Mieszko I - najważniejsze informacje

PRZODKOWIE MIESZKA I

PIAST, syn Chościska - rolnik, legendarny protoplasta dynastii
SIEMOWIT - koniec IX lub początek X wieku
LESTEK - I poł. X wieku
SIEMOMYSŁ - przed 960 rokiem
MIESZKO I - między 920 a 940- 992

MIESZKO I (ok. 922-992), książę Polski od 960 roku, syn Siemomysła, pierwszy znany władca państwa polskiego z dynastii Piastów.
Po objęciu władzy Mieszko I rozpoczął proces podbijania sąsiednich plemion i jednoczenia ich w jednolite państwo. Proces ten zajął mu całe życie, do 992 roku.

PODBIŁ

- Kujawian z Goplanami;
- Lubuszan;
- Mazowszan;
- Łęczycan;
- Sieradzan;
- Pomorze (w 972 roku odparł najazd Niemców);
- Lędzian (Grody Czerwińskie) - w 981 roku zostały zagarnięte przez Włodzimierza I Wielkiego;
- Śląsk w 990 roku, po walkach z Czechami;
Nie wiadomo, czy Mieszko I podbił Wiślan, gdyż w „Dagome iudex” nie ma wzmianki o grodzie Wiślan, Krakowie, stąd można wnioskować, że Wiślanie byli pod władzą Czechów. Nie jest to jednak pewne, gdyż nie znamy dokładnej daty powstania „Dagome iudex”.

Mieszko I doprowadził do chrztu Polski - 14 kwietnia 966 roku - Wielka Sobota.

Między historykami trwają spory na temat miejsca chrztu:
- w kraju - wskazują na to odkryte niedawno pozostałości po basenach chrzcielnych w Ostrowie Lednickim;
- za granicą - Ratyzbona (Niemcy), Pasawa- jest to rzeczą wątpliwą, gdyż dopiero w XIV wieku Czechy uzyskały własne arcybiskupstwo.

Duchowni najprawdopodobniej przybyli z Czech. Trwają także spory co do imienia Mieszka. Nie wiadomo, które jest chrześcijańskie a które pogańskie (Mieszko- być może nadane po ojcu chrzestnym- oznacza niedźwiedzia; czy Dagome).

POWODY, KTÓRE ZADECYDOWAŁY O PRZYJĘCIU CHRZTU

- religie pogańskie utrudniały utrzymanie jedności państwa;
- zagrożenie najazdem ze strony arcybiskupa magdeburskiego, powołanego specjalnie do prowadzenia wojen chrześcijańskich;
- Mieszko chciał, aby traktowano go jako równoprawnego partnera;
- kościół posiadał dużą wiedzę;
- religia mogła umocnić władzę Mieszka (władza pochodząca od Boga- mit króla jako pomazańca Bożego)- dzięki temu mógł podporządkowywać sobie władców innych plemion pogańskich.

ZNACZENIE CHRZTU

- ułatwiło jednoczenie plemion polskich;
- chroniło przed najazdami Niemców;
- umocniło pozycję Mieszka I jako władcy;
- do kraju przybyli duchowni (pismo, język łaciński);
- Polska została włączona w krąg kultury Europy Zachodniej.

POLITYKA MIESZKA I

Dobre stosunki z Papieżem, o czym świadczy:
- Dagome iudex - akt oddania państwa polskiego pod opiekę papieża (znany jedynie z mocno zniekształconego streszczenia, stanowi podstawę do określenia terytorium ówczesnego państwa polskiego, które wg dokumentu obejmowało w latach 990-992 Wielkopolskę, Kujawy, Mazowsze i Śląsk, oraz prawdopodobnie Pomorze).

- 968 - utworzenie w Poznaniu biskupstwa misyjnego (dzięki wstawiennictwu Mlady, siostry Dobrawy, która była rzymską mniszką). Pierwszym biskupem był Włoch Jordan, następnie Niemiec Unger. Dzięki utworzeniu biskupstwa szerzenie chrystianizacji było zależne bezpośrednio od Rzymu, nie od niemieckich biskupstw. Pozwalało na niezależność Kościoła polskiego względem Niemiec, oraz ułatwiało stosunki z papieżem.
Dobre stosunki z cesarzem- bp Thietmar nazywa Mieszka przyjacielem cesarza;

- obowiązek udzielania cesarzowi wsparcia materialnego i zbrojnego - w ramach tego obowiązku Mieszko I brał udział w walkach przeciwko Wieletom, osiadłym między Odrą a Łabą (leżało to także w jego interesie, gdyż Wieleci zagrażali Pomorzu).

Przeciwstawienie się ekspansji feudałów niemieckich:
- Odparcie ataku margrabiego Gero w 963 roku- Gero swoje sukcesy zawdzięczał nie tylko przewadze orężnej, ale także licznym podstępom (m.in. znana opowieść kroniki Widukinda o otruciu 30 książąt słowiańskich zaproszonych na ucztę);
- Powstrzymanie ataku Wichmana, krewniaka cesarza, który sprzymierzył się z Wieletami- 967 rok;
- Pokonanie Hodona - 24 czerwca 972 roku, pod CEDYNIĄ (dzień św. Jana Chrzciciela). W walce tej dowodził brat Mieszka I- Czcibór. Po tej bitwie Pomorze znalazło się pod władzą Mieszka, czemu nie sprzeciwił się -cesarz Otton I, rozstrzygając spór w Kwedlinburgu.

CZECHY - dobre stosunki utrzymywał do 977 roku- śmierć Dobrawy. Potem ożenił się z córką Dytryka, margrabiego niemieckiego, Odą. Wtedy nastąpiła zmiana stosunków, Czesi zaatakowali Śląsk w 990 roku, jednak Mieszko odparł atak;
WĘGRY - dobre stosunki dzięki małżeństwu siostry Mieszka Adelajdy z Gejzą (pierwszy historyczny władca węgierski);
PAŃSTWA ZZA BAŁTYKU (Szwedzi) - dobre stosunki, o czym świadczyło małżeństwo Świętosławy (córka Mieszka) z Erykiem VIII Zwycięskim, a następnie z Swenem I Widłobrodym (król Danii).
WSCHÓD - gorsze stosunki- 981 roku- atak księcia Włodzimierza I Wielkiego (Ruś) i zagarnięcie przez niego Grodów Czerwieńskich.

Mieszko I zmarł 25 maja 992 roku (pochowany w katedrze w Poznaniu). Władzę objął jego syn, Bolesław Chrobry.