Efekt cieplarniany i dziura ozonowa
Atmosfera Powietrze atmosferyczne składa się w 99,9% z takich gazów jak: azot, dwuatomowy tlen, dwutlenek węgla i argon. Pozostały procent stanowią tak zwane gazy szczątkowe. Proporcje i stężenia poszczególnych gazów stanowiących powietrze,...
Stułbiopławy
STUŁBIOPŁAWY Występują w postaci polipa, meduzy lub obu tych formach. W stadium polipa większość żyje w koloniach w morzach, nieliczne żyją pojedynczo gł. w wodach słodkich np. stułbia. Kolonie powstają z jednego polipa założyciela. Jamy...
Ochrona środowiska
ALTERNATYWNE ŹRÓDŁA ENERGII Alternatywne źródła energii to źródła inne niż paliwa kopalne, możliwe do przekształcenia w użyteczne formy energii, np. energia wietrzna, geotermalna, słoneczna, jądrowa, wodna. ZANIECZYSZCZENIA WÓD Woda...
Wpływ przemysłu na przekształcanie środowiska i wpływ na zdrowie człowieka
Na terenie Polski w drugiej połowie XIX wieku rozwój przemysłu zwłaszcza na Górnym Śląsku zapoczątkował zmiany środowiska, jego przekształcenie i degradację. Skala zagrożenia wzrosła po II wojnie światowej, kiedy to prawodawstwo w zakresie ochrony...
Zanieczyszczenia środowiska a zdrowie człowieka
Zanieczyszczenia środowiska, to substancje stale, ciekłe lub fazowe, które występują w naszym otoczeniu w szkodliwych ilościach i mogą powodować zagrożenie zdrowia zdrowia człowieka, lub mieć ujemny wpływ na stan środowiska naturalnego. Zdrowie...
Wpływ zanieczyszczenia środowiska na organizmy
Środowisko naturalne i środowisko stworzone przez człowieka ma bardzo duży wpływ na wszystkie organizmy żywe, poczynając od osobnika a kończąc na całej biosferze. Oczywiście różne czynniki mogą zupełnie inaczej oddziaływać na poszczególne...
Rozmnażanie u roślin i zwierząt
SPOSOBY ROZMNAŻANIA SIĘ W ŚWIECIE ROŚLIN Rozmnażanie organizmów jest moim zdaniem najważniejszym procesem podtrzymujący istnienie form żywych na naszym globie. Celem rozmnażania jest zwiększenie liczebności reprezentantów danego gatunku,...
Protista
Prawie sto lat temu niemiecki biolog Ernest Haeckel wysuną propozycję, aby stworzyć osobne, trzecie królestwo istot żywych – PROTISTA – które obejmowałoby wszystkie jednokomórkowe organizmy wykazujące pod wieloma względami cechy pośrednie pomiędzy...
Biologia - odżywianie (protista)
1. Wchłanianie : dyfuzja, dyfuzja wspomagana - małe cz. obojętne elektrycznie lub rozpuszczalne w tłuszczach przenikają bezpośrednio przez bł.kom. zgodnie z gradientem stężeń; transport aktywny - jony i większe cz. (glukoza, aminokw.) 2....
Odżywianie
Odżywianie - m.in. proces życiowy polegający na dostarczeniu pokarmu każdej żywej komórce (w sposób samożywny lub cudzożywny). Pobrany pokarm jest wykorzystywany przez organizm jako materiał budulcowy, energetyczny, zapasowy i regulatorowy....
Odżywianie się organizmów cudzożywnych
Każdy organizm potrzebuje pokarmu – niektóre potrafią wytworzyć go z wody, CO2 i soli mineralnych (organizmy samożywne), inne muszą pobrać go z otoczenia (organizmy cudzożywne). Organizmy cudzożywne dzieli się na dwie grupy – potrzebujące...
Rozmnażanie się roślin i zwierząt - najważniejsze informacje
Rozmnażanie się roślin - bezpłciowe - jeden osobnik daje początek 2 identycznym osobnikom potomnym przez: - podział - glony jednokomórkowe, - fragmentację - glony, - zarodniki - glony, mszaki, paprotniki; - wegetatywnie - okrytonasienne....
