Opakowania w przemyśle spożywczym

Charakterystyka opakowań

Pakowanie żywności (napełnianie, zamykanie, porcjowanie, formowanie, owijanie) jest zwykle końcowym etapem procesu technologicznego. Pakowanie żywności ma na celu najczęściej zabezpieczenie żywności przed działaniem czynników biologicznych, chemicznych, mechanicznych, ułatwia jej transport i dystrybucję.

Krótko mówiąc:
Opakowanie to wyrób, który stanowi zewnętrzną warstwę określonego towaru mającego chronić go, ułatwiać przemieszczanie, magazynowanie, jak również sprzedaż oraz ma oddziaływać na wyobraźnię nabywcy.

Polska Norma PN-O-79000 (Terminologia) definiuje opakowanie jako: wyrób zapewniający utrzymanie określonej jakości pakowanych produktów, przystosowanie ich do transportu i składowania oraz prezentacji, a także chroniący środowisko naturalne przed szkodliwym działaniem niektórych produktów.

Norma ISO TC-122 WG 5 podaje inną definicję opakowania: Opakowanie to zaprojektowany wyrób służący do zabezpieczenia, przygotowania wyrobu do dystrybucji, operacji logistycznych, oraz termin wieloznaczny określający opakowania konsumenckie, przechowalnicze, zbiorcze, transportowe, wielokrotnego użytku i inne. Opakowania jednostkowe są przeznaczone dla ostatecznego odbiorcy i ich funkcje użytkowe są skierowane właśnie do niego. Przykładem są opakowania komplementarne czy opakowania z łatwo otwieranymi zamknięciami.

Prof. Dr. Hab. Hieronim Hubera specjalista w dziedzinie opakowalnictwa z Akademii Ekonomicznej w Poznaniu odpowiada na pytanie: czym w istocie jest opakowanie ?
„Czy można jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie? Jeżeli chodzi o definicję opakowania, terminologia jest niejednoznaczna i zagmatwana. Do definicji jakiegokolwiek produktu czy procesu dochodzi się poprzez wymienienie jego właściwości lub określenie celu, któremu ma służyć. W przypadku opakowania istnieje tak wiele przeciwstawnych elementów i czynników, że zdefiniowanie go tradycyjnymi metodami staje się niemożliwe. Wynika to powszechności stosowania opakowań oraz z ich zróżnicowanego wykorzystania, determinującego często odmienne właściwości. Stąd bierze się duża liczba definicji opakowania. Żadna z tych definicji nie opisuje go jednak w pełni. Ostatnio najczęściej spotykane sformułowanie mówi, że opakowanie to całokształt funkcji, jakie powinno spełniać.”

Jak widać, definicji opakowań jest bardzo wiele. Lecz każda z nich daje nam do zrozumienia, że opakowania są to wyroby przeznaczone do umieszczania w nich produktów w tym celu, aby mogły być one dostarczone do konsumenta w stanie niezmienionym, jak i po to by uatrakcyjnić produkt aby pozytywnie oddziaływał na konsumenta i zachęcał do kupna.

Podział opakowań

Podział opakowań ze względu na funkcję jaka spełniają:

Funkcja Ochronna Towarów – chroni produkt przed działaniem czynników zewnętrznych. Wartość użytkowa musi być zabezpieczona przez opakowanie, aby zapewnić: świeżość, trwałość, estetyczność, atrakcyjność. Opakowanie powinno zapobiegać: zepsuciu, zmianie barwy, zmianie konsystencji, wyparowaniu, zabrudzeniu, uszkodzeniu towaru

Funkcja Informacyjna – nabywca zapoznaje się z rodzajem i właściwościami produktu, datą produkcji, sposobem użycia, terminem ważności, ceną, producentem. Funkcja ta jest ważna w przypadku wprowadzania na rynek nowego towaru.

Funkcja Reklamowa – podnosi ona wartości estetyczne towaru i zachęca do kupna

Funkcja Promocyjna – organizowanie degustacji. Towary znajdujące się w sprzedaży promocyjnej zawierają kupony konkursowe, które upoważniają klientów do udziału w losowaniu nagród.

