profil

Między Rosją, a Polską rozterki ideowe Cezarego Baryki.

poleca 85% 265 głosów

Treść Grafika
Filmy
Komentarze
Rosja Stefan Żeromski

Między Rosją a Polską.Zanalizuj scenę przekraczania granicy przez Cezarego oraz zinterpretuj ideowe rozterki bohatera ukazane w "Przedwiośniu" Stefana Żeromskiego

Głównym bohaterem utworu ?Przedwiośnie? jest Cezary Baryka. Jest on synem polskich emigrantów. Nigdy wcześniej nie widział Polski, nie urodził się tu. W przedstawionym fragmencie ukazany jest moment, gdy Cezary po raz pierwszy przekracza granicę ojczyzny swoich rodziców, porzucając tym samym swe dotychczasowe miejsce zamieszkania- Rosję. Moment ten łączy dwie części utworu- rozgrywającą się w Rosji i w Polsce.
Obraz rewolucyjnej Rosji jest widoczny choćby w pociągu, którym Cezary wraca do Polski. Przypomina on ?ruchome więzienie?- to aluzja do Rosji, którą również można określić mianem więzienia. Ludzie czekali tu tylko na miłosierdzie żołnierzy Rosyjskich- ?nieubłaganych władców?, którzy okazywali tu po prostu swój prymitywizm. Podróżujący musieli znosić ciągłe rewizje, gnębienie, okrucieństwo, tyranię, sadyzm:
?Zanim jednak ludzie wymizerowano i storturowani w wagonach
od tylu tygodni ujrzeli upragnione budynki kresowe, niemało ich jeszcze nadręczono?.
Żołnierze wykorzystywali swoją siłę na wszelakie sposoby i z obojętnością obserwowali śmierć ludzką. Mimo, że trzeba było znieść kilkogodzinne postoje pociągów zamkniętych od środka, wciąż straszono zawróceniem pociągu:
?Ale po wszelakich udręczeniach (?) zwłaszcza kobiecych- iż nie wypuszczą,
iż każą cofnąć się, iż zamkną wagony, zawrócą pociąg z ludźmi i odwiozą
wszystkich z powrotem do Charkowa??
Wszystko to było nieuzasadnioną nacjonalistyczną zemstą. To właśnie to otworzyło do końca oczy Cezaremu. Wcześniej był pełen entuzjazmu rewolucją, uważał ją za samo dobro, nie widział tego całego rozlewu krwi. Dzięki podróży przez Rosję pogłębia swoją świadomość. Już wcześniej dostrzegł to podczas pracy przy trupach, widząc zdartą obrączkę z ręki matki, czy martwą Ormiankę. Właśnie te chwile skłaniają go do wyjazdu do Polski- ulega też namowom ojca.
Wjazd do Polski, przekroczenie granicy budzi wiele emocji, których nie pojmuje do końca Cezary. Ludzie, powracający do ojczyzny bardzo się cieszą, okazują to poprzez płacz, śmiech, krzyk, modlitwę, popychanie się i szalony pęd do przodu:
?Pędzili z wrzaskiem i szlochaniem, popychając się, wyprzedzając jedni drugich (?)
modląc się, płacząc i śmiejąc się razem??
Niektórzy z radości całowali słupy graniczne, kładąc się przy tym w błocie. Każdemu zależało na jak najszybszym przekroczeniu granicy swej ojczyzny. Jeden Cezary czuję się zagubiony, nie ma przy sobie żadnych papierów, ?nikogo nie witał, a wszystko żegnał?.?, miał wątpliwości słuszności swej decyzji o powrocie. Pogłębią to widok, który ukazuje mu się: zamiast szklanych domów, widzi murowane lub drewniane, odrapane domki, zaniedbanie, brud, biedę:
?Mijał ohydne budynki, stawiane, jak to mówią, psim swędem, z najtańszego materiału,
kryte papą, którą wiat poodzierał??
Przygnębia go też widok bosych dzieci tańczących w błocie. Rozczarowany wypowiada słowa:
?Gdzież są twoje szklane domy?...?
W Polsce Cezary również przeżywa rozterki ideowe: wątpi w słuszność działania komunistów, widząc, że ich idee inaczej wyglądają w rzeczywistości. Dostrzega też niesprawiedliwość i bezprawie: obserwuje dobrobyt szlachty oraz nędzę robotników. Nie zgadza się z poglądami Gajowca i Lulka. Mimo to bierze udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Bardzo symboliczna jest ostania scena, gdy Cezary idąc z robotnikami na Belweder by protestować, w ostatniej chwili występuje z tłumu, pełen rozterek.
Jak widać Cezary w ostateczności źle odbiera rzeczywistość Polską i Rosyjską, ocenia ją negatywnie. Tuż po przyjeździe do Polski ma wrażenie, że oddycha wolnością, chwile później jego zdanie się zmienia i jest ono dość subiektywne. Wyolbrzymia to, co widzi, dostrzega tylko brud, zaniedbanie. jest bardzo rozczarowany, zwłaszcza, że konfrontuje to z obrazem przedstawionym przez ojca. W tańczących radośnie dzieciach widzi tylko biedę, nie dostrzega natomiast ich radości. Cezary jest pełen rozterek, nie wie po czyjej stronie powinien stanąć, w ideach dostrzega tylko ich złe strony, nie widzi plusów. Bardzo symboliczny jest też tytuł, który mówi o przedwiośniu, czyli memencie poprzedzającym okres pełen nadziei i ciepła.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 3 minuty

Teksty kultury