Układ Słoneczny - Saturn

Saturn - szósta planeta Układu Słonecznego wg oddalenia od Słońca. Jest to gazowy olbrzym, drugi pod względem masy i wielkości po Jowiszu, a przy tym paradoksalnie o najmniejszej gęstości ze wszystkich planet całego Układu Słonecznego. Saturn był już znany w świecie starożytnym. Został odkryty przez Starożytnych Babilończyków w XV w.p.n.e. Charakterystyczną jego cechą są pierścienie składające się głównie z lodu i (w mniejszej ilości) odłamków skalnych, łączących się we wstęgi w zależności od gęstości. Jako pierwszy to zjawisko wokół Saturna zauważył Galileusz w 1610r, ale ponieważ posługiwał się słabym teleskopem, sądził, że Saturn jest planetą potrójną. W 1655r istnienie pierścienie potwierdził Christiaan Huygens. Od tamtej pory astronomowie wyróżnili ponad 10 000 oddzielnych pierścienie. Chociaż średnica pierścienie Saturna wynosi ponad 250 000km, mają one zaledwie 30km grubości. Co 14-15 lat pierścienie Saturna ustawiają się pod takim kątem, że przestają być widoczne z Ziemi. Kiedy pierścienie znikają, łatwiej jest zauważyć inne cechy planety. W tym czasie odkryto 13 księżyców Saturna. Nazwa planety pochodzi od rzymskiego boga - Saturna. Saturn jest wyraźnie spłaszczony na biegunach i "wydęty na równiku (owalna sferoida) ; jego średnica biegunowa jest o ok. 10% krótsza od równikowej. Jest to wynikiem szybkiej rotacji wokół osi i gazowo-ciekłej budowy obiektu. Pozostałe gazowe olbrzymy także są spłaszczone, ale w mniejszym stopniu. Saturn jest jedyną planetą Układu Słonecznego, która posiada mniejszą gęstość niż woda. Choć jądro planety jest gęstsze niż woda to gęstość względna planety wynosi 0,69g/cm3 ze względu na gazową atmosferę. Prędkość wiatrów na planecie osiąga 1800km/h.
Budowa Saturna przypomina budowę Jowisza i Urana : najprawdopodobniej stałe jądro otoczone przez rozległą atmosferę zbudowaną z wodoru, helu, metanu i amoniaku. Temperatura górnych warstw atmosfery to ok. 110 K. Saturn posiada słabe pole magnetyczne.

CHARAKTERYSTYKA RUCHU OBROTOWEGO

Okres obrotu planety podlega tzw. rotacji różnicowej - obrót atmosfery na równiku jest szybszy niż na biegunach i trwa 10h 14min 10s. W takim tempie Saturn jest w stanie obrócić się o 810 stopni w ciągu doby. NA większych szerokościach geograficznych czas obrotu jest o ok. 25min dłuższy i wynosi w przybliżeniu 10h 39min 24s. Dzięki ostatnim pomiarom wiemy, że doba na Saturnie trwa 10h 47min 6s z błędem 40s - wyniki te opublikowała w "Nature" grupa astronomów NASA Jet Propulsion Laboratory w Pasadenie. Pole magnetyczne Saturna jest generowane w ciekłym metalicznym jądrze planety. Jego natężenie zmienia się cyklicznie na skutek rotacji ciała i dzięki temu może posłużyć do oszacowania jej tempa. Jest to najdokładniejszy pomiar w historii.