Funkcja Jakościowa – ma znaczenie przy towarach luksusowych. Są produkowane one z bardzo dobrych tworzyw, o ciekawej kolorystyce, są trwałe i podkreślają wysoki poziom towaru. Estetyczne opakowanie zachęca klienta do kupna mimo wysokiej ceny.

Funkcja Ekologiczna – polega na tym, że opakowania powinny być możliwe do wycofania z obrotu handlowego i nadawać się do utylizacji, aby były przyjazne dla środowiska.

Rozpatrywanie zagadnienia styku opakowań z towarami:
A - opakowania bezpośrednie – stykają się bezpośrednio z towarami, chronią towary przed wpływami zewnętrznymi. Należą do nich np.: torebki papierowe.
B – Opakowania pośrednie – służą do ochrony towarów opakowanych bezpośrednio i samych opakowań. Chronią towar przed uszkodzeniami mechanicznymi przed wpływami atmosferycznymi, kradzieżą. Odgrywają ważną rolę w czasie transportu i przechowywaniu. Należą do nich skrzynie, klatki, kartony,

W zależności od przeznaczenia rozróżniamy opakowania:
- Jednostkowe które zawierają określoną ilość towarów sprzedawaną w handlu detalicznym. Opakowania te powinny umożliwić rozpoznanie opakowanej jednostki.
- Kolejnymi opakowaniami które można zaliczyć do tej grupy to opakowania zbiorcze zawierają one od kilku do kilkudziesięciu opakowań jednostkowych. Pełnią funkcję ochronną. Nie są przeznaczone dla konsumentów. Do klientów trafiają w przypadku dużej ilości opakowań jednostkowych np.: napoje, cukier
- Ostatnią grupą opakowań to opakowania transportowe, obejmują ilości towarów, które są najwłaściwsze do wykonywania czynności manipulacyjnych i ułatwiają transport. Mogą to być opakowania bezpośrednie i pośrednie.

Podział opakowań ze względu na materiał z którego zostały wyprodukowane.

Opakowania papierowe

Opakowania Papierowe – mają liczne zastosowanie w przemyśle zarówno opakowania jednostkowe jak i transportowe.
Rozróżniamy opakowania z materiału miękkiego i sztywnego.

Opakowania miękkie to: papier pakowy uszlachetniany oraz powlekany tworzywami sztucznymi lub metalowymi. Natomiast opakowania sztywne to kartony, tektura, sklejka tekturowa wielowarstwowa. Papier stosuje się również do bezpośredniego owijania towarów- papiery pakowe.

Surowcem podstawowym do produkcji opakowań papierniczych są włókna pochodzące z drzew iglastych- np. świerk i liściastych- np. osika, jak również włókien roślin takich jak np.:
Len, Bawełna, Konopie

Głównym składnikiem chemicznym wszystkich włókien jest wielocukier- celuloza. Oprócz włókna zawierają takie składniki jak: lignina, żywice, woski, garbniki i związki mineralne. Niestety obecność tych że substancji obniża jakość surowca- szczególnie lignina, która powoduje żółknięcie i kruszenie papieru pod wpływem światła i powietrza.

Półproduktami w produkcji wytworów papierniczych są:
- Masa szmaciana, otrzymana z oczyszczonych i rozwłóknionych szmat lnianych, konopnych, bawełnianych i z juty; służy ona do papierów najwyższej jakości np. banknoty, dokumenty wagi państwowej.
- Masa celulozowa, uzyskiwana z drewna po usunięciu z niego, metodami chemicznymi, substancji towarzyszących celulozie- głównie ligniny;
- Ścier drzewny, otrzymywany przez mechaniczne rozdrobnienie drewna w strumieniu wody; ma on krótkie, często uszkodzone włókna i zawiera oprócz celulozy wszystkie inne składniki drewna. Stosowany do wyrobu papieru o gorszej jakości.
- Masa makulaturowa, stanowi gorszy półprodukt do produkcji papieru. Ze względu na jej częstą przerobowość, ma krótkie włókienka, dlatego wyroby z
- masy makulaturowej maja słaba wytrzymałość mechaniczną.
Makulatura, którą się Przerabia na masę makulaturową

Produkcja papieru
PRZYGOTOWANIE MASY PAPIERNICZEJ
Mielenie masy papierniczej jest procesem wpływającym na jakość otrzymanego papieru. Odbywa się za pomocą noży, które oddziałują mechanicznie na włókna powodując ich rozczesywanie, gładzenie, tarcie,rozgniatanie i cięcie.Celem tej operacji jest nadanie włóknom giętkości, plastyczności oraz skrócenie włókien.

