Oświetlenie ziemi, strefy - międzyzwrotnikowa, podbiegunowa, umiarkowana

Oświetlenie Ziemi w dniach równonocy - 21 marca i 23 września

Charakteryzuje się:
- identycznym oświetleniem półkuli pł. i pd.;
- na równiku, w południe, Słońce w zenicie (widoczne pod katem 90*);
- wysokość Słońca w momencie górowania zmniejsza się w miarę oddalenia od równika o kąt szerokości geogr.;
- na biegunach, w momencie południa słonecznego, Słońce widoczne jest na linii horyzontu, wysk. wynosi )*;
- granica między dniem i nocą przechodzi przez bieguny;
- na całej ziemi występuje zrównanie długości dnia z nocą (trwają po 12 godz.) h=90`
- szerokość geogr.

Oświetlenie Ziemi w dniu przesilenia letniego
- 22 czerwca przesilenie letnie to dzień, w którym Słońce góruje w zenicie nad zwrotnikiem raka.

Charakteryzuje się:
- półkula pł. jest lepiej oświetlana niż półkula pd.;
- w momencie górowania Słońce jest w zenicie nad zwrotnikiem Raka;
- na płn i płd od zwrot. Raka wys. Słońca w południe maleje;
- na półkuli płn wys Słońca nad horyzontem w momencie górowania są większe niż na półkuli płd na tej samej szer geo;
- na północ od koła podbiegunowego pł. 66*33`N dzień trwa dłużej niż 24 godz
- dzień poralny, co oznacza, że w ciągu całej doby Słońce widoczne jest nad linią horyzontu;
- na biegunie pł Słońce góruje nad linią horyzontu na wysokości 23*27`;
- na półkuli pd noc jest dłuższa od dnia, którego długość skraca się wraz ze wzrostem szerokości geogr.;
- na południe od koła podbiegunowego południowego 66*33`S, aż po biegun południowy, występuje noc polarna, trwająca dłużej niż 24 godz.
- granica między dniem i nocą przebiega od koła podbiegunowego północnego po koło podbiegunowe południowe. h=(90`- szer. geogr.) +- 23*27’ [dla szerokości geogr. położonych na północ od zwrotnika Raka dodajemy; dla wszystkich punktów położonych na południe od równika odejmujemy]

Oświetlenie Ziemi w dniu przesilenia zimowego
- 22 grudnia tak jak w dniu przesilenia letniego, półkule północna i południowa też nie są oświetlone jednakowo.

Praktycznie oświetlenie Ziemi jest odwrotne w stosunku do dnia 22 czerwca. h= (90*-szer. geogr.) +-23*27` [dla wszystkich punktów położonych na pł od równika odejmujemy; dla wszystkich punktów położonych na pd od zwrotnika koziorożca odejmujemy; dla wszystkich punktów położonych między równikiem a zwrotnikiem Koziorożca do wysokości Słońca nad równikiem, tj. 66*33`, dodajemy tylko szerokość geogr. punktu.]

STREFA MIĘDZYZWROTNIKOWA w każdym punkcie tej strefy Słońce góruje w zenicie dwa razy w roku, natomiast na granicznych zwrotnikach raz w roku. W skali całego roku najmniejsze różnice wysokości Słońca w południe występują na równiku i dochodzą do 23*27`. Im dalej na północ i południe od równika, tym różnice te są większe - na zwrotnikach dochodzą do 46*54`. Duże wysokości Słońca nad horyzontem oraz wyrównana w ciągu całego roku długość dnia decydują o dużej ilości otrzymywanej energii cieplnej. Dlatego strefa ta nazywana jest strefą cieplną.

STREFY PODBIEGUNOWE obejmują obszary na północ i południe od kół podbiegunowych w kierunku biegunów. Koła podbiegunowe to równoleżniki, które rozdzielają obszary, gdzie dzień lub noc może trwać dłużej niż 24 godz, od tych, gdzie taka sytuacja nie może zaistnieć. Tylko w tych strefach występuje zjawisko dnia i nocy polarnej. Czas trwania dnia/nocy polarnej wzrasta od jednej doby na kołach podbiegunowych do 6 miesięcy na biegunach. W tych strefach wysokości Słońca są niewielkie, dlatego strefy te nazywane są zimnymi.

STREFY UMIARKOWANYCH szerokości geogr. są położone na obu półkulach między zwrotnikami i kołami podbiegunowymi. Słońce nigdy nie góruje tu w zenicie. Nigdy również dzień lub noc nie trwają dłużej nić 24 godz. Średnie roczne temp są wyższe niż w strefach podbiegunowych a zdecydowanie niższe niż w strefie międzyzwrotnikowej. Są to, więc strefy umiarkowane