Efekt cieplarniany zwany szklarnianym to zjawisko ocieplenia się klimatu Ziemi polegający na zatrzymywaniu się pewnej ilości ciepła emitowanego do atmosfery. Jest to spowodowane wzrostem zawartości gazów cieplarnianych głównie: CO 2 , freonów,...
Dziedziczenie cech z pewnością intrygowało naszych przodków już w zamierzchłych czasach. Bogactwo otaczającego ich życia, a więc drzewa „rodzące” drzewa, ptaki – ptaki i ludzie rodzący nowych ludzi, wszystko to zmuszało ich do zastanawiania się:...
POKRYCIE CIAŁA a. gruba skóra: - chroniąca przed utratą ciepła – włosy - regulacja strat wody - chroni przed urazami mechanicznymi i skokami temperatur - zawiera liczne receptory - tworzy barierę dla drobnoustrojów - chroni głębiej...
Grzyby (mycophyla) Grzyby, obok glonów, stanowią drugą ogromną grupę roślin plechowych. Obejmują około 100 tysięcy gatunków. Są to przeważnie organizmy lądowe, rzadziej wodne, jednokomórkowe lub wielokomórkowe, bez plastydów. Są roślinami...
Siedlisko – to miejsce, w którym żyje populacja danego gatunku. Areał – to przypadająca na każdego osobnika populacji przestrzeń, na której występują wszystkie potrzebne mu do życia elementy. Zasięg przestrzenny populacji to suma areałów, może...
Zanieczyszczenie środowiska to odwieczny problem, który dotyka każdego. Niestety sami w wielkim stopniu odpowiadamy za ten stan rzeczy w sposób bezpośredni lub pośredni. To my ludzie tworzyliśmy technologie oraz procesy, które wpływają na nasz...
Żarłacz tygrysi (Galeocerdo cuvier) - gatunek drapieżnej, agresywnej ryby chrzęstnoszkieletowej. Jedyne przedstawiciel rodzaju Galeocerdo, największy z rodziny żarłaczy i jeden z największych rekinów. Należy również do najbardziej niebezpiecznych...
Narodziny Większość rekinów rodzi swoje młode. Niektóre, na przykład płaszczak, są jajożyworodne, to znaczy, że jaja rozwijają się w macicy i tam też wykluwają się młode rekiny. Inne, na przykład żarłacz biały, są żyworodne - jaja rozwijają...
LODOWCE - nie ma roslinnosci; temperatura nie przekracza 0C; silne wiatry, snieg i lod; Niedzwiedzie, pingwiny, lisy polarne. TUNDRA - powierzchnia gleb rozmraza się a dalsza czesc gleb to wieczna zmarzlina. Okres wegetacyjny 6-8 tygodni....
Lasy pokrywają ok. 20% powierzchni Ziemi. Można je podzielić na 3 główne typy: wilgotne lasy równikowe, lasy liściaste strefy klimatu umiarkowanego i bory iglaste. Lasy zapewniają schronienie dla ludzi i zwierząt oraz są źródłem drewna opałowego i...
Tropikalne lasy deszczowe, zwane także lasami równikowymi są jednym z najstarszych i najbogatszych w gatunki środowisk naturalnych naszej planety. Mimo iż zajmują zaledwie sześć procent powierzchni Ziemi, są środowiskiem życia ponad połowy...
Biomy Biomy kuli ziemskiej Biom jest największą lodową jednostką biocenotyczną, w obrębie której przeważa jednolita forma życiowa roślinności, będąca w stanie względnej równowagi (klimaksu) i uwarunkowana klimatem, np. w biomie obszarów...
Biom jest największą lodową jednostką biocenotyczną, w obrębie której przeważa jednolita forma życiowa roślinności, będąca w stanie względnej równowagi (klimaksu) i uwarunkowana klimatem, np. w biomie obszarów stepowych klimaksową roślinnością są...
Lasy szpilkowe, zwane inaczej borami, są największym lądowym zbiorowiskiem roślinnym na świecie. Na półkuli północnej tworzą pasmo o szerokości blisko 1300 km, które rozciąga się prawie dookoła globu. Zimozielone drzewa tego obszaru...
Co to jest las? Słowniki określają las jako zwarty zespół roślinności z przewagą drzew. Przyrodnik widzi w lesie nie tylko drzewa. Las jest zespołem wzajemnie od siebie zależnych roślin i zwierząt, wśród których są i organizmy mikroskopijne,...
Rodzaje tkanek - Tkanka nabłonkowa - Tkanka mięśniowa - Tkanka łączna - Tkanka nerwowa Tkanki nabłonkowe Cechy charakterystyczne - Ściśle ułożone - Mają duże jądra komórkowe - Umiejętność dzielenia się - Zawierają dużo...