Zaklejanie papieru służy nadaniu odporności na przenikanie i rozlewanie cieczy. Zaklejanie polega na wymieszaniu masy z mleczkiem żywicznym. Kolejnym procesem jest:
Wypełnianie papieru i barwienie. Wypełnianie polega na wprowadzenie do papieru białego pigmentu, w celu nadania papierowi nieprzezroczystości, białości, miękkości oraz połysku.
Barwienie polega na dodaniu do masy papierniczej substancji barwiącej.

Rozcieńczanie i oczyszczanie, tak przygotowana masę poddaje się rozcieńczeniu- zawiera 0,1-1,2 suchej substancji.

SPILŚNIANIE PAPIERU
Spilśnianie papieru oraz odwadnianie. Oczyszczona i nawodniona masa wypływa na sito papiernicze. Na sicie odbywa się spilśnianie włókien i odwadnianie formującej się wstęgi papierniczej. Odwadnianie następuje w wyniku spływu wody przez oczka sita. Następnie walec obciągnięty sitem metalowym- eguter- wywiera nacisk na spilśniającą się masę powoduje prawidłowe rozłożenie włókien przez ich wyrównanie.
Wyciśnięcie wody ze wstęgi papieru. Opuszczając sito taśma tworzącego się papieru trafia między dwa walce wyżymaka wtedy następuje wyciśniecie wody a w ten sposób zostaje zakończony proces spilśniania papieru.
Formowanie wstęgi papieru. Wstęga papieru zostaje podawana do mokrych pras gdzie traci dalszą część wody i jednoczenie zostaje sprasowana. Następnie na specjalnych cylindrach suszących, zostaje ogrzana do temperatury 120 C, na których odparowuje woda i topi się żywica, powodując dobre zaklejenie wstęgi papieru. Następnie wstęga zostaje ochładzana za pomocą cylindra chłodzącego wodą. W ten sposób otrzymujemy surowy papier.

Gładzenie papieru. Wstęgę papieru przepuszcza się przez tzw. Gładzik czyli zespół stalowych walców dociskanych do siebie.
Zwinięcie wstęgi papieru. ostatnia fazą procesu jest zwiniecie papieru w zwój na tamburze. Tak przygotowany papier jest kierowany do dalszego przerobu.

Opakowania z tworzyw sztucznych

Tworzywa sztuczne- to materiały wytwarzane na podstawie polimerów syntetycznych lub naturalnych modyfikowanych z ewentualnym dodatkiem barwników, stabilizatorów, wypełniaczy, zmiękczaczy itp.
Podstawowym elementem budowy tworzywa sztucznego jest wielkocząsteczkowy związek organiczny- polimer. Oprocz polimerów, o właściwościach tworzyw decydują niewielkie ilości związków małocząsteczkowych oraz substancje dodawane.

Do tworzyw, które maja duże zastosowanie w przemyśle spożywczym można zaliczyć:
1) Celofan
2) Polietylen (PE)
3) Polipropylen (PP)
4) Polistyren (PS)
5) Polichlorek winylu (PCW)
6) Opakowania wieloskładnikowe (kompleksowe)

Celofan
Celofan jest to przezroczysta folia którym głównym składnikiem jest celuloza. Aby zmniejszyć przepuszczalność pary wodnej, celofan może być pokryty lakierami lub poddany laminowaniu z innymi foliami.
Celofan jest powszechnie stosowany m.in. do pakowania produktów cukierniczych (torebki, owinięci, banderole, „okienka” w pudełkach kartonowych) oraz do pakowania mięsa, drobiu i wędlin. Służy także do produkcji osłonek wędliniarskich.

