykorzystanie może być różne, ale przede wszystkim potrzebujemy jej przy produkcji przemysłowej, transporcie, ogrzewaniu domostw czy oświetleniu. Początkowo tej...
Ruchy masowe to procesy przemieszczania się zwietrzeliny oraz przypowierzchniowych skał luźnych i zwięzłych po stoku na skutek działania siły ciężkości. Przemieszczanie to nastąpi wtedy, gdy siła grawitacji przeważy siłę tarcia i spoistości...
Afganistan - Kabul Arabia saudyjska - Ar - Rijad Armenia - Erewan Azerbejdżan - Baku Bahrajn - Al - Manama Bangladesz - Dhaka Bhutan - Thimphu Birma - Naypyidaw Brunei - Bandar Seri Begawan Chiny - Pekin Cypr - Nikozja Filipiny - Manila...
Według encyklopedycznej definicji apartheid to system polityczny panujący w Południowej Afryce do połowy lat dziewięćdziesiątych, narzucony przez jej białych mieszkańców. Stworzony został w oparciu o doktrynę głoszącą ustawowe i kulturowe...
Nizina Mazowiecka jest jedną z największych pod względem powierzchni krain Polski. Stanowi ona fragment rozległego, równoleżnikowego pasa nizinnego zwanego Krainą Wielkich Dolin. Spośród wielu czynników wpływających na dzisiejszy obraz tego...
Nizina Mazowiecka jest jedną z największych pod względem powierzchni krain Polski. Stanowi ona fragment rozległego, równoleżnikowego pasa nizinnego zwanego Krainą Wielkich Dolin. Od północy styka się z pojezierzem warmińsko-mazurskim, od południa...
Transpiracja - odparowywanie wody za pośrednictwem ciała organizmów, jej parowanie z powierzchni liści roślin, skóry i płuc zwierząt. Obieg wody w przyrodzie (cykl hydrologiczny) Pod wpływem ciepła słonecznego powierzchnia mórz i oceanów...
Powstanie lodowców i lądolodów określają odpowiednie warunki klimatyczne, przede wszystkim obfite opady atmosferyczne w postaci śniegu i ujemna temperatura powietrza. Warunki takie panują na obszarach wysokich gór oraz w wysokich szerokościach...
Zlodowacenia i działalność lodowców Najstarsze: - Zlodowacenie podlaskie, objęło swym zasięgiem tylko północno-wschodnią Polskę – Podlasie. - Największy zasięg miało kolejne zlodowacenie nazywane krakowskim lub południowopolskim, które...
Elementy morfologiczne lodowca: - pola firnowe: miejsce gromadzenia się śniegu i jego stopniowego przeobrażania się w firn, lód firnowy, lód lodowcowy. Na skutek nacisku narastających mas śniegowo-firnowych, z pól firnowych są wyciskane jęzory...
W ciągu wielu tysięcy lat, przyrost ludności był dość powolny. Około roku zerowego, na świecie żyło 250-280mln, a w 1500r. 450mln. W wyniku rewolucji przemysłowej, w wieku XVIII liczba ludzi zaczęła znacznie się zwiększać. Z powodu zmniejszenia...
Rozmieszczenie ludności na świecie jest nierównomierne. Z tego względu świat podzielono na następujące obszary: - ekumena – obszary trwale zaludnione, objęte trwałą działalnością gospodarczą człowieka. - subekumena – obszar bardzo słabo...
Hydrosfera jest wodną powłoką Ziemi, jest to przestrzeń w której na Ziemi występuje woda. Do hydrosfery zalicza się oceany, morza, rzeki, jeziora, bagna, lodowce , pokrywę śnieżna, wody podziemne, wodę atmosferyczną. Hydrosfera obejmuje w takim...
Na pewno, każdy z nas obserwował kiedyś niebo w pogodną noc i podziwiał piękno niezliczonej ilości gwiazd. W takiej scenerii zdajemy sobie sprawę z tego, że planeta, na której mieszkamy jest tak naprawdę tylko niewielkim, wręcz mikroskopijnym...
Wybrzeże fiordowe - rodzaj wybrzeża wysokiego, które powstaje w wyniku zalania morzem długich, wąskich, głębokich (U-kształtnych) dolin polodowcowych (fiordów) na obszarach górskich. Doliny te tworzą zatoki o stromych ścianach sięgających do...
1. Granice i sąsiedzi - morska – 528 km od północy - Niemiecka - 490 km północnego zachodu - Czeska – 790 km od południowego zachodu - Słowacka – 539 km od południa - Ukraińska – 529 km od wschodu - Białoruska – 416 km od wschodu -...
1. Pobrzeża: a) Pobrzeże Szczecińskie (Wolin, Uznam) b) Pobrzeże Koszalińskie c) Pobrzeże Gdańskie (Żuławy Wiślane) d) Nizina Staropruska 2. Pojezierza: a) Pojezierze Mazurskie b) Pojezierze Pomorskie c) Pojezierze...
REGIONALNE ZRÓŻNICOWANIE ŚRODOWISKA Mezoregiony fizycznogeograficzne, na których obszarze położona jest Gdynia, uformowane zostały pod względem przypowierzchniowej budowy geologicznej i ukształtowania terenu w okresie zlodowaceń...
