Rusyfikacja
Rosja prowadziła politykę wobec Polaków. Wprowadzili język rosyjski do szkół i urzędów. Zlikwidowali Kościół Unicki. Zlikwidowali odrębność Królestwa Polskiego i nazwali go Krajem Nadwiślańskim. Polacy mieli różne metody walki z rusyfikacją. Rozwijali tajne nauczanie. Wprowadzali hasła pracy organicznej. Polacy zakładali tajne biblioteki oraz koła samokształceniowe. Kościół nazywany ostoją polskości
Germanizacja
Hakata - była to organizacja skupiająca inteligencję niemiecką, szykanująca Polaków i uświadamiająca im ich niższość.
Kulturkampf - walka o czystą kulturę niemiecką skierowaną przeciwko polskiemu kościołowi.
Rugi pruskie - usuwanie Polaków pochodzących z zaboru rosyjskiego i austriackiego, a od lat pracujących w Prusach. Zakaz stawiania domów na nowo zakupionych parcelach.
Komisja Kolonizacyjna - organizacja zajmująca się wykupem ziemi z rąk Polaków i sprzedażą jej kolonistą niemieckim. Zakaz używania języka polskiego publicznie.
Opór Polaków przeciwko germanizacji: zakładanie Polskich banków, spółek, bibliotek, kółek młodzieżowych, organizacji oświatowych. Walka w obronie polskiej mowy - dzieci we Wrześni. Walka chłopów polskich o ziemię - Michał Drzymała.
Galicja
Nadanie Galicji szerokiej autonomii:
- wybieranie na namiestników Galicji Polaków,
- spolszczenie administracji,
- j.polski językiem urzędowym,
- zwoływanie sejmu krajowego,
- wybieranie posłów polskich do parlamentu austriackiego,
- polonizacja Uniwersytetu Jagiellońskiego, Politechniki Lwowskiej,
- powołanie Akademii Umiejętności zajmującej się pracą badawczą i naukową,
- działalność Akademii Sztuk Pięknych tworzącej ?ku pokrzepieniu serc?.