Polietylen (PE)
Folie polietylenowe są tanim i powszechnie stosowanym tworzywem opakowaniowym o dobrej wytrzymałości mechanicznej, elastyczności nawet w niskich temperaturach, małej przenikalności pary wodnej, odporności na działanie wody i wielu innych rozpuszczalników i związków chemicznych.
Otrzymuje się go przez polimeryzację etylenu pod wysokim (PE wysokociśnieniowy) lub niskim (PE niskociśnieniowy) ciśnieniem.
Polietylen mięknie w temperaturze ok. 100 C (wysokociśnieniowy) lub około 110 C (niskociśnieniowy).
Polietylen stosuje się do wyrobów worków, torebek, butelek, pudełek, beczek, a także pojemników magazynowych.
Szczególnie rozpowszechniły się beczki z polietylenu, (przemysł owocowo warzywny) mające wiele zalet w porównaniu z dawniej stosowanymi beczkami drewnianymi. Z polietylenu produkowane są także opakowania transportowe, takie jak skrzynki, łubianki, a także palety stosowane do transportu i magazynowania.
Szczególnie duże zastosowanie w przemyśle spożywczym, głównie w przemyśle napojów- wody mineralne, napoje gazowane, soki owocowe itp., znalazły poliestry, które masowo wykorzystywane są do produkcji butelek (PET), są one innej konstrukcji o wzmocnionych ściankach (by nie przepuszczały dwutlenku węgla wysycającego napoje gazowe) tym samym używane do wielokrotnego użytku ( ok. 20-krotna rotacja).
Zaleta tego poliestru jest jego rozkład podczas spalania na wodę i dwutlenek węgla, przez co jest mniej szkodliwy dla środowiska od innych tworzyw. Negatywna opinia ekologów wynika z tego, że ich sztywna konstrukcja zwiększa objętość odpadów a duża odporność chemiczna powoduje wieloletnie zaleganie na wysypiskach.

Polipropylen (PP)
Polipropylen, jest tworzywem o właściwościach zbliżonych do polietylenu. Zastosowanie tworzywa jest wszechstronne.
Wytwarza się z niego części urządzeń narażone na korozję, butelki, folie, opakowania, naczynia odporne na sterylizację wrzątkiem i wiele innych. Wyroby z polipropylenu, zwłaszcza folie, charakteryzuje zdecydowanie większa przejrzystość niż wyroby z polietylenu.

Polistyren (PS)
Polistyren jest termoplastycznym tworzywem odznaczającym się odpornością chemiczną, łatwością formowania oraz niską ceną. Stosuje się go do wyrobu tacek, kubków, korków, kapsli, wkładek profilowanych i wiele innych. Niektóre wyroby z polistyrenu mają wygląd szklanych. Z polistyrenu produkowane są również elementy radiotechniczne, zabawki, izolatory itp. Stosuje się go także do wytwarzania lakierów polistyrenowych, do powlekania papieru, tkanin i drewna.
Z polistyrenu otrzymuje się tworzywo piankowe, zwane styropianem, jest dobrym materiałem termoizolacyjnym, są odporne na starzenie, wilgoć, i działanie światła. Często wykorzystywane w przemyśle chłodniczym i budownictwie.

Polichlorek winylu (PCW)
Polichlorek winylu jest wykorzystywany głównie do opakowań pośrednich, ponieważ zawiera w swoim składzie substancje nieobojętne dla ludzkiego organizmu, mogące przechodzić do opakowanego produktu. A skład folii, oprócz PCW, wchodzą modyfikatory zwiększające udarność (odporność na pękanie przy uderzeniach), zmiękczacze nadające elastyczność, stabilizatory cieplne i inne składniki. Właściwości folii zależą od zawartości tych składników, a w szczególności zmiękczaczy.
Folię twarda stosuje się do opakowań termoformowanych, takich jak tacki, pudełka, wkładki do różnych pudełek, butelki. Folii miękkiej używa się do wyrobu torebek, owinięć, worków itp.

Opakowania wieloskładnikowe (kompleksowe)
Opakowania wieloskładnikowe powstają przez połączenie dwóch lub więcej wymienionych wcześniej (i innych) tworzyw opakowaniowych. Poszczególne warstwy łączy się odpowiednim środkiem wiążącym, przez co otrzymujemy opakowania z laminatów (wielowarstwowe). Najczęstsze są połączenia papieru papierem, papieru z kartonem, octanu celulozy z folią aluminiową itp. Stosowane jest również nakładanie różnych warstw na siebie np. papier, tektura, folia czy blachy metalowe. Takie tworzywa- coraz częściej stosowane, to tworzywa laminowane należące do grupy kompleksowych. Przykładem takiego opakowania są pudełka do rozlewania mleka lub soków owocowych.

