Według słownika socjologicznego czas wolny to czas, którym dysponuje człowiek po wykonaniu obowiązkowych czynności takich jak nauka, praca, czynności związane z codziennym życiem.
Pojęcie i problem czasu wolnego pojawił się wraz ze społeczeństwem przemysłowym i związaną z nim standaryzacją produkcji. W społeczeństwie tradycyjnym problem ten nie był istotny, gdyż nie rozgraniczano czasu wolnego i czasu pracy. W dużej mierze na pojawienie się tego problemu miało miejsce wykonywanie prac w różnych miejscach poza pracą oficjalna, co z kolei wiązało się z przebywaniem w dwóch różnych społecznościach w obu przypadkach.
W czasie wolnym organizacja i rodzaj zajęć zależy między innymi od:
- preferencji, zainteresowań, przyzwyczajeń danej osoby
- wieku
- rodzaju wykonywanej pracy
- innych obowiązków
- ilości dostępnego czasu (dzień powszedni, weekend, urlop, wakacje)
- możliwości finansowych
Niemałą rolę w przekazywaniu wzorców spędzania wolnego czasu spełnia rodzina oraz grupa rówieśnicza. Organizacją wolnego czasu dla ludzi po sześćdziesiątym roku życia zajmują się różnego rodzaju instytucje, stowarzyszenia, organizacje społeczne takie jak: kluby seniora, świetlice, biblioteki, kluby osiedlowe, domy kultury czy nawet zakłady pracy. Oferują one różne formy zajęć na przykład: koła zainteresowań, zajęcia artystyczne, sportowe, odczyty, wycieczki i inne.
Czas wolny przeznaczony jest zazwyczaj na różnego rodzaju zajęcia rekreacyjne:
- wypoczynek czynny i bierny
- rozrywka
- rozwijanie zainteresowań
Cel badania
Celem badania jest sprawdzenie w jaki sposób spędzają czas wolny osoby po sześćdziesiątym roku życia. Czy stan ich zdrowia, kondycja fizyczna i zainteresowania mają wpływ na wybór miejsca, formy i towarzystwa. Na podstawie badania będzie można określić:
- porę w której respondenci mają czas wolny
- miejsce spędzania czasu wolnego przez respondentów
- towarzystwo w którym spędzają czas wolny respondenci
- związek pomiędzy zainteresowaniami respondentów a ich formą spędzania wolnego czasu.
Hipotezy
a) Słaba kondycja fizyczna nie jest problemem pełnego wykorzystania czasu wolnego przez osoby po sześćdziesiątym roku życia.
b) Rodzaje zainteresowań osób po sześćdziesiątym roku życia mają swoje odzwierciadlenie w formie spędzania przez nich czasu wolnego.
c) Osoby w wieku emerytalnym nie są w stanie w pełni wykorzystać swojego czasu wolnego z powodu jego nadmiaru.
Metodyka badań
Wybrałam reprezentacyjna metodę badań, ponieważ będę badała grupę celową .Pozwala ona na zebranie aktualnych danych w stosunkowo krótkim czasie. Zdecydowałam się na celową technikę doboru próby z racji tego, że główną kategorią zbiorowości ma być grupa wiekowa. Ta metoda ma na celu przekazać mi informacje na temat zachowań, postaw i motywów spędzania wolnego czasu Mam zamiar dowiedzieć się czy osoby w wieku emerytalnym chętniej poświęcają swój czas wolny na rozrywkę czy odpoczynek.
W odpowiedzi na to pytanie pomoże mi ankieta, którą wybrałam jako technikę badań. Moja ankieta jest anonimowa co sprzyja bardziej szczerym odpowiedzią respondentów. Narzędziem badawczym będzie kwestionariusz, który zamierzam sama rozprowadzić wśród badanych osób więc będzie ona typem ankiety środowiskowej. Jest to również forma zaoszczędzenia i wykorzystania przeze mnie czasu na analizę wyników zamiast bezczynności w czasie oczekiwania na powrót wypełnionych ankiet. Przykładowe pytania z mojej ankiety…………
Badane zbiorowości
Ankietę przeprowadzę wśród losowo wybranych osób po sześćdziesiątym roku życia. Mam zamiar przebadać 70 osób i sklasyfikować ich według płci, wieku i wykształcenia.