Przedstaw i scharakteryzuj rodzaje umów jakie możesz zawrzeć z pracodawcą.

Umowa na okres próbny
Umowa na okres próbny może poprzedzać każdą z umów o pracę, a więc w zakresie zawierania umów na okres próbny istnieje dobrowolność stron stosunku pracy. W praktyce jednak umowy te są stosowane bardzo często.

Umowa na okres próbny różni się od innych umów terminowych celem, jakiemu służy. Jest to w szczególności sprawdzenie przez pracodawcę przydatności pracownika do pracy w zakładzie oraz poznanie przez pracownika warunków pracy w zatrudniającej go jednostce, czyli wzajemne poznanie się stron stosunku pracy. Racjonalne zatrudnienie pracowników ma bowiem istotne znaczenie z punktu widzenia zarówno pracodawcy, jak i pracownika. Chodzi o to, żeby z jednej strony pracodawca mógł poznać uzdolnienia i kwalifikacje pracownika w zakresie przydatności do wykonywania określonej pracy, z drugiej zaś, aby pracownik miał możliwość poznania pracy, której wykonywania się podjął.

Okres próbny nie może przekraczać 3 miesięcy. Zakazane jest zawieranie omawianych umów na okres dłuższy, jak również ich ponawianie. Okres próbny może natomiast trwać krócej. Postanowienia umowne ustalające dłuższy okres próbny są nieważne. Tak więc, jeżeli pracodawca zawarł z pracownikiem umowę na okres próbny, który trwa 4 miesiące, domniemywa się, że po upływie 3 miesięcy (jeżeli pracownik nieprzerwanie świadczył pracę) została zawarta umowa na czas nie określony.

Okres próbny rozpoczyna się w terminie wskazanym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy, a jeżeli tego terminu nie określono - w dniu zawarcia umowy. Umowa na okres próbny zostaje rozwiązana z upływem tego okresu, jeżeli nie uległa wcześniej wypowiedzeniu, rozwiązaniu bez wypowiedzenia, rozwiązaniu na mocy porozumienia stron bądź wygaśnięciu.
Jeżeli strony zamierzają kontynuować zatrudnienie, to powinny zawrzeć nową umowę o pracę, jedną z trzech pozostałych.

Umowa na czas określony
Umowa na czas określony i umowa na czas wykonania określonej pracy są umowami terminowymi, a różnią się od siebie w zasadzie tylko sposobem określenia terminu wygaśnięcia tych umów.

Termin końcowy umowy o pracę na czas określony najczęściej jest oznaczony bezpośrednio poprzez wskazanie konkretnej daty. Może być również oznaczony pośrednio poprzez wskazanie okoliczności, których nadejście w przyszłości strony przewidują (w przypadku artystów teatralnych może to być zakończenie "wystawiania" sztuki w teatrze).
Rodzaje umów o pracę 09 grudnia 2000


Swoboda zawierania umów na czas określony podlega pewnym ograniczeniom. Od 2 czerwca 1996 roku obowiązuje zasada limitowania liczby kolejno po sobie następujących umów na czas określony, zawieranych przez tego samego pracodawcę z tym samym pracownikiem. Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy "zawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony jest równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy o pracę na czas nie określony, jeżeli poprzednio strony dwukrotnie zawarły umowę o pracę na czas określony na następujące po sobie okresy, o ile przerwa między rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej umowy o pracę nie przekroczyła jednego miesiąca".

Nowelizacja przepisów w tym zakresie miała na celu ochronę uprawnień pracowniczych. Do tego czasu pracodawcy w zasadzie bezkarnie zawierali z pracownikami umowy na czas określony, mimo iż z okoliczności towarzyszących jej zawarciu wynikało, że wybór tego rodzaju umowy zmierzał do obejścia przepisów o wypowiadaniu umów na czas nie określony. Zastępowanie umowy na czas nie określony umowami na czas określony utrzymywało również pracownika w niepewności co do stałości jego zatrudnienia.

Kodeks nie przewiduje wyraźnych ograniczeń co do długości trwania umowy na czas określony. Jednak zawarcie umowy na bardzo długi okres (np. na 10-15 lat) może być oceniane jako sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Postanowienia umowne, określające taką umowę jako umowę na czas określony, są nieważne.

Umowa na czas wykonania określonej pracy
Umowa na czas wykonania określonej pracy jest odmianą terminowej umowy o pracę.
Zawiera się ją w celu świadczenia przez pracownika pracy wchodzącej w zakres oznaczonego i z góry ograniczonego w czasie zadania. Może to być opracowanie i realizacja projektu, sporządzenie bilansu itp. Dzień zakończenia stosunku pracy jest uzależniony w tej umowie od przyszłego zdarzenia w postaci zakończenia określonego zadania.

Omawiane umowy zawierane są przez strony wówczas, gdy ścisłe oznaczenie czasu trwania umowy nie jest możliwe.

Umowa na czas wykonania określonej pracy dochodzi do skutku, gdy strony zgodnie określą rodzaj pracy, którą pracownik będzie świadczył, i postanowią, że zawierają umowę na czas wykonania tej pracy.

Umowy na czas wykonania określonej pracy są unormowane w kodeksie podobnie do umów na czas określony. Nie można ich jednak wypowiedzieć. Umowy takie kończą się w zasadzie z dniem całkowitego ukończenia pracy. Podobnie jak umowy na czas określony mogą jednak ulec wcześniejszemu rozwiązaniu bez wypowiedzenia bądź wygaśnięciu na zasadach ogólnych.

Umowa na czas nie określony

Umowa na czas nie określony jest umową bezterminową, w ramach której strony nie oznaczają terminu końcowego jej trwania.

Jest ona najkorzystniejsza dla pracownika, gdyż stwarza najdalej idącą ochronę trwałości stosunku pracy.

Umowa zawarta na czas nie określony może być przez pracodawcę rozwiązana w drodze wypowiedzenia tylko z uzasadnionych powodów, a jeżeli pracownik jest reprezentowany przez związek zawodowy, po uprzedniej konsultacji z tym związkiem.