Rolnictwo - notatka

ROLNICTWO SAMOZAOPATRZENIOWE.
System żarowo-odłogowy: zapoczątkował kształtowanie się na świecie sposobów gospodarowania ziemi. Polegał na zajmowaniu ziemi pod uprawę po wcześniejszym wypaleniu roślinności stepowej lub leśnej. Występuje głównie w lesie równikowym oraz na pograniczu sawanny i terenów leśnych. Charakterystyczną cechą tego rolnictwa jest mieszana uprawa roślin. Polega ona na sadzeniu na niewielkich poletkach, blisko siebie różnych roślin uprawnych. Zapewnia ona równomierny rozkład prac polowych w ciągu roku, utrzymywanie gleby przez możliwie długi okres pod zawartą okrywą roślinną hamującą wysychanie.

KULTURA RYŻU
Uprawa ryżu wywodzi się z tropikalnego rolnictwa odłogowego. Ponad 90% światowych zbiorów ryżu pochodzi z monsunowych obszarów południowej i południowo-wschodniej Azji. Ryż może być uprawiany na różnych glebach, ale rośnie najlepiej, gdy gleba zawiera pewną ilość gliny, zatrzymującej wodę. Nawadnianie przelewowe-jest to regulacja dopływu wody, która odbywa się przez otwieranie i zamykanie przepustów. Uprawa ryżu odbywa się bez pomocy nowoczesnej techniki-pola są bardzo małe, a sieć kanałów bardzo gęsta-więc stosowanie maszyn byłoby niemożliwe. Na obszarach na których najwcześniej zaczęto uprawiać ryż –Indie, Chiny- gdzie liczba odmian ryżu mokrego sięga kilku tysięcy-możemy mówić o kulturze ryżu. Obejmuje ona nie tylko różnorodne sposoby uprawy i niezliczone ilości potraw z ryżu, ale wykorzystanie ryżu i słomy ryżowej do wyrobu różnorodnych przedmiotów użytkowych oraz w przemyśle przetwórczym. Kultura uprawy ryżu jest ściśle związana z teologią i doktryną taoizmu i konfucjanizmu, zgodnie z którymi uprawa ziemi jest zajęciem najbardziej szlachetnym, świętym, bo podporządkowanym rytmicznie zmieniającej się przyrodzie.

PASTERSTWO KOCZOWNICZE
Podstawową cechą rolnictwa koczowniczego jest chów zwierząt prowadzony w formie ciągłej wędrówki ze stadami w poszukiwaniu pastwisk. Wypas koczowniczy nazywany jest też nomadyzmem. Nomadyzm jako forma rolnictwa wynika bezpośrednio z panującego klimatu. Niedobór paszy i wody zmusza pasterzy do wędrówek w ich poszukiwaniu. Za stadami wędrują pasterze z rodzinami i całym dobytkiem. Nie mają oni stałych siedzib, lecz zakładają je każdorazowo w miejscu wypasu zwierząt. Pasterstwo koczownicze rozwinęło się w pierwszym okresie na olbrzymich przestrzeniach stepów i lasostepów w Azji, Europie, Afryce. Obecnie obszarami występowania pasterstwa koczowniczego są: Afryka, zwłaszcza obrzeża Sahary, Półwysep Arabski, Mezopotamia, Iran, Afganistan. Nakłady pracy i środków w pasterstwie koczowniczym są niewielkie, dlatego jest to ekstensywna forma chowu zwierząt.

ROLNICTWO TOWAROWE
Przykładem rolnictwa farmerskiego jest rolnictwo Stanów Zjednoczonych. Podobne cechy posiada rolnictwo Kanady, Australii, Nowej Zelandii. Cechy rolnictwa w USA: bardzo wysoki poziom mechanizacji, racjonalne nawożenie, ochrona roślin i melioracja. Rolnictwo wysokotowarowe w Europie zachodniej: cechą rolnictwa Europy zach. jest proces powiększania gospodarstw i spadek zatrudnienia, bardzo wysoki poziom kultury rolnej, rosnące wydajność, duża towarowość. Problemem rozwoju krajów należących do UE jest nadprodukcja żywności powodująca spadek cen płodów rolnych; UE podejmuje szereg działań protekcyjnych, zmierzających do ochrony rynku wewnętrznego oraz ograniczenia podaży produktów rolnych poprzez odłogowanie ziemi, rozwój agroturystyki, rolnictwo ekologiczne. Rolnictwo plantacyjne: to rolnictwo wyspecjalizowane w produkcji określonych artykułów, przeznaczonych w znacznym stopniu na rynki zagraniczne, w których ze względów klimatycznych produkcja jest niemożliwa. Cechą rolnictwa plantacyjnego jest monokultura, której zaletą jest specjalizacja sprzyjająca intensyfikacji produkcji, wadą jest wyjałowienie i degradacja gleby. WARUNKI PRZYRODNICZE: ukształtowanie powierzchni, warunki klimatyczne (nasłonecznienie, temp. opady, wiatry i pojawienie się przymrozków), warunki wodne (określa się je przez sumę opadów, wielkość parowana i możliwość transpiracji wody), gleby.

