Znaczenie barw w życiu człowieka

Kolory odgrywają ogromną rolę w życiu człowieka. Już w czasach prehistorycznych wykorzystywano w terapii i sztuce oddziaływanie barw. Poprzez obserwację zmieniających się barw w przyrodzie ludzie coraz bardziej poznawali ich znaczenie nie tylko dla sfery estetycznej i emocjonalnej, ale też dla zdrowia. Istnieje teoria poparta badaniami dawnych języków indoeuropejskich głosząca, że człowiek poznawał kolory po kolei począwszy od koloru czarnego i czerwonego. Stwierdzono na przykład, że w dawnych tekstach sanskryckich nie znano błękitu, a jego nazwa pojawiła się dopiero później wraz z rozwojem cywilizacyjnym i rozszerzeniem zdolności widzenia człowieka. Rozpoznawanie kolorów stało się wyróżnikiem ludzi wtajemniczonych. W jednym z egipskich papirusów pojawiło się twierdzenie, iż ten kto zna swój własny kolor, zna samego siebie. Kolory nabrały też znaczenia obrzędowego. Stosowano je też w życiu codziennym barwiąc przedmioty użytkowe i szaty, a nawet ozdabiając własne ciało. Szybko przekonano się, że np. odpowiednio dobrany kolorystycznie makijaż może nie tylko podkreślić pewne elementy urody, ale też wyeksponować różne cechy charakteru.

Kolor spełnia też bardzo ważną rolę w architekturze. W budowlach sakralnych Mezopotamii ściany musiały mieć odpowiednie kolory. Na przykład w mieście Ur ściany malowano często na czarno i czerwono, a sufity na kolor złoty bądź niebieski. Podobnie było z kolorami sklepień w świątyniach starożytnego Egiptu. Co ciekawe, Egipcjanie już przed tysiącami lat umieli produkować sztuczny barwnik niebieski. Z kolei podłogi były nierzadko zielone. Stosowano też farby. Natomiast w dawnych Chinach częstymi kolorami były czerwony i żółty. Czerwień przede wszystkim w kolorze murów, a żółty na dachach domów. Miało to znaczenie dla odpędzania "złych duchów" i przyciągania pozytywnych energii Kosmosu. Również budowniczowie słynnego pałacu minojskiego w Knossos na Krecie chętnie używali czerwieni, zdając sobie sprawę z ładunku energetycznego, jaki niesie ten kolor. Rozpowszechniona też była czerń, kolor przyciągający i skupiający energie otoczenia.

Barwa jest również ważnym elementem przy urządzaniu mieszkania. Dobre efekty można osiągnąć sterując barwą. Kolory przede wszystkim nie powinny drażnić i stanowić barier między domownikami.

Barwom w mieszkaniu można przypisać następujące funkcje:
• pomoc w orientacji i działanie porządkujące,
• ułatwienie prac domowych,
• oddziaływanie na psychikę oraz umożliwienie subiektywnego przeżywania barw,
• znaczenie estetyczno-artystyczne,

Na podstawie licznych badań stwierdzono że każdy kolor emituje pewne wibracje zwane promieniowaniem radiostezyjnym, których częstotliwość zależy również od kształtu i wielkości przedmiotu. Te właściwości kolorów wykorzystywane są przez chronometrię czyli leczenie barwą. To jaki kolor jest właściwy dla danego człowieka może stwierdzić radiesteta, lub on sam. Można jednak podać kilka głównych zasad które wykorzystamy w naszej pracy:
• CZERWONY - wzmacnia pewność siebie, likwiduje chandrę, wzmaga apetyt,
• POMARAŃCZOWY – leczy artretyzm, chorobę nerek, wspomaga trawienie,
• ŻÓŁTY – wzmaga komunikatywność, skłania do pośpiechu i pochopnych decyzji, leczy anemię,
• ZIELONY – łagodzi dolegliwości serca, leczy anginę, pomaga walczyć ze strachem,
• NIEBIESKI – obniża ciśnienie krwi, dobry na kaszel, grypę, reumatyzm i stany lękowe, pomocny przy odchudzaniu,
• FIOLETOWY – pomaga zasnąć, sprzyja medytacji i twórczej pracy,

Ogólnie barwy występujące w mieszkaniu możemy podzielić na jasne i ciemne. Zalety i wady tych kolorów to:
• kolory jasne działają pogodnie, przyjemnie, rozweselająco, odbijają więcej światła rozjaśniają pomieszczenie i zobowiązują do większej czystości. Pokoje, które nie otrzymają za wiele światła, będą wydawały się większe, gdy będą miały jasne ściany i sufity, a niektóre pomieszczenia bez jasnych kolorów będą wyglądały na zatłoczone. Zastosowaniem tej reguły jest np. malowanie sufitu na biało, aby podnieść wysokość pokoju.
• kolory ciemne działają przygnębiająco i zniechęcająco, utrudniają utrzymanie czystości. Zastosowanie takich barw w pokoju może stworzyć nieznaczny nastrój zamknięcia, obniżać wysoki sufit, zmniejszyć zbyt wielkie pomieszczenie.

