Różne rozumienie pojęcia patriotyzm w wybranych utworach polskich romantyków.

Zestaw utworów podejmujących problem miłości ojczyzny i walki o jej wyzwolenie:

Adam Mickiewicz: - Konrad Wallenrod - walka metodą podstępu i zdrady, poświęcenie honoru i zbawienia dla sprawy kraju. - Dziady cz. III - hołd męczeństwa młodzieży polskiej, przedstawia wywózki, przesłuchania, przekrój społeczeństwa polskiego (mesjanizm) - Pan Tadeusz - epopeja wracająca do chwil świetności Polski szlacheckiej i nadziei związanych z epoką Napoleona.

Juliusz Słowacki: - Kordian - obraz i ocena powstania listopadowego i jego przywódców. Dyskusja o jednostkowym czynie i moralnym wymiarze zamachu na cara, (winkelrydyzm) - hymn "Smutno mi, Boże !", Testament mój" - poeta zaznacza swoje uczucia do ojczyzny, tęsknotę, miłość, nawiązuje do alegorycznego obrazu ojczyzny jako płynącego przez ocean statku. - "Grób Agamenona", refleksja poetycka nad historią Polski, nad rolą poety i poezji, marzenie o Polsce idealnej, jednolitej, bez "płacht ohydnych", pychy, zdrady, głupoty, poezja tyrtejska.

Cyprian Kamil Norwid: Wiele jego wierszy wyraża tęsknotę za krajem, wywołuje mity historii Polski i jej bohaterów.