Hemofilia jest chorobą krwi, w której jedno z białek osocza odpowiedzialne za krzepliwość krwi występuje w organizmie chorego w niewielkich lub niemal zerowych ilościach. Istnieje kilka postaci hemofilii. Najpowszechniej występuje w najcięższej...
Przyczyny efektu cieplarnianego Przyczyną efektu cieplarnianego jest nadmierne gromadzenie się gazów cieplarnianych w atmosferze Ziemi, spowodowane między innymi przeszło stuletnim rozwojem przemysłu i spalaniem paliw kopalnych - węgla i ropy...
ZANIECZYSZCZENIA WÓD ŚRÓDLĄDOWYCH Często zanieczyszczona woda na pierwszy rzut oka niczym nie...
Do gromady małży należą m.in. omułki, perłopławy i ostrygi. Ich muszle złożone są z dwu klapek, połączonych więzadłami. Większość małży zamieszkuje morza, zarówno tereny przybrzeżne, jak i głębie oceanów, a mniej więcej 15% spośród ok. 25 000...
Owady (insecta) to najliczniejsza gromada typu stawonogów (Arthropoda). W porównaniu z innymi gromadami obejmują one największą liczbę gatunków zwierząt na Ziemi. W większości wypadków są to zwierzęta lądowe, z których nieliczne tylko...
Owady (insecta) to najliczniejsza gromada typu stawonogów(Arthropoda). W porównaniu z innymi gromadami obejmują one największą liczbę gatunków zwierząt na Ziemi. W większości wypadków są to zwierzęta lądowe, z których nieliczne tylko przystosowały...
Szkodniki roślin uprawnych są to roślinożerne organizmy zwierzęce, których działalność (odżywianie) powoduje uszkodzenia roślin i produktów roślinnych. Szkodniki powszechnie występują na roślinach uprawnych oraz w magazynach, powodując szkody...
Ślimaki stanowią najliczniejszą grupę mięczaków. Zamieszkują środowiska wodne i lądowe. Ślimaki wodne oddychają płucami, a wodne skrzelami. Do wodnych ślimaków, płucodysznych zaliczamy zatoczki i błotniarki. Największe rozmiary i różnorodne...
Jamochłony (Coelenterata) - tradycyjna nazwa grupy drapieżnych bezkręgowców wodnych obejmującej parzydełkowce i żebropławy. Dawniej były uznawane za typ. Cechy charakterystyczne: - obecność epidermy i gastrodermy (zwierzęta dwuwarstwowe) z...
KRÓLESTWO (Protista) Protisty – eukarionty pozostałe po wyodrębnieniu królestw roślin, grzybów i zwierząt. W większości jednokomórkowe, rzadziej wielokomórkowe, wyjątkowo tkankowe. Z uwagi na tryb życia dzieli się je zwyczajowo protisty na...
Protisty zwierzęce: - organizmy cudzożywne, - odżywiają się poprzez fagocytozę, - nie mają chloroplastów, ściany komórkowej, nie są zbudowane ze strzępek Typ: PARABASALIA - jednokomórkowce, poruszają się przy pomocy wici, brak...
Genetyka ma wielkie znaczenie dla człowieka. Swoje zastosowanie znalazła w: a) uprawie roślin - zwiększenie plonów przez poprawę warunków środowiska, na przykład faszerując glebę dodatkowymi mikro i makro składnikami. - krzyżowanie...
Ogromne znaczenie owadów wynika z tego, iż występują one w przyrodzie w bardzo dużej ilości, mają wiele siedlisk, reprezentują bardzo różne typy odżywiania tworzą ogromny rzeszę konsumentów. Owady roślinożerne - pożerają wszelkie możliwe...
Haploidalne strzępki rozwijają się w komórkach bulwy ziemniaka. Jednokomórkowe i jednojądrowe pełzaki wytwarzają wiele jąder i dzielą się na kilka wielojądrowych części. Te prymitywne strzępki po jakimś czasie rozpadają się na wiele ruchliwych...
1. Termin "glony" oznacza: a) klasę roślin b) gromadę roślin c) zbiorczą grupę systematyczną roślin d) zbiorczą grupę środowiskową roślin 2. Pancerzyki wiciowców utworzone są z: a) chityny b) celulozy c) krzemionki d) u wiciowców nie...
1. Który zestaw cech charakteryzuje grzyby: Organizmy autotroficzne, ściana zbudowana z chityny, przechodzą zmianę faz jądrowych Organizmy heterotroficzne, rozmnażające się płciowo lub bezpłciowo, materiałami zapasowymi są tłuszcze i glikogen...
Homo erectus (łac. człowiek wyprostowany) lub pitekantrop (Pithecanthropus erectus) pojawił się w Afryce około 1,8-2 mln lat temu. Charakteryzują go silnie rozwinięte wały nadoczodołowe, pochylone czoło oraz masywne i wysunięte do przodu szczęki....
