profil

Analiza i interpretacja podanego fragmentu "Króla Edypa" Sofoklesa - przyczyny klęski tytułowego bohatera.

poleca 85% 1219 głosów

Treść Grafika
Filmy
Komentarze
Sofokles

Król Edyp to obok Antygony najważniejsza i najbardziej znana tragedia Sofoklesa. Tematem utworu są dzieje tytułowego bohatera. Tragiczne losy bohatera wiążą się z klątwa rodową, której padł ofiarą.
Edyp, królewski syn, który zgodnie z przepowiednią zabija swego ojca króla Teb-Lajosa i żeni się z własną matką-Jokastą, nie zdając sobie sprawy ze swej zbrodni, usilnie szuka winowajcy. Popełniony czyn ściąga na Teby klęskę. Wówczas Edyp wzywa na pomoc Tyrezjasza. Tyrezjasz to niewidomy wieszcz tebański, który rozumiał mowę ptaków i potrafił przepowiadać przyszłość.
W przedstawionym fragmencie tragedii Edyp żąda od Tyrezjasza rady i pomocy w znalezieniu zabójcy Lajosa, poprzedniego króla Teb ?Ty więc czy z ptaków wróżby, czyli inna drogą, wyroki przyszłe możesz zgadnąć. Ratuj sam siebie, gród nasz, i mnie ratuj. Zetrzyj z nas wszelką mężobójstwa winę. W tobie nadzieje.? Tyrezjasz wzbrania się przed odkryciem prawdy, ale pod naciskiem swego rozmówcy wyjawia mu ją ?Tyś jest zabójca którego szukałeś?. Edyp nie mogąc uwierzyć w słowa Tyrezjasza, oskarża go o spisek z Kreonem ?Czy to Kreona, czy twój wynalazek?, ?Kreon ów wierny, ów przyjaciel niegdyś, Skrycie podszedłszy, wytrącić Mie pragnie?. W odpowiedzi Tyrezjasz mówi, że to sam Edyp jest swoim wrogiem ?Znasz, że, kto jesteś? Nie przeczuwasz nawet, żeś sam jest wróg swoim, i tym, co na ziemi, I co pod ziemia. I z obu stron ciebie, od ojca, równie, jako i od matki, strasznemi ślady mściwa klątwa ściga?.
Edyp jest ofiarą przeznaczenia. Nie godząc się z boskimi wyrokami, staje się bohaterem tragicznym. O swe niepowodzenia oskarża innych, tymczasem to jego dociekliwość i chęć poznania przyszłości doprowadziły do tragedii. Zlekceważenie wróżby wyroczni i pycha, z jaką starał się wyśledzić mordercę Lajosa, to główne grzechy Edypa. Ponieważ życie ludzkie jest pasmem udręk i cierpień, lepiej nie znać swego losu, i pogodzić się z wyrokami boskimi.
Omawiany wyżej fragment pokazuje jak zgubnie działały przepowiednie. Powstaje pytanie, czy gdyby znal całość przepowiedni mógłby swój los odmienić? Najlepszym przykładem tego jest niechęć Tyrezjasza do wyjawienia mu całej prawdy. Te szczątkowe informacje powodują, iż w jego umyśle powstaje podejrzenie, że przestrogi, które dostaje są próba odebrania mu władzy. Cały dramat, jak i ten fragment pokazują nieuchronność losu, ale również jak wiele zła wyrządza determinacja w dążeniu do poznania przyszłości.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 2 minuty

Teksty kultury