Gady - najważniejsze informacje, krótko
BUDOWA ANATOMICZNA – Czaszka posiada niej otworów jest silniej wysklepiona i jest więcej miejsca na mózg. – kręgosłup się rozrósł rozrósł stosunku do płazów – są żebra z mostkiem Nowością Jest: 1. Jeden kłykieć potyliczny 2. Inne...
Mitoza
Mitoza - podział jądra komórkowego, któremu towarzyszy precyzyjne rozdzielenie chromosomów do dwóch jąder potomnych. W jego wyniku powstają jądra potomne, które mają taką samą liczbę chromosomów co jądro dzielące się. Podziały mitotyczne są...
Higiena układu pokarmowego i jej wpływ na zdrowie człowieka
Układ pokarmowy - jest to zespół narządów służących do przyjmowania pokarmów, rozkładania większych substancji pokarmowych na mniejsze, a następnie wchłaniania ich do krwi. Do układu pokarmowego człowieka zaliczamy przewód pokarmowy wraz z jego...
Choroby układu pokarmowego
Choroby jamy ustnej Próchnica zębów to choroba bakteryjna zębów powodująca uszkodzenie struktury zęba. Próchnica jest, zaraz po przeziębieniu, jedną z najpowszechniejszych dolegliwości. Chociaż może dotyczyć każdego, zazwyczaj występuje u...
Szkodniki i chwasty
Szkodniki są to zwierzęta i rośliny, które szkodzą ludziom, uprawom lub zwierzętom hodowlanym. Szkodliwe rośliny nazywa się często chwastami. Szkodniki można podzielić na dwie zasadnicze grupy; jedne wywołują choroby u człowieka, np. malarię, a...
Walka ze szkodnikami drzew i krzewów na przedwiośniu
Koniec zimy, czas, gdy na drzewach i krzewach brak jest liści, jest doskonałą porą by odnaleźć i zniszczyć zimujące w nich owady. Szkodniki roślin w zależności od gatunku zimują bądź to w stadium jaja, larwy, poczwarki, lub też jako osobniki...
Białowieski Park Narodowy
Białowieski Park Narodowy, utworzony w 1932 r., jest jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski. Jego historia sięga 1921 roku, kiedy utworzono leśnictwo "Rezerwat", które w 1932 roku zostało przemianowane na "Park Narodowy w Białowieży"....
Białowieski Park Narodowy
Początki parku sięgają 1921 r. kiedy o utworzono leśnictwo "Rezerwat", w 1932 r. Przekształcone w "Park Narodowy w Białowieży", restytuowany w 1947 r. jako Białowieski Park Narodowy, powiększony w 1996. Najstarszy w Polsce, jeden z najstarszych...
Tatrzański Park Narodowy
POŁOŻENIE Tatrzański Park Narodowy leży w południowej części Polski, w województwie, małopolskim na granicy ze Słowacją. Park Narodowy utworzony został w 1954 roku na obszarze 20973 ha. Aktualna jego powierzchnia wynosi 21164 ha, z czego: -...
Przystosowanie roślin do życia w warunkach górskich
Poszczególne gatunki roślin, zasiedlając coraz to nowe obszary, musiały wykazać się niezwykła elastycznością, jeśli chodzi o przystosowanie do warunków, jakie w danym środowisku panują. Środowisko bowiem kształtuje cechy organizmów oddziałuje na...
Wzrost roślin
Wzrost – jest to nieodwracalny przyrost rozmiarów rośliny Miara wzrostu: jest przyrost - długości - średnicy - powierzchni liści - objętości - liczby komórek - świeżej masy - suchej masy - ilości białka - ilości DNA Etapy...
Przekaźnictwo nerwowe
PRZEKAŹNICTWO NERWOWE: procesy zachodzące w synapsie. Wyróżniamy 2 typy synaps A) ELEKTRYCZNE - przekaz jest natychmiastowy. Szczelina synaptyczna jest tak wąska, że fala depolaryzacyjna przeskakuje na drugą błonę. Te synapsy są...
Wilk
Wilk, ssak zaliczany do rodziny psów z rzędu drapieżnych, występujący w lasach i na stepach Eurazji i Ameryki Południowej. Największy przedstawiciel rodziny psów, osiąga długość ciała do 150 cm, ogona do 50 cm, ciężar największych okazów...