Stawonogi tworzą najliczniejszy i najbardziej zróżnicowany typ w świecie zwierząt. Żyją we wszystkich warunkach środowiskowych, na całej kuli ziemskiej. Zachowując wspólny podstawowy plan budowy ciała wytworzyły ogromne bogactwo form. Liczba...
Zagrożone ze strony drapieżników organizmy dysponują wieloma mechanizmami obronnymi umożliwiającymi uniknięcie lub redukcję tego niebezpieczeństwa. Skuteczność mechanizmów obronnych jest jednak ograniczona, zależna jest bowiem nie tylko od...
Obecnie jest wiadomo, że wszystkie organizmy żywe zbudowane są z większej lub mniejszej liczby komórek. Występują więc organizmy jednokomórkowe np. bakterie, pierwotniaki lub wielokomórkowe, zbudowane z wielu współpracujących ze sobą komórek....
Cytoplazma I - część protoplazmy komórki eukariotycznej pozostająca poza jądrem komórkowym I. - cała protoplazma komórki prokariotycznej (czyli nie posiadającej jądra komórkowego) Dzieli się ją na cytoplazmę podstawową oraz retikulum...
Jamochłony są najbardziej pierwotnymi tkankowcami. Żyją w wodach, prawie wyłącznie w morzach. Plan budowy jamochłonów można sprowadzić do worka, zbudowanego z dwu warstw tkanki nabłonkowej: zewnętrznej - ektodermy i wewnętrznej entodermy,...
Komórka jest podstawowym i uniwersalnym budulcem wszystkich organizmów żywych Jest zdolna do funkcjonowania jako samodzielny organizm. Ma potencjalne możliwości spełniania wszystkich funkcji życiowych jest także zdolna do skrajnej...
Komórka prokariotyczna (czyli bakterii i sinic, wirusy nie mają budowy komórkowej) nie ma - wyodrębniającej jądro od cytoplazmy - błony jądrowej. Jądro komórki eukariotycznej (czyli roślin i zwierząt) zawiera chromosomy zbudowane z...
Wiadomości wstępne Komórka to podstawowy element strukturalny i czynnościowy każdego organizmu, zdolny do spełniania różnych funkcji życiowych tzn. oddychania, odżywiania, rozmnażania, wzrostu. Wielkość komórek i ich kształt są bardzo różne i...
Komórka Eukariotyczna Komórka Prokariotyczna obszar jądrowy (nukleoid)- kolista dwuniciowa cząsteczka DNA. Mitochondria, wysoko wyspecjalizowane organelle komórkowe zaangażowane w procesie oddychania komórkowego. W ich...
KOMÓRKA - to podstawowy element strukturalny i czynnościowy każdego organizmu, zdolny do spełniania różnych funkcji życiowych, np. oddychania, rozmnażania, odżywiania, wzrostu - zbudowana jest ze ściany komórkowej i protoplastu - Wyróżniamy:...
Przestrzenna organizacja komórki: składniki plazmatyczne-cytoplazma, jądro komórkowe wraz z jąderkiem, mitochondria, siateczkę wewnątrzplazmatyczna, lizosomy i aparat Gogiego oraz plastydy, wystepujace tylko w komorkach roslinnych. Te skladniki to...
Cytoszkielet jest to sieć włóknistych i tubularnych struktur mających formę polimerów białkowych, występująca w cytoplazmie komórek eukariotycznych; struktury te łączą się ze sobą oraz z innymi składnikami komórki, tworząc dynamiczny, ulegający...
Bakterie to najprostsze, prokariotyczne organizmy jednokomórkowe, występujące we wszystkich środowiskach, nawet w tych, w których inne organizmy nie są w stanie przeżyć są to organizmy kosmopolityczne. Przetrwalniki - spoczynkowa forma...
Rośliny to kosmopolityczne organizmy czyli gatunki rozprzestrzenione na wielu kontynentach i różnych strefach klimatycznych. Gatunki niektórych roślin nie da się zaobserwować we wszystkich zakątkach kuli ziemskiej, ponieważ...
Prawdopodobnie nie ma ani jednego gatunku rośliny, którego osobniki by można spotkać we wszystkich zakątkach kuli ziemskiej, pewne, bowiem miejsca na ziemi są dla nich za gorące bądź za zimne, za wilgotne lub za suche. Głównymi czynnikami,...
Roślinność na pustyniach jest uboga, ale wiele roślin przystosowało się do tak skrajnych warunków klimatycznych poprzez skrócenie okresu wegetacyjnego na okres pory deszczowej, gromadząc wodę wydłużając system korzeniowy, tak by sięgał do zasobów...