Biosfera - strefa kuli ziemskiej zamieszkana przez organizmy żywe. Obejmuje ona: powierzchnię Ziemi, zewnętrzną część skorupy ziemskiej (ok. 3 m w głąb), dolną część atmosfery, hydrosferę. Nauki o biosferze - biogeografia dzieli się na:...
Ziemia jest częścią systemu planetarnego Słońca, zwanego Układem Słonecznym. System ten tworzy – obok Słońca i Ziemi z Księżycem – osiem innych planet wraz z ich satelitami, a także planetoidy oraz niektóre komety. Planety Układu Słonecznego...
Zlokalizowane jest między: Pojezierzem Iławskim na zachodzie, Niziną Staropruską na północy, Pojezierzem Litewskim na wschodzie. Zajmuje powierzchnie ponad 13 tys. km2. Krajobraz bogaty jest w jeziora wytopiskowe. Właśnie na tym terenie zbliżają...
Spis treści Charakterystyka fizyczno-geograficzna 1. Położenie i rzeźba 2. Gleby i jeziora 3. Klimat i okres wegetacji 4. Lasy Charakterystyka społeczno-gospodarcza 1. Gospodarka 2. Przemysł 3. Rolnictwo i hodowla 4....
Klimat - charakterystyczny przebieg zjawisk pogodowych na danym obszarze w okresie wieloletnim (30-50 lat). Ustalony jest na podstawie wieloletnich obserwacji normalnego przebiegu pogody, zarówno jej stanów jak i poszczególnych jej...
Hinduizm - określenie zbiorcze na grupę wierzeń religijnych, wyznawanych głównie na Półwyspie Indyjskim. Rozmaite odłamy hinduizmu wyznaje prawie 1 miliard ludzi, z których ok. 910 milionów mieszka w Indiach i Nepalu (łącznie). Inne państwa ze...
Judaizm – jest to religia wyznawana przez Żydów, która ma na celu zachowanie przez nich całkowitej tożsamości i świadomości narodowej. Judaizm jest pierwszą religią monoteistyczną, wyznająca jednego Boga, stwórcę całego świata. Główną cechą tej...
Średnia temperatura wód powierzchniowych wynosi 17,4 o C. Zależy on od: - szerokości geograficznej (dopływ energii słonecznej i nagrzewanie się wód powierzchniowych) - ciepłe i zimne prądy (ciepłe ocieplają a ziemne ochładzają wodę) -...
Europę dzieli się na 4 wielkie obszary fizyczno geograficzne: Europę Wschodnią – kontynentalną (od Uralu do linii środkowej Wisły), Europę Północną (Półwysep Skandynawski i wyspy na północnym Atlantyku), Europę Południową – śródziemnomorską (bez...
Strefa klimatów okołobiegunowych, ze średnią temperaturą poniżej 0 o C, opady całoroczne z przewaga śnieżnych. Wyróżniamy klimaty: a) subpolarny – temperatura najcieplejszego miesiąca nieco powyżej 0 o C – Alaska, północna Kanada, północna...
1. Oceany i morza Obieg wody w przyrodzie. Zasoby wodne hydrosfery. Podział mórz. Właściwości wody morskiej. Charakterystyka Morza Bałtyckiego. 2. Krążenie wód wszechoceanu Falowanie Mechanizm tworzenia się pływów Rodzaje prądów...
W załączniku sieć rzeczna Polski z podpisanymi rzekami. - Sieć hydrologiczna Polski, rzeki główne, dopływy. - Mapa rzek polskich - Polskie rzeki
W Polsce występuje ok. 9300 jezior o powierzchni większej niż 1ha, stanowiącej nieco powyżej 1% powierzchni kraju. Rozmieszczenie jezior w Polsce jest nierównomierne. Najwięcej jezior występuje na pojezierzach: Pomorskim, Mazurskim i...
Amsterdam to niezbyt duże miasto, które od razu można polubić. Atrakcyjne i zachęcające do spacerów, stanowi intrygujące połączenie prowincjonalnego uroku z charakterem międzynarodowej metropolii. Układ miasta jest ściśle związany z siecią...
Huragany, cyklony i tajfuny to zjawiska, które budzą grozę i fascynują zarazem. Te tropikalne wichury osiągają prędkości dochodzące do 350 km/h. Zwykle powstają na oceanach i niosą około dwóch miliardów ton pary wodnej, tworzącej gęste chmury i...
POLSKA Turystyka i wypoczynek: - góry (Karpaty, Sudety (Kotlina Kłodzka, Jeleniogórska)) - morze, rejon nadmorski, - rejon pojezierzy, - Wyżyna Małopolska (G. Świętokrzyskie, Wyżyna Krakowsko-Częstochowska, Wyżyna Lubelska). Poważnym...
Obszar 301,3 tyś. km 2 Ludność 59.55 mln (2022 r.) Gęstość zaludnienia 201 osoby na 1 km 2...
Atmosfera jest to gazowa powłoka Ziemi, składająca się z azotu (78%), tlenu (21%), argonu (0,9%) oraz innych gazów (dwutlenek węgla, hel, neon, ozon, para wodna, amoniak i inne). Atmosferę można podzielić na cztery różne warstwy: troposferę,...