Pozytywne i negatywne znaczenie owadów w gospodarce człowieka
Owady zawsze odgrywały i odgrywają w życiu człowieka dużą rolę. Są naszymi sprzymierzeńcami, ale również wrogami, z którymi często walczymy. Aby nie zgubić się w tłumie gatunków przedstawię jako pierwszą grupę tych dobrych a następnie te mniej...
Słowiński Park Narodowy - notatka
Słowiński Park Narodowy, utworzony w 1967 roku rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 23 września 1966 r., które weszło w życie 1 lipca 1967 r. Jest położony w środkowej części polskiego wybrzeża, w województwie pomorskim. Obejmuje Mierzeję Łebską,...
Słowiński Park Narodowy
Położenie, powierzchnia, historia Słowiński Park Narodowy położony jest na wybrzeżu środkowym, pomiędzy Łebą a Rowami na Nizinie Gardneńsko-Łebskiej, w województwie pomorskim. Północną granicę parku stanowi na długości 32,5 km brzeg...
Wędrówki Ptaków. Przyczyny wędrówek. Skąd znamy szlaki zwierzęcych wędrówek?, Czy wędrujące ptaki mogą zabłądzić?, Czy zwierzęta zawsze wędrują w grupach? Sposoby wędrówek Rekordowe wędrówki
Wędrówki ptaków Dobrze znanym nam zjawiskiem są coroczne wędrówki ptaków. Trudno nam pojąć zdolność tych małych istot do tak wielkich wyczynów, jak przekraczanie mórz, pasm górskich, trafianie na tereny zimowisk oraz tak precyzyjne...
Ptaki Polski
KRUK — CORWS CORAX L. Cechy czarny, znacznie większy od gawrona. Potężny dziób, ogon klinowato zakończony. Lot zręczny, podobny do lotu ptaków drapieżnych. W okresie lęgowym żyje w lasach, a szczególnie w terenie urozmaiconym,Poza okresem...
Mitoza i Mejoza
Mejoza Profaza I p: - spiralizacje chromosomów - utworzenie par chromosomów homologicznych - zjawisko crossing-over tj. wymiana krótkich odcinków DNA - zanik jąderka - zanik błony jądrowej Metafaza I p: - chromosomy homologiczne w...
Przebieg i znaczenie Mitozy i Mejozy
MITOZA Zachodzi w komórkach somatycznych, obejmuje 1 podział Po podziale z jednej komórki macierzystej powstają 2 komórki potomne. Liczba chromosomów wynosi: przed po działem ta sama co po podziale. Przebieg Profazy: trwa krótko,...
Znaczenie owadów w przyrodzie i w życiu człowieka
Ogromne znaczenie owadów wynika z tego, iż występują one w przyrodzie w bardzo dużej ilości, mają wiele siedlisk, reprezentują bardzo różne typy odżywiania tworzą ogromny rzeszę konsumentów. Owady roślinożerne - pożerają wszelkie możliwe...
Konie - podstawowe informacje
O koniach wielu autorów pisało powieści (Zaklinacz Koni, Nicholas Evans), bajki (Konik Garbusek), piosenki (Konie, dumne konie). Te zwierzęta w wielu wierszach, książkach, filmach, serialach odgrywały ważną rolę, pełniły doskonałe tło... Co wobec...
Stawonogi
Stawonogi tworzą najliczniejszy i najbardziej zróżnicowany typ w świecie zwierząt. Żyją we wszystkich warunkach środowiskowych, na całej kuli ziemskiej. Zachowując wspólny podstawowy plan budowy ciała wytworzyły ogromne bogactwo form. Liczba...
Odżywianie heterotrofów
Sposób odżywiania dzieli organizmy na dwie wielkie grupy. Są to autotrofy i heterotrofy. AUTOTROFY to organizmy samożywne. Nie potrzebują do odżywiania gotowych związków organicznych, ponieważ ich potrzeby pokarmowe są całkowicie...
Energia alternatywna
Energia alternatywna jest to energia uzyskiwana ze źródeł odnawialnych. Najważniejszym źródłem energii alternatywnej jest płynąca woda, użytkowana jako energia hydroelektryczna, innymi źródłami są przypływy oraz odpływy mórz i fale morskie...
