Definicje Wsi

W definiowaniu społeczności wiejskiej niemal nigdy nie używa się wskaźnika liczebności mieszkańców. Wyjątkiem są socjologowie amerykańscy, którzy przyjmują kryterium administracyjne liczbę 2500 osób jako granicę rozdzielającą zbiorowość wiejską od miejskiej. Dominują natomiast kryteria funkcjonalne i cechy opisowe. Badaczom środowiska wiejskiego przysparza licznych kłopotów wielka różnorodność typów wsi. Dzieli się wsie wedle: wielkości, odległości od miast, funkcji administracyjnych. Zasada podziału mogą być także: względy etniczne, układ przestrzenny, wskaźnik rozwoju i stagnacji, rodzaj produkcji rolniczej lub obszar gospodarstw.

Wśród wielu definicji wsi – trafnością i uniwersalnością – wyróżnia się definicja STEFANA CZARNOWSKIEGO: "Wieś stanowi lokalną społeczność zupełną, tzn. zamkniętą w sobie, obejmującą wszystkie prawie funkcje życia zbiorowego swoich członków, przeciwstawiającą się społecznościom podobnym i wsiom innym, a także grupom i organizacjom istniejącym poza nią lub ponad nią."

Inaczej określa społeczność wiejską R. REDFIELD: "Społeczność wiejska jest mała, odizolowana i jednostronna o silnym zmyśle grupowej solidarności. Zachowanie cechuje tradycyjność, spontaniczność i często bezkrytyczne działanie. Podstawą działania i doświadczenia życiowego jest wielka rodzina obejmująca kilka generacji z władzą należącą do starszych. Myślenie irracjonalne góruje zdecydowanie nad myśleniem świeckim, racjonalnym."

Wieś jest żywym eksponatem środowiska lokalnego. Mimo wszelkich przemian, wieś zachowała ogromny potencjał pozytywnych bodźców wychowawczych.