Romantyzm - informacje ogólne

Romantyk-człowiek marzyciel, idealista, wierzy w potęgę uczucia, kieruje się intuicją, nawet w brew rozsądkowi. Miłość romantyczna-szczera, od pierwszego wejrzenia, pozbawiona cielesności, nieszczęśliwa, prowadzi często do samobójstwa. Tematy romantyczne- miłość, ojczyzna, natura, poezja. Romantyzm-nazwa epoki literackiej, która rozpoczęła się po Wielkiej Rewolucji Francuskiej (1789) i trwała do połowy XIX w.; w Polsce (1822-wydanie „Ballad i Romansów” A.Mickiewicza, do 1863-powstanie styczniowe); charakteryzowała ją postawa życiowa odrzucająca realizm, praktykizm na rzecz uczuć, woli i intuicji. Irracjonalizm-pogląd charakterystyczny dla filozofii romantycznej, który nakazuje poszukiwanie prawdy za pomocą środków poza rozumowych, czyli intuicji, przeczucia, wiary i instynktu. Fantastyka-ogół nadprzyrodzonych zjawisk, istot wytworzonych przez wyobraźnię. Tajemniczość-oddanie atmosfery tajemniczych zdarzeń. Orientalizm-zainteresowanie się kulturą i tradycją Wschodu. Ludowość-zainteresowanie się zwyczajami i obyczajami ludu, nawiązanie do zwierzeń ludzi prostych, ich moralności. Wykorzystywano podania i legendy ludu. Historycyzm-wprowadzenie do utworu literackiego średniowiecznych tematów. Mistycyzm-zakładał możliwość duchowego kontaktu z bóstwem, z duchami, stąd pojawiły się w utworach widzenia, sny prorocze i objawienia. Mesjanizm-było to przypisywanie narodowi polskiemu szczególnej misji, naród cierpi, umrze, zmartwychwstanie i odkupi inne narody. Indywidualizm romantyczny-romantyk był człowiekiem wyobcowanym z tłumu, wyalienowanym, był jednostką wybitną, ponad przeciętną, geniuszem=poetą. Ballada- jest to gatunek literacki synkretyczny czyli zespalający lirykę(pisany wierszem), epikę (opowiada historie epicką) i dramat(sceny krwawe) występuje także dualizm świata (świat realny i fantastyczny), występują postacie fantastyczne-duchy zjawy nimfy fantastyczny świat. Cech ballad: dualizm świata, wprowadzenie postaci fantastycznych, prawdy ludowe- ludzie chorzy, dzieci, jednostki o wybujałej wyobraźni widzą więcej, a niżeli zwykli zjadacze chleba, irracjonalizm, bohaterami są ludzie prości. Werteryzm-jest to charakterystyczna dla epoki postawa młodego człowieka, który owładnięty obsesyjną miłością do kobiety, której nie może zdobyć. Jednocześnie nie jest przystosowany do świata. Źle się czuje wśród ludzi i pragnie uciec przez śmierć. Werter jest pewnym stylem bycia, odczuwania, a nawet ubierania się, niektórzy ten model zachowań nazywają „odczuwaniem weltzcherzu”, czyli bólem świata. Powieść poetycka-to dłuższy utwór wierszowany. Łączy elementy liryczne i epickie, którego luźna fragmentaryczna fabuła obfituje w momenty dramatyczne. Towarzyszy jej aura zagadkowości i niedomówień oraz emocjonalna i subiektywna narracja. Bajronizm-określał nowy typ bohatera odznaczającego się indywidualizmem i postawą buntu wobec otaczającej rzeczywistości, wyrastającego ponad otoczenie. Bohater opisywany przez Byrona to postać tajemnicza, poddana działaniu silnych często przeciwstawnych emocji. Poglądy romantyków: prostota i uczucie to istota poezji, kultura ludowa jest źródłem literatury, poezja jest wyrazem uczuć i ma prawo być oryginalna, miłość do ojczyzny powinna być najważniejsza dla młodego pokolenia. Romantyzm w literaturze polskiej był ściśle związany z historią wydarzeniami które miały miejsce w tym czasie w naszej ojczyźnie. Cechy ballad Mickiewicza: fantastyka, tajemniczość, historyzm, romantyczna interpretacja świata, rola natury-świat przyrody-często pełni rolę bohatera, ludowość-bohater z ludu, ludowa moralność, natura-pełny życia opis natury. Narrator nie jest wszystko wiedzący często nie rozumie wydarzeń w których uczestniczy; jest obserwatorem; docieka do tego czego nie rozumie. Często pojawiają się refreny i powtórzenia. Cechy romantyczne w Sonetach: samotny podróżnik-bohater romantyczny, orientalizm, zachwyt naturą, tajemnicza atmosfera grozy lub baśni, wyobraźnia twórcza. Rola poezji ludowej:1 jest ona jak arka przymierza-(schronienie dla ludzi) przechowuje najwyższe wartości, stanowi świętość. 2 jest łączniczką między przeszłością a teraźniejszością. 3 poezja ma pobudzać do walki;