Mitoza, mejoza
MITOZA Podział jądra prowadzący do powstania komórek potomnych o jądrach zawierających tę samą liczbę i takie same rodzaje chromosomów, jakie miało jądro komórki macierzystej, nazywa się mitozą. Mitoza dzieli się na: profazę, metafazę, anafazę i...
Kolejne etapy kondensacji i spiralizacji DNA
Kolejne etapy spiralizacji i kondensacji DNA w załączniku. Fibryla chromatynowa to nieregularna sieć włókien i ziarnistości w jądrze interfazowym. Podstawowymi jednostkami fibryli chromatynowych są nukleosomy; fibrylę tworzą oktamery...
Bioróżnorodność
Bioróżnorodność – w najprostszym ujęciu: rozmaitość form życia wraz z cała ich zmiennością na poziomie genów, gatunków i ekosystemów, w skali Ziemi lub bliższych jednostek biogeograficznych. Według definicji przyjętej oficjalnie prze – Konwencję...
Bioróżnorodność gatunkowa
Bioróżnorodność – w najprostszym ujęciu: rozmaitość form życia wraz z cała ich zmiennością na poziomie genów, gatunków i ekosystemów, w skali Ziemi lub bliższych jednostek biogeograficznych. Według definicji przyjętej oficjalnie prze – Konwencję...
Ryby, płazy, gady, ptaki, ssaki
RYBY Środowisko: w wodach Budowa zewnętrzna: - opływowy kształt ciała - skóra produkująca śluz (zawiera komórki barwnikowe) - płetwy parzyste (odbytowa, ogonowa) i nieparzyste - skóra wytwarza łuski. Budowa wewnętrzna: -...
Charakterystyka ptaków brodzących
Grupa ptaków brodzących to ptaki zamieszkujące całą kulę ziemską, z wyjątkiem obszarów podbiegunowych. Część gatunków żyje w koloniach, a ich pisklęta są gniazdownikami. Są to przeważnie ptaki duże, o długiej szyi i nogach przystosowanych...
Ptaki brodzące
Do grupy tej należy wiele nie spokrewnionych ze sobą gatunków, zamieszkujących różne środowiska, od rzek i linii brzegowych po bagna i torfowiska. Niektóre, np. czapla, mają długie szyje i szczudłowate kończyny, dzięki którym mogą brodzić w...
Powstawanie, budowa i funkcje nasion
NASIONO (nasienie) – jest to organ rozmnażania się roślin nasiennych, zawierający zarodek, a rozwija się z zalążka. W skład nasion u różnych roślin wchodzi oprócz zarodka bielmo, obielmo i łupina. Nasiono zawiera materiały zapasowe (skrobię,...
Genetyka - powtórka wiadomości
Kwas dezoksyrybonukleinowy - DNA Jeden z dwóch rodzajów kwasów nukleinowych, występujący w jądrze komórkowym jako najważniejszy składnik chromosomów.DNA jest związkiem wielocząsteczkowym, zbudowanym z długich łańcuchów składających się z...
Układ nerwowy człowieka i jego praca
Komórka nerwowa-neuron jest podstawową jednostką budulcową i czynnościową ukł nerwowego. Od ciała (perikarionu) typowej komórki nerwowej odchodzą dwa rodzaje wypustek: krótkie rozgałęzione dendryty i zazwyczaj jedna długa, rozgałęziająca się na...
Funkcje skórki liścia
Skórka - jednowarstwowa, utworzona ze ściśle przylegających do siebie komórek. - chroni wnętrze rośliny przed nadmierną utratą wody, a także przed wnikaniem pasożytów - dzięki aparatom szparkowym możliwa jest transpiracja oraz...
Oddychanie człowieka
1. Układ oddechowy a) Górne drogi oddechowe: jama nosowa, gardło, krtań b) Dolne drogi oddechowe: tchawica, oskrzela c) Właściwy narząd oddechowy to PŁUCA. Części układu Budowa Funkcja Jama nosowa Rozpoczyna się nozdrzami...
Hormony - definicje
Hormony: substancje wytwarzane w jednych częściach ciała, a wywierające wpływ na komórki, tkanki i narządy w innych częściach ciała. Pobudzają komórki docelowe do swoistej reakcji, u której podłoża leży zmiana metabolizmu komórki. Hormony...