Postrzeganie barw to odczucie bardzo indywidualne. Większość z nich można jednak uogólnić przez odniesienie do skojarzeń z przyrodą np. zieleń odpręża i relaksuje jako kolor łąki i lasu. Bazując na tym można stwierdzić że najlepszym kolorem podłogi dla pokoju byłby właśnie zielony. Ściany pokrylte jasnym odcieniem żółtego. Kolor ten wygląda jak delikatne promienie słońca, i stwarza wrażenie ciepła, przytulności oraz dużej przestrzeni. Taka barwa nawet w pochmurny dzień sprawia że pokój jest nasłoneczniony. Do takiego zestawienia kolorystycznego podłogi i ścian pasuje jasnoniebieski kolor sufitu, który kojarzy się z bezchmurnym niebem. Wszystko to ma się kojarzyć z naturą gdzie człowiek czuje się najlepiej.

Marketingowcy dostrzegając wagę barw w życiu człowieka wykorzystują wiedzę na ich temat w celach reklamowych. Oczywiście nie ma złotego środka w arsenale marketingu do podświadomości klienta, w szczególności tej części, odpowiadającej za dokonywane wybory. Nie istnieją żadne cudowne zestawy kolorów, żadne czarodziejskie sposoby na wystrój Biura Obsługi Klienta, które pozwalają dowolnie nim manipulować. Bazując jednak chociażby na samych przyzwyczajeniach czy skojarzeniach odnośnie kolorów, jesteśmy w stanie przekazać pewne myśli bez używania słów. Analogicznie wygląda kreowanie nastroju i samopoczucia, a stąd już bardzo niedaleko do próby wpływania na podświadomość.

Każdy doskonale wie, że w pewnych pomieszczeniach czuje się znacznie bardziej komfortowo, a z innych ma się ochotę natychmiast wyjść. Dłuższe przebywanie w otoczeniu o specyficznym doborze kolorów ścian, podłóg i sufitów może diametralnie zmienić nasze samopoczucie. Poza kolorami ścian pomieszczeń może mieć na nas wpływ ich umeblowanie, kształt i ułożenie ścian, wysokość stropów oraz oświetlenie.

Zwolennicy Feng-Shui stawiają krok nieco dalej. Twierdzą, że to jak ustawimy wieszak na palto w naszym przedpokoju, przekłada się na nasze szczęście i pomyślność w życiu prywatnym. Są też tacy, którzy twierdzą, że w każdy przekaz audiowizualny można wtrącić przekaz ukryty, tak zwany podprogowy. Nie chcę się tutaj zajmować dowodem prawdziwości tych teorii, jednak przesiewając je wszystkie przez sito nauki i zdrowego rozsądku można dojść do jednego prostego wniosku: to co widzimy, słyszymy i czujemy w większym lub mniejszym stopniu może mieć wpływ na nasze zachowanie, a idąc dalej w kierunku, który nas interesuje najbardziej, może mieć wpływ na dokonywane przez nas wybory.

Ustaliliśmy już że dobór koloru w przekazie może mieć znaczący wpływ na jego odbiór. Może stać się więc swoistym haczykiem na klienta. Chociaż może powinienem powiedzieć „siecią na klientów”, wszak o ich ilość marketing walczy. Warto jest się w tym miejscu zastanowić, skąd wynika taka podatność człowieka na tak proste bodźce i skoro padło już słowo „sieć”, to warto przemyśleć, jakie znaczenie może mieć ten aspekt na interesujący nas najbardziej rynek reklamy internetowej.
Wszystko to co wyjaśniliśmy sobie tej pory może wydawać się trochę śmieszne, jednak kiedy spojrzymy na to, jak często w naszym codziennym życiu potrafimy „czytać kolorami” bez zwracania uwagi, wszystko stanie się troszkę bardziej oczywiste. Każdy z nas z wiekiem nabywa pewnych przyzwyczajeń odnośnie znaczenia niektórych barw i można by to nazwać „nauką czytania kolorów”. Kolor odgrywa ważną rolę w życiu kulturalnym czy religijnym. Każdy przykładny katolik doskonale odczyta znaczenie koloru szat liturgicznym, szkarłatu czy purpury. Nie znam nikogo kto nie zrozumie różnicy pomiędzy światłem czerwonym, a światłem zielonym. Wszyscy też doskonale odczytamy jakie okoliczności związane są z „białym welonem” czy z „czarną woalką”. Takich przykładów może być wiele, a każdy z nas najlepiej zna odpowiedź na sygnał, który wysyła dany kolor.

