UNIE POLSKI Z LITWĄ
Krewo
14 VIII 1385
Postanowienia: Unia personalna – Jagiełło poślubi Jadwigę i zostanie królem Polski, Litwa przyjmie chrzest, zostanie przyłączona do Polski i pomoże odzyskać ziemie utracone przez Polskę, m.in. Śląsk i Pomorze.
Okoliczności, uwagi: zagrożenie Polski i Litwy przez Krzyżaków; planu Polski i Litwy dalszej ekspansji na ziemie ruskie.
Wilno i Radom
1401
Postanowienia: Witold uzna zwierzchnictwo Jagiełły i Korony, a Jagiełło uzna dożywotnią udzielną władzę Witolda na Litwie.
Okoliczności, uwagi: Witold pobity przez Tatarów nad Worsklą, zagrożony przez Zakon i Moskwę.
Horodło
2 X 1413
Postanowienia: Litwini i Polacy będą się porozumiewać przed wyborem swych władców; największe rodziny bojarskie przyjęte do herbów polskich, zwoływanie wspólnych sejmów polsko-litewskich, pewne instytucje i przywileje rozciągnięte na Litwę.
Okoliczności, uwagi: trwa zagrożenie obu krajów; szlachta litewska chce mieć takie same przywileje jak szlachta polska.
Wilno
1499
Postanowienia: potwierdzenie odrębności Litwy, dalsze zbliżenie ustrojowe.
Okoliczności, uwagi: porażki Polski wzmacniają pozycje Litwinów.
Mielnik
1501
Postanowienia: Przywrócenie unii personalnej, dalsze zbliżenie ustrojowe obu państwa.
Okoliczności, uwagi: ścisła unia obalona 1505 (unia personalna zachowana).
Lublin
1 VII 1569
Postanowienia: unia realna: wspólny i wspólnie wybierany będzie władca Litwy i Polski, wspólny sejm, polityka zagraniczna (wojny) i moneta; odrębne wojsko, urzędy, skarb, prawo; swoboda osiedlania się szlachty w całym państwie.
Okoliczności, uwagi: szlachta litewska dąży do zrównoważenia w prawach ze szlachtą polską, zagrożenie unii wobec braku potomstwa Zygmunta Augusta.
Hadziacz (unii nie zdołano wprowadzić w życie)
16 IX 1658
Postanowienia: ugoda z Kozakami zatwierdzona przez Sejm 12 V 1659; przewidywała, że Ruś stanie się trzecim równorzędnym składnikiem Rzeczypospolitej (z własnymi urzędami, wojskiem i trybunałem); równouprawnienie prawosławia.
Okoliczności, uwagi: tragiczna sytuacja międzynarodowa Rzeczypospolitej, pilna potrzeba zakończenia wojen kozackich.
Warszawa (postanowień Konstytucji 3 Maja nie zdążono wprowadzić w życie)
3 V 1791
Postanowienia: zniesienie odrębności państwowej Korony i Litwy (Rzeczpospolita ma się stać państwem jednolitym).
Przeczytaj podobne teksty
Czas czytania: 2 minuty
Treść zweryfikowana i sprawdzona
Zgodnie z misją, Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby dostarczać rzetelne i sprawdzone treści edukacyjne.
Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany materiał został zweryfikowany przez Redakcję lub ekspertów współpracujących z serwisem.
Weryfikacja tekstu odbywa się na następujących poziomach:
1. Sprawdzenie tekstu pod kątem ewentualnych błędów ortograficznych, stylistycznych, interpunkcyjnych lub innych.
2. Weryfikacja tekstu pod kątem błędów rzeczowych.
3. Sprawdzenie materiału pod kątem ich aktualności.
Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany materiał został zweryfikowany przez Redakcję lub ekspertów współpracujących z serwisem.
Weryfikacja tekstu odbywa się na następujących poziomach:
1. Sprawdzenie tekstu pod kątem ewentualnych błędów ortograficznych, stylistycznych, interpunkcyjnych lub innych.
2. Weryfikacja tekstu pod kątem błędów rzeczowych.
3. Sprawdzenie materiału pod kątem ich aktualności.