Opakowania z tworzyw sztucznych są cały czas ulepszane. Kiedyś pakowano prawie wszystko w papier, który nie był dobrym zabezpieczeniem żywności.
Dziś znamy właściwości tworzyw które mogą nam posłużyć jako dobre i bezpieczne zabezpieczenie przed drobnoustrojami i czynnikami zewnętrznymi. Przykładem na to może być masło które kiedyś pakowano w papier, który po chwili był tłusty a co za tym idzie był idealną pożywką dla drobnoustroi. Dziś masło pakuje się w folię która nie posiada takich właściwości i możemy być spokojni że niepożądane bakterie żerują w naszym maśle.

Przykładowe zastosowanie folii Lean Cover do pakowania masła, smalcu oraz drożdży.

Wady i zalety opakowań z tworzyw sztucznych
Zaletą opakowań sztucznych jest na pewno duża wytrzymałość mechaniczna, odporność na związki chemiczne, odporność na działanie drobnoustrojów i owadów, przezroczystość, niski koszt produkcji, mała masa, odporność na działanie wody gazów temperatury. Z pewnością wielką wadą opakowań z tworzyw sztucznych jest ich nieekologiczność. Opakowania te nie dość że bardzo trudno się rozkładają (po wielu, wielu latach), to ze względu na ich sztywną konstrukcje zalegają na miejskich wysypiskach, zajmując wiele miejsca.

Aby racjonalnie rozwiązać problem zalegających opakowań (nie tylko z tworzyw sztucznych), oraz w celu ochrony środowiska przed zanieczyszczeniami należy:
- Zmniejszyć masę i rozmiary opakowań do koniecznego minimum;
- Stosować w miarę możliwości wielokrotną rotację opakowań;
- Stosować opakowania nadające się do utylizacji, czyli do wtórnego wykorzystania.

Aby jednak osiągnąć jak najlepsze efekt ww. rozwiązań, nie wystarcza samo uświadamianie społeczeństwa, ale musi być dobrze zorganizowana zbiórka i segregacja opakowań.
Konieczne jest także opracowanie przepisów i ulg skłaniających

Producentów żywności do stosowania opakowań o jak najmniejszej szkodliwości dla środowiska, tzn. ekologicznie przyjaznych. Tak, jak jest to stosowane w wielu krajach UE. Unii Europejskiej.
Trzeba jednak pamiętać, że pomimo naszych starań każde z opakowań (szklane, papierowe, z tworzyw sztucznych) nie jest obojętne dla naszego środowiska. Ważny jest więc wybór optymalnego rozwiązania w konkretnej sytuacji i dla konkretnego produktu.

Opakowania z drewna

Opakowania z drewna - są wyrobem, którego surowcem jest:
- Drewno z drzew liściastych i iglastych w postaci tarcicy, klepki bednarskiej i forniru (łuszczki).
- Materiały drzewne, takie jak sklejka i płyty pilśniowe
- Wiklina z drzew krzewiastych.

Z tych materiałów produkuje się różne rodzaje opakowań drewnianych, takich jak:
- beczki
- skrzynki
- łubianki
- wyroby wiklinowe
- palety

Beczki, w zależności od przeznaczenia można podzielić na beczki z drewna:
- dębowego- stosowane do produkcji piwa, wina, spirytusu
- bukowego- w przemyśle olejarskim
- świerkowego i jodłowego- m.in. do marynowania śledzi.