Patrząc na problem szerzej trzeba pamiętać, że kolor nie ma tego samego znaczenia na każdej szerokości geograficznej. Największe różnice w odbiorze i w znaczeniu koloru można dostrzec porównując kultury Azji i Europy. Najprostszym przykładem może być tutaj kolor żałoby; w kulturze Azji jest nim kolor biały, w naszej, europejskiej, kolor czarny.

W sieci można znaleźć kilka różnych interpretacji kolorów. Różnice są jednak niewielkie - ja przytoczę tutaj listę znaczeń, którą znalazłem w notatkach z wykładów. Zachęcam do poszukania innych, porównania czy nawet utworzenia swojej własnej.

Żółty

Znaczenie: aktywność umysłowa, intelekt, rozsądek. Jasnożółty: żółty (intelekt) plus biały (oświecenie) oznacza światły, oświecony umysł. Kolor ten oznacza też filuterność, figlarność, swawolę, żartobliwość, światło, kreatywność, ciepło, serdeczność, żywość, uniesienie oraz lekkie nastawienie do życia. Żółty ma także wiele negatywnych znaczeń. Między innymi zazdrość, zdradliwość, tchórzostwo, starzenie się i chorobę.

Czerwony

Znaczenie: radość, agresja, zwierzęce pożądanie, radość. Czerwień to także reprezentant miłości i nieskażonego zdrowia.

Niebieski

Znaczenie: duchowość, religijność, sztukę, kulturę, filozofię, chęć do życia. Ciemnoniebieski (niebieski + czarny): negatywny sposób na życie, zabobon, straszliwe formy religii. Jasnoniebieski (niebieski + biały): nadzieja / wiara. Kojący kolor niebieski oznacza wrażliwość, lojalność i oddanie naturze.

Zielony

Znaczenie: harmonia, natura i uczucie spełnienia. Zieleń kojarzona jest z powrotem do życia, po pozbawionej kolorów zimie. Symbol żyzności i wzrostu, obfitości, zasobności, dostatku, urodzaju. Kiedy myślimy o naturze, obrazy wyobraźni malowane są w 99% kolorem zielonym. Ciemnozielony lub zestaw zielonego z czarnym oznacza zazdrość i współzawodnictwo.

Pomarańczowy

Znaczenie: przedsiębiorczość, ambicję, (połączenie czerwonego i żółtego). W folklorze kojarzony z ogniem, pożarem, płomieniami, pożądaniem, animuszem, podnieceniem, przygodą i zdrowotnością. Kolor kojarzony z energią.

Purpurowy

Połączeniem czerwieni i błękitu, od czasów starożytnych kojarzony z dostojnością i królewskością. Purpura symbolizuje moc, władzę, szacunek i bogactwo. Wykorzystywany do ozdoby przez cesarzy, przywódców wojskowych i innych wysokich rangą oficjeli. Ciemna purpura to powaga, fiołkowy: cierpliwość, liliowy: odpowiedzialność, indygo to jasnowidzenie.

Różowy

Znaczenie: miłość, potrzeba bezwarunkowej miłości, zwykle miłość matczyna lub miłość do matki.

Szary

Znaczenie: brak zaangażowania, brak pewności, depresja.

Brązowy

Znaczenie: zwyczajność, rozsądek, także nieoświecenie, zaprzeczenie duchowości, negatywny materializm.

Biały

Znaczenie: nadzieja, wiara, czystość, perfekcja, zaufanie, oświecenie. Biały jest też słownym zaprzeczeniem jakichkolwiek kolorów. Kiedy zostaje połączony z innym kolorem, dodaje pozytywnych cech i uszlachetnia. Biały może być kojarzony z dumą, nieugiętością, perłowa biel może oznaczać dar jasnowidzenia.

Czarny

Znaczenie: wszystko co negatywne, szczególnie strach, niepokój, nienawiść, złość, winę, depresję (brak nadziei / wiary). Czerń odbierana jest jako kolor absorbujący wszelkie światło, nie odbijające żadnych jego promieni. Zestawiany z innymi kolorami dodaje im samych negatywnych cech. Czerń z bielą oznacza nietolerancję.