WARUNKI POZAPRZYRODNICZE
Struktura agrarna(wielkość i własność gospodarstw), polityka rolna państwa(UE)-wyraża się w kredytach, podatkach, poziom kultury rolnej: nawożenie, stosowanie środków ochrony roślin, meliorację, mechanizacja rolnictwa, stosowanie nowych odmian plennych, wykształcenie i umiejętności rolnika.CHÓW ZWIERZĄT: jest pojęciem ogólnym, które dotyczy wszelkiej działalności człowieka związanej z utrzymaniem zwierząt gospodarskich. Gatunki hodowanych zwierząt są w większości związane z warunkami przyrodniczymi. Produkcja zwierzęca w krajach wysoko rozwiniętych ma charakter przemysłowy. Wśród czynników warunkujących rozmieszczenie gatunków hodowlanych na świecie zwierząt ważną rolę odgrywają ograniczenia społeczno-kulturowe, w tym religijne. Szczególne znaczenie mają one w społeczeństwach tradycyjnych.

CHÓW TRZODY CHLEWNEJ
Dostarcza przede wszystkim mięsa i tłuszczu; Chiny przodują w pogłowiu; w Polsce: gł. Wielkopolska, Kujawy, wsch. cz. Niziny Śląskiej.

CHÓW BYDŁA
Kierunek mleczny i mięsny; Podkarpacie, Mazury. Polska przoduje w produkcji mleka (10 msc.).

CHÓW OWIEC
Ma największe znaczenie w pasie gór, przedgórzy oraz w Wielkopolsce i na pojezierzu pomorskim.

CHÓW KONI
Mechanizacja rolnictwa przyczyniła się do zmniejszenia pogłowia; obecnie w większym stopniu wykorzystywane w celach rekreacyjno sportowych.

ROLNICTWO INTENSYWNE
charakteryzuje się dużymi nakładami kapitału i siły roboczej, czego wynikiem jest zwiększenie plonów i efektów hodowli.
1. wysoko intensywne rolnictwo kapitałochłonne o małych zasobach pracy w rolnictwie i wysokim poziomie mechanizacji.
2. rolnictwo plantacyjne: o bardzo dużej towarowości,
3. wysoko intensywne typu pracochłonnego:towarowość jest niewielka, nie bierze udziału w wymianie międzynarodowej.
4 umiarkowanie intensywne rolnictwo indywidualne i prywatyzowane rolnictwo rolnictwo wieloprzestrzenne.

ROLNICTWO EKSTENSYWNE
1. rolnictwo o małych zasobach pracy i dużej mechanizacji.
2 rolnictwo ekstensywne o dużych zasobach pracy i bardzo małej mechanizacji.
3. rolnictwo skrajnie ekstensywne.

SPOSOBY ZWIĘKSZENIA PRODUKCJI ŻYWNOŚCI:
1 wzrost plonów-poprzez dobór odpowiednio wyselekcjonowanych nasion siewnych i zwierząt hodowlanych, racjonalne nawożenie,właściwy płodozmian, stosowanie środków ochrony roślin.

ZIELONA REWOLUCJA
Szereg działań sprzyjających zwiększeniu produkcji żywności.
2 powiększenie areału gruntów ornych poprzez osuszanie niektórych bagien i nawadnianie obszarów półpustynnych półpustynnych pustynnych.
3 zwiększenie produkcji żywności z mórz i oceanów.
4 zwiększenie wydajności gospodarstw rolnych.
5 długotrwała pomoc finansowa, naukowo techniczna i organizacyjna.
6 koncepcja rolnictwa zrównoważonego.