Ze względu na to, iż są one trudne w utrzymaniu w czystości, ciężkie, wymagają częstej renowacji a w dodatku są drogie, są coraz rzadziej stosowane. Zostały one zastąpione beczkami z tworzyw sztucznych (polietylenu)
Skrzynki, ze względu na konstrukcję i funkcję, jaką spełniają, dzieli się na:
- lite (szczelne) i ażurowe
- z wiekiem lub bez
- grubościenne lub cienkościenne
- zbijane, spinane lub zbrojne
- do jednorazowego lub wielokrotnego użytku

Skrzynki lite są najczęściej używane do przewozu towaru o masie brutto do 50 kg a niekiedy nawet do 120 kg Zależy to najczęściej od konstrukcji i od wzmocnienia skrzynki.
Do bezpośredniego pakowania produktów spożywczych, np. margaryny, smalcu, drożdży są to skrzynki wyłożone papierem pergaminowym lub folią z tarcicy świerkowej lub jodłowej. Tańsze- wykonane z tarcicy sosnowej nadają się tylko do produktów w szczelnych opakowaniach jednostkowych- np. słoiki, puszki. Lub dla produktów, dla których zapach żywicy nie jest szkodliwy- np. ryby. Mogą one występować z wiekiem lub bez zależnie od przewożonego towaru.
Skrzynki ażurowe używa się do przechowywania i transportu owoców i warzyw, gdyż potrzebują one duży dostęp powietrza.

Przykładowe skrzynki do transportu i przechowywania warzyw jak np. kalafior, kapusta włoska, kapusta pekińska.
Skrzynki z forniru zbrojone drutem mogą być cienkościenne i grubościenne. Są połączone drutem stalowym. Są wytrzymałe, elastyczne i co najważniejsze- tanie i lżejsze od tradycyjnych.
Są używane do pakowania owoców, ślimaków, jaj, ryb.

Skrzynki z płyt pilśniowych lub ze sklejki mają elementy płytowe połączone listwami drewnianymi. Są one sztywne, lekkie, elastyczne i miękkie. Są stosowane do transportu win, produktów które nie potrzebują dostępu powietrza i światła.
Często można spotkać „skrzyneczki” na napoje alkoholowe ze sklejki.

Łubianki są opakowaniami które ze względu na tani materiał z którego są produkowane, są opakowaniami jednorazowego użytku. stosuje się je do pakowania delikatnych owoców np. truskawek, czarnych jagód, grzybów, raków, ślimaków itp.

Opakowania wiklinowe są wyrobami lekkimi, przewiewnymi wytrzymałymi i estetycznymi lecz niestety drogimi ze względu na ręczne wykonanie. Są rzadko stosowane jako opakowania transportowe. Raczej pełnia funkcję dekoracyjnych opakowań jednostkowych np. droższych, win, wódek lub ozdobnych koszy.

Palety są stosowane nie tylko w przemyśle spożywczym. Są traktowane jako „opakowania” transportowe i pomocnicze. W przemyśle spożywczym pomocne przy przenoszeniu mniejszych opakowań zbiorczych i surowców potrzebnych do produkcji.

Wady i zalety opakowań drewnianych

Opakowania a ochrona środowiska
Wielu z nas przyzwyczaiło się do tego, że kupujemy artykuły, które wyrzucamy po wykorzystaniu. Zwłaszcza dotyczy to produktów opakowanych bez umiaru lub wielowarstwowo. Nie zastanawiamy się, co dzieje się dalej z tym, co wyrzucamy. Nie myślimy o tym, że nasze śmieci lądują na ogromnych górach odpadów - wysypiskach, i że z każda forma składowania, pozbywania się śmieci wiąże się problemy środowiskowe i nie tylko. Jakkolwiek byśmy tego nie nazywali: śmieci, śmiecie, makulatura, odpadki, czy odpady i choć nie chcemy tego, co sami stwarzamy, to 90% światowych śmieci ląduje obecnie na wysypiskach, chociaż duża ich część nadaje się do ponownego przetworzenia (recyklingu) czy kompostowania.
Człowiek jest jedyną istotą na świecie, która podczas swojego życia wytwarza śmieci. Po czym poznajemy, iż w danym miejscu był już człowiek? Oczywiście po pozostawionych tam śmieciach. Są to butelki, puszki, przeróżne opakowania, odpadki, chociaż duża ich część nadaje się do ponownego zagospodarowania, przetworzenia (recyklingu) czy kompostowania i powtórnie włączone w obieg materii.
Dla środowiska najgroźniejsze jest skażenie odpadami. Są nimi wspomniane już opakowania i zużyte "jednorazówki", ale również odpady powstające bezpośrednio w procesach wytwórczych i w czasie konsumpcji. Skażenie odpadami wód, gleby, atmosfery, żywności itp. jest najtrudniejsze do opanowania i najgroźniejsze np. dla ludzkiego życia, m.in. dlatego, że człowiek jest najczęściej ostatnim ogniwem łańcucha troficznego..., a ilość odpadów komunalnych z reguły rośnie wraz ze wzrostem standardu życia danego kraju.

Gdyby zajrzeć do kosza na śmieci przeciętnego obywatela Ziemi, to
- najwięcej (26,8%) znajduje się w nim resztek artykułów spożywczych, co raczej nie dziwi, bo musi coś jeść.
- Potem klasyfikuje się papier (14,6%) i tektura (4,1%).
- Następna jest zmora naszego wieku czyli opakowania - papier + folia aluminiowa + plastik (1,2%).
- W dalszej kolejności: metale (3,9%), szkło (11,2%), tworzywa sztuczne (6,1%), tekstylia (1,5%), minerały (2,9%), drewno, sprzęty domowe - i to mniej więcej wszystko.

Na świecie możemy znaleźć liczne przykłady wykorzystania śmieci. Oto kilka propozycji zza Wielkiej Wody. I tak np. Waszyngton: ze starych soczewek i reflektorów powstają przezroczyste tafle szkła dla nowoczesnych domów, w Nowym Jorku na Manhattanie Piąta Aleja ma efektowną, połyskliwą nawierzchnię (asfalt z stłuczką szklaną). W Aspen zrobiono leżaki ze starych nart. W San Francisco projektanci mody ubrali modelki w kreacje z pociętej gumy opon - pomysł szokujący, ale jest tu więcej ekstrawagancji niż użyteczności, bo co zrobić później z tymi ubraniami?

W Polsce co roku powstaje ok. 130 mln ton odpadów, ale tylko niewielki procent jest poddawany recyklingowi. Przyczyną jest oczywiście brak posegregowanych śmieci i zakładów, które je wykorzystają. Najwyższy czas to zmienić, bo recykling zmniejsza ilość śmieci oraz koszty ich pozbywania się (składowania), jest korzystny dla gospodarki, środowiska i społeczeństwa, odciąża wysypiska, prowadzi do zredukowania ilości odpadków zanieczyszczających środowisko, jest formą ochrony bogactw naturalnych, także tych nieodnawialnych, pozwala na oszczędzanie energii potrzebnej do produkcji i tworzy nowe miejsca pracy i źródła dochodów, co w naszym kraju przy tak dużej stopie bezrobocia jest bardzo korzystne. A recyklingowi może podlegać praktycznie wszystko: puszki aluminiowe, szkło (butelki i słoiki), papier i tektura (gazety, czasopisma, papiery biurowe, opakowania kartonowe), niektóre opakowania plastikowe (w niektórych krajach stosowane są oznaczenia kodowe dla identyfikacji rodzaju plastyku i wskazywania, które nadają się do recyklingu- patrz załącznik ), stal (karoserie samochodowe, maszyny) i wiele innych – jakieś akumulatory samochodowe, olej silnikowy, olej spożywczy, opony, odzież, baterie).

Ciekawostką jest, że tyle samo energii pochłania wyprodukowanie puszki aluminiowej (od początku), jak jej dwudziestokrotne przetworzenie w recyklingu. I w sumie to od nas i od propagandy tego procesu zależy czy zostanie on powszechnie stosowany w Polsce. Z chwilą wejścia do Unii Europejskiej zapewne się rozwinie, stanie się powszechny i przestaniemy się patrzeć krzywo na kogoś, kto maksymalnie zgniata zanim wyrzuci je do śmietnika. Jednak chyba powinniśmy najpierw zacząć od siebie i zaprowadzić porządek na własnych podwórkach, dopiero brać się za Europę...

Spis treści

1. Definicje opakowań, rodzaje, podział i funkcje jakie pełnią.
2. Opakowania papierowe, surowce, półprodukty wykorzystane do produkcji. Produkcja papieru.
3. Opakowania z tworzyw sztucznych. Rodzaje opakowań, wady i zalety.
4. Opakowania z drewna, wady i zalety.
5. Opakowania a ochrona środowiska.