Polacy na frontach II wojny światowej

W dniu 1 września 1939 roku Niemcy hitlerowskie zaatakowały nasz kraj. Rozpoczęła się II wojna światowa. Siły polskie liczyły około 1 000 000 żołnierzy, 4 300 dział i moździerzy, 870 czołgów i samochodów pancernych oraz 400 samolotów. Sprzęt pancerny i lotniczy był w znacznej części przestarzały i nie odpowiadał wymogom nowoczesnej wojny.

W agresji na nasz kraj Niemcy użyli prawie 1 800 000 dobrze wyszkolonych żołnierzy, ponad 2 800 czołgów, 10 000 dział i moździerzy oraz prawie 2 000 samolotów. Ich wyposażenie, zwłaszcza pancerne i lotnicze, stało na wysokim poziomie. Koncepcję jego użycia wypracowali sobie w toku wojny domowej w Hiszpanii ( 1936 – 1939 ). Pomimo tak znacznej przewagi Niemców walki trwały do 5 października 1939 roku. W ich wyniku po stronie polskiej poległo 66 300 żołnierzy, 137 700 zostało rannych, a około 420 000 wzięto do niewoli. Straciliśmy też prawie cały sprzęt wojenny. Po stronie Niemieckiej zginęło ponad 16 000 żołnierzy, rannych było 27 000.

Straty w uzbrojeniu odebrały armii niemieckiej na kilka miesięcy zdolność do podejmowania działań ofensywnych. Opóźniło to z pewnością natarcie wojsk hitlerowskich na Francję. W dniu 17 września 1939 roku walcząca z Niemcami Polska została zdradziecko zaatakowana przez ZSRR. Po tym zdarzeniu członkowie polskiego rządu i naczelnego dowództwa przekroczyli granicę z Rumunią, gdzie zostali internowani. Łącznie na terenie Węgier, Rumunii, Litwy i Łotwy znalazło się około 80 000 naszych żołnierzy. Ponad 200 000 zagarnęła Armia Czerwona.

Przystąpiono do organizowania ruchu oporu w kraju. Podjęto też działania zmierzające do utworzenia regularnych wojsk na emigracji. Zawarto umowy z Francją i Anglią, na podstawie których rozpoczęto tworzenie Polskich Sił Zbrojnych na Obczyźnie. Mimo trudności udało się we Francji zorganizować Samodzielną Brygadę Strzelców Podhalańskich ( SBSP ), 1. Dywizję Grenadierów i 2. Dywizję Strzelców Pieszych. W czerwcu 1940 roku Wojsko Polskie liczyło około 85 000 żołnierzy. Poszczególne jednostki były rozmieszczone we Francji, Anglii ( marynarka wojenna i częściowo lotnictwo ) oraz w Syrii, gdzie sformowano Samodzielną Brygadę Strzelców Karpackich ( SBSK ).

Po kapitulacji Francji Wojsko Polskie zostało ewakuowane do Anglii i Afryki. W sierpniu rozpoczęła się bitwa o Anglię, w której wsławili się nasi lotnicy. Szybko sformowano dwa pierwsze dywizjony myśliwskie: 302 i 303 oraz dwa dywizjony bombowe: 300 i 301. Z pozostających na terenie Wielkiej Brytanii żołnierzy sformowano w 1942 roku słynną jednostkę – 1. Dywizję Pancerną generała Stanisława Maczka. Zasłynęła w walkach pod Falaise i Chambois we Francji ( sierpień 1944 ).

W dniach od 11 do 18 maja 1944 roku jednostki wchodzące w skład 2. Korpusu Polskiego stoczyły zacięte walki o masyw Monte Cassino obsadzony przez doborowe jednostki niemieckie. Zdobycie tej ufortyfikowanej pozycji stanowiło wspaniały sukces naszego oręża.
W ZSRR, w maju 1943 roku, na mocy porozumienia z Rządem Londyńskim przystąpiono do tworzenia polskich oddziałów. W kwietniu 1944 roku rozpoczęto łączenie istniejących jednostek w 1. Armię Wojska Polskiego. W jej szeregach znalazło się około 200 000 żołnierzy. Na terenie naszego kraju w wojnie brały udział jednostki oporu. Symbolem walki z okupantem stał się znak „Polska Walcząca”. W 1944 roku w szeregach Armii Krajowej było ponad 300 000 żołnierzy, którzy rozwijali działalność sabotażowo-dywersyjną, wywiadowczą i propagandową. Szczególnie ważnym wydarzeniem w kraju stało się powstanie warszawskie, które pochłonęło ogromną liczbę ofiar.

Dnia 8 maja 1945 roku II wojna światowa w Europie dobiegła końca. Nasze oddziały liczyły wówczas 220 000 ludzi na zachodzie i 400 000 w kraju. Stawiało to nas na czwartym miejscu wśród krajów koalicji antyhitlerowskiej. Ogromny wysiłek, podjęty przez polskich żołnierzy był czymś wyjątkowym i stanowił znaczący wkład w ostateczne zwycięstwo.