Romantyczna koncepcja poety jako przywódcy narodu w oparciu o "Dziady cz. III"

Zinterpretuj podany fragment, odwołując się do swojej wiedzy o Konradzie – bohaterze III cz. Dziadów Adama Mickiewicza.

Przytoczony fragment tekstu pochodzi z trzeciej części Dziadów Adama Mickiewicza. To Wielka Improwizacja, którą wygłasza Konrad - więzień oskarżony w procesie filomatów i filaretów. Bohater ten jest romantycznym poetą, który w celu uszczęśliwienia ludzkości próbuje przejąć od Boga władzę nad duszami ludzkimi. Bóg jednak nie reaguje na oskarżenia i żądania więźnia, dlatego też bohater ponosi klęskę, a zaprezentowana przez niego wizja nie ma szans realizacji.

Domyślamy się, że bohater rozmawia z Bogiem, choć w rzeczywistości wygłasza monolog. Obecna już na samym początku apostrofa: "O Ty! o którym mówią, że czujesz na niebie!" jasno wskazuje na adresata wypowiedzi.

Konrad czuje się niezrozumiany przez ludzi, o czym świadczą słowa: "Samotność! Cóż po ludziach". Bohater ma odwagę porównywać własną potęgę twórczą z potęgą boską, o czym świadczą słowa: "Widzisz, jaka ma potęga!". Składa też deklarację miłości do całego narodu: "Ja kocham cały naród". Mówi, że on i ojczyzna to jedno. Twierdzi, że czuje cierpienia całego narodu i że tylko on "kocha i za milijony cierpi katusze". Miłość Konrada do narodu zostaje zatem uwznioślona przez to, że jej nieodłącznym elementem staje się cierpienie. Konrad poniesiony pychą, uważa się za lepszego od samego Boga, który nie ingeruje w sprawy i los cierpiących. Jako jednostka odznaczająca się ponadprzeciętną wrażliwością, poszukuje sposobu, by pomóc swemu narodowi. Konrada porównać można do Prometeusza, gdyż Konrad-poeta, kreując poetycką rzeczywistość, staje się twórcą nowego świata. Konrad jako demiurg mający poruszyć kosmos, uważa się za równego Bogu i oczekuje poważnego traktowania własnej osoby. Bohater chce, by Bóg dał mu władzę nad ludzkimi duszami: "Daj mi rząd dusz!".

Gustaw, romantyczny kochanek z IV cz. Dziadów - przeobraża się w Konrada "bojownika, który walczy w obronie ojczyzny. Bohater jest podobny do pisarza Adama Mickiewicza, który również skazany został w procesie przeciwko filomatom i filaretom za prowadzenie nielegalnego stowarzyszenia na Akademii w Wilnie.

Jako romantyczny poeta-indywidualista Konrad nazywa siebie "najbardziej czującym na ziemskim padole". Pomiędzy nieśmiertelnością Boga a nieśmiertelnością poezji Konrada zostaje postawiony znak równości. Ponadto indywidualizm Konrada przejawia się także i w tym, że darzy on pogardą innych twórców i nie uznaje żadnych autorytetów.

Natomiast jako przywódca Konrad jest przekonany o tym, że posiada odpowiednie predyspozycje, by stanąć na czele narodu. To on sam chce dostać władzę nad ludzkimi duszami. Byłby władcą despotycznym, gdyby jego wizja stała się rzeczywistością. To typowy romantyczny buntownik, który nie waha się stanąć w szranki z samym Stwórcą wszechświata. Ukazuje Boga jako mądrego lecz zarzuca mu brak miłości do ludzi (akcentuje fakt, że Bóg dopuszcza istnienie zła na świecie).

Konrad kocha swoją ojczyznę, dlatego też dla niej wyrzeka się swojego osobistego szczęścia. Od celu, który chce osiągnąć, nie jest go w stanie odciągnąć nawet świadomość wiecznego potępienia. Dlatego buntuje się i w imię miłości do ojczyzny jako poeta-samotnik chce stanąć na czele narodu. Tym samym wpisuje się w romantyczną koncepcję nieszczęśliwego poety, poświęcającego się